مجموعه دیدنی قلعه سرخ یا لال کیلا در دهلی

در برنامه تور هند و تمام گروه هایی که به دهلی سفر می کنند، بازدید از قلعه سرخ دهلی گنجانده شده است. قلعه ای که حتی اگر شما هم به دهلی بروید، حتما نام آن را خواهید شنید. اگر از هر شهروند هند بپرسید که در دهلی به دیدن کدام جاذبه گردشگری بروم؟ به شما پاسخ خواهند داد: قلعه سرخ! لال کیلا یا قلعه سرخ دهلی نامی است که به خاطر استفاده از سنگ های قرمز رنگ در ساخت و نمای قلعه به آن داده شده است. این قلعه برای نزدیک به ۲۰۰ سال هنوز قابل سکونت بود و مغولان در آنجا زندگی می کردند. همچنین از این قلعه در مراسم ها و جشن های بسیاری استفاده می کردند. برای مشتاقان آشنایی بیشتر با قلعه سرخ دهلی در مجله ی گردشگری الی گشت از آن خواهیم گفت و کاملا راهنمای فارسی زبان برای ایرانیانی که برای بازدید از قلعه می روند، آماده کرده ایم.

مطالب مرتبط:
معرفی بیمارستان ها و مراکز درمانی دهلی + آدرس
قلعه قدیمی یا پورانا کویلا، قدیمی ترین بنای دهلی
معرفی کامل رستوران های حلال دهلی

شاه جهان ساخت قلعه را در سال ۱۶۳۹ شروع کرد. در نزدیکی این قلعه، قلعه دیگری به نام قلعه سلیمگار (the Salimgarh Fort) واقع شده که توسط شاه مسلمانی به نام شاه سوری فرزند شرشاه سوری ساخته شده است. نادر شاه افشار در لشکر کشی که در سال ۱۷۴۷ به هند داشت قلعه سرخ دهلی را غارت کرد و پس از آن نوبت به انگلیسی ها رسید تا در سال ۱۸۵۷ چنین کاری را انجام دهند. در مجموع تاریخ پر فراز و نشیب دهلی با این قلعه قرمز رنگ، عجین شده و بازدید از این قلعه را برای تمام گردشگرانی که به این شهر می آیند، پراهمیت کرده است.

قبل از آنکه به سراغ قلعه برویم کمی راجع به دهلی بگوییم. دهلی به عنوان پایتخت هند شهری تاریخی و بسیار پرجمعیت است که توسط استان های هاریانا (Haryana) و اوتار پرادش (Uttar Pradesh) احاطه شده و سومین منطقه پرجمعیت جهان محسوب می شود. این شهر در طول دوران های مختلف زیر حکومت پادشاهان بسیاری بوده و هم اکنون به یکی از پربازدیدترین شهرهای توریستی جهان تبدیل شده است.

اگر تصمیم گرفتید که در میان جاذبه های دهلی به دیدن قلعه بروید، دانستن ساعات بازدید مهم می شود؛ چرا که هیچ گردشگری دلش نمی خواهد به درهای بسته بربخورد. درهای قلعه از ساعت ۰۹:۳۰ تا ۱۶:۳۰ باز هستند و تمام روزهای هفته را به جز دوشنبه ها می توانید برای بازدید انتخاب کنید. اگر می خواهید که اجرای نور و صدای دورن مجموعه را هم ببینید، حتما باید از نگهبانان قلعه زمان اجرای آن را بپرسید. این اجراها زمان مشخصی نداشته و بسته به دما و آب و هوا زمان آن، تغییر می کنند. با این وجود برنامه زمان بندی اجرای برنامه نورپردازی را بسته به ماه های مختلف سال در ادامه آورده ایم:

ماه سپتامبر و اکتبر (۱۰ شهریور تا ۹ آبان)

• ۰۷:۰۰ بعد از ظهر – ۰۸:۰۰ بعد از ظهر (به زبان هندی)
• ۰۸:۳۰ بعد از ظهر – ۰۹:۳۰ بعد از ظهر (به زبان انگلیسی)

ماه نوامبر تا ژانویه (۱۰ آبان تا ۱۱ بهمن)

• ۰۶:۰۰ بعد از ظهر – ۰۷:۰۰ بعد از ظهر (به زبان هندی)
• ۰۷:۳۰ بعد از ظهر – ۰۸:۳۰ بعد از ظهر (به زبان انگلیسی)

ماه فوریه تا آپریل (۱۲ بهمن تا ۱۰ اردیبهشت)

• ۰۷:۰۰ بعد از ظهر – ۰۸:۰۰ بعد از ظهر (به زبان هندی)
• ۰۸:۳۰ بعد از ظهر – ۰۹:۳۰ بعد از ظهر (به زبان انگلیسی)

ماه می تا آگوست (۱۱ اردیبهشت تا ۹ شهریور)

• ۰۷:۰۰ بعد از ظهر – ۰۸:۰۰ بعد از ظهر (به زبان هندی)
• ۰۸:۳۰ بعد از ظهر – ۰۹:۳۰ بعد از ظهر (به زبان انگلیسی)

هزینه ورودی برای گردشگران هندی و گردشگران خارجی متفاوت خواهد بود. گردشگران هندی برای ورود به قلعه سرخ دهلی هزینه ورودی ۳۰ روپیه را می پردازند و گردشگران خارجی هزینه ۵۰۰ روپیه را می پردازند. همچنین اگر می خواهید برای نمایش نور و صدایی که درون قلعه اجرا می شود، وسط هفته ها ورودی یک بزرگسال، ۶۰ روپیه و برای کودکان ۵ سال تا ۱۲ سال مبلغ ورودی ۲۰ روپیه باید بپردازید. آخر هفته ها بلیط نمایش برای بزرگسالان ۸۰ روپیه و برای کودکان ۳۰ روپیه افزایش می یابد. بنابراین اگر می خواهید به دیدن قلعه و نمایش های درون آن بروید، حتما این تفاوت قیمت ها را مد نظر داشته باشید.

در مجموع ماه های بین اکتبر (آبان) تا مارچ (فروردین) را می توان بهترین زمان برای بازدید قلعه دانست؛ چرا که آب و هوا بسیار مساعد و خنک است. در فصل زمستان هر چند که هوا سرد است اما باز هم گردشگران هنگام بازدید از این بنای تاریخی دهلی، اذیت نشده و از تماشای قلعه لذت می برند. در باقی ماه های سال، آب و هوای دهلی بسیار گرم و البته گاهی شرجی می شود. در این مواقع اگر به گرما عادت ندارید، بازدید از قلعه سرخ دهلی را به شما توصیه نمی کنیم.

در مجموع حدود ۲۵۰۰ هتل را در دهلی می توانید پیدا کنید که هر یک برای اقامت ویژگی های خاص خود را دارند. بعضی از این هتل ها لوکس بوده و بعضی قیمت های به صرفه و ارزانی را به مهمانان ارائه می دهند. بعضی از این هتل ها را نام می بریم.

قلعه سرخ جدای از تاریخ پر فراز و نشیبی که دارد، امروزه هم برای مردم هند و دهلی بسیار اهمیت دارد. چرا که در روزهای پانزدهم آگوست و بیست و ششم ژانویه پرچمی نمادین از روز استقلال و روز جمهوری هند در این بنا برافراشته می شود. اما تاریخ این قلعه چیست؟

ساخت این قلعه توسط پنجمین پادشاه مغولی هند یعنی شاه جهان آن هم هنگامی که می خواست پایتخت خود را از آگرا به دهلی منتقل کند، شروع شد. استاد احمد لاهوری (Ustad Ahmad Lahauri) معماری بود که قلعه را در کنار رودخانه یامونا (Yamuna River) طراحی کرد تا بتواند خندق های قلعه را از آب این رودخانه پر نماید. ساخت قلعه در سال ۱۶۳۹ شروع شد و در سال ۱۶۴۸ به پایان رسید.

پسر شاه جهان که پس از او بر تخت نشست، مسجد مروارید یا موتی مسجد را به قلعه افزود. همچنین او شخصی بود که به دو ورودی اصلی قلعه سرخ دهلی برج هایی دفاعی افزود. پس از مرگ این پادشاه، دیگر رونق و شکوه از قلعه رنگ باخت.

به این دلیل نام لاهوری را به این دروازه داده اند که رو به سوی شهر لاهور در پاکستان دارد. این دروازه در ۳ طبقه ساخته شده که قوس ها و طاق های متفاوتی در آن ها کار شده است. مصالح این دروازه از ماسه سنگ های قرمز رنگ است در حالی که اگر به دقت به آن نگاه کنید می توانید سقف های آن را که با سنگ مرمر سفید کار شده اند، ببینید. دروازه لاهوری دروازه اصلی ورودی به بناست که شما به عنوان گردشگر از آن وارد قلعه می شوید.

دروازه دهلی یا دیلی دروازه هم دومین دروازه قلعه سرخ دهلی است که بسیار شبیه به دروازه لاهوری ساخته شده است. در دو طرف جلوی این دروازه دو مجسمه فیل بزرگ قرار داده اند.

این دروازه که در میان دیواره های جنوب شرقی قلعه ساخته شده، در واقع کوچکترین دروازه ی قلعه است که روی رودخانه ساخته شده است. هر چند که طغیان های رودخانه ظاهر آن را تغییر داده است اما همچنان نام خود را حفظ کرده است.

دیوان عام یا همان سالن انتظار عموم مکانی بود که شاه جهان در آن به شکابات و مشکلات مردم گوش می داد. پس از او، دیگر پادشاهان هم از همین سالن چنین استفاده ای داشتند و آن را تغییر ندادند. ابعاد این سالن، بسیار بزرگ بوده و از سه طرف ورودی دارد. همچنین شبستانی ورودی در آن قرار دارد که از ۲۷ فضای گنبدی ستون دار تشکیل شده است. روی ستون ها و سقف ها با طلا نقاشی شده است و در دیوارها، تزئیناتی کار شده با گچ آهک خواهید دید.

محل اجلاس شاه در دیوار شرقی قرار دارد که سقفی زیبا و پر تزئین به شکل هلالی دارد. پادشاه در بالای این سکو می نشست و به شکایات مردم گوش می داد. نرده ای طلایی (که امروزه آن را با نرده ای معمولی به رنگ نقره ای تغییر داده اند) مکان نشستن پادشاه را از دیگر افراد در پایین جدا می کرد.

ساختمان دیوان خاص بنای بسیار باارزشی است که با سنگ های مرمرین حکاکی شده تزئین شده است. در گذشته سقف را با نقره ساخته بودند که امروز چوب جای آن را گرفته است. تخت طاووسی که در این سالن نصب شده بود، توسط نادرشاه افشار غارت شد و به ایران آورده شد.

یکی از پنج کاخی که در کناره رودخانه یامونا و در قلعه سرخ دهلی ساخته شده، کاخ ممتاز محل همسر شاه جهان است. نهر بهشت، نهری بود که از این رودخانه به دورن کاخ ها کشیده شد و آب تمام کاخ ها را تامین می کرد. این کاخ که از سنگ های مرمر سفید ساخته شده است، ۶ اتاق یا آپارتمان دارد که هر یک با طاق هایی زیبا از یکدیگر جدا شده اند. در دوره حکومت بریتانیا از این کاخ، به عنوان زندان استفاده می شد. هم اکنون به یک موزه کوچک تبدیل شده است که اشیایی از دوران مغول را در هند به نمایش گذاشته است.

نام دیگر ساختمان رنگ محل، امتیاز محل یا کاخ مقصد بود که شاه جهان را، برای محارم خود ساخته بود. به خاطر اینکه در نمای درونی آن آینه زیاد استفاده شده است، به آن اتاق ها در این کاخ، شیشه محل هم می گویند. در زیرزمین آن، فضای خنکی با نهر بهشت ساخته بودند که زنان حرم برای فرار از گرمای تابستان به آنجا می رفتند. بریتانیایی ها از این کاخ به عنوان سالن غذاخوری استفاده می کردند.

اقامتگاه خصوصی پادشاه، خاص محل نام داشت که از ۳ قسمت تسبیح خانه، خوابگاه و فضای نشیمن تشکیل شده است. تمام بنا از سنگ های مرمری ساخته شده که روی آن را نقش و نگارهای زیبایی پوشانده اند. در قسمت شرقی کاخ، برج مسما قرار دارد که پادشاه هنگامی که می خواست با مردم هر صبح صحبت کند به آنجا می رفت.

هیرا محل بنایی است که توسط بهادر شاه دوم و در جنوب باغ حیات بخش ساخته شده است. تزئینات کاخ بسیار ساده بوده اما طاق ها و قوس های بسیار زیبایی دارد که دیدن آن را برای شما گردشگران جذاب می کند. در گذشته در کنار این بنا، بنای دیگری به نام موتی محل وجود داشت که در طول طغیان های سال ۱۸۵۷ نابود شد.

یکی از جذاب ترین کاخ های قلعه سرخ دهلی کاخی قرمز رنگ است که در میان حوضچه ای قرار دارد. این کاخ که توسط بهادر شاه ظفر در سال ۱۸۵۷ ساخته شده بود، در دوره ای که مجموعه در دست انگلیسی ها بود، به عنوان استخر استفاده می شد.

دیگر بناهایی که درون قلعه می بینید را نام می بریم:

• چاتا چوک | Chhatta Chowk
• نبات خانه | Naubat Khana
• مسجد موتی یا همان مسجد مروارید | Moti Masjid
• باغ حیاط بخش | Hayat Bakhsh BaghMoti
• بنایی به نام سوان و بهادون | Sawan and Bhadon
• نهر بهشت
• حمام
• بائولی | Baoli

با اتوریکشاو، تاکسی یا حتی اتوبوس های محلی می توانید خود را به قلعه سرخ دهلی برسانید. اگر در دهلی هستید، مترو هم از دیگر روش های رسیدن به قلعه است. تنها کافیست که خط زرد مترو را سوار شده و در ایستگاه چاندنی چوک (Chandni Chowk) پیاده شوید. از این ایستگاه تا قلعه ۱.۵ کیلومتر فاصله دارید که نهایت پیاده روی کنید.

منبع: tutorialspoint.com