کویر مرنجاب با سکوت و آرامش، تپههای شنی، دریاچهی نمک، آسمان پرستاره و تفریحات خاص خود از تماشاییترین جاذبههای طبیعی ایران است. این کویر بکر و زیبا در میان گردشگران محبوبیت بالایی دارد و با خنک شدن هوا و رسیدن فصلهای پاییز و زمستان گروههای زیادی راهی این منطقه میشوند. اگر اهل کویرنوردی هستید با الی گشت همراه شوید تا با کویر مرنجاب بیشتر آشنا شویم.
کویر مرنجاب کجاست؟
ابتدا بیایید ببینیم کویر مرنجاب کجاست و برای دیدن این کویر زیبا باید به کدام نقطه از ایران عزیزمان سفر کنیم؟ کویر مرنجاب در فاصله ۶۰ کیلومتری از شهر کاشان و در بخش شمالی شهرستان آران و بیدگل استان اصفهان قرار دارد. این کویر زیبا و بکر از سمت شمال به دریاچه نمک آران بیدگل، از شرق به کویر بندریگ و پارک ملی کویر، از غرب به کویر مسیله و دریاچههای حوض سلطان و حوض مره و از جنوب به شهرستان آران بیدگل منتهی میشود.
برای خرید بلیت هواپیما اصفهان،خرید بلیت قطار و رزرو هتل به الی گشت مراجعه نمایید
دسترسی به کویر مرنجاب
فاصله تهران تا کویر مرنجاب تقریباً ۲۷۰ کیلومتر و فاصله آران و بیدگل تا این کویر ۴۰ کیلومتر است. برای رسیدن به این کویر باید از شمال شهر آران و بیدگل در بلوار ارتش تا میدانگاهی بزرگ حرکت کرده و وارد مسیر مستقیم جادهی این کویر شوید. بعد از رسیدن به دوراهی دریاچه نمک باید به سمت راست حرکت کنید و پس از طی مسافتی کوتاه به کمپ مرنجاب میرسید.
امکان استفاده از ماشینهای معمولی در مسیر شهر آران بیدگل و جاده اختصاصی کویر تا کمپ وجود دارد؛ اما برای تردد در کویر حتماً باید از ماشینهای آفرود استفاده کنید. اگر با ماشین شخصی راهی کویر هستید مسافت و مدتزمان سفرتان به شرح زیر است:
- فاصله اصفهان تا آران و بیدگل ۲۱۵ کیلومتر – حدود ۲ ساعت و نیم
- فاصله قم تا آران و بیدگل ۱۱۷ کیلومتر – ۱ ساعت و نیم
- فاصله کاشان تا آران و بیدگل ۱۵ کیلومتر – ۱۵ دقیقه
- فاصله سمنان تا آران و بیدگل ۳۸۶ کیلومتر – ۴ ساعت
- فاصله تهران تا آران و بیدگل ۲۵۹ کیلومتر – ۳ ساعت
آدرس : استان اصفهان، کاشان، شهر آران و بیدگل، بلوار ارتش، جاده مرنجاب، کویر مرنجاب
برای رزرو تور اصفهان با بهترین قیمت به الی گشت مراجعه نمایید
معرفی کویر مرنجاب
کویر مرنجاب یکی از جذابترین و بکرترین کویرهای ایران است. این کویر در ارتفاع ۸۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد. نام این کویر از کاروان سرا و قناتی متعلق به دوران صفویه که در منطقه قرار دارند گرفته شده است. البته برخیها معتقدند سخت بودن زندگی در این منطقه، کمبود آب و رنجی که مردم برای یافتن آب شیرین میکشیدند دلیل نامگذاری کویر مرنجاب است. گفته میشود نام این کویر ریشه در سه واژهی مرد، رنج و آب دارد، این سه واژه با گذشت زمان مخفف شده و امروزه به صورت مرنجاب تلفظ میشود.
این کویر با تپههای شنی بلند بسیار جذاب، جنگلهای تاغ و دریاچه نمک خود در سالهای اخیر به یکی از قطبهای کویرگردی ایران تبدیل شده و کویرنوردان زیادی در طول سال به این منطقه سفر میکنند. این کویر فاصله کمی تا شهر دارد و همین مسئله باعث شده امکانات خوبی در آن فراهم شود. گردشگرانی که علاقهمند به دیدن آسمان شب کویر هستند امکان اقامت در اقامتگاههای تاریخی و بومگردی منطقه را دارند. همچنین گروههای مختلف در صورت تمایل میتوانند در مناطق امن کویر کمپ بزنند و شب را در چادر سپری کنند.
مطالب مرتبط:
پوشش گیاهی و جانوری
شاید تصور کنید کویرهای ایران، بهخصوص کویر مرنجاب خالی از هرگونه حیات است؛ اما زمانی که پا به این دریای شنی بگذارید با گیاهان و جانوران مختلفی روبرو خواهید شد. پوشش گیاهی و جانوری کویر مرنجاب از تنوع خوبی برخوردار است. از گونههای جانوری این منطقه میتوان به شغال، گرگ، کفتار، بزمجه، عقاب، آفتابپرست، شاهین، گربه شنی، انواع مار، خرگوش شرقی و تیهو اشاره کرد. جالب است بدانید حتی یک قلاده یوزپلنگ هم در این منطقه دیده شده است.
گیاهان این منطقه هم شامل گیاهان شورپسند سازگار با آبوهوای بیابانی مانند قیچ، تاغ، بتههای گز، دم گاوی و اسکنبیل هستند.
بهترین زمان سفر
بهترین زمان سفر به کویر فصل پاییز است. این منطقه روزها آبوهوای گرم و خشکی دارد و شبها سرد میشود. در فصل پاییز آبوهوای کویر مرنجاب بین ۱۰ تا ۲۲ درجه است و شما از بابت شدت گرما یا سرمای هوا مشکلی نخواهید. به طور کلی اگر قصد اقامت چند روزه در کویر را دارید بهتر است در اواسط پاییز و اواخر آبان ماه به این منطقه سفر کنید.
جاذبههای دیدنی
جاذبههای دیدنی کویر مرنجاب شامل پدیدههای طبیعی شگفتانگیز و آثار تاریخی بسیار جذاب هستند. پیشنهاد میکنیم در سفرتان به این کویر زیبا از جاذبههای زیر بازدید کنید:
دریاچه نمک مسیله
دریاچه نمک مسیله یا دریاچه نمک آران و بیدگل یکی از دیدنیترین جاذبههای کویر مرنجاب و از زیباترین دریاچههای نمک ایران در کویر مرکزی است. اکثر تورهای گردشگری کویر مرنجاب، حتماً از این دریاچه بازدید میکنند و از دیدن چشمانداز زیبای دریاچه نمک مسیله هنگام غروب شگفتزده میشوند. بازتاب تصویر آسمان در آب کمعمق این دریاچه از زیباترین پدیدههای طبیعی منطقه است. برای دیدن این دریاچه باید به ۳۵ کیلومتری آران و بیدگل بروید. دریاچه مسیله در بند ریگ و در نزدیکی مرزهای استانهای اصفهان، سمنان و قم قرار دارد.
جزیره سرگردان اصفهان
اگر به دیدن دریاچه نمک مسیله بروید یک جزیره بزرگ به نام جزیره سرگردان را هم مشاهده میکنید که در دل دریاچه نمک واقع شده است. درگذشته تصور میشد این جزیره شناور و در حال حرکت است؛ اما امروزه میدانیم این باور تنها یک خطای دید بوده و جزیره سرگردان در جای خود ثابت است. در بیشتر مواقع سال دریاچه مسیله خشک بوده و تنها بلورهای نمک با بافت مشبک در بستر آن قابلمشاهده هستند؛ اما پس از بارندگی، آب بسیار کم عمقی روی نمکها مینشیند و شورهزار را تبدیل به یک دریاچه میکند. در این مواقع جزیره سرگردان بسیار دیدنی میشود.
کاروانسرای مرنجاب
کاروانسرای مرنجاب از دوران حکومت صفویه به یادگارمانده است. این کاروانسرا در زمان حکومت شاهعباس صفوی و در سال ۱۰۱۲ هجری قمری ساخته شده است. کویر مرنجاب در آن زمان یکی از پرترددترین مسیرها برای دسترسی به شهرهای اصفهان و مشهد بود. جالب است بدانید کاروانسرای مرنجاب تا قبل از دوران پهلوی اول بسیار شلوغ و پررفتوآمد بود؛ اما با جادهسازی و خیابانکشی در سراسر ایران، بهتدریج خلوت شد.
قبل از پیروزی انقلاب ۵۷، کار مرمت این کاروانسرای ۳ هزار و ۵۰۰ متری توسط سازمان میراث فرهنگی کاشان و دانشگاه تهران آغاز شد اما جریانهای انقلابی باعث لغو این پروژه شدند. خوشبختانه در سال ۱۳۷۸ سازمان میراث فرهنگی، کارونسرای مرنجاب را خریداری کرده و مجددا آن مرمت و بازسازی کرد. در نهایت در سال ۱۳۸۴، این کاروانسرای تاریخی با ۲۹ اتاق دنج و سنتی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. کاروانسرای مرنجاب دارای قناب آب شیرین است و امروزه امکان اقامت در این کاروانسرا وجود دارد. در صورت تمایل میتوانید اتاقهای این بنای تاریخی را برای اقامت رزرو کنید.
پارک ملی کویر
پارک ملی کویر، با مساحتی حدوداً ۶۷۰۰ کیلومتر مربع دارای تنوع گیاهی و جانوری چشمگیر است. در مجموع ۳۴ گونه پستاندار، ۱۵۵ گونه پرنده و ۳۴ گونه خزنده در این منطقه زندگی میکنند و همین مسئله باعث شده پارک ملی کویر به «آفریقای کوچک» هم مشهور شود. کوههای رنگینکمانی و کاروانسرای قصر بهرام از جذابترین دیدنیهای این منطقه هستند. برای رسیدن به پارک ملی کویر باید از کاروانسرای مرنجاب در شمال بیابان بند ریگ و جنوب دریاچه نمک مسیله ۵۰ کیلومتر مسافت طی کنید تا به محیطبانی سفیدآب برسید.
چاه دستکند
چاه دستکند یکی دیگر از جاذبههای کویر مرنجاب است که از نظر مردم منطقه، ارزش و احترام بالایی دارد. برخلاف دیگر دریاچههای این کویر، چاه دستکند دارای آب شیرین است. آب این چاه از پس از عبور از فیلترهای ماسهای شیرین میشود و فقط درصد بسیار کمی نمک در آن وجود دارد. داستانهای مختلفی درباره این چاه نقل میشود. در معروفترین این داستانها، گفته میشود امام رضا (ع) هنگام سفرشان از عراق به مشهد، برای تأمین آب شیرین کاروانشان این چاه را حفر کردند.
تپههای شنی
تپههای شنی چشمانداز بسیار زیبایی دارند. اگر هنگام غروب به این منطقه برسید منظره تماشایی تپههای شنی، شما را شگفتزده میکند. همچنین بالارفتن از این تپهها درحالیکه پاهایتان تا زانو در شن فرورفته تفریح هیجانانگیزی است که میتوانید از آن لذت ببرید. البته هنگام راهرفتن روی شنها باید کفش مناسب بپوشید تا پاهایتان دچار عقرب یا مارگزیدگی نشود.
قلعه کرشاهی
قلعه کرشاهی یکی دیگر از جاذبههای تاریخی کویر مرنجاب است که در دوران ساسانیان ساخته شده است. این قلعه به نگین خشتی ایران معروف است و در دوران اوج و شکوه خود بهعنوان دژی مستحکم در برابر حملات مغول مورداستفاده قرار میگرفت. همچنین برای استحکام بیشتر این قلعه درگذشته یک قلعه آبگیر هم در نزدیکی آن ساخته شده بود. قلعه کرشاهی ۸ هزار مترمربع وسعت، ۱۰ برج اصلی و ۵ برج فرعی دارد و دیوارهای آن با ۲۱۰ متر طول بسیار بلند هستند. اگر علاقهمند به دیدن این بنای تاریخی هستید به جنوب کویر مرنجاب و روستای ابوزید آباد بروید.
تفریحات کویر مرنجاب
تفریحات کویر مرنجاب شامل آفرود سواری، پیادهروی در شنزارها و رملها، شترسواری، سندبوردینگ، موتورسواری و کمپ در این منطقهی جذاب هستند. در روستای آران و بیدگل کمپهای آفرود سواری مجاز بوده و موتورهای چهارچرخ و تورهای آفرود در اختیار گردشگران گذاشته میشود. اگر قصد پیادهروی در کویر را دارید حتماً با گروههای حرفهای همراه شوید و نقشه کویر، نقشه موقعیت زندگی حیوانات و قطبنما همراه داشته باشید؛ زیرا در برخی از مناطق کویر مرنجاب آنتندهی گوشی بسیار ضعیف است.
همچنین تماشای آسمان پرستارهی کویری و عکاسی از آن، تفریح دیگری است که بسیاری را به کویر مرنجاب میکشاند. در پشتبام کاروانسرای مرنجاب تجهیزات خوبی برای دیدن ستارهها تعبیه شده است.
نکات سفر به کویر مرنجاب با ماشین شخصی
اگر تصمیم گرفتهاید با ماشین شخصی به کویر مرنجاب سفر کنید حتماً باید برخی نکات را رعایت کنید. نکات سفر به کویر مرنجاب با ماشین شخصی شامل موارد زیر هستند:
- اگر با خودرو شخصی به کویر مرنجاب سفر میکنید بهتر است از شهرستان آران و بیدگل به سمت کویر حرکت کنید.
- سفر با خودروهای معمولی علاوه بر استهلاک زیاد، خطر جاماندن در جاده را هم بالا میبرد؛ بنابراین حداقل با دو ماشین سفرکرده و وسایل بکسل همراه داشته باشید.
- حتماً از راهنمای محلی کمک بگیرید و در صورت نبود راهنما، بههیچوجه از مسیرهای اصلی خارج نشوید.
- آب و غذای کافی برای روزهای سفر و همچنین دو روز بیشتر از مدتزمان سفرتان همراه داشته باشید.
- دقت داشته باشید که موبایلها فقط در محدودهی ۳۰ کیلومتری کاروانسرای مرنجاب آنتندهی دارند؛ بنابراین اگر خارج از این محدوده بودید و دچار مشکل شدید باید با آتشزدن لاستیک درخواست کمک کنید.
نکات ایمنی سفر به کویر مرنجاب
زمانی که در کویر هستید رعایت برخی نکات ساده شما را از خطرات احتمالی دورنگه میدارد. نکات ایمنی سفر به کویر مرنجاب عبارتاند از:
- در کویر خطر گزیدگی حشرات و حیوانات بالاست بنابراین حتماً پماد گزیدگی حشرات با خود همراه داشته باشید.
- هنگامی که روی شنهای کویری راه میروید مراقب عقربها و مارهای این منطقه باشید. استفاده از کفشهای ساقدار خطر گزیدگی توسط مار و عقرب را کاهش میدهد.
- در سفرتان به کویر حتماً راهنما و نقشه همراه داشته باشید؛ زیرا احتمال گمشدن در کویر بسیار زیاد است.
- هنگام حضور در کویر، ازدستدادن آب و قند در بدن باعث ایجاد شوک میشود؛ بنابراین آب و مواد قندی کافی با خود بردارید.
- بههیچوجه با یک ماشین و بهصورت تکی به کویر مرنجاب سفر نکنید؛ چون خطر خرابی ماشین و گیرافتادن در دل شنهای نرم زیاد است. برای بازدید از کویرها حتماً در سفرهای گروهی شرکت کنید.
جمعبندی درباره سفر به کویر مرنجاب
در این مقاله دربارهی سفر به کویر مرنجاب صحبت کردیم. این کویر زیبا جاذبههای زیادی را در خود جایداده است. با توجه به فاصلهی کم کویر مرنجاب تا تهران و وجود تفریحات و امکانات خوب در این منطقه گردشگران زیادی کویر مرنجاب را بهعنوان مقصد کویری خود انتخاب میکنند. اگر شما هم قصد بازدید از کویر مرنجاب را دارید پیشنهاد میکنیم با گروههای حرفهای همراه شوید و یا از تورهای کویرگردی استفاده کنید تا سفری ایمن و بدون دردسر داشته باشید.
سوالات متداول
جاهای دیدنی کویر مرنجاب کدامند؟
کاروانسرای مرنجاب، کویر مسیله و دریاچه سرگردان از مشهورترین جاذبههای گردشگری این منطقه هستند.
کویر مرنجاب تا تهران چند ساعت فاصله دارد؟
تهران تا آران و بیدگل حدود ۳ ساعت فاصله دارد.
آیا در کویر مرنجاب اقامتگاه وجود دارد؟
بله، چندین اقامتگاه معتبر در کویر مرنجاب مشغول به فعالیت هستند.
۱ نظرات
هموطنان عزیز بنده در تاریخ بیستم بهمن ۱۴۰۲ به کویر مرنجاب سفر کردم. توجه داشته باشید که برای رفتن به کویر از آران و بیدگل باید ۵۰ کیلوکتر جاده خاکی طی کنید. ۵۰ کیلومتر خاکی شوخی نیست. بسیار خسته کننده است. خصوصا اگر ماشین آفرود نداشته باشید. گرد و غبار در جاده خاکی نیز خود اذیت کننده و آزاد دهنده است. باعث می شود ریه شما تا چند ساعت اذیت بشود. اگر ماسک مناسب دارید همراه داشته باشید. ضمنا ممکنه ماشین شما هم آسیب ببینه و فیلترهای آن کثیف بشود. ما از شاهین شهر حرکت کردیم و حدود ساعت ۲ بعد ظهر خسته و کوفته به پای تپه های ماسه ای رسیدیم و نتوانستیم لذت کافی از سفر ببریم. پیشنهاد بنده این است اگر از شهرهای تهران یا اصفهان به طرف کویر حرکت می کنید یک شب در کاشان و یا آران و بیدگل بخوابید و صبح زود به طرف مرنجاب حرکت کنید تا فرصت کافی برای دیدن منطقه داشته باشید. ضمنا در بدو ورود به منطقه مبلغ ۱۰۰ هزار تومان ورودی می گیرند که معلوم نیست برای چیست. مگر کویر جز اراضی ملی محسوب نمی شود؟ کوچکترین خدماتی هم به کسی ارائه نمی شود. حالا این پول برای چیست و با اجازه چه کسی گرفته می شود خدا می داند.