شیراز برویم یا یزد؟ مقایسه کامل دو شهر تاریخی ایران!

الی گشت در این مقاله قصد دارد به مقایسه شیراز و یزد بپردازد و جاذبه های تاریخی و معماری آن را به صورت کلی معرفی کنید. دو مورد از شهرهای تاریخی که باید حتما در برنامه سفری خود بگذارید شیراز و یزد است.  هر یک از این شهر ها جاذبه های منحصر به فرد خودشان را دارند که مسافرهای متعددی را همواره به سوی خودشان جذب می کنند. البته باید به شما بگوییم که در نهایت هر گلی یک بویی دارد و حتما باید هر کدام از این شهرها را مفصل بازدید کنید. خب در ابتدا کمی با تاریخچه ی شهر یزد و شیراز آشنا شویم.

خرید اینترنتی بلیط هواپیما یزد، بلیط قطار یزد و رزرو هتل های یزد با بهترین قیمت در وب سایت الی گشت

تاریخچه ی شهر شیراز و یزد

شاید برایتان جالب باشد که اولین اسناد شهری شیراز متعلق به دوره ی هخامنشیان است و در کتیبه های خود از شی-ر-ایز-زی که نام باستانی شیراز است در الواح  خود نام برده اند. در واقع در این دوران شیراز یکی از شهرهای اطراف تخت گاه تخت جمشید بوده است. اما در حوالی شیراز آثار باستانی متعددی از دوره های پیش از هخامنشی هم به دست آمده است. در تاریخچه ی شهر شیراز و یزد باید به شما بگوییم که شهر یزد اولین بار به عنوان کثه از آن یاد شده است. کثه به معنای زندان است که اسکندر مقدونی در حوالی یزد آن را ساخته است و در متون یونانی به آن اشاره شده است. در مقایسه  شیراز و یزد به لحاظ تشکیل شهر باید بگوییم که شیراز از یزد قدیمی تر است.

اما در در اطراف شهر یزد هم آثار باستانی بی شماری در حوالی میبد، مهریز، فهرج به دست آمده است و از نظر باستان شناسی و پیش از تاریخی هر دو دارای شواهد باستان شناسی هستند. جالب است که در زمان حمله مغول هر دو این شهرها به واسطه‌ی خاندان اتابکان فارس و یزد از دست درازی مغول ها در امان بوده اند و در همین دوره آثار ساخت و سازی شهری آن ها باهم شباهت زیادی دارد.

موقعیت جغرافیایی یزد و شیراز

در مقایسه شیراز و یزد از لحاظ جغرافیایی باید بگوییم که با دو نوع آب و هوای رو به رو هستیم و موقعیت جغرافیایی یزد و شیراز  تفاوت زیادی را باهم دارد. شاید به لحاظ این که شهر شیراز در نقطه ی جنوبی تر هست این شهر را گرم تر از شهر یزد بشناسیم اما باید به شما بگوییم که آب و هوای شهر یزد در تابستان گرم تر از شیراز است. چرا که اطراف شهر یزد با کویرهای رمل دارای احاطه شده است و  این شهر از ابتدا گرم و خشک معرفی شده است و کویرهایی چون کاراکال ، کویر زرین اردکان در اطراف این شهر قرار دارد. همین عامل کویری، نبود آب کافی در منطقه  باعث نبوغ شهر یزد در معماری و حفر قنات شه است.

تا آنجا که شهر یزد را به عنوان شهر بادگیر و قنات می شناسیم. شیراز در مسیر اصلی ارتفاعات زاگرس قرار گرفته است و ارتفاع از سطح دریا آن ۱۴۸۶ متر است. در کل استان فارس در نواحی شمال و شمال غرب از ارتفاعات به هم پیوسته با دره های عمیق تشکیل  شده و در قسمت جنوب و جنوب غرب  دشت های حاصل خیز شیراز، کازرون، مردوشت قرار دارد. شیراز تقریبا آب و هوای معتدل و خنکی در پاییز و زمستان و اوایل بهار دارد. چرا که این شهر از سمت غرب به کوه دراک، از سمت شمال به کوه های بمو، سبزپوشان، چهل مقام و باباکوهی  از رشته کوه های زاگرس محدود شده است. همین عامل آب و هوای خوش باعث شده که پادشاهان عهد هخامنشی دشت مرودشت را برای تخت گاه خود انتخاب کنند و تخت جمشید را بسازند.

 

شهر یزد ثبت یونسکو و آثار ثبت جهانی شیراز

همه ما می دانیم که ثبت شدن اثری در فهرست آثار جهانی یونسکو اهمیت فراوانی دارد و طبق قوانین یونسکو هر عاملی که باعث تغییر چهره اثر شود محکوم می شود و از لیست آثار یونسکو خارج می شود. همه چنین برای ثبت شدن یک اثر باید عوامل مهمی چون قدمت، بکر بودن و خلاق بودن سازه مطرح است. ایرانیان در گذشته نبوغ بی شماری در معماری داشته اند و با توجه به وسعت آن هم آثار متعددی باستانی و تاریخی در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید. شهر یزد ثبت یونسکو و آثار ثبت جهانی شیراز برای گردشگرها بسیار اهمیت دارد.

 شهر یزد به واسطه حفظ بافت محله  قدیمی شهر  در محله فهادان و بازار یزد، میدان امیر چخماق ، باغ های بی نظیری چون پهلوان پور مهریز یزد و باغ دولت آباد سرانجام در سال  ۲۰۲۱ در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید. در مقایسه شیراز و یزد از لحاظ یونسکو باید بگوییم که حدود ۳ اثر مهم در شیراز و اطراف  آن است که در لیست فهرست آثار جهانی یونسکو است. این آثار عبارتند از تخت جمشید، پاسارگاد اولین تختگاه سلسه هخامنشی و باغ ارم است. شهر یزد به واسطه ی نبوغ در معماری، استفاده از خشت، وجود یکپارچه شهر از گنبدخانه، بادگیر و سرداب، کوچه های ساباط دار و دهلیز دار، سر زندگی و پویایی کارگاه های صنایع دستی باعث شد به عنوان نخستین شهر تاریخی در فهرست آثار باستانی یونسکو ثبت شود.

باستان گردی در یزد و شیراز

خوب یکی از موارد مهم سفر هدف سفر شما است. باستان گردی در یزد و شیراز بسیار متفاوت است. اگر قصد دارید که آثار باستانی مرتبط با دوران هخامنشی و ساسانی را ببینید مسلما باید به شیراز سفر کنید. چرا که در اطراف شیراز شما می توانید به پاسارگاد نخستین تختگاه سلسله هخامنشی را از کورش کبیر را  بازدید کنید و به تخت جمشید بروید که شکوه معماری ایران در هخامنشیان را مشاهده کنید و معماری تلفیقی این سلسله را از سرزمین های مختلف در این دوره تاریخی را ببینید. هم چنین به نقش رستم بروید و گوردخمه های شاهان هخامنشی و نقش برجسته های ساسانی که پس ازهزاران سال هنوز بر صخره های نقش رستم باقی مانده اند را مشاهده کنید.

در مقایسه شیراز و یزد از لحاظ جاذبه های باستانی باید بگوییم که شهر یزد یادگاری از دوران های آل مظفر، اتابکان و فارس و تیموریان است و شما  می توانید شکوه معماری ایران را در این  دوره ها مشاهده می کنید. محله بندی شهر یزد براساس محله های تاریخی است که حدود هزار سال به حیات خود ادامه داده است. اگر دوست دارید معماری ایران برای قرن ششم تا نهم ه.ق یعنی از هشتصد تا ششصد سال پیش را ببینید به شهر تاریخی یزد سفر کنید.

شهر یزد و شیراز به لحاظ معماری

شهر یزد و شیراز به لحاظ معماری تشابه های بسیاری دارند. بسیاری از بناهای ایرانی در مساجد از لحاظ ساختار فرم از قالب چهار ایوانی استفاده کرده اند و این مورد هم در مسجد عتیق شیراز، مسجد وکیل شیراز و هم در مسجد جامع یزد قابل مشاهده است. حضور خانه های با هشتی و اندرونی و بیرونی که در ساختار خانه های معماری رایج است در  خانه زینت الموک شیراز و خانه لاری های یزد   دیده می شود و باهم شباهت دارند.. شما می توانید در یزد  مانند کاشان با پرسه در محله قدیمی یزد به صورت یکپارچه تر ببینید. به طور مثال در محله فهادان شما آثار مدرسه ضیائیه یا زندان اسکندر، خانه لاری ها بقعه دوازده امام را می بینید. این شهر با خشت ساخته شده چرا که بهترین عایق در برابر گرما است.

 تکنیک معماری بادگیر مختص شهر یزد است و در میدان امیر چخماق یزد پنج بادگیر را می بینید و یا در باغ دولت آباد یزد بلندترین بادگیر ایران که مرمت شده است وجود دارد. از لحاظ ساختار معماری بسیاری از بناهای شهری شیراز و یزد در قرن های هفتم تا نهم بسیار مشابه است. در شهر شیراز آثار جالبی از دوران زندیه وجود دارد که حتما نام آن را شنیده اید مانند مسجد وکیل، بازار وکیل، حمام وکیل است. در مورد مقایسه شیراز و یزد از لحاظ معماری باید بگوییم که این دو شهر از منظر تزیین  معماری بسیار با هم تفاوت دارند و در نوع کاشیکاری ، گچ بری، رسمی بندی زیر گنبد تفاوت شایانی دارند. شما در شیراز کاشی هفت رنگ پیشرفته زندیه و معرق را می بینید و در شهر یزد اوج کاشیکاری معرق مسجد جامع یزد در دوران تیموری مشاهده می کنید.

شیراز شهری برای شیفتگان ادبیات

همان طور که گفته شد در مقایسه شهر شیراز و یزد هر دو این شهر ها در زمینه معماری بسیار غنی هستند و معماری ایرانی با تزیینات مختلف را شما می توانید مشاهده کنید. اما اگر اهل ادبیات ایران هستند و با غزل های و کتاب های سعدی سخن سرا انس دارید و یا شعرهای خواجوی کرمانی و لسان غیب حافظ را میخوانید و میخواهید یکبار بر سر مقبره مفاخر ایران بروید باید به شیراز سفر کنید. شیراز شهری برای شیفتگان ادبیات است که شاعران قدیمی آن  وزنه هایی در ادبیات جهان هستند و نه تنها از چهره های مشهور ایرانی هستند بلکه از شخصیت های و نویسندگان مهم جهان هم به شمار می روند.

باغ های شیراز و یزد

هر دو شهر شیراز در زمینه باغ های سرسبز بی نظیر هستند. در مقایسه شهر شیراز و یزد از لحاظ باغ های تاریخی باید بگوییم که شهر شیراز باغ های بیشتری دارد و باغ های آن عبارتند از باغ ارم، شاپوری، باغ عفیف آباد ، باغ دلگشا است که مست بوی عطر بهار نارنج در فصل بهار می شوید. اما دو باغ شهر یزد از جمله پهلوان پور مهریز یزد و دولت آباد از بی نظیرترین باغ های ایرانی هستند که هر دو در فهرست باغ های ایران در یونسکو ثبت شده اند در باغ پهلوان پور مهریز یزد شما معماری کوشک در باغ به سبک سنتی می بیند و جوی های آبی که در به سبک قدیمی و سنتی روان هستند و در باغ دولت آباد یزد با ارتفاع ترین بادگیر ایران و کانال کشی آبی را با حوضی بزرگ و فواره می بینید.

در باغ های شیراز عمارت های و ساختمان ها از دوران قاجار و پهلوی است که  از نظر معماری با باغ های شهر یزد تفاوت دارد. باغ های شیراز و یزد از آثار شاخص و  بی نظیر ایران محسوب می شوند که در تکینک معماری،  نوع آبیاری، پرورش گل و درخت ها شهره هستند.

خدمات گردشگری 

در کل به نظر کاربرها و مسافرها خدمات گردشگری شیراز و یزد  کیفیت خوبی دارد و شما می توانید از آن استفاده کنید. در مقایسه شهر شیراز و یزد در خصوص هتل ها باید بگوییم که شما در شهر یزد هتل های سنتی قدیمی راحتی پیدا می کنید که معروف ترین آن هتل داد یزد است و خانه های بوم گردی  در یزد هم بی شمار هستند اما در شهر شیراز بیشتر اقامتگاه هتل هستند و از لحاظ اقامتگاه های بوم گردی به نسب شهر یزد پیشرفته نیستند. تعداد اقامتگاه بوم گردی یزد انگشت شمار هستند. هر دو شهر شیراز و یزد از لحاظ کافه و رستوران ، کافه های سنتی بسیار پیشرفته هستند و به راحتی می توانید از آن استفاده کنید. تمامی اماکن های بازدیدی شهر شیراز و یزد به دستگاه الکترونیکی بلیط خرید هم مجهز هستند.  

شیراز برویم یا یزد؟

در پاسخ به این سوال که شیراز برویم یا یزد باید بگوییم که به هدف سفری شما بستگی دارد اما  تیم گردشگری الی گشت پیشنهاد می کنید که هر دو شهر تاریخی ایران را بازدید کنید تا نوع و سبک معماری آن شوید. مثلا در شهر شیراز شما می توانید جاذبه هایی از دوران تاریخ باستان ببینید و به مقبره شعرای بزرگ ایران هم بروید. در شهر یزد هم شما شکوه معماری ایران در قرن ششم تا نهم را مشاهده می کنید و معماری بادگیر، معماری گودال باغچه در خانه ها، مدارس متعدد قرن هشتم، محله قدیمی، معبد زردشتی ، برج خاموشان و یا  گوردخمه های زردشتی برای دویست سال پیش را می توانید ببینید.

هر کدام از این شهرها در دوره های تاریخی بسیار سرآمد بوده اند و تلفیقی از معماری دوره های  گوناگون از قلعه، مسجد، کاروانسرا، حمام را دارند. تزیینات معماری هر دو شهر نیز با هم تفاوت دارند. که در مقایسه شیراز و یزد از لحاظ معماری باید بگوییم که شما معماری دوران قاجار را به وضوح در بافت تاریخی شهر شیراز می بینید و معماری آل مظفر و تیموری در شهر یزد مشاهده می کنید.

سخن آخر درباره مقایسه شیراز و یزد

در این مقاله شهر شیراز از لحاظ تاریخی، معماری ، موقعیت جغرافیایی باهم مقایسه کرده ایم تا اگر به هر کدام از این شهرها سفر میکنید دوره های تاریخی آن را بهتر بشناسید. هر کدام از شهرهای ایران از لحاظ معماری غنی و منحصر به فرد هستند و هم چنین شباهت هایی در ساخت معماری با هم دارند که بسیار مهم است. در این مقاله مقایسه شهر شیراز و یزد به لحاظ جاذبه های مختلف گردشگری ارائه شد. برای رزرو پکیج تور و شیراز و یزد را به راحتی می توانید از وب سایت الی گشت داشته باشید، و هم چنین به راحتی می توانید هتل و پرواز خود را به شهر شیراز یا یزد را در الی گشت در اسرع وقت و به آسانی رزرو کنید.