شهر آمل، یکی از گردشگرپذیرترین، شهرهای ایران است که سالانه، مسافران بسیاری، به این شهر سفر میکنند. این شهر در شمال ایران و در استان مازندران، واقع شده است. شهر آمل را بیشتر برای جاذبههای طبیعی خارقالعادهای که دارد، میشناسند.
در هنگام سفر به این شهر، هم میتوان از پارکهای جنگلی شهر آمل، بازدید کرد و هم روزی را در دشت لار گذارند. حتی میتوان به بلندای کوه دماوند، سفر کرد و فرصت، تماشای طبیعت را، از بام ایران داشت.
علاوه بر جاذبههای طبیعی، شهر آمل، دارای جاذبههای فرهنگی فراوانی، نیز است. از صنایعدستی زیبا، تا رسومات محلی خاص و جذاب، همگی و همگی، هویت شهر آمل را تشکیل میدهند. در این مقاله از الی گشت، نگاهی به شهر آمل میاندازیم و با ویژگیها و جاذبههای آن، آشنا میشویم. با ما همراه باشید!
شهر آمل، در یکی از سه استان شمالی کشور قرار دارد. این شهر از شرق با بابل همسایه بوده و از غرب به شهر نور میرسد. همسایه جنوبی شهر آمل رشته کوههای البرز است و آمل از شمال با محمودآباد مرز مشترک دارد.
جالب است بدانید که شهر آمل، راهی به دریای خزر ندارد و شهری کوهستانی محسوب میشود. همچنین این شهر با ۳.۷۵ کیلومترمربع، شهری وسیع، به شمار میرود. از شهر آمل رودخانه هراز میگذرد و سرسبزی فراوانی را به این شهر اهدا میکند. جمعیت آمل بیشتر از چهل هزار نفر است و میتوان آن را شهر پرجمعیتی دانست.
در زمانهای بسیار گذشته، یکی از اقوامی که در شمال فلات ایران زندگی میکرد، قوم آمارد نام داشت. بسیاری از محققان، ریشه نام آمل را به این قوم نسبت میدهند. همچنین برخی از محققان، واژه آمل را ترکیبی از دو حرف «آ» به معنی ضد و «مل» به معنی مرگ، تعبیر کردهاند که در کل به معنی بیمرگ است. آمل در سدههای نخستین اسلام، پایتخت زیاریان و علویان بوده است.
درباره زبان مردم آمل میتوان گفت که مردم آمل به زبان مازندرانی حرف میزنند و هنوز هم برخی از کلمات زبان پهلوی، در صحبتهای آنها شنیده میشود.
شهر آمل، مانند دیگر شهرهای شمالی کشور، آب و هوایی مرطوب و شرجی دارد. البته شهر آمل شهری چهارفصل است و در فصول مختلف، شرایط جوی مختلفی را، تجربه میکند. بهارهای آمل بسیار دیدنی بوده و سرسبزی طبیعت، از هر طرف شما را احاطه میکند.
اگر بگوییم که بهار بهترین فصل برای سفر به شهر آمل است، اغراق نکردهایم. تابستانها اما تابستانهایی گرم و مرطوب است که میتواند امان شما را ببرد. در فصل پاییز، باران بیامان میبارد و بیشتر روزهای این فصل، هوا بارانی است. زمستان نیز هوا در بابل سرد بوده و احتمال بارش برف فراوان است.
شهر آمل، به جاذبههای گردشگری طبیعی خود معروف است و سالیانه افراد زیادی، برای بازدید جنگلها، کوهها و دیگر فضاهای طبیعی آمل، به این شهر مسافرت میکنند. این شهر، برای بیشتر سلیقهها، طبیعتی برای به نمایش گذاشتن دارد. در لیست زیر، به معرفی چند جاذبه گردشگری طبیعی شهر آمل میپردازیم:
نام دیگر این پارک، پارک جنگلی میرزا کوچکخان است که در ۱۶ کیلومتری شهر آمل، در جاده هراز، نرسیده به ییلاق پرن قرار دارد. وسعت این پارک ۷۰ هکتار است و از امکانات و جاذبههای فراوانی برخوردار است.
این جنگل، در حوالی روستای بلیران قرار دارد. جاده جنگلی بلیران، یکی از جاذبههای گردشگری شهر آمل محسوب میشود؛ چرا که از یک سو به کوهستان جنگلی رسیده و از سوی دیگر به مزارع سرسبز و شالیزارها راه دارد. چشمههای فراوان و جریان رود گرمارود، از دیگر زیباییهای این جنگل به شمار میرود.
اگر از سروصداهای شهری خسته شدهاید، سفر به دشت لار، میتواند، برای شما مفید باشد. این دشت مکانی مناسب برای عکاسی و پیکنیک است. دیدن دریاچه سد لار و طبیعت دشت لار، از نزدیک تجربههایی است که در ذهنتان ماندگار میشود.
این آبشار، در دشت لاسم قرار دارد. دشت لاسم، در دوران قاجار، تفرجگاهی شاهانه محسوب میشد. آبشار آب مراد و طبیعت اطراف آن، جلوه زیبایی از طبیعت شهر آمل را به نمایش میگذارند.
کوه دماوند، بلندترین کوه ایران است که در شهر آمل قرار دارد. با سفر به این کوه و کوهپایه آن، علاوه بر تماشای زیباییهای کوه، میتوانید از آب گرم طبیعی، آبشار یخی و چشمههای جوشان آن، بازدید کنید.
منطقه کوهستانی لاریجان، مملو از چشمههای آب گرم است. حتی اغلب خانههای روستای لاریجان، استخرهای آب طبیعی دارند. برای رفتن به این منطقه، میتوانید از جاده گزنک آمل به لاریجان، استفاده کنید.
این آبشار در منطقه کوهستانی امیری قرار دارد و مسیر آن، از زیر پل وانا میگذرد. از ویژگیهای این آبشار، این است که شما میتوانید تا نزدیکی آن با خودرو رفته و ادامه مسیر را پیادهروی کنید، تا به آبشار برسید.
این آبشار، در مسیر جاده هراز و منطقه ییلاقی نمارستاق، قرار دارد. برای رسیدن به این آبشار، باید مسیر نسبتاً طولانی را، پیاده بپیمایید.
درست است که جاذبههای گردشگری طبیعی آمل بسیار زیاد است؛ اما این بدان معنی نیست که شهر آمل جاذبههای گردشگری فرهنگی ندارد. لیست زیر شامل جاذبههای گردشگری فرهنگی شهر آمل است:
این آتشکده، مربوط به دوره ساسانیان است، اما در حال حاضر آن را، آرامگاه محمد بن محمود آملی میدانند. محل این آتشکده در خیابان طبرسی و کوچه آتشکده است.
این موزه، در سمت شرق آمل واقع شده است. ازآنجاییکه شهر آمل، قطب فرهنگ استان مازندران شناخته میشود و سابقه آن نزدیک به ۳۰۰۰ سال است، موزه تاریخی غنی دارد. موزه تاریخ آمل، به سهطبقه مردمشناسی، باستانشناسی و اسناد تاریخی ایران و مازندران تقسیم شده است و اشیای تاریخی فراوانی در آن وجود دارد.
جاده هراز، مسیر اصلی سفر به شهر آمل است. البته این نکته را در نظر داشته باشید که در تعطیلات، ترافیک این جاده بسیار زیاد است و باید با برنامهریزی درست، به این شهر سفر کنید. مسیر دیگری که میتوانید با آن به آمل برسید، از شهرهای همسایه بابل است. همچنین توجه داشته باشید که آمل فرودگاه مسافربری ندارد و برای سفر به آن باید از مسیرهای جادهای عبور کنید.
شغل بیشتر مردم آمل، باغداری و کشاورزی است. در این شهر باغات مرکبات و شالیزارها بهکرات دیده میشود. هر ساله آمل بیش از ۲۰۰ هزار تن برنج تولید میکند. علاوه بر این، در شهر آمل، کارخانههای مواد شوینده و بهداشتی نیز حضور دارند.
کارخانههای محصولات لبنی نیز، شهر آمل را بهعنوان محل کارخانه خود انتخاب کردهاند. صنعت گردشگری در این شهر فعال بوده و یکی از شهرهای پر گردشگر ایران، محسوب میشود. همچنین شهر آمل یک شهر دانشگاهی است و در آن چند دانشگاه نیز وجود دارد که دانشجویان را از سراسر کشور، به این شهر، میکشاند.
شهر آمل، علاوه بر آنکه آداب و رسوم کلی مردم ایران را دارا است، آداب و رسوم مخصوص به خود را نیز دارد. از جشنها و رسوم شهر آمل، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
این جشن در روز ۱۳ تیرماه، برگزار میشود. بسیاری از محققان، شهر آمل را محلی میدانند که در آن آرش کمانگیر تیر خود را رها کرده و مرز ایران و توران را مشخص کرد. این جشن را بسیاری به مناسبت پاسداشت جانفشانی آرش کمانگیر برگزار میکنند. همچنین در روایاتی دیگر، جشن تیرگان برای بزرگداشت تیشتر، ستاره بارانآور، در فرهنگ ایران است.
سابقه این جشن، به ۶۰۰ سال میرسد. وروف چال، به معنی چاهی است که اهالی روستای اسک، هر ساله در یکی از روزهای ماه اردیبهشت آن را حفر کرده و پر از برف میکنند. این مراسم فقط با حضور مردان در دامنه کوه برگزار شده و اداره امور روستا، بر عهده نان قرار میگیرد.
این کشتی، یکی از ورزشهای سنتی و پهلوانی مازندران است که در ۲۸ تیرماه، در آیینی که به جشن مردگان معروف است، برگزار میشود. واژه لوچو، به معنای لبه چوب است. در این بازی چوبی را در زمین میکارند و جایزه آن مسابقه را، روی آن انداخته، یا به آن میبندند. پهلوان این مسابقات، جایزه را برداشته و چوب را به دوش میکشد.
این بازی کمی شبیه به الک و دولک است و برای انجام آن، از دو چوب استفاده میکنند. به چوب کوچک چلیک گفته و چوب بزرگ را مارکا، مینامند. چلیک را در بین دو آجر یا یک چاله قرار داده و مارکا را زیر آن میگذارند. سپس نخست چلیک را به هوا پرتاب کرده، بعد در حالی که، در هوا معلق است، با مارکا، به آن ضربه میزنند. چلیک بر اثر این ضربه مسافتی را طی میکند. برنده مسابقه کسی است که چلیک آن مسیر بیشتری را طی کرده باشد.
شهر آمل، سوغاتهای فراوانی دارد که میتوانید آنها را تهیه کرده و به شهرهای دیگر ببرید. از این سوغاتیها، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساق عروس: این شیرینی، یکی از شیرینیهای سنتی مازندران است که داخل آن از مغزیجات پر میشود. رعایت تناسب مقدار مواد تشکیلدهنده، یکی از مواردی است که شیرینیپزان ساقهعروس، بسیار به آن توجه میکنند.
- رشته به رشته: برای تهیه این شیرینی معروف، برنج را آرد کرده و خمیر درست میکنند. سپس بر روی تشت، کمی زرده تخممرغ و کره میمالند و خمیر را مانند رشته بر روی تشت ریخته و سرخ میکنند. پس از آن بر روی رشته، پودر قند و هل میکوبند.
- کماج: این شیرینی را، از آرد برنج و شکر میپزند. با آن که مواد تشکیلدهنده این شیرینی بسیار ساده است، اما طرفداران خود را دارد.
- انواع ترشیجات: میتوانید برای سوغات از این شهر، انواع ترشیجات خوشمزه مازندرانی را تهیه کنید.
- انواع مرباها: مردم شهر آمل، به دلیل دسترسی به باغات میوه و مرکبات، مرباهای متنوع و محلی خاصی را تولید میکنند که میتوانید آنها را تهیه کنید.
- برنج: برنج از محصولات اصلی شهر آمل است که از کیفیت بالایی برخوردار بوده و یکی از سوغات اصلی این شهر محسوب میشود.
- ماهی: از آنجایی که آمل، در کنار چندین رودخانه قرار دارد، میتوان از این شهر، ماهیهای تازه و درجهیکی را تهیه کرد.
در جدول زیر، انواع صنایعدستی شهر آمل، بیان شده است:
صنایع دستی شهر آمل |
جاجیم |
پارچههای ابریشمی |
دستبافتههای پشمی |
ظروف چوبی |
محصولات نمدی |
شهرهای شمالی، به دلیل آنکه از منابع غذایی فراوانی برخوردارند، غذاهای خوشمزه و بینظیر فراوانی دارند. یکی از مواردی که در هنگام سفر به شهر آمل، بهتر است، امتحان کنید، انواع غذاها با اردک است. اردک در غذا، طعم فراموشنشدنی را، به آن میبخشد. از دیگر غذاهای آملی، میتوان به موارد زیر، اشاره کرد:
- مرغ شکمپر: آملی برای تهیه این غذا از مرغ، سبزی معطر، پیاز، پودر مغز گردو، رب انار، زعفران دمکرده، زرشک، آلوچه جنگلی خشک یا آلو بخارا و ادویه استفاده میکنند.
- کته آملی: برای تهیه این غذا، برنج را شسته و سپس آن را درون قابلمه میریزند و بر روی حرارت قرار داده، تا بپزد. این کته معمولاً با غذاهای اصلی، صرف میشود.
- کهی پلا: برای تهیه این غذا، کدو را با برنج مخلوط میکنند. در این غذا از گوشت استفادهای نمیشود. مواد لازم برای تهیه این غذا، پیاز، کدو، سیر و ادویه است.
شهر آمل، یکی از زیباترین شهرهای شمالی کشور است. شهر آمل، به دریا راه ندارد و شهری کوهستانی محسوب میشود. اقتصاد آمل بر کشاورزی و باغداری میچرخد. همچنین این شهر از اماکن گردشگری فراوانی بهرهمند است که این شهر را به مکان مناسبی برای سفرهای تفریحی، تبدیل کرده است. در این مقاله از الی گشت، هر آنچه را که لازم بود، درباره شهر آمل بدانید، بیان کردیم، امید است که مفید واقع شوند.
شهر آمل، در یکی از سه استان شمالی کشور قرار دارد. این شهر از شرق با بابل همسایه بوده و از غرب به شهر نور میرسد. همسایه جنوبی شهر آمل، رشتهکوههای البرز است و آمل از شمال با محمودآباد مرز مشترک دارد. جالب است بدانید که شهر آمل، راهی به دریای خزر ندارد و شهری کوهستانی محسوب میشود.
فاصله آمل تا ساحل محمودآباد، ۲۳ کیلومتر است.
مقالات مرتبط