استان کرمان یکی از استان های وسیع و پهناور در جنوب شرقی ایران است که جاذبه های تاریخی و دیدنی بسیاری را در خود نگه داشته است. این استان در جنوب شرقی ایران قرار گرفته و در حدود ۷ هزار جاذبه ی تاریخی دارد که ۷۰۰ مورد از آن ها در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این استان بین استانهای یزد، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و فارس قرار گرفته است. اما در این مطلب از مجله گردشگری الی گشت می خواهیم درباره یکی از بناهای تاریخی این استان که زیبایی معماری، شکوه و زیبایی آن به ۷۰۰ سال پیش بر می گردد و آن مسجد جامع مظفری کرمان است. در ادامه همراه با ما در سفر به کرمان همراه باشید تا بیشتر درباره این مسجد تاریخی در کرمان خدمتتان شرح دهیم.
مطالب مرتبط: سوغاتی های معروف کرمان گنبد جبلیه، تنها بنای سنگی کرمان عمارت درخشان ایرانی در باغ فتح آباد کرمان
همانطور که در بالا هم اشاره کردیم مسجد جامع مظفری در کرمان بنایی است با ۷۰۰ سال قدمت که معماری بسیار جذاب و دیدن دارا است. البته که بسیاری از شهرهای ایران دارای یک مسجد منحصر به فرد برای خود هستند که از این قاعده کرمان هم نیز عقب نمانده و مسجد مظفری نمونه بارز و دیدنی آن است. مسجد جامع مظفری که به نام مسجد جامع کرمان شناخته میشود، یک مسجد تاریخی با معماری کم نظیر و با شکوه است که می تواند توجه هر گردشگری را به خود جلب کند.
مسجد جامع مظفری کرمان دارای سه درب ورودی است که در ضلع های غربی، شرقی و شمالی قرار دارند. در ضلع شرقی یک سردر بزرگ وجود دارد که علاوه بر این که کاشیکاریهای زیبای آن جلب توجه میکند، در بالای آن یک ساعت نیز تعبیه شده است که زیبایی بی نظیری به این مسجد داده است.
مسجد جامع مظفری کرمان در میانه های قرن هشتم قمری ساخته شد و علت نام گذاری آن یکی از پادشاهان آل مظفر به نام امیر مبارزالدین محمد مظفری میبدی نیز بوده است. مسجد جامع کرمان در حال حاضر قدمتی ۷۰۰ ساله دارد. با توجه به مدارک و اسنادی که وجود دارد نیز می توان فهمید مسجد جامع مظفری در خارج از شهر کرمان ساخته شده و پس از گذشت سالیان دراز، شهر کرمان بزرگ تر شده و این مسجد ارزشمند را به آغوش کشیده است.
با بررسی هایی که بر روی مدارک و اسناد موجود صورت گرفته ساخت این مسجد به این ترتیب روایت شده که محمد مظفری میبدی تن به نبردی سخت با قومی به نام جرمان اوغان نیز داده و در صورت زنده ماندن در این جنگ نذر کرده بوده که یک مسجد بسازد تا از خود به یادگار بماند. وی پس از اینکه زنده از جنگ بیرون آمد مسجد جامع مظفری کرمان را نیز ساخت. گویا وی از درآمدی که در برداشت و فروش محصولات کشاورزی که در میبد داشته هزینه ساخت این مسجد را تامین کرده است. این گونه بود که بنای اولیه این مسجد باشکوه ساخته میشود.
مسجد جامع مظفری کرمان از لحاظ معماری در گروه مساجد چهار ایوانی قرار دارد و کاشی کاری هایی که در این مسجد انجام در نوع خود بسیار زیبا و قابل توجه هستند. در ضلع غربی مسجد کاشی کاری های معرق محراب نیز قرار دارد که جزء پر اهمیت ترین و زیباترین بخش های این مسجد است. همچنین باید اشاره ای به کاشی کاری های معرق محراب نیز داشته باشیم که در ضلع غربی مسجد قرار دارند. برخی از کارشناسان این کاشی کاری معرق محراب و سردر شرقی مسجد را ارزشمندترین بخش بنا می دانند. حاشیه محراب از سنگ مرمر ساخته شده و با استفاده از یک سری خطوط زیبا بر روی آن، زیبایی محراب دوچندان شده است ضمن این که در طراحی این قسمت، رنگ زرد به کار رفته است.
درست در ضبع غربی این مسجد مرقد یک شاعر به نام «ملابمانعلی راجی کرمانی» که شاعری پارسی زبان بود نیز قرار دارد. دیوان اشعار وی به نام «حمله حیدری» به عنوان یک یادگار ارزشمند از او بر جای مانده است.
درباره کاشی کاری های این مسجد پروفسور پوب در کتاب معماری ایران نیز آن را در نوع خود بی نظیر و از مفاخر معماری اسلامی نیز توصیف کرده است و همینطور سردر بزرگ و بلند مسجد جامع کرمان با کاشی کاری جالبش به مسجد جامع یزد شباهت زیادی دارد.
همانطور که می دانید بسیاری از آثار و بناهای تاریخی ما به دلیل عدم رسیدگی های لازمه در طول تاریخ دچار آسیب های جدی شده اند. این مسجد در زمان شاه عباس معماری توسط فردی به نام شاهرخ نامی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. همچنین با توجه به خطوط و آثار به جا مانده باستان شناسان دریافته اند که این مسجد در دوران زندیه هم توسط فردی به نام محمد تقی خان درانی در سال ۱۱۷۶ هم مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است.
یک نمونه از آسیب هایی که به این مسجد وارد شده نیز شلیک گلوله ای است که بر سردر سمت شرقی مسجد نیز مشهود است و دلیل آن شلیک توپ های آقا محمد خان قاجار نیز بوده است که پس از آن نیز مورد بازسازی قرار گرفت.
مسجد جامع کرمان بارها در طول تاریخ خسارت دیده و مورد بازسازی قرار گرفته است. زمانی که از بازسازی این مسجد صحبت میکنیم، لازم است که یادی از «عنایت الله بن نظام الدین معمار اصفهانی» نیز بکنیم. این شخص که نامش در ایوان بزرگ مسجد به چشم میخورد، نقش گستردهای در حجاری و کاشیکاری بنا و همچنین انجام بازسازیها در آن داشته است.
مسجد جامع مظفری کرمان در سال ۱۳۱۵ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران به عنوان قدیمی ترین مساجد ایران به ثبت رسیده است.
به منظور دسترسی به مسجد جامع مظفری کرمان با به سمت غرب میدان شهدا و ابتدای خیابان دکتر شریعتی بروید. جهت دسترسی راحت تر باید بدانید که این مسجد در نزدیکی بازار گنجعلی خان قرار دارد و کافیست به سمت این بازار در کرمان حرکت کنید تا به راحتی بتوانید به مسجد جامع مظفری در کرمان برسید.