نوشتن، نویسندگی، خط و تاریخچه اختراع آن ها

نوشتن فرایند فیزیکی زبان گفتاری می باشد. انسان های اولیه این زبان را توسعه دادند. در حدود ۳۵ هزار سال قبل از میلاد و در دوره کرو ماگنون (Cro-Magnon Man) نقاشی های درون غار به عنوان زبانی برای نوشتار مورد استفاده قرار گرفته که ظاهرا مفاهیمی از زندگی روزمره را بیان می کرده است. این تصاویر یک زبان را پیشنهاد می کنند زیرا در برخی از موارد به نظر می رسد آن ها رویدادی مانند شکار را به همراه حوادثی که رخ داده به تصویر کشیده اند به جای آنکه فقط اشکالی از حیوانات و مردم را نمایان کنند.

با این حال زبان نوشتاری تا زمانی که در سومر و جنوب بین النهرین و در حدود ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ سال پیش به وجود آمد وجود نداشت. این نوشتار اولین نوع خط نامیده شده و شامل کشیدن علامت هایی خاص در خاک رس و با استفاده از لبه تیز ابزارآلات بوده است. البته که سیستم های نوشتاری مصری ها قبل از ظهور دوره اولیه و حدود ۳۱۵۰ سال پیش از میلاد مورد استفاده قرار می گرفته است اما این نوع از اختراع خط در بین النهرین توسعه یافته و به عنوان هیروگلیف شناخته می شود. با الی گشت می خواهیم هر آنچه در مورد اختراع خط، نویسندگی و تاریخچه ان می باشد را در این مطلب توضیح دهیم پس با ما همراه شوید.

مطالب مرتبط:
دلایل ناپدید شدن تمدن سومری ها چه بود!
ساکنین اولیه ایران قبل از آریایی ها چه کسانی بودند؟
اینجا اولین شهر ثبت شده در تاریخ جهان بوده است! + تصویر

سیستم های نوشتار فونتیک توسط یونانی ها و پس از آن توسط رومی ها مورد استفاده قرار می گرفته است که به آن فونسیا (Phoenicia) نیز گفته می شود. سیستم های نوشتاری فنیقی ها هرچند کاملا متفاوت از خط در بین النهرین بوده است اما همچنان به سومریان و پیشرفت های آنان در ساختار کلمه تکیه دارد. مستقل از خاورمیانه و اروپا اختراع خط و نوشتن در مزوآمریکا و مایاها نیز در حدود ۲۵۰ سال پیش از میلاد گسترش یافته است. اختراع خط و نوشتن در چین با استفاده از علائم پیشگویان بر روی استخوان ها و در حدود ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد شکل گرفته است. ظاهرا پیدایش خط در چین به طور مستقل بوده و هیچ مدرکی دال بر انتقال فرهنگی از بین النهرین به چین وجود ندارد. چینی های باستان با الهام گرفتن از علائم مورد استفاده پیشگویان بر روی استخوان ها یا صدف ها شروع به ایجاد خط نموده اند. البته این نوع از نوشتار در ابتدا نیاز بود تا توسط پیشگویان تفسیر شود. در طول زمان این علائم تبدیل رسم الخط های چینی شدند.

مطالعه تاریخ بدون امکان نوشتار کتبی آن غیرممکن می باشد زیرا که هیچ زمینه ای وجود نداشته تا شواهد فیزیکی را از گذشته باستان تفسیر نماید. اختراع خط و نوشتن باعث ثبت سوابق زندگی مردم و همچنین اولین گام ضروری در تاریخ کتبی یک فرهنگ یا تمدن می باشد. یک مثال ساده در این خصوص این است دانشمندان در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم که تمدن مایاها را کشف کرده بودند، نمی توانستند علائم و نوشتارهای آن ها را خوانده، بنابراین اشتباهاتی در تفسیرهای آن ها انجام می دادند. محققان اولیه سایت های مایاها مانند Stephens و Catherwood اعتقاد داشتند که آن ها مدارکی از تمدن باستانی مصر را در آمریکای مرکزی پیدا کرده اند. مشابه این مشکل در خصوص شناخت پادشاهی باستانی مرو (Meroe) در سودان امروزی نیز وجود داشته است. خطوط مروتیک همچنان مورد تشخیص نبوده و آن را به عنوان خطوط A در نظر می گیرند. فرهنگ این تمدن هنوز به درستی درک نشده است.

سومری ها در ابتدا نوشتن را به عنوان وسیله ای برای ارتباطات طولانی مدت از طریق تجارت مورد استفاده قرار دادند. با گسترش شهرها در بین النهرین و نیاز به منابعی که در آن منطقه وجود نداشت، تجارت های طولانی مدت توسعه یافته و نیاز به برقراری ارتباط در سراسر محدوده بین شهرها یا مناطق بوده است. اولین فرم نوشتن در راستای اختراع خط تصویرکردن بود. در این روسش نمادی از اشیا را ترسیم کرده و بیشتر برای کمک به یادآوری چیزهایی مانند دانه های مختلف و گوسفندها مورد استفاده قرار می گرفته است. این تصاویر بر روی خاک رس ترسیم شده و پس از آن خشک می شده است و به این صورت ثبت رسمی تجارت شکل گرفته است. همانطور که ماءالشعیر یکی از نوشیدنی های محبوب در بین النهرین باستان بوده است بسیاری از سوابق موجود در مورد خرید و فروش این نوشیدنی وجود دارد. با استفاده از تصاویر می توان گفت که چند کوزه در معاملات نوشیدنی ها وجود داشته است. البته که این تمام آن چیزی نیست که می توان از این تصاویر تفسیر نمود.

برای بیان مفاهیم پیچیده تر در معاملات مالی و لیست اقلام یک سیستم نوشتن دقیق تری مورد نیاز بود بنابراین ساختار بهتری برای ارتباط در سال ۳۲۰۰ پیش از میلاد و در شهر اوروک سومر اختراع گردید. Pictograms یا همان زبان تصویری همچنان نیز به صورت نمادهایی در گوشی های تلفن همراه مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع از راه ارتباطی همان زبان گفتاری مردم سومر بوده است. فونوگرام نوعی از ترسیم تصاویر است که روند یک اتفاق را ترسیم می کند. به این شکل افراد می توانند درک درستی از فراید یک رویداد داشته باشند. قبل از آن فقط تصاویر ثابت ترسیم می شده اند و با توسعه فونوگرام ها وسیله ای پویا برای نمایش حرکت به وجود آمد.

وسیله ارتباطی تصویری برای ثبت وقایع زمانی و اعتقادات مذهبی خود مورد استفاده قرار می گرفت اما برای شکل های هنری مانند ادبیات امکان پذیر نبود. اولین نویسنده ای که در تاریخ شناخته شده است انهدونا (Enheduanna) دختر سارگون آکاد (Sargon of Akkad) در بین النهرین بوده که در سال های ۲۲۸۵ تا ۲۲۵۰ پیش از میلاد زندگی می کرده است. او ترانه های خود را به الهه اینانا (Inanna) نوشته و با نام خود مهر و موم کرده است. در اصطلاح موضوع آراتا (Aratta) چهار شعر می باشد که در رابطه با پادشاه انمرکار (Enmerkar) از اوروک و پسر او به نام لوگالباندا (Lugalbanda) بوده که احتمالا بین سال های ۲۱۱۲ تا ۲۰۰۴ پیش از میلاد نوشته شده است. بنابراین به این شکل نوشتن به صورت ادبیات نیز متولد شده است.

حماسه گیلگامش (Gilgamesh) که اولین داستان حماسی در جهان به شمار می رود در میان قدیمی ترین ادبیات موجود پس از اختراع خط در نظر گرفته شده که در حدود سال ۲۱۵۰ پیش از میلاد نوشته شده است. این داستان حماسی در خصوص پادشاه بزرگ اوروک به نام گیلگامش و در مورد جستجوی او برای معنای زندگی بیان شده است.

آنچه در بین النهرین نوشته شده مهم بسیار مورد توجه پادشاه آشوریان آشوربانیپال (Ashurbanipal) که در سال های ۶۸۵ تا ۶۲۷ پیش از میلاد زندگی می کرده است قرار گرفت. او بیش از ۳۰ هزار قرص کتاب که از جنس خاک رس بودند را در کتابخانه پایتخت خود در نینوا جمع آوری نمود. آشوربانیپال امیدوار بود تا بتواند میراث، فرهنگ و تاریخ منطقه را حفظ کرده و به وضوح اهمیت اختراع خط، نوشتن و کلمات را ارائه نمود. در میان کتاب های بسیاری که در کتابخانه او قرار داشت آثار ادبیاتی مهمی مانند داستان گیلگامش یا داستان اتانا (Etana) را می توان نام برد. او متوجه شد که ادبیات نه تنها یک داستان بلکه زندگی همه مردم را بیان می کند.

نقش شاعر در حفظ افسانه های قهرمانانه به یک مهم در فرهنگ سراسر جهان باستان تبدیل شد. اسناد بین النهرینی شین لگی یونینی (Shin-Legi-Unninni) که در سال های ۱۳۰۰ تا ۱۰۰۰ پیش از میلاد نوشته شده است به حفظ و انتقال داستان های حماسی مانند گیلگامش کمک کرده است. هومر (Homer) متعلق به ۸۰۰ سال پیش از میلاد برای یونانیان و ویرجیل (Virgil) حدود ۷۰ تا ۱۹ پیش از میلاد برای رومیان نقش مشابهی داشته است. حماسه هندی ماهابهاراتا (Mahabharata) که در حدود ۴۰۰ سال پیش از میلاد نوشته شده به حفظ افسانه های شفاهی آن منطقه کمک کرده است. تمامی این آثار و آنچه پس از این ها بوده اند تنها از طریق نوشتن توانسته حفظ شوند. نویسندگان زود هنگام باعث شدند تا ماهیت ثبت موارد به کلی تغییر نماید. الفبایی که فنیقی ها راه اندازی کردند آسان تر و قابل دسترس تر برای سایر فرهنگ ها شد اما سیستم پایه ای قراردادن نمادها بر روی کاغذ برای نشان دادن مفاهیم بسیار زودتر از آن آغاز شده بود.

در هر دوره ای از زمان آغاز به کار نوشتن ارتباطات افکار و احساسات و همچنین فرهنگ هر تمدن، تاریخ جمعی، تجریبات آن ها با شرایط انسانی و حفظ آن ها برای نسل های آینده مورد استفاده قرار گرفته است.

منبع: www.ancient.eu