بزرگترین خطر انقراض پستاندارن جهان، برای مورچه خوار پانگولین!!!

شاید در بسیاری از سفرهایتان به دیگر کشورها با حیواناتی مواجه شوید که تاکنون نه تنها نامی از آن ها شنیده اید؛ بلکه حتی آن ها را ندیده اید. حیواناتی که به نظرتان بسیار عجیب و غریب هستند و ناآشنا! پانگولین ها (pangolin) جزو حیواناتی هستند که اکثر ما ایرانی ها از وجود آن ها بی خبریم. یا اگر هم عکس این حیوان را دیده باشیم، باز اطلاعات چندانی از آن ها نداریم. اینکه با چه موجودی روبرو هستیم. قطعا پانگولین ها یکی از دوست داشتنی ترین، زیباترین و البته پرطرفدارترین پستاندار دنیا هستند. مجله الی گشت شما را با مورچه خوار پانگولین که یکی از آرام ترین و البته زیباترین پستانداران دنیاست و گاهی با دیگر حیوانات اشتباه گرفته می شود، آشنا می نماید.

اگر از شما بپرسند که کدام حیوان در دنیا بیشتر از همه در معرض خطر و انقراض است، چه پاسخی می دهید؟ پستانداری که در دنیا با بیشترین خطر انقراض گونه هایش مواجه است، مورچه خوار پانگولین است.

مطالب مرتبط:
گونه ای از کرگدن به نام کرگدن سفید شمالی منقرض شد!!!
آشنایی با صورتی ترین پرندگان دنیا، فلامینگو
آشنایی با انواع مختلف کوسه ها

پانگولین ها در واقع گونه ای از پستانداران فلس دار هستند که تمام بدنشان از فلس ها و پولک هایی از جنس کراتین پوشانده شده است. این فلس های کراتینه همان جنس موهای بدن ما را دارند با این تفاوت که به این شکل در آمده اند. شاخ کرگدن ها نیز از همین جنس است. پانگولین ها عموما در شب ها فعالیت نموده و مخفی زندگی می کنند. در حقیقت دیدن پستاندار پانگولین در تور ها و سافاری های حیات وحش آفریقا بسیار نادر است. چرا که خود را از دید دیگر جانداران و البته شکارچیان مخفی می کنند. این پستانداران از موریانه ها و مورچه ها تغذیه می کنند. در نتیجه می توان آن ها را نوعی مورچه خوار فلس دار دانست؛ هر چند که با آرمادیلوها نیز تفاوت بسیار دارند.

در مجموع ۸ گونه مورچه خوار پانگولین در دنیا تاکنون شناخته شده است. این گونه ها عبارتند از پانگولین چینی، پانگولین هندی، پانگولین سندی و پانگولین فیلیپین که در آسیا ساکن هستند و پانگولین درختی، پانگولین دم دراز، پانگولین غول پیکر و پانگولین زمینی به نام تمنیک (Temminck) که در آفریقا زندگی می کند.

شواهد باستان شناسی در دوره پالئولکتیکی نشان می دهد که این حیوان در گذشته در اروپا زندگی می کرده است. اما هم اکنون تنها در آسیا و آفریقا زندگی می کند. این حیوان از نظر شکل ظاهری بسیار شبیه به حیوان مورچه خواری با نام آنتیترها (anteaters) هستند که در آمریکای جنوبی زندگی می کنند. با این وجود هیچ خویشاندی با هم ندارند. هر یک از این گونه ها، در شرایط آب و هوایی یکسانی اما جدای از هم تکامل یافته اند.

بسیاری از پانگولین ها شن ها و ماسه را ترجیح می دهند به همین دلیل آن ها را در نزدیکی سواحل یا مناطق پر شن و ماسه ای که آب فراوان دارد، پیدا می کنید. همچنین در میان جنگل های بارانی و صخره های خیس دیده می شوند. پانگولین ها هم اکنون در کشورهای بسیاری در قاره آفریقا و بیشتر در آفریقای شرقی، مرکزی و جنوبی زندگی می کنند. اگر در سافاری های آفریقای جنوبی شرکت کنید و خوش شانس باشید، شاید یکی از پانگولین ها را در محیط زندگی طبیعی شان بیابید. از جمله این کشورها می توان تمام کشورهای زیر را نام برد:
بوتسوانا (Botswana)، کامرون (Cameroon)، کنگو، اتیوپی، کنیا، موزامبیک، نامیبیا، رواندا، آفریقای جنوبی، سودان جنوبی، تانزانیا، اوگاندا، زامبیا، زیمبابوه، کازونگولا، کیلیمانجارو، مازای استپ، زامبزی، شرق آفریقا و آفریقای جنوبی.

همانطور که از نامش پیداست، غذای اصلی این حیوان را مورچه ها و موریانه ها تشکیل می دهند. اغلب به این حیوان، مورچه خوار فلس دار نیز می گویند. از آنجایی که این حیوان هیچ دندانی ندارد، غذای خود را با زبان چسبناک خود می گیرد و به دهانش می برد. گاهی طول زبان این حیوان، طولی بیشتر از اندازه بدن آن ها دارد.

کلمه پانگولین (pangolin) از کلمه ای مالایی به نام پنگولونگ (penggulung) گرفته شده است. پنگولینگ به معنای غلتیدن است و دقیقا نشان دهنده رفتار پانگولین ها در زمانی است که احساس خطر می کنند. پانگولین ها در این مواقع خود را شبیه به توپی یا چرخی جمع کرده و با چرخیدن و قل خوردن از محل دور می شوند.

در دنیای امروز راجع به پستاندار و مورچه خوار پانگولین کمتر تحقیق و بررسی انجام شده و همچنین کمتر درک شده است. با این وجود این حیوان دوست داشتنی بسیار شکار می شود. در آسیا شکارچیان بسیاری پانگولین ها را گرفتار کرده و به صورت غیرقانونی به فروش می رسانند. در آفریقا نیز این حیوان به خاطر گوشتی که دارند و در غذاهای آفریقایی از آن استفاده می شود یا استفاده در درمان های سنتی شکار می شوند.

شکارهای غیرقانونی و کشتن این حیوان هم اکنون به بزرگترین هدف برای تجارت ها و شکار غیرقانونی در آسیا تبدیل شده است. به همین خاطر جمعیت پانگولین ها به سرعت در حال کم شدن است؛ تا جایی که پیش بینی شده است این حیوان با تمام گونه هایش، در آفریقا و آسیا به کلی منقرض شود.

مقیاس زیادی از قاچاق و شکار بین المللی و غیر قانونی پانگولین ها در نهایت سر از کشورهای چین و ویتنام در می آورد. در این دو کشور گوشت این حیوان بسیار پر طرفدار بوده و آن را بسیار خوشمزه می دانند. همچنین آن ها معتقدند که گوشت مورچه خوار پانگولین ها برای بدن بسیار مفید بوده و آن ها را از بیماری ها نجات می دهند. مردم چین و ویتنام به غلط معتقدند که گوشت پانگولین ها برای کلیه ها بسیار مفید هستند. با آن که شواهد علمی چنین موضوعی را رد می کند. با این حال مردم چین و ویتنام به آن گوش نمی دهند. همچنین در طب سنتی چینی فلس های پانگولین ها را برای درمان های دارویی استفاده می کنند.

مردمان چینی که هنوز طب سنتی انجام می دهند معتقدند که فلس های این حیوان می تواند قدرت شیردهی مادرها را بیشتر نماید. در نتیجه این موضوع بدن کودک مقوی تر خواهد شد. همچنین از آن برای درمان بیماری هایی همانند آسم و نوعی از سرطان ها استفاده می کنند. چرا که می گویند این فلس ها جریان خون را در بدن افزایش می دهند. همین دلایل باعث شده که پستاندار پانگولین در وسعتی وسیع شکار و کشته شود. اگر همین موضوع به همین شیوه، ادامه یابد، در سال های آینده شاهد انقراض این گونه خواهیم بود.

بسته به نوع گونه پانگولین و محل زندگی آن، می توانید تعداد فلس های متفاوتی و در اندازه های متفاوتی را بر روی آن ها مشاهده کنید. تخمین زده می شود که بر روی بدن هر پانگولین با جثه متوسط ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ فلس وجود داشته باشد.

قاچاق فلس های پانگولین ها به معضلی بزرگ برای دولت هایی همانند چین تبدیل شده است. به عنوان مثال در یکی از کشف های قاچاق چین، ۸ تن فلس پانگولین و بیش از ۱۰۰۰ عاج فیل در یک کانتینر کشف شد که به سمت هنگ کنگ حرکت می کرد.

این اخبار به همراه دیگر قاچاق هایی که از مورچه خوار پانگولین ها انجام می شود، این حیوان را در معرض گونه های در حال انقراض قرار داده است.

پانگولین از زمانی که متولد می شوند تا هنگام بلوغشان دو سال زمان می برد. نوع ماده این حیوان در هر بارداری، تنها یک پانگولین به دنیا می آورد و دوره بارداری آن ها بین ۶۹ تا ۱۵۰ روز  (بسه به نوع گونه پانگولین) طول می کشد. بچه پانگولین ها در هنگام تولد، وزنی در حدود ۸ تا ۴۵۰ گرم دارند و فلس های نرمی بدنشان را پوشانده است. این فلس ها به سرعت بعد از تولد، سفت می شوند. پس از گذشت حدود ۳ ماه از مادر خود جدا شده و دیگر از مورچه ها تغذیه می کنند. پانگولین ها همانند دیگر حیوانات و پستانداران از خود ماده ای ترشح می کنند که با آن محدوده و قلمرو خود را مشخص می کنند. فلس های بدن پانگولین ها، حدود ۲۰ درصد از وزن بدن آن ها را تشکیل می دهند.

این حیوان در هنگام خوردن مورچه ها، سوراخ های گوش و بینی خود را می بندد تا از ورود یا خروج مورچه ها به آن ها جلوگیری کند!

هنگامی که این حیوان احساس خطر کند، خود را به شکل توپی گلوله می کند. اگر حیوان و شکارچی آن ها، را بگیرد، در نهایت از دم خود برای دفاع استفاده می کنند. پستاندار و مورچه خوار پانگولین نه تنها عضلات قوی در دم خود دارند، بلکه نوک فلس های آن ها نیز آنقدر تیز است که می تواند با برخورد به پوست شکارچی، باعث ایجاد زخم و خراش در بدن آن ها شود. یکی دیگر از حالت های دفاعی این حیوان ترشح مایه ای بد بو همانند راسو، از غدد بدنش است که شکارچی و افراد را دور نگه می دارد.

بعضی از گونه های پانگولین ها که از درخت ها بالا می روند، از دم خود برای این منظور استفاده کرده و با دم بلندشان، خود را بر بالای درختان نگه می دارند.

منبع: pangolinsg.org