تاریخچه کشور قبرس
کشور قبرس که در چهارراه دریایی حوضه مدیترانه شرقی قرار دارد، تاریخچه غنی و متنوعی دارد. مهاجمان و مهاجران مختلفی در طی چندین قرن به این جزیره آمده اند و اقوام مختلفی از جمله یونانی ها، رومی ها، بیزانس ها، لوزینان ها، جینو ها، ونیزی ها، عثمانی ها و ترک ها سعی کرده بخشی از این سرزمین را به تصرف خودشان در بیاورند.
مردم قبرس چه یونانی و چه ترک، به ملیت و هویت ملی خود افتخار می کنند. بسیاری جدایی قبرس در سال ۱۹۷۴ را یک عقب نشینی موقت تلقی کردند و مردم قبرس بدنبال روزی هستند که قبرس دوباره به یک جزیره متحد تبدیل شود. با الی گشت همراه باشید و از تاریخچه قبرس بیشتر بدانید:
مطالب مرتبط: ۱۰ تجربه ی هیجان انگیز در سفر به قبرس برای سفر به قبرس این موارد را به خاطر بسپارید
قبرس عصر نو سنگی و مس سنگی
شواهد بدست آمده از مصنوعات دست ساز در شبه جزیره آکروتیری در سواحل جنوبی قبرس، حاکی از سکونت انسان در این جزیره در عصر نوسنگی آسرامیک، یعنی چیزی حدود ۱۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح است. احتمالاً همین انسان ها موجب انقراض اسب آبی کوتوله عصر پلیستوسن و فیل های کوتوله شده اند. در حدود ۸ هزار سال پیش از میلاد مسیح حیوانات اهلی از جمله گاو، خوک و گوسفند توسط آگروپاستورالیست ها از سرزمین های اصلی لوانتین به این جزیره آورده شد. این گروه بنای توسعه فرهنگ خاص مردم قبرس را گذاشتند، که نمونه بارز آن خانه های آسرامیک نوسنگی در خیروکیتیا (Choirokoitia) است. خیروکیتیا یک روستای محصور بود که در حدود ۶ هزار سال قبل از میلاد، در قسمت جنوبی جزیره ساخته شد. ساکنان این جزیره در خانه های گرد سنگی زندگی می کردند و ابزار و ظروف سنگی می ساختند. سکونتگاههای دیگری در سراسر جزیره نیز وجود داشتند که شواهد نشان می دهد با ساکنان خارج از جزیره در ارتباط بودند، بطور مثال از آناتولی (ترکیه کنونی) آبسیدیان وارد می کردند. از زمان متروکه شدن خیروکیتیا اطلاعاتی وجود ندارد و شواهد بعدی ظروف سفالی ای هستند که متعلق به هزاره پنجم پیش از میلاد مسیح اند. عصر نوسنگی سرامیک، الگوی جدید سکونت را به وجود آورد که نمونه های آن در نز دیکی ستیرا تپس (Sotira Teppes) نزدیک سواحل جنوبی مشاهده شده است. استفاده از مس در آغاز هزاره چهارم پیش از میلاد شروع شد، که به آغاز عصر مس سنگی انجامید. یکی از موفقیت های چشمگیر هنری در این دوره ساختن مجسمه های صلیبی به شکل انسان با استفاده از پیکرولیت (یک نوع سنگ قبرسی) بود. حدود ۲۵۰۰ قبل از میلاد، موج تازه ای از مهاجرت ها که احتمالاً از ترکیه بوده است، تکنولوژی و روش های جدید را بهمراه آورد و سر آغاز عصر برنز در جزیره شد.
عصر برنز
وسایل و لوازم مسی به سرعت جایگزین وسایل سنگی شدند و منجر به توسعه گسترده ذخایر مسی در Troödos Massif شد. در پایان عصر اولیه برنز(بین سالهای ۲۳۰۰ تا ۱۹۵۰ قبل از میلاد) وسایل برنزی با قلع های وارداتی، قلع اندود می شدند. ارتباط با دنیای خارج محدود بوده و بر روی سفال ها بیشتر نقوشی از زندگی حیوانات و انسان ها در داخل و اطراف روستاها به تصویر در آمده است.
در عصر میانی برنز(بین ۱۹۵۰ تا ۱۶۵۰ پیش از میلاد)، استفاده از مواد عصر گذشته، همراه بازتولید سفال های منقوش هر منطقه، ادامه یافت. سکونت گاههای کوهپایه ها و دشت ها حفظ شد و شواهد نشان دهنده وجود یک جامعه کاملاً وابسته به زمین و کشاورزی است. اولین نشانه های استخراج پایدار مس به آغاز این عصر باز می گردد. آن طور که از صادرات ظروف سفالی جزیره بر می آید، با پایان این دوره، قبرس روابط تجاری خود با اژه ای ها، آسیای غربی و مصر را شروع کرده است.
عصر پایانی برنز (بین سالهای ۱۶۵۰ تا ۱۰۵۰) به عنوان یکی از مهمترین دوره ها در توسعه فرهنگی و تاریخی قبرس محسوب می شود. روابط خارجی گسترده با مصر و جزیره های دریای اژه، از ویژگی های مهم این دوره است. مهمتر از همه نوشتن به خط سیپرو- مینوآن است که از کرت الهام گرفته شده است. جواهرات زیبا، عاج های کنده کاری شده و ظروف سفالی ظریف در این دوره ساخته شد و از حدود ۱۴۰۰ سال پیش از میلاد، واردات ظروف سفالی موکنایی از یونان، به شکل چشمگیری افزایش یافت. در این عصر شهر های جدید در اطراف سواحل ساخته شدند و تجارت ظروف سفالی و بعد ها شمش مس گسترش پیدا کرد…در حدود سال ۱۲۰۰ پیش از میلاد، اولین مهاجران یونانی زبان (دریانوردان مهاجم) به جزیره رسیدند و جوامع قبرسی را تحت تاثیر خودشان قرار دادند. این مساله منجر به ظهور پدیده قلمرو شهری در عصر آهن شد.
قبرس کهن و کلاسیک
اولین مهاجران یونانی مجموعه ای از قلمرو های شهری را در، کوریون، پافوس، ماریون (پولیس کنونی)، سولو، لاپیتوس، تاماسوس و سالامیس بوجود آوردند. بعد ها کیتیون و آماتوس هم به آنها اضافه شد. شواهد بدست آمده ازمقبره های سلطنتی نزدیک سالامیس، نشان دهنده پیشرفت و موفقیت های این قلمرو ها بین سالهای ۷۵۰ تا ۴۷۵ پیش از میلاد است. این مقبره های بزرگ بیانگر ثروت و نمونه ای از توصیف هومر از مراسم کفن و دفن موکنای در ایلیاد است.
در این دوره قبرس تحت سلطه اقوام مختلفی همچون آشوری، مصری ها، پارسیان بود. عصر کلاسیک قبرس همزمان با عصر کلاسیک یونان (۴۷۵ تا۳۲۵ پیش از میلاد) شد و در طول این دوره هنر قبرسی بسیار تحت تاثیر آتن قرار گرفت. زنون کیتیون، بنیانگذار جنبش فلسفه رواقی، در این دوره در قبرس بدنیا آمد. اواگوراس پادشاه سالامیس روابط خود را با سرزمین های یونانی گسترش داد و بیشتر جزیره تحت تا پیش از برتری پارسیان، تاثیر یونانی ها قرار داشت. سرانجام در سال ۳۸۱ پیش از میلاد از پارسیان شکست خورد و ۷ سال بعد به قتل رسید و مرگش پایان بخش عصر کلاسیک شد.
قبرس یونانی و رومی
اسکندر کبیر بعد از شکست داریوش سوم در سال ۳۳۳ پیش از میلاد، کنترل پادشاهی های قبرس را بدست گرفت و سر آغاز عصر جدید شد. با مرگ اسکندر در سال ۳۲۳ پیش از میلاد، قبرس به بطلمیوس اول مصر واگذار شد و فشارهای او باعث شد نیکوکریون، آخرین پادشاه سالامیس خودکشی کند. به مدت ۲۵۰ سال قبرس مستعمره بطلمیوس بود و توسط فرماندار اداره می شد. قبرس در سال ۵۸ پیش از میلاد ضمیمه امپراتوری گسترده رومی ها شد. یکی از اولین فرمانداران قبرس سیسرو، شاعر و سخنور مشهور بود. قبرس به غیر از مدت کوتاهی که به کلئوپاترا هفتم مصر واگذار شد، بیش از ۶۰۰ سال تحت حکومت رومی ها، در صلح و رفاه بود. بسیاری از ساختمان ها و جاده ها در این دوره ساخته شد که از آن میان می توان به تاتر در کوریون، ورزشگاه در سالامیس و صومعه آپولون اساره کرد. در همین دوره در حدود سال ۴۵ بعد از میلاد، مسیحیت در جزیره پا به عرصه ظهور گذاشت. بارناباس، یکی از اهالی سالامیس به پاول پیوست و در قبرس به وعظ مردم پرداخت. مسیحیت در جزیره شکوفا شد و در زمان کنستانتین کبیر، پاگانیسم توسط مسیحیت کاملاً از بین رفت.
قبرس کنونی
قبرسی های یونان به سرعت دوباره گرد هم آمدند و انرژی شان را برای بازسازی کشور شان گذاشتند. در طی مدت کوتاهی اقتصاد بهبود پیدا کرد و جمهوری قبرس به رسمیت شناخته شد. بورس قبرس در اواسط سال ۱۹۹۹ افتتاح شد و در ابتدا سرمایه های زیادی را جذب کرد، اما بعدها سقوط کرد و مردم قبرس سرمایه زیادی را از دست دادند. از جایی که میزان توریسم متغییر است، درسال ۲۰۰۲ میزان توریسم کاهش یافت و این صنعت را با نگرانی هایی مواجه کرد.
بخشی که بیشتر خارجی ها بعنوان قبرس شمالی و یونانی ها بعنوان سرزمین های اشغالی می دانند، قسمت مستقلی است که علیرغم تحریم های اقتصادی در سطح ملی، هنوز هم باقی و درحال رشد است. مذاکرات گوناگونی برای یکپارچه کردن قبرس ازسال ۱۹۷۴ تا کنون صورت گرفته است که نتیجه بخش نبوده است. سازمان ملل متحد از سال ۱۹۶۴ صلح را در منطقه خط سبز (Green Line) که در حال حاضر خط آتیلا (Attiila Line) نام دارد و مرزی است که تمام طول جزیره را طی می کند، برقرار کرده است. در سال ۲۰۰۲ وقتی ترکیه و قبرس تلاش کردند به اتحادیه اروپا بپیوندند، رهبران هر دو بخش شمالی و جنوبی مذاکراتی را برای یکپارچه کردن مجدد کشور انجام دادند و عملاً اتفاقی نیافتد. اولین تغییرات واقعی در روابط هر دو بخش شمالی و جنوبی از آوریل ۲۰۰۳ آغاز شد، زمانی که رئوف دنکتاش اعلام کرد که قبرسی های هر دو بخش می توانند به بخش دیگر سفر کنند و در پایان روز باز گردند. از آن زمان چهار ایست و بازرسی در مرز ایجاد شد و مدت زمان اقامت به ۳ ماه افزایش پیدا کرد. کوفی عنان، مدیر کل سازمان ملل متحد در آن زمان تلاش کرد رفراندومی برای یکپارچه کردن قبرس برگزار کند که تعداد زیادی از قبرسی های یونان (۷۶%) و قبرسی های ساکن ترکیه(۶۵%) با آن مخالفت کردند. در حالیکه درخواست ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۳ رد شد، در خواست قبرس مورد موافقت قرار گرفت و قسمت جنوبی بعنوان جمهوری قبرس در سال ۲۰۰۴ به تنهایی به اتحادیه اروپا پیوست. در آوریل بعد، رئوف دنکتاش رهبر سی ساله قبرسی ترکیه ای، انتخابات ریاست جمهوری را به نخست وزیرش مهمت علی تالات باخت. تالات رهبر مدرن تر و رییس حزب جمهوری خواهان ترکیه (CTP)، طرفدار طرح کوفی عنان برای یکپارچه کردن کشور بود. از سال ۲۰۰۵ در سایه مذاکرات برای پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا، روابط قبرس و ترکیه بهبود یافت. پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا مستلزم شرایط مختلف، از جمله به رسمیت شناختن جمهوری قبرس توسط این کشور است. پس از آن شاهد حل مشکلات قبرس خواهیم بود.