دریای آرال
در غرب کشور ازبکستان و در Karakalpakstan شمالی، شهری به نام مویناک Moynaq وجود داشت که در حدود نیم قرن پیش، در کناره های دریای آرال قرار داشت و بهترین شهر ماهیگیری و بزرگترین بندر Karakalpakstan محسوب می شد. اما این دریا ناپدید شد طوری که در حال حاضر دیگر اثری از آن نیست! این یکی از نادرترین عجایب طبیعت است. با الی گشت در ادامه همراه باشید تا این پدیده ی عجیب را موشکافی کنیم.
مطالب مرتبط: ۵ دلیل برای سفر به ازبکستان این کارها سفر به ازبکستان را فوق العاده می کنند
از شهر مویناک که در خط ساحلی دریای آرال قرار داشت، در آن دوران روزانه ۱۶۰ تن ماهی صید می شد که رقم بسیار زیادی است. امروزه این شهر با دریا حدود ۱۵۰ کیلومتر فاصله دارد. آرال، سابقا دریا محسوب می شد و یکی از چهار دریاچه ی بزرگ دنیا با مساحت ۶۸۰۰۰ کیلومتر مربع بود طوری که به آن دریا گفته می شد اما کم کم آب رفت و اندازه ی آن کوچک شد به طوری که قایق های و کشتی هایی که زمانی در آن از این سو به آن سو جولان می دادند، حالا در زیر نور آفتاب و در زمینی که خشک شده است، خاک می خورند! حالا این مکان که زمانی دریای بزرگی بود، به قبرستان قایق ها تبدیل شده است. اما این اتفاق چطور رخ داده است؟
در دهه ی ۱۹۴۰، اتحادیه جماهیر شوروی سابق، به فکر اجرای یک برنامه ی جاه طلبانه برای بارور کردن بیابان افتاد و تصمیم گرفت ۲ رودخانه ای که دریای آرال را تغذیه می کردند یعنی رود «آمو دریا» در جنوب و «رود سیر دریا» در شمال شرقی، به سمت این بیابان منحرف شوند تا آن را آبیاری کنند و در نتیجه بتوان در این بیابان بی آب و علف، برنج، خربزه و غلات کاشت.
در سال ۱۹۶۰ بین ۲۰ تا ۶۰ کیلومتر مکعب از آب این رودها، به جای دریای آرال، به سمت این بیابان می رفت و به همین دلیل باعث شد تا آب دریا شروع به کمتر شدن کند، طوری که در سال ۲۰۰۷، این دریا به ۱۰ درصد اندازه ی واقعی خود در سال های قبلش رسید. در واقع یک تصمیم اشتباه باعث شد تا هم دریا برای همیشه ناپدید شود و هم صنعت ماهیگیری دریای آرال که در آن دوران تمام نیازهای ماهیگیری اتحادیه جماهیر شوروی را برطرف می کرد، به قبرستان قایق ها تبدیل شود. جدای از این ها، این موضوع باعث شده تا آب و هوای این منطقه از ازبکستان به شدت تغییر پیدا کند و تابستان هایی گرمتر از تابستان های نرمال و زمستا ن هایی سردتر از زمستان های نرمال پیدا کند.
در آن دوران وقتی دیده شد که دریای آرال شروع به کم عمق شدن کرده است، کانالی به طول ۲۰ کیلومتر حفر شد اما فایده ای نداشت. دریا عقب تر می رفت و قبرستان قایق ها مدام گسترده تر می شد… فرودگاه منطقه بسته شد و ماهیگیرانش از آنجا رفتند… بعضی از افرادی هم که باقی ماندند تصمیم گرفتند تا در این ناحیه ی بی آب و علف، تجارت شتر کنند.
در حال حاضر، در کشور قزاقستان، تلاش هایی زیادی در حال انجام است تا بتوانند دوباره دریای آرال شمالی را احیا کنند و در سال ۲۰۰۵ حتی سدی ساخته شد تا جریان آب هایی که از رود سیر می آمد را کنترل کند و خوشبختانه به لطف این سد، آب دریا در سال ۲۰۰۸ به ۲۴ متر افزایش پیدا کرد.
در این تصویر می توانید ماهیگیران دریای آرال را در سال ۱۹۵۲ و در بندر مویناک ببینید.
۹ نظرات
با سلام
بیائید تا قبل از نابودی دریاچه ارومیه کمی واقع بینانه تر با موضوع کم آبی منطقه برخورد کنیم اگر دریاچه ارومیه خشک بشه طبعات زیست محیطی بسیار زیان باری خواهد داشت شاید طوفان و یا ریز گردهای نمک تا خود تهران هم اثر گذار باشه !!!
دریاچه ی آرال با تغییر ماهیت ومکان به صحرای قره قوم رفته و به دریاچه ی سفید پنبه تبدیل شده سود کدوم یک بیشتره ظاهرا پنبه
یعنی انسانهایی با این حماقت وجود دارند که دریا رو نابود کنند بخاطر آبیاری بیابان؟
بله ایران هم قصد داره با احداث کانال بیابان مرکزی ایران را با دریای کاسپین آبیاری کنه و این کانال را به دریای جنوب متصل کنه..
طرح های انتقال آب و سد سازی ها باید متوقف بشه. ما باید یاد بگیریم طبیعت رو جوری که هست بپذیریم . اگر از طبیعت بهره کشی و سوء استفاده کنیم نتیجه اش همین فجایع زیست محیطی است. طمع بشر زمین رو نابود میکنه. ازبکستان به خاطر تولید و صادرات پنبه دو رود تاریخی رو به مصرف کشاورزی رسوند البته شوروی سابق این کار رو کرد و آرال یا همون دریایی خوارزم از بین رفت . که چه بسا تاثیراتش بیش از چیزی باشه که به نظر میرسه
جالبه شاهکار خشک کردن آرال با پروژه های صدمن یه غاز و ماورایی و نتبجه وجود افراد بسیار بیسواد و مقرور در راس امور قانون گذاری و اجرایی در گشور ارباب پوتین بسیار بسیار به رفتار برادران ما و گرایش به انجام پروژه های سد سازی کانال بازی و … داره کم کم دارم فکر میکنم وضعیت وخیم آب در ایران هم خروجی و دستاورد برادران روس باشه و ما درتصور خام اینیم که همه چی تقسیر سد سازی سپاهه
شایدم جای یاجوج و ماجوج داره معلوم میشه
به طبیعت دست زدن دیوانگی محضه……
اتفاق بدی واسش افتاد. لطفاً این کارو با ارومیه نکنید. میخواید بکنید سمت خوزستان بفرستید که شاید از دوباره آهو ها بیان سمتمون ما خوزستانی ها زمانی رودخانه های بزرگ و کلی آهو داشتیم. ولی شکارشدن و نسل اهو ها منقرض شد. هیچکس معنی زندگی رو نمیدونه. فقط بهش ضربه وارد میکنه.