منطقه حفاظت شده سرخ آباد زیستگاه انواع گیاهان و جانوران
در این پست می خواهیم درباره یکی از جاذبه های گردشگری شهر زنجان که دارای شرایط اکولوژیک خاصی است صحبت کنیم. این منطقه در ۱۸ کیلومتری شمال غرب زنجان قرار دارد که به منطقه حفاظت شده سرخ آباد معروف است. این منطقه زیست محیطی مهم بین روستاهای طارم علیا و قره پشتلو قرار گرفته است و به دلیل برخورداری از شرایط اکولوژیکی خاصی که دارد، زیستگاه پوشش های گیاهی متنوع و همینطور انواع پستانداران، پرندگان و آبزیان شده است. منطقه حفاظت شده سرخ آباد با وسعت ۱۲۲,۶۱۸ هکتار در بین دو رشته کوه شمالی و جنوبی شهر زنجان قرار دارد. برای آشنایی بیشتر با این منطقه با الی گشت همراه باشید.
مطالب مرتبط: دودکش جن، جاذبه ای عجیب در زنجان بازار زنجان، نمونه ای از بازار سنتی قاجاری
اگر بخواهیم به یکی از خوش آب و هواترین شهرهای ایران سفر کنیم، زنجان انتخاب بسیار خوبی است. مردمان این منطقه بسیار خون گرم و مهمان نواز هستند. حدود ۴۷ روستا در سرخ آباد زنجان وجود دارد که جمعیت این منطقه را به ۴۳۸۰ می رساند. معیشت افراد این منطقه از راه کشاورزی و دامداری تامین می شود. درون منطقه حفاظت شده سرخ آباد ۵ ایستگاه اقلیم شناسی وجود دارد. که در هر کدام از این ایستگاه ها عملیاتی خاصی انجام می شود به طور مثال در این ایستگاه ها از میزان بارش، درجه هوا، میزان تبخیر و همینطور شدت باد در یک فصل سال اطلاع می یابند. با توجه به این مواردی که گفته شد این منطقه جزء مناطق زیست محیطی خاص ایران محسوب می شود. از لحاظ آب و هوایی این اقلیم آب و هوای نیمه خشکی را دارد، و متوسط بارش سالانه در آن حدود ۵۰۰ میلی لیتر است.
گونه های جانوری که در منطقه حفاظت شده
منطقه سرخ آباد شامل گونه های جانوری متنوعی است. در این منطقه دشتی به نام سهرین وجود دارد که زیستگاه با ارزش ترین و زیباترین آهوی ایرانی محسوب می شود. چیزی حدود ۴۰۰ راس از آنها در این دشت زندگی می کنند. این دشت که ارتفاعی حدود ۱۶۵۰ متر دارد، جزء یکی از جذاب ترین مناطقی است که برای جذب توریست در شهر زنجان محسوب می شود. همچنین حیوانات دیگری هم در منطقه سرخ آباد وجود دارند که می توانیم به ترتیب آن ها را نام ببریم گرگ، بز وحشی، خرس قهوه ای، پلنگ، انواع پرندگان مهاجر و بومی مثل کبک، ، عقاب طلایی، قرقی، شاهین و تیهو، انواع خزندگان مثل مارها و انواع ماهی ها که در رودهایی که از این منطقه گذر می کنند، وجود دارد.
پوشش های گیاهی در منطقه حفاظت شده سرخ آباد
در ایستگاه سرخ آباد که منطقه ایحفاظت شده هستش ۵ گونه گیاهی که شامل گیاهی درختان و درختچه ها، گون ها و بوته ها، گندمیان و شبه گندمیان و جو، فورب ها و پهن برگ ها و بالشتکی ها می شود، وجود دارد. همچنین در این شهر زنجان ۴۰۰ نوع پوشش گیاهی دیگر هم قرار گرفته است، اگر بخواهیم تعدادی از مهمترین گونه های گیاهی این منطقه را نام ببریم می توان به پیچک، اورس، گردو، خارشتر، درمنه دشتی، بومادران، بلوط، بابونه، زالزالک، گون، آویشن، زرشک و ارغوان اشاره نمود.نکته مهم و قابل توجه این است در استگاه سرخ آباد که منطقه ای حفاظت شده ی شهر زنجان هست مطلقا شکار امکان پذیر نیست و اگر گزارشی توسط محیط بانان و همچنین تصاویری که از طریق دوربین های مدار بسته ثبت شود با متناقظان قانون برخورد جدی از طرف سازمان محیط زیست می شود.
اصلی ترین جاذبه های گردشگری سرخ آباد در زنجان:
از جمله جاذبه های گردشگری منطقه حفاظت شده سرخ آباد چشمه آب گرم و آب معدنی وننق، یخچال طبیعی ولیدر، چمنزار سرد آب و آبشار سرخه مشه می باشند، که در ادامه کمی با این مناطق بکر و طبیعی شهر زنجان آشنا می شویم.
چشمه آب گرم وننق
وننق جزء چشمه هایی آب گرم شهر زنجان در منطقه سرخ آباد است که به علت ساختار معدنی خود می تواند فواید زیادی بر روی بدن انسان داشته باشد. این چشمه جزء یکی از مهمترین مناطق توریستی و گردشگری شهر زنجان به حساب می آید. آب های این چشمه که از سوفات کلسیک هستند سبب ایجاد آرامش غیر قابل وصفی در انسان می شوند. جالب است که بدانید استحمام در این آبها قابلیت درمانی برای دردهایی که در مفاصل و یا دردهای روماتیسمی می شود. همچنین این آب ها باعث دفع مواد زاید در بدن شده و اثرات مثبتی بر روی کبد و مجاری صفرایی ایجاد می کند. استفاده از آب های گرم طبیعی در بسیاری از کشور های دنیا این روزها مرسوم شده است خوشحالیم که کشورمان هم از این نعمت طبیعی بی بهر ه نمانده است. اما باید حتما توجه داشته باشید که آب این چشمه اصلا مناسب برای نوشیدن نیست و با توجه به فواید مفیدی که دارد اما نوشیدن آن باعث ایجاد بیماری در انسان می شود. برای دسترسی به این منطقه گردشگری باید از حومه روستای وننق در دهستان قره پشتلو گذر کنید. این چشمه بین دو روستای وننق و لگاهی قرار دارد.
یخچال های طبیعی ولیدر
یکی دیگر از جاذبه های دیدنی منطقه حفاظت شده سرخ آباد زنجان یخچال های طبیعی آن است. که در روستای دیدنی شیت قرار گرفته ، این روستا که از توابع جورزق هست دارای طبیعتی بکر و پاییزی بسیار دلچسب می باشد. این یخچال های طبیعی در چهار فصل سال کاربری خاص خود را حفظ می کنند. شکل ظاهری آنها شبیه به گدال هایی است که به صورت اتاق در دامنه کوه ها قرار گرفته اند. یکی از جالب ترین نکاتی که باید بدانیم این است که مردم محلی این منطقه این یخچال های طبیعی را به عنوان بانک محصولات خود می دانند و محصولاتی نظیر گوشت، پنیر و یا حتی برنج های خودشان را در این یخچال ها نگهداری می کنند. این یخچال های طبیعی که در دامنه کوه ها واقع شده اند از کنار هم قرار گرفتن تعدادی زیادی سنگ تشکیل شده اند که پس از دست زدن به سطح این سنگ ها حس خنکی خاصی را در انسان ایجاد می کند.
برای رسیدن به این منطقه گردشگری باید فاصله ۶۰ کیلومتر را از طریق جاده سد تهم بگذرانید و پس از گذر از ده درام به روستای سر سبز درام می رسید که این منطقه هم دارای پوشش های گیاهی متنوع و انواع درختان گیلای می باشد. در پس پیچ و خم هایی که باعث دلچسب تر شدن سفر می شود به روستای ولیدر که محل یخچال های طبیعی ولیدر است می رسید.
آبشار سرخ مشه
در غرب روستای طارم آبشاری در میان شکاف دو صخره قرار گرفته است، که عنوان بلندترین آبشار شهر زنجان را به خود اختصاص داده است. این ۱۴۷۰ متر از سطح دریا فاصله دارد. پس از سقوط آب از این اتفاع در رودخانه سرخ مشه جمع می شود. جهت دسترسی به روستای سرخ مشه باید یک راه پر پیچ وخمی را بگذرانید، باید از طریق جاده ای که در شهرستان منجیل به سمت گیلوان احداث شده است را بگذرانید، سپس جاده فرعی را که از درام به تهام می رود را هم طی کنید، ابتدا به روستای گوهر می رسید و پس از گذر از آن به روستای سرخه مشه در غرب منطقه ی طارم می رسید. حواستان باشد که این جاده به قدری زیبا و طبیعتی بکر دارد تابلوهای راهنمایی را فراموش نکنید.
ارتفاعات مهم منطقه سرخ آباد شامل مناطقی:
ابن منطقه وسیع دارای ارتفاعات زیادی هست که اگر علاقمند به کوه نوردی و صخره نوردی هستید این منطقه گزینه بسیار مناسبی برای شما خواهد بود. کوها و ارتفاعات سرخ آباد شامل کوه سرداب، سرخ آباد، کلکش، الگناف، دینگه داغ، چله خانه، خیرالمسجد، طواش داغی، بیوک داغی، مند جال، چونوباشی ، کوه پلنگه، کوه قلعه، گلجین، کیتی داغ، توپ آنلان، چله خانه، کوه صهمام، زرش، و کوه بیجار می شود.