یکی دیگر از رویکردهای جالب بشر به طبیعت مسحور کننده و گاه خشن ، غلبه بر این وسعت سنگی و خلق شماری از زیباترین شهرهای کوهستانی جهان بوده است. کوهستان ها در این میان از جمله ی زیباترین چشم‌اندازهای طبیعت هستند که برای هزاران سال جذاب و حیرت انگیز باقی مانده و نگاه انسان را مجذوب خود کرده است.
این بار قصد داریم طی گشت و گذاری تماشایی، سفری به تعدادی از شهرهای کوهستانی جهان داشته و کمی بیش‌تر با آنها آشنا شویم. شهرهایی که به همت انسان‌هایی خستگی ناپذیر شکل گرفته و از موقعیت مکانی خاص و منحصربه فرد سود می‌برند.
البته همیشه همه چیز بر وفق مراد نیست. درست است که قرار گرفتن در میان مناظر کوهستانی و طبیعت زیبا به نوبه‌ی خود زیبا و دل‌انگیز است، اما گاهی این نزدیکی بیش از اندازه، خطرناک نیز بوده و زندگی ساکنان را در معرض خطر قرار می‌دهد. شهرهایی که در نزدیکی قله‌های آتشفشانی ساخته شده‌اند، درگیر مشکلات فوران‌های گاه و بی‌گاه آنها هستند، شهرهایی هم که در لبه‌ی صخره‌ها ساخته شده‌اند با خطر ریزش کوه و ویران شدن خانه‌ها دست به گریبانند.
شهرهای کوچک و بزرگی که در ادامه به سراغ‌شان خواهیم رفت، در شمار زیباترین شهرهای کوهستانی جهان قرار داشته و هر ساله میزبان گردشگران بسیاری از گوشه و کنار جهان هستند.
سیگیریا (Sigiriya) یا لایِن راک (Lion Rock) ، سریلانکا
صخره‌ی عظیم و باشکوهی به ارتفاع ۲۰۰ متر که روزگاری عظمت یک پادشاهی را بازتاب می‌داد. شهر تاریخی سیگیریا در مرکز “ناحیه‌ی ماتاله” (Matale District) در کشور سریلانکا واقع شده است. این شهر دیدنی در قرن پنجم به عنوان محلی مناسب برای شکل گیری پایتختی جدید مورد توجه قرار گرفت. به فرمان پادشاه “کاشیابا” (Kasyapa) قصر سلطنتی بر فراز این صخره ساخته شد. قصری که هر گوشه‌ی آن با نقاشی‌هایی رنگارنگ تزئین شده است.
درگاه ورودی این قصر نمادی از یک شیر بوده و به همین دلیل این شهر به نام “صخره‌ی شیر” نیز شناخته می‌شود. با مرگ پادشاه کاشیابا، دوران رونق و شکوه این محل نیز به سر آمده و از آن پس تا قرن چهاردم، این بنا بیش‌تر به عنوان یک صومعه‌ی بودایی مورد استفاده قرار گرفت.
امروزه این سازه‌ی باستانی توسط سازمان یونسکو مورد حفاظت قرار گرفته و در فهرست میراث جهانی جای گرفته است. این محل که خوشبختانه به خوبی مورد توجه و نگهداری قرار گرفته، نمونه‌ای شگفت انگیز از شهرهای کهن جهان و فضاسازی شهری در دوران قدیم است. جالب است بدانید که برخی از سیستم‌های هیدرولیک این بنا هنوز هم تا به امروز به کار خود ادامه داده‌اند. سیگیریا یکی از پربازدیدترین نقاط گردشگری کشور سریلانکا است.
کاستِلّوچّو (Castelluccio)، اومبریا (Umberia)، ایتالیا
دهکده‌ای کوچک واقع در ارتفاعات کوهستانی که با طبیعتی زیبا، گیرا و تماشایی احاطه شده است. کاستلوچو که در ارتفاع ۱.۴۵۲ متری قرار گرفته، عنوان بلندترین دهکده‌ی واقع در “کوهستان اَپِناین” (Apennines) را از آن خود است. این کوهستان در مرکز ایتالیا واقع شده است.
این دهکده به شکل رسمی در قرن سیزدهم بنیان نهاده شد، هر چند مدت‌ها پیش از این تاریخ نیز مسکونی بوده و رومیان در آن ساکن بودند. به لطف بارش باران و آب‌های حاصل از برفاب‌ها، سطح این ناحیه با لایه‌ای متراکم از رسوبات پوشیده است. همین امر باعث شکل گیری زمین‌های حاصلخیز شده که به ویژه به دلیل محصول عدس خود، شهره هستند. اما این دهکده‌ی کوچک، به لطف چشم‌انداز مبهوت‌کننده‌ی دره‌های رنگارنگ خود نیز شناخته شده است. دره‌هایی که در فصل بهار و تابستان با گل‌ها و شکوفه‌های خوش رنگ و بو آسترمی‌شوند. گل‌های شقایق، “Rapeseeds” و گل‌های وحشی از جمله گونه‌های گیاهی هستند که دورنمای خیره‌کننده‌ی این منطقه را در تمام طول سال در تملک خود داشته و به دلفریبی مشغولند.
این ناحیه به دلیل فعالیت‌هایی همچون اسکی و اسب‌سواری و نیز برخورداری از مسیرهای زیبای راهپیمایی مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. همچنین در شهر، مدارس آموزش پاراگلایدینگ و هنگ گلایدینگ (Hang- gliding) نیز مشغول به فعالیت هستند که تجربه‌ی پروازی فراموش‌نشدنی را به کارآموزان خود هدیه می‌دهند.
گاسادَلِر(Gasadalur)، جزیره‌ی وُوِر (Vagar)، جزایر فارو
جزایر فارو که از ۱۸ جزیره‌ی اصلی تشکیل شده، بین دریای نروژ و اقیانوس اطلس شمالی واقع شده‌اند. جزیره‌ی وُوِر یکی از این جزایر است. این جزایر مأمن تعداد زیادی دهکده‌های کوچک هستند که در طبیعتی بکر، زیبا و دست نخورده و در میان مناظری کوهستانی به صورت پراکنده قرار گرفته‌اند. چشم اندازی تماشایی که به این راحتی از ذهن بیننده پاک نشده و نقشی جاویدان دارند.
اما دهکده‌ی “گاسادَلِر” در غرب این جزیره و درست در لبه‌ی صخره‌ای شیب دار قرار گرفته است. این دهکده از یک سو با کوهستان‌هایی مرتفع احاطه شده است و از سوی دیگر آبشاری زیبا دارد، آبشاری که با شکوه به داخل دریا می‌ریزد. گویی کوهستان وُوِر این دهکده را در آغوش خود گرفته و زیبایی محیط را دو چندان کرده است.
گشت و گذار در جزیره، خود یک فعالیت تفریحی جذاب و فراموش‌نشدنی است. فعالیتی که با احساس عمیق آرامش، ذهن‌های خسته را آرام کرده و آنها را آماده‌ی فعالیت مجدد می‌کند.
وِنگِن (Wengen)، سوئیس
سوئیس در کنار دیگر امتیازات خود، به دلیل روستاهای کوچک خود نیز معروف است که با طبیعتی چشم‌نواز احاطه شده‌اند، “ونگن” نیز از این قاعده مستثنی نیست. دهکده‌ای محبوب و مناسب برای فعالیت‌هایی همچون اسکی، اسب سواری و راهپیمایی که در تمام طول سال، به عنوان مقصد گردشگری ایده‌آل مورد توجه قرار دارد.
در ونگن، آژانس‌های مسافرتی فعالیت‌های متنوعی را به بازدید کنندگان پیشنهاد می‌کنند که به آنها فرصتی برای گشت و گذار در ناحیه‌ی “جونگ فُرو والِچ” (Jungfrau- Aletsch) را می‌دهد. محوطه‌ای زیبا و کوهستانی که در جنوب غربی سوئیس بین دو بخش” برن” (Berne) و “وِله” (Valais) قرار گرفته است. این منطقه درسال ۲۰۰۱ در فهرست میراث طبیعی و جهانی یونسکو جای گرفت.
اینجا شما شاهد مسیرهای پر پیچ و خم و جذاب هستید که به سمت کوهستان بالا رفته و فرد را به رویایی زمینی دعوت می‌کنند، مسیرهایی که بی‌شک شما را به یاد غزلی عاشقانه می‌اندازند. به علاوه تعداد فراوانی فعالیت تفریحی و سرگرم‌کننده نیز وجود دارند که هیجان و نشاط بیشتری را به گردشگران هدیه کرده و در مجموع سفری خاطره‌انگیز را برای آنان تهیه و تدارک می‌بینند.
سیویتا دی بَگنِرگیو(Civita di Bagnoregio)، استان ویتربو (Viterbo)، ایتالیا
در ابتدا باید گفت سیویتا اولین کلنی تأسیس شده توسط “اتروسک‌ها” (Etruscans) است که در حدود ۲.۵۰۰ سال پیش بنیان نهاده شد. اتروسکان تمدن باستانی ایتالیا است که حدود ۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح شکل گرفت. با توجه به اینکه بَگنرگیو در بخشی حومه‌ای واقع شده است، تا حدی گمنام و ناشناخته باقی مانده بود. اما در طول سال‌های اخیر پای گردشگران نیز به این ناحیه باز شده است.
این شهر قدیمی با چشم‌اندازی تماشایی و طبیعتی مسحور کننده و تأثیرگذار، جذاب و خیره‌کننده است. به علاوه برخورداری از معماری باستانی و تاریخی، دیگر ویژگی این کهن شهر است. این معماری باشکوه در قالب سازه‌های متعددی نمود یافته است که بر فراز صخره‌ها جای گرفته‌اند. این بناهای دیدنی با قدمتی چند صد ساله نیازمند مراقبت و توجه بیشتری هستند. سازه‌هایی به قدمت زمان که شاهد فراز و نشیب‌های بسیاری بوده و اکنون تن پیر و خسته‌شان را باید مرمت کرده و حفاظت نمود. این شهر همچنین در فهرست ۱۰۰ مکان در معرض خطر جهان قرار دارد، به ویژه آنکه هر آن بیم فرو ریختن بخشی از صخره‌ها و ریزش و تخریب خانه‌ها می‌رود.
این شهر باستانی در منطقه‌ای آتشفشانی قرار گرفته است و دیدی خوب رو به دره‌ی “رودخانه‌ی تیبر” (Tiber) دارد. گردشگران در بدو ورود به گرمی از سوی ساکنان محلی این شهر مورد استقبال قرار می‌گیرند. ساکنانی که متأسفانه هر روز تعدادشان به شکلی محسوس ، در حال کاسته شدن است.
روندا (Ronda)، اسپانیا
شهری تاریخی در ایالات مالاگای (Malaga) اسپانیا که در ارتفاعات کوهستانی و ۷۵۰ متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است. این شهر مورد توجه و ستایش بازدیدکنندگانی از اقصی نقاط جهان قرار دارد. رودخانه‌ی “گوادِلوین” (Guadalevin) حین عبور از میان شهر، به دو بخش تقسیم می‌شود. آب این رود در طول قرن‌ها موفق به حفر دره‌ی ال تاجو (El Tajo) شده که ۱۰۰ متر عمق دارد.
بسیاری از بناهای این شهر از سبک نئوکلاسیک پیروی می‌کنند. “ارنست همینگوی” (Ernest Hemingway) نویسنده‌ی معروف و برجسته‌ی آمریکایی و “اورسن ولز” (Orson welles) کارگردان، فیلم نامه نویس و بازیگر شهیردر این شهر اقامت داشته و فصل تابستان را اینجا سپری می‌کردند.
در کنار شهره بودن به عنوان یکی از زیباترین شهرهای تاریخی و خوش منظره‌ی اسپانیا، روندا همچنین به دلیل نقاشی‌هایی قدیمی معروف شده است که ظاهرا تاریخ کشیده شدن بعضی از آنها به ۲۰ هزار سال قبل می‌رسد. این آثار قدیمی که روی سنگ‌های غار “Cueva di la Pileta” کشیده شده‌اند، نخستین بار در سال ۱۹۰۵ کشف شده و متعلق به عصر هنری “نئو لیتیک” (Neolithic) یا “نو سنگی” هستند.
کاپادوکیه (Cappadocia)، ترکیه
جایگاهی منحصر به فرد که یکی از جاذبه‌های تفریحی و گردشگری محبوب کشور ترکیه بوده و در قلب ناحیه‌ی آناتولی واقع شده است. در فاصله‌ی قرن چهارم تا سیزدهم، مردم محلی این منطقه خانه‌ها، کلیساها و دیگر ساختمان‌های خود را در دل سنگ‌های نرم این منطقه کنده کاری کردند. به علاوه ستون‌های سنگی که به نام “دودکش فرشتگان” (Fairy Chinmeys) خوانده می‌شود نیز ویژگی دیگر این ناحیه است که به همراه تاریخچه‌ای درخشان و فرهنگی غنی، کاپادوکیه را به مرکز توجه صنعت گردشگری مبدل نموده است.
تعدادی صومعه نیز در این محل ساخته شده است. “گورِمه” (Goreme) شهری است در کاپادوکیه که در میان این اشکال ستون مانند سنگی قرار گرفته است. پارک ملّی به همین نام نیز در این منطقه قرار دارد که در سال ۱۹۸۵ در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت.
این محل یکی از نقاط گردشگری محبوب مسافران کشور ترکیه است. پرواز با بالن‌های هوای گرم، یکی از فعالیت‌های مورد توجه گردشگران این منطقه است. سفری متفاوت و به یادماندنی که چشم اندازی دیگر از این جاذبه‌ی شگفت انگیز طبیعت را پیش چشم بازدید کنندگان هویدا می‌کند.
مِتِئورا (Meteora)، یونان
نام این مکان به معنی “میانه‌ی آسمان” یا “معلق در هوا” است. مجموعه‌ای از شش صومعه ارتدکس که هر یک برفراز ستونی صخره‌ای ساخته شده‌اند. در واقع متئورا را می‌بایست یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مجموعه کلیساهای ارتدکس شرقی در یونان دانست.
این سازه همچنین جایی را نیز در فهرست میراث جهانی یونسکو به خود اختصاص داده است. زیبایی مناظر و کیفیت درخشان چشم‌اندازهای دلفریب، دیگر خصوصیت برجسته‌ی این مکان است، خصوصیتی که در کنار دیگر امتیازات قابل توجه این مکان، شهرت و محبوبیت بیشتری را برایش به ارمغان آورده است.
در مجموع می‌بایست متئورا را نقشی زیبا از یکی از شگفتی‌های بی‌بدیل معماری جهان دانست. در واقع تلاش‌های صورت گرفته برای ساخت این بنا خود در خور ستایش و تقدیر فراوانی است، چرا که ساخت این سازه آن هم در چنین جایگاه رفیع و بی‌نظیری، خود کاری شگفت‌انگیز و ستودنی است.