صحرای لیبی با دریاچه ای دیدنی در دل آن

دریایِ شنیِ «اوباری» محوطه‌ای وسیع از شن‌تپه‌های مرتفع در منطقه‌ی «فزان» در جنوبِ غربی لیبی است. ۲۰۰۰۰۰ سال قبل، این‌جا منطقه‌ی مرطوب و حاصلخیز بود که باران زیادی در آن می‌بارید و رودخانه‌های جاری فراوانی داشت. این رودخانه‌ها، دریاچه‌ی بزرگی را تغذیه می‌کردند، دریاچه‌ای به اندازه‌ی جمهوری چک در آبگیر فزان که به آن دریاچه‌ی «مگا فزان» می‌گفتند.
در آن دوران، این دریاچه به بالاترین اندازه‌ی خود یعنی ۱۲۰۰۰۰ کیلومترمربع رسید. تغییرات آب و هوا باعث شد تا این ناحیه، درواقع بخشی از ساهارا، به‌مرور زمان خشک‌شده و بین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سال قبل، رفته‌رفته تبخیر شود. امروزه بقایای این دریاچه به شکل دریاچه‌های کوچکی در میان شن‌تپه‌های مرتفع شبیه لکه‌های مرطوبی در بیابان پخش شده‌اند.
در بین اکثر تصاویر دیدنی و جالب این دریاچه‌ها می‌توان به گابِرون و اُم‌الماء (مادرِ آب) اشاره کرد. گابرون که در کنار ویرانه‌های یک روستایی قدیمی واقع‌شده ‌یکی از دریاچه‌هایی است که توریست‌های زیادی از آن بازدید می‌کنند .یک کمپ توریستی معمولی هم در ساحل آن ساخته شده که ایوانی باز و دلگشا، کلبه‌هایی برای خواب و فروشگاهی برای خرید سوغاتی دارد. دو رود زیباتر دیگر هم به نام‌های اُم‌الحصین (مادرِ این اسب) که آن را به نام اُم‌الحصان هم می‌شناسند و در جنوب گابرون واقع‌شده، و دریاچه‌ای دیگر هم در تارهونا، یعنی ۱۱ کیلومتری اُم‌الحصان قرار دارد. با این حال این دو, جاذبه‌ی توریستی کمتری نسبت به گابرون دارند.
دریاچه‌های اوباری بسیار نمکی و شور هستند. این مسئله به خاطر آن است که این دریاچه‌ها به‌طور مداوم تبخیر می‌شوند و هیچ رود دیگری نیست که به آن بریزد و آنها را پُر کند (لیبی هیچ رود پایدار و قدیمی‌ای ندارد که عمری چندین ساله داشته باشد). این مسئله باعث شده که مواد معدنی حل‌نشده در آب این دریاچه‌ها متراکم شود. برخی از این دریاچه‌ها تقریباً پنج‌برابر شورتر از آب دریا هستند. برخی از آنها به خاطر وجود جلبک‌های مقاوم به نمک، تقریباً به رنگ قرمزِ خونی‌ درآمده‌اند.
اگرچه دریاچه‌های اوباری چندان هم کم‌عمق نیستند و چیزی حدود ۷ تا ۳۲ متر عمق دارند اما هم اکنون در معرض خطر خشک‌شدن قرار دارند. آب موجود در سفره‌های آب زیرزمینی ساهارا که ده‌ها هزار سال قبل در دورانی که رطوبت بیشتر بود ته‌نشین شد، در حال حاضر کاهش‌یافته و این به خاطر مصرف زیاد آب زیرزمینی توسط جمعیت روبه رشد این منطقه است. حدود ۳ دهه قبل دولت لیبی پروژه‌ی بلندپروازانه‌ای به نام «رود بزرگ مصنوعی» را به عهده گرفت و آغاز کرد، با این هدف که بتواند با کمک شبکه‌ای از لوله‌های زیرزمینی، آب‌های زیرزمینی منطقه فازن را استخراج کند تا دیگربار، رنگ و آبی به این بیابان بدهد.