همه چیز در مورد «فوندوی پنیر»، غذای لذیذ سوئیسی!

فوندوی پنیر سوئیسی | cheese fondue

اگر اهل آشپزی و غذاهای بین المللی باشید حتما با اهمیت انواع پنیر و طعم بی نظیر آن ها آشنا هستید. در سرتاسر دنیا انواع مختلفی از پنیر مثل گودا، پنیر پارمسان، موتزارلا و … وجود دارد که لذت از غذا را به مرحله ای بالاتر ارتقاء داده اند! امروز اما می خواهیم در مورد یکی از لذیذترین اختراعات پنیری دنیا صحبت کنیم: فوندوی پنیر! این غذای سوئیسی از ترکیب چند نوع پنیر آب شده تهیه می شود و سوئیسی ها به ویژه در شب های سرد سال و در پیست های اسکی این پنیر آب شده را به صورت گرم و همراه با نان و … می خورند. در ادامه با الی گشت همراه باشید تا در مورد تاریخچه و نحوه تهیه فوندوی پنیر بیشتر صحبت کنیم.

تاریخچه فوندوی پنیر

مطالب مرتبط:
آشنایی با معروف ترین پنیرهای دنیا و نحوه مصرف آن ها!
سفری به دنیای خوش عطر و طعم شکلات سوئیسی
سوئیسی ها با این غذاها مشهور شدند!

اگر به سوئیس سفر کنید و به پیست های اسکی مشهور رشته کوه آلپ بروید خواهید دید که فوندوی پنیر یکی از اصلی ترین اسنک ها و غذاهایی است که به فروش می رسد. در حقیقت، در فرهنگ سوئیسی بعد از اسکی و در حالی که رو به کوه های پوشیده از برف رشته کوه آلپ نشسته اید واجب است که پنیر آب شده و گرم را همراه با نان بخورید! حتی در شب های سرد زمستان و تعطیلاتی مثل کریسمس و سال نو و زمانی که اعضای خانواده دور هم جمع شده اند هم همیشه فوندوی پنیر حضور دارد! فوندو در زبان فرانسه به معنای آب شده است و به این ترتیب، فوندوی پنیر هم یعنی پنیر آب شده! این غذا در ظروف خاصی تهیه می شود که مخصوص همین غذا هستند و از یک قابلمه معمولا سرامیکی، یک اجاق کوچک یا شمع و وارمر و چنگال هایی دسته بلند و مخصوص تشکیل می شود. اما این غذای پنیری خوشمزه چطور اختراع شد و چطور به یکی از غذاهای ملی سوئیس تبدیل شد؟ اگر فکر می کنید این غذا یکی از ابتکارات جدید آشپزهاست پس با ما همراه باشید تا به چند قرن قبل از میلاد مسیح برگردیم.

جالب است بدانید که اولین اشاره به این غذا در کتاب ایلیاد هومر آمده است که مربوط به ۸۰۰ تا ۷۲۵ قبل از میلاد است. در این کتاب از غذایی نام برده شده که ترکیب پنیر بز، شراب و آرد است. برخی معتقدند که این غذا در حقیقت ابتکار دهقانان و کشاورزان کوهستان آلپ سوئیس برای استفاده از خرده نان ها و پنیرها در طول ماه های سرد سال بوده است. اما دستور تهیه فوندوی پنیری مدرن در حقیقت در اواخر قرن ۱۹ بود که متداول شد و ریشه آن هم به منطقه کوهستانی آلپ-رون در نزدیکی مرز ژنو بر می گردد. اگرچه فوندوی پنیر علاوه بر سوئیس در فرانسه هم تهیه می شود اما در سال ۱۹۳۰ اتحادیه پنیر سوئیس فوندوی پنیر را به عنوان غذای ملی سوئیس اعلام کرد و از آن پس هم اکثر مردم این غذا را به عنوان یکی از غذاهای محبوب سوئیسی می شناسند.

این غذای لذیذ از ترکیب چند نوع پنیر و مواد دیگر تهیه شده و غذایی سنگین به حساب می آید. به همین دلیل سوئیسی ها اغلب آن را همراه با نوشیدنی های گرم مثل چایی و … می خورند. همچنین معمولا فوندوی پنیر را همراه با سبزیجات تازه مثل انگور، هویج و هلو یا سوسیس می خورند تا کمی از سنگینی و حجیم بودن آن کم کنند. نکته جالب در مورد فوندوی پنیر این است که همان طور که ما ایرانی ها گاهی غذا را می خوریم تا به ته دیگ برسیم، سوئیسی ها هم عاشق لایه ته دیگ این غذا هستند. لایه غلیظ پنیری ته قابلمه که ته دیگ شده است معمولا بین تمام افراد تقسیم می شود.

فوندوی اصیل را در ژنو امتحان کنید!

آیا تا به حال در مورد زبان رسمی سوئیس چیزی شنیده اید؟ آیا شما هم فکر می کنید که زبان این کشور سوئیسی است؟ خب، جالب است بدانید که در کشور زیبا و شگفت انگیز سوئیس نه یک زبان، بلکه چهار زبان رسمی وجود دارد (آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و رومانش). همان طور که گفتیم فوندوی پنیری لذیذ در منطقه فرانسوی زبان سوئیس به وجود آمده است و به همین دلیل بهترین مکان برای امتحان کردن این غذا شهر ژنو سوئیس است. اگر به شهر ژنو سفر کنید با قدم زدن در خیابان ها می توانید بوی مطبوع و دلپذیر پنیر آب شده را از همه جا بشنوید. در واقع، در شهر ژنو اصطلاحی برای این غذا وجود دارد که  moitié-moitié نامیده می شود و به معنای نصف-نصف است و از ترکیب نصف پنیر گرویر و نصف پنیر واشرن (vacherin) تهیه می شود. این دو پنیر جزء محبوب ترین پنیرهای این مناطق هستند و بعد از رنده شدن با موادی مثل سیر، ادویه جات و… ترکیب می شوند و روی حرارت ملایم آب می شوند. البته امروزه دستور تهیه فوندو در هر منطقه و حتی در هر خانواده ممکن است تفاوت هایی داشته باشد و هرکس بنا به سلیقه و ذائقه خود چیزی به آن کم یا اضافه می کند. البته در سوپرمارکت ها نوع آماده فوندو هم فروخته می شود و تنها کافیست آن را کمی گرم کنید.

انواع فوندو

همان طور که در بالا هم توضیح دادیم فوندو در اصل از ترکیب چند نوع پنیر آب شده به همراه ادویه جات و مواد دیگر تهیه می شود. با این حال، امروزه در اصطلاح عام، فوندو به هر نوع سس گرم گفته می شود که می توان مواد مختلف را داخل سس فرو کرد و میل کرد.

• فوندوی شکلات: بعد از فوندوی پنیری اصل، نوع دیگری از فوندو که در سال های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است فوندوی شکلات است. به همین دلیل کم کم غذایی به نام فوندوی شکلات هم محبوبیت پیدا کرد که از ترکیب شکلات های مختلف، وانیل، خامه و … در همان قابلمه فوندو خوری تهیه می شود و بعد میوه های مختلف مثل توت فرنگی، موز، آناناس، گیلاس، سیب، مارشمالو و … را با چنگال های مخصوص فوندو خوری داخل سس می زنند و نوش جان می کنند.

• فوندوی روغنی: بله، این هم یک نوع فوندو است که شاید خیلی به فوندوی اصلی شباهت نداشته باشد. کمی روغن داخل قابلمه ریخته می شود و با حرارت ملایم داغ می شود. سپس میهمانان تکه های کوچک گوشت را با استفاده از چنگال های دسته بلند داخل روغن داغ قرار می دهند و وقتی خوب سرخ شد آن را به صورت گرم و سرخ شده می خورند. این روش، شیوه ای ابتکاری و جالب برای میهمانی است و هرکس می تواند در سرخ کردن غذایش سهیم باشد و آن را به سلیقه خود سرخ کند.

آداب و رسوم فوندو خوری!

• اگر قرار است مثل یک سوئیسی اصیل فوندو بخورید باید آداب و رسوم آن را هم رعایت کنید. همان طور که در بالا هم اشاره کردیم فوندوی پنیر (و سایر فوندوها) در یک قابلمه معمولا سرامیکی مخصوص تهیه می شود. بعد از آماده شدن هم میهمانان با استفاده از نوعی چنگال مخصوص دسته بلند تکه های نان را داخل سس پنیری فرو می کنند و می خورند. از آن جا که همه به صورت اشتراکی از فوندو استفاده می کنند و چنگال هایشان را داخل سس می زنند نباید چنگال را داخل دهان فرو کرد و با دندان تنها نان را از چنگال جدا کرد!
• قبل از سرو فوندو، تکه های نان بین همه افراد تقسیم می شود تا دیگر مجبور نباشید برای برداشتن نان خم بشوید. نان را با چنگال بردارید و داخل فوندوی پنیر فرو کنید و بعد چند ثانیه آن را بالای قابلمه نگه دارید تا پنیر اضافی اش داخل قابلمه بریزد و روی لباس و میز نچکد.

• شاید عجیب به نظر برسد اما ترتیب فوندوخوری هم اهمیت دارد. در رسم و رسوم سنتی میهمانان باید به صورت ساعت گرد چنگال هایشان را داخل قابلمه فرو کنند و به هیچ وجه نباید این کار را خلاف جهت عقربه های ساعت انجام داد! میهمانان آنقدر این کار را ادامه می دهند تا به بخش جالب و لذیذ غذا یعنی ته دیگ پنیری برسند!
• هیچ وقت فوندوی پنیری را با فوندوی شکلات نخورید! فوندوی پنیر و فوندوی شکلات هر کدام به جای خود لذیذ و هوس برانگیز هستند، اما به هیچ وجه توصیه نمی کنیم که این دو فوندو را با هم یا پشت سر هم بخورید. همان طور که از ترکیبات این دو فوندو مشخص است از مواد چرب و پرکالری و کلسترولی در تهیه آن ها استفاده شده و ترکیب این دو فوندو مطمئنا برای سلامتی تان مفید نخواهد بود. در عوض سوئیسی ها سعی می کنند با خوردن میوه های تازه و سبزیجات کمی از سنگین بودن این بکاهند و به هضم سریع تر غذا کمک کنند.

منبع: helloswitzerland.ch