غارها یکی از پدیده‌های رازآلود و شگفت‌انگیز طبیعت هستند که با داستان‌های کهن و روایت‌های تاریخی و افسانه‌ای رابطه‌ای دیرینه دارند. نمونه‌های بی‌نظیر و دیدنی این پدیده به تعداد متعددی در سرتاسر ایران پراکنده شده‌اند و در اکثر نقاط کشور به چشم می‌خورند. غار زیبای کتله خور یکی از جاذبه‌های گردشگری ایران‌زمین است و ما در این مطلب می‌خواهیم به آن بپردازیم. در ادامه با الی گشت همراه شوید تا بیشتر با این غار زیبا و مهم آشنا شوید.
غار کتله خور همانند غار علی‌صدر همدان یکی از مهم‌ترین غارهای خشکی – آبی ایران است که در دل کوه ساقیزلو قرار گرفته است. هم چنین این غار هم سن غار علی‌صدر است؛ اما دو تفاوت مهم با یکدیگر دارند. یکی از تفاوت‌های این دو غار در این است که غار علی‌صدر کاملاً آبی است؛ ولی غار کتله خور تقریباً خشکی است. تفاوت دوم این است که آهک‌های غار کتله خور بسیار خالص‌تر از آهک‌های غار علی‌صدر است و شفافیت همین آهک‌ها سبب زیباتر شدن این غار شده است.
جالب است بدانید که طبق یک سری شواهد و بررسی‌های به‌دست‌آمده، این دو غار به هم متصل هستند. کیفیت بلورها، قندیل‌ها و زیبایی‌های بی‌مانند این سبب شده است که در صدر اولین غارهای آهکی جهان قرار گیرد. این غار یکی از غارهای کم‌نظیر جهان است و پیش‌بینی‌شده که ۷ طبقه دارد و جزء عمیق‌ترین غارهای ایران محسوب می‌شود که تاکنون ۳ طبقه از آن کشف شده است.
بخش‌های گل‌کلمی و خوشه‌انگوری از مهم‌ترین زیبایی‌های این غار هستند که تبحر خاصی در مسحور کردن بازدیدکنندگان دارند. جالب است بدانید که غار کتله خور ارتباط عمیقی با آیین‌های مردم گرداب و روستاهای اطرافش دارد به‌گونه‌ای که ممکن است در هنگام بازدید از آن شاهد مراسم عروس گردان باشید. رسمی که پس از اتمام عروسی، مهمانان و عروس و داماد به داخل غار می‌روند و باز در آن جا به جشن و پایکوبی می‌پردازند. بنا به باور مردمان محلی این کار برای آن زوج، برکت و خوشبختی را به همراه دارد.
رزرو بهترین هتل‌های ایران در سایت الی گشت
در ابتدا باید بگوییم که کشف غار کلته خور در سال ۱۳۰۰ توسط گروهی از کوه‌نوردان ماهر صورت‌گرفته و ۳۰ سال بعد از آن توسط یکی از اعضا به ثبت ملی رسیده است. در حدود ۱۵ سال پیش، اولین بهره‌برداری‌های غار انجام شده اما هنوز که هنوز است جست‌وجو و فعالیت برای آماده‌سازی‌های دیگر بخش غار ادامه دارد. قدمت این غار به ۱۲۰ میلیون سال پیش باز می‌گردد.
جالب است بدانید که قسمت‌های ابتدایی غار محل زندگی انسان‌های اولیه بوده که کشف ۸۰ اسکلت انسانی در این مکان ادلهٔ مناسبی برای این حرف است. اگر علاقه‌مند به بررسی صحت این ادعا هستید می‌توانید هم اکنون نیز در بازدید از غار این اسکلت‌ها را در همان محل از نزدیک مشاهده کنید. مورد دیگر این که غار کتله خور در ابتدای تشکیل، همانند غار علی‌صدر یک غار آبی بوده است. در مراحل شکل‌گیری طبقات غار آب موجود در آن به زیر زمین نفوذ کرده است و سبب تبدیل آن به یک غار خشکی شده است.
کتله در لغت به معنای کوه کم ارتفاع و پست است. یکی از همین کوه‌ها به گونه‌ای مستقر شده است که هر روز خورشید از پس آن طلوع می‌کند و مردم به جای کتله خورشید به آن کتله خور می‌گویند. در واقع کتله خور به معنای خوردن به کتله‌های دیگر است؛ اما در نهایت یعنی این غار به غارهای کوچک دیگر منتهی می‌شود.
به غیر از قسمت‌های مختلف خود غار، در حال حاضر غار کتله خور به ۳ بخش کلی فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسیم می‌شود. اغلب بخش ورزشی غار مورد توجه صخره‌نوردان و غار نوردان است. بخش تفریحی آن توسط عموم مردم مورد بازدید قرار می‌گیرد.
بخش فرهنگی غار در قسمت جنوبی آن قرار گرفته که یک دالانی قسمت اصلی آن است و برای برگزاری مراسم‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر کدام از شما بازدید کنندگان می‌توانید با توجه به توانایی‌هایتان، وضعیت جسمانی و علاقه‌مندی‌تان از هر کدام از این بخش‌ها که دوست دارید، بازدید کنید.
پس از گفتن تمامی این مطالب لازم است که نشانی غار کتله خور را به شما بدهیم و بگوییم که چگونه می‌توانید خود را به این غار با شکوه برسانید. احتمالاً با خواندن مطالب تا به این جای کار متوجه شده‌اید که این غار در استان زنجان قرار دارد. اگر کمی دقیق‌تر بخواهید باید بگوییم که غار در ۱۴۶ کیلومتری جنوب استان زنجان در فاصله اندکی از شهر گرماب، یکی از توابع شهرستان خدابنده، قرار گرفته است.
شهر گرماب از جنوب با استان همدان و از غرب با استان کردستان همسایه است. همین موضوع می‌تواند شاهدی دیگر برای اتصال دو غار علی‌صدر و کتله خور به یکدیگر باشد. برای دسترسی به غار راه‌های مختلفی وجود دارد. اگر در این سفر مبدأ شما برای حرکت شهر تهران است باید در مسیر اتوبان قزوین – تهران قرار بگیرید و در امتداد اتوبان به سمت زنجان حرکت کنید. هنگام رسیدن به ابهر باید به سمت شهرستان خدابنده بروید و از آن جا به‌طرف شهر گرماب حرکت کنید.
پس از رسیدن به گرماب و قرارگرفتن در جاده کتله خور، با طی‌کردن مسافت کوتاهی کوه و ورودی غار را در مقابلتان مشاهده خواهید نمود. در این مسیر نیازی به رفتن به زنجان نیست؛ اما اگر می‌خواهید به خود شهر زنجان بروید و سپس از آن جا به سمت غار بروید، راه دیگری نیز وجود دارد. مسیر سلطانیه و جاده بیجار، هر دو مسیری برای رفتم از زنجان به سمت قیدار و گرماب است و پیشنهاد ما این است از مسیر سلطانیه بروید. اگر می‌خواهید از سمت همدان حرکت کنید می‌توانید از طریق جاده کبودر آهنگ خود را به غار مقصد نهایی و غار کتله خور برسانید.
شاید بتوان گفت که بازدید از هر جاذبه‌ای اگر فصل و زمان مناسب خود صورت گیرد بسیار جذاب‌تر و درک زیبایی‌های آن بیشتر و بهتر است؛ بنابراین غار کتله خور نیز از این قاعده مستثنی نیست. بهترین زمان سفر و بازدید از این پدیده بی‌نظیر سه اول سال است. در فصل بهار هم مسیر و طبیعت منطقه زیباست و هم هوا بسیار معتدل است. در فصل تابستان با وجود گرمای هوا، دمای داخل غار خنک و مناسب است. فصل پاییز نیز برای رفتن به غار کتله خور و بازدید از زیبایی‌هایش مناسب است. اما در فصل زمستان دمای داخل غار به شدت کاهش می‌یابد و سرما ممکن است باعث شود که نتوانید با خیالی آسوده از غار بازدید کنید؛ بنابراین اگر تحمل سرما برای شما دشوار است توصیه می‌کنیم از رفتن به این غار در فصل زمستان خودداری کنید.
به دلیل این که در چند سال گذشته این غار به عنوان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های زنجان شناخته شده است، امکانات رفاهی بسیاری در اطراف آن برای آسایش گردشگران تدارک دیده شده است. به عنوان مثال جاده منتهی به این غار آسفالت شده است و در تمامی طول مسیر پمپ بنزین و پمپ گاز وجود دارد. پارکینگ، سرویس بهداشتی، آب آشامیدنی سالم، فروشگاه مواد غذایی، امکان کمپ، پوشش مخابرات و تلفن از دیگر امکانات اطراف این جاذبهٔ گردشگری است که در اختیار شما گردشگران و مسافران عزیز قرار دارد.
لازم است در این جا تعدادی از جاذبه‌های دیدنی اطراف غار کتله خور را نام ببریم را در صورت علاقه داشتن از آن‌ها نیز دیدن کنید. در ابتدا توصیه می‌کنیم که پس از بازدید از غار، از خود شهر گرماب و دیگر جاذبه‌های گردشگری آن دیدن کنید. دریاچه بالیخلی بولاغی، برج‌های سلجوقی خرقان، مقبره پیر تاکستان، پشت قلعه بیجار، گنبد سلطانیه و منطقه حفاظت شده بیجار از جمله جاذبه‌های دیدنی اطراف غار کتله خور است که صرف اندکی وقت و بازدید از آن‌ها خالی‌ازلطف نیست.
غار کتله خور یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران و استان زنجان است، غاری بی بدیل و کم نظیر که نمونه‌ی آن را به ندرت خواهید دید. ساعات بازدید از این غار با توجه به فصول مختلف مابین ساعات ۹ تا ۱۷ و ۱۰ تا ۱۸ است. بازدید از غار به صورت گروهی و همراه با یک راهنما صورت می‌گیرد و حدود یک ساعت طول می‌کشد. شایان ذکر است که برای بازدید به ازای هر نفر باید مبلغ ۱۵ هزار تومان پرداخت کنید. در نهایت امیدواریم که مطالب ارائه شده در این مقاله برای شما مفید واقع شود و از دیدن این غار و شگفتی‌ها و زیبایی‌هایش نهایت لذت را ببرید.
مطالب مرتبط: ایرانگردی: بهترین جاذبه های دیدنی زنجان روستای پروانه ها در زنجان