این کوه همیشه در آتش می سوزد!

کوهی که همیشه در آتش می سوزد!

با گشت و گذار در نقاط مختلف دنیا پدیده های طبیعی زیادی می بینید که بعضی از آن ها به حدی عجیب و غریبند که بازدید از آن ها تجربه ای منحصربفرد و فراموش نشدنیست. یکی از پدیده های طبیعی عجیب را می توانید در کشور آذربایجان، همسایه شمالی ایران پیدا کنید، پدیده ای که فاصله نزدیکش از باکو بازدید از آن را برایتان راحت تر می کند. می خواهیم درباره کوهی عجیب حرف بزنیم کوهی که شبیه هیچ کدام از کوهستانهایی که تا به حال دیده اید نیست. به محض این که به نزدیکی این کوه می رسید بوی غلیظی از گاز  به مشام می رسد که نشان می دهد در اعماق خاک این ناحیه منابع گازی وجود دارد. در همین جاست که کوهی را می بینید که امکان ندارد گدازه های آتشینش حتی برای چند لحظه خاموش شوند. این کوه سال هاست که می سوزد و می سوزد وخیال خاموش شدن هم ندارد. اسم این کوه عجیب یانار داگ (Yanar Dag) است الی گشت را همراهی کنید تا با این کوه بیشتر بدانید.

مطالب مرتبط:
چرا رستوران فایتون در باکو معروف است؟
از باکو چه سوغاتی ای بخریم؟

آذربایجان کشوری کوچک است که در میان آسیای غربی و اروپای شرقی قرار گرفته و به داشتن تاریخ و فرهنگ پربار و غنی معروف است. این کشور با غذاهای خاص و منحصربفرد، بناهای باستانی، معماری های مدرن و گلفشان هایش مقصدی عالی برای سفر و گردشگری است. یکی از معروف ترین گلفشان های این کشور کوه یانار داگ (Yanar Dag) است که به کوه سوزان معروف است. همانطور که از اسم کوه معلومه از وقتی که همه یادشان است در حال سوختن است و هیچ نشانه ای از تمام شدن آتش سوزی همیشگی اش ندارد.

این کوه در شبه جزیره آبشرون در ۲۵ کیلومتری شمال شرقی باکو پایتخت آذربایجان قرار دارد و تپه ای ۱۱۶ متری است که بر روی منابعی از گاز طبیعی قرار دارد. این گازها به طوردائم از دل زمین بیرون می آیند و همین که به سطح زمین می رسندشعله ور می شوند. این شعله ها از بین لایه مخلخل سنگ ماسه ها حداقل سه متر به هوا می روند و چشم اندازی خیره کننده رابه وجودمی آورند. برعکس دیگر آتشفشان های آذریبایجان در یانار داگ خبری از تراوشات مایع یا گل نیست برای همین مانعی در مقابل این آتش وجود ندارد و کوه همیشه می سوزد. این آتش دیواره ای فروزان را بر روی دامنه کوه ایجادکرده که تماشایش به خصوص در شب منظره ای خیره کننده است. چیزی که این شعله های آتشین را تماشایی تر می کنند بادهای سنگینی است که معمولا در این ناحیه می وزد  و گدازه های آتش را به شکل های عجیب و غریبی تبدیل می کند که با دیدن آن ها انگار به محلی پا گذاشته اید که اسرار آمیز و ماورائی است.

جالب است که در اطراف تپه جریان هایی وجود دارد که آن ها هم شعله ور هستند به این جریان ها یانار بولاک یا چشمه های سوزان می گویند. آب این چشمه ها از سولفور اشباع شده برای همین با اینکه بی خطر به نظر می آیند اما آنقدر قابل اشتعال هستند که با یک شعله کوچک سریعا آتش می گیرند. با وجود آتش زا بودن این چشمه ها اما محلی ها هیچوقت از آن ها نمی ترسند و باور دارند که این آب خاصیت درمانی دارد برای همین ساعت ها پاهای خود را در آن قرار می دهند. حدود ۲۰۰ متر دورتر از این کوه، آتشفشانی فعال هست که ترکیبی از آب گلی و سولفوری بیرون می دهد که به عقیده مردم این آب هم خاصیت شفادهندگی دارد.

افسانه های زیادی درباره اینکه چه کسی اولین بار آتش یانار داگ را روشن کرد وجود دارد؛ یک داستان این است که روزی چوپانی که از کنار این کوه می گذشت به طور تصادفی با پرت کردن ته سیگار باعث شعله ور شدن گازها شد و تپه از آن موقع تا به حال در حال سوختن است. داستان دیگر می گوید این محل در گذشته خانه تعداد زیادی گرگ عاقل بوده که کتیبه هایی را بر روی دیوراه های کوه نوشته اند، محققان عقیده دارند که گرگ های این افسانه ممکن است انسان های اولیه باشند که به طور تصادفی در این کوه که پر از گاز بود آتش روشن کردند.

نکته جالب توجه این است که اگر باران و برف هم ببارد باز هم یانار داگ به سوختن ادامه می دهد برای همین هم هست که مردم آذربایجان این کوه را مقدس می دانند و در کنار خارجی هایی مثل هندی ها از این کوه زیارت می کنند. به گفته یکی از آذربایجانی ها : «افراد زیاد بیماری که این کوه را در رویاهای خود می بینید وقتی به اینجا می آیند شفا می گیرند». اما سوختن همیشگی این کوه یک توضیح علمی دارد: آذربایجان کشوری با منابع عظیم گازی و نفتی است. برای همین تراوشات همیشگی گاز از لایه های زیرین خاک باعث می شود که در سطح  زمین گاهی آتش رخ دهد. با اینکه یانار داگ تنها کوه آتشین این کشور نیست اما فرقی بزرگ با دیگر کوه های آتشین آذربایجان دارد و آن این است که بعد از اینکه انسان ها شروع به بهره برداری از منابع گازی کردند و فشار لایه های زیرین زمین کم شد بیشتر کوه های سوزان دیگر خاموش شدند.

نوشته های تاریخی  زیادی هستند که در آن ها به دیگر کوه های آتشین آذربایجان اشاره شده که دیگر اثری از آتش آن ها نیست؛ مارکوپولو جهانگرد ونیزی گفته که در قرن ۱۳ در بازدید از باکو شعله های زیادی را در شبه جزیره آبشرون دیده است. نویسنده معروف فرانسوی الکساندر دوما هم ۵ قرن بعد از مارکوپولو شاهد این زبانه های آتشین بوده است. او در یکی از کتاب هایش نوشته که این شعله ها جذاب ترین و جالب ترین جاذبه ای هستند که در هیچ جای دیگر غیر از این ناحیه نمی توانید مانند آن ها را ببینید.  این آتش های طبیعی همیشه الهامبخش انسان ها بوده اند و گردشگران زیادی به دیدن این کوه می روند و با تماشای آن مدت ها در بهت و شگفتی اند. تا به حال مطالعات باستان شناسی زیادی در منطقه یانار داگ انجام شده و امروز به منطقه ای حفاظت شده تبدیل شده است.

منبع: odditycentral.com