مرکز تفریحی شاترخان در شهر آستانه قزاقزستان، مجتمع تفریحی عظیمی است که کل مساحت آن به ۱۰۰،۰۰۰ متر مربع می رسد و در آن می توان به انواع و اقسام تفریحات پرداخت. مرکز این سازه بزرگ، فضایی دارد که این امکان را برای مردم آستانه فراهم می آورد تا در داخل یک فضای عمومی سرپوشیده بتوانند خرید کنند، در رستوران غذا میل نمایند، به سینما بروند، در نمایشگاههای مختلف شرکت نمایند و در صورت لزوم در هر گونه رویداد فرهنگی در تمام طول سال شرکت جویند و اوقات خوشی را برای خود و اطرافیان خود رقم بزنند. فضاهایی نیز با فضای سبز برای استراحت بازدیدکنندگان پیش بینی شده است که پارک آبی در آن تعبیه شده است که جریان آبی نیز در آن روان است که دور تا دور آبنماها واستخر آب می چرخد و فضای آرام و لذت بخشی برای افرادی که به این مجموعه قدم می گذارند، بوجود می آورد. در ادامه مطلب با الی گشت همراه شوید:
مطالب مرتبط: آنچه درباره شهر زیبای آلماتی در قزاقستان باید بدانید خواجه احمد یسوی، بنیانگذار تصوف در آسیای میانه
یکی از چالش های طراحی مرکز شاتر خان این بوده است که چطور دمای فضای پارک درون این سازه را بین ۳۰-۱۵ درجه سانتیگراد در تمام طول سال حفظ کنند. این مشکل با تزریق هوا با سرعت بسیار بالا به دورن این مجتمع مرتفع شده است. عملیات طراحی و مهندسی این پروژه بزرگ را مدیون سازه های کابلی می باشند که قبلا بوسیله شرکت بوروهاپولد به مرحله بهره برداری رسیده بود. بطور مثال، می توان به ساختمان سالن ورزشی دانشگاه شاه عبد العزیز جده عربستان اشاره کرد که در زمان خودش از آن به عنوان یک شاهکار معماری و فنی یاد می شده است.
فرم غیرمعمول این سازه، برای سازگاری با آب و هوای بسیار خشن قزاقستان طراحی و ساخته شده است. در این کشور، دمای هوا بین منفی ۳۵ درجه سانتیگراد تا مثبت ۳۵ درجه ساتیگراد متغیر است. ساختار چادر مانند آن با ماده ایی به نام اتیلن تترا فلورو اتیلن پوشیده شده است. این امر، این امکان را برای مرکز شاتیر خان فراهم می کند تا نور طبیعی براحت در مقیاس وسیع داخل فضای این مجتمع عظیم شود. این مجتمع با توجه به پایه بیضوی شکل بادبان عظیم الجثه خود که ۲۰۰ متر اندازه آن است و ارتفاع آن به ۱۵۰ متر نیز می رسد، بزرگترین سازه ایی است که در آستانه قزاقستان می توان پیدا کرد.
واحدها و مغازه های موجود در این ساختمان دمایشان بین ۲۴-۱۹ درجه سانتیگراد بستگی به اینکه چه فصلی از سال باشد، متغیر است. انتقال هوا از واحدهای متعدد مرکز خان شاتیر به فضای مرکزی و از فضای مرکزی به پارکینگ آن، که لازم است بالای ۵ درجه سانیتگراد حفظ شود، باعث کاهش اتلاف انرژی در این مرکز تجاری می شود. یک سیستم ذخیره انرژی حرارتی آبی در تمام طول سال منبع پایداری از انرژی گرمایشی و یا سرمایشی برای مرکز شاتیرخان فراهم می آورد.
در طول ماه سپتامبر سال ۲۰۰۳، قزاقزستان که زمانی یکی از کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق بود، اولین کنگره رهبران جهان و مذاهب دنیا را برگزار نمود. بعد از برگزاری موفقیت آمیز این رویداد بین المللی، رئیس جمهور این کشور بنام نور سلطان نظربایف، تصمیم گرفت تا این رویداد را هر سه سال یکبار برگزار نماید. قبل از اینکه آرشیتکت مورد نظر برای اجرای پروژه تعیین شود. آرشیتکت بریتانیایی بنام نورمن فاستر کسی بود که کار طراحی و ساخت قصر صلح و دوستی را به عهده گرفت. وی برای اینکه نشان دهد که توان ساخت چنین پروژه عظیمی را در زمان بسیار کم را دارد، علی رغم پیش شرط هایی که برای ساخت آن از سوی دولت قزاقستان به آنها تاکید شده بود، انجام و اجرای آن را پذیرفت تا در بازاری فعالیت کند که بندرت نام یک معمار غربی را به خود دیده است. این سازه در بخش شرقی شهر آستانه قرار دارد که استخوان بندی پروژه های توسعه این شهر را به خود اختصاص داده است. اگر چه این سازه زیبا در حال حاضر از بقیه ساختمان های شهر آستانه فاصله دارد، ولی این قضیه زمان زیادی به طول نخواهد انجامید، چون منطقه مذکور در دوران پیشرفت و توسعه خود قرار دارد.
با توجه به طرح توسعه این شهر که تا سال ۲۰۳۰ ادامه پیدا خواهد کرد، عملیات نوسازی به سمت شرق این شهر امتداد پیدا خواهد نمود. شایان ذکر است که شکل هرمی مانند این ساختمان دستور مستقیم رئیس جمهور این کشور بوده است.ولی آقای فاستر مجبور بود که توجیهی مفهومی برای شکل این بنا پیدا کند. وی به دو نتیجه مهم رسید: ظاهر هرمی شکل بنا بسیار مناسب برای اجرا بود و به نظر می رسد غیر از مصریان، کس دیگری از چنین طراحی استفاده نکرده بود و بنابراین نزد بسیاری از مردم، چنین سازه ایی با چنین شکل و شمایلی مقبولیت خاص خود را دارد. همینطور، قیافه ظاهری آن نیز که حاکی از نظام سلسله مراتبی است، خیلی خوب و مناسب با اهداف سازندگان این سازه زیبا است که به دنبال نشان دادن سلسله مراتب در نیازهای بشری از پایین به سمت بالاست.
از بیرون که به ساختمان هرمی شکل قصر صلح و آشتی نگاه می افکنیم، قاعده هرم مربعی شکل است و ۶۲ در ۶۲ متر است و نیز ۶۲ متر ارتفاع دارد. در مطالعات اولیه ایی که فاستر آن را به انجام رساند، اندازه سازه ایی که او قصد داشت آن را بسازد به اندازه بزرگترین هرم جیزا در مصر می رسید که ۲۳۰ فوت در ۱۴۶ فوت است. ولی اندازه بهت برانگیز چنین سازه ایی، حتی برای رئیس جمهور جاه طلب قزاقستان فراتر از حد تصور و امکان بود. بنابراین، وی از پذیرفتن نظر و پیشنهاد فاستر سر باز زد. چون قرار بود پروژه با سرعت بالایی ساخته شود و به دلیل برودت هوا در قزاقستان که به منفی ۳۵ درجه سانتی گراد در زمستان نیز کاهش پیدا می کند، زیر زمین این مجموعه برای استحکام بیشتر با فولاد ساخته شد و بتن ریزی در آن صورت نگرفت.