غارهای بان مسیتی
چابهار یکی از مناطق پرجاذبه ایران است که علاوه بر اهمیت بازرگانی و اقتصادی دارای جاذبه های گردشگری فراوانی است که شاید برای گردشگر عادی چندان شناخته شده نباشد. یکی از این جاذبه ها غارهای شگفت انگیز بان مسیتی یا غارهای سه گانه تیس است. این غارهای باستانی روایتی جذاب از تاریخ دور و دراز این کهن سرزمین بازگو می کنند. با الی گشت همراه باشید تا در مورد این غارها بیشتر بدانیم.
مطالب مرتبط: قلعه پرتغالی ها در چابهار + تصویر دیدنی های چابهار سفری به غارهای رمزآلود خربس در قشم + تصویر
چابهار یکی از شهرهای استان سیستان و بلوچستان و تنها بندر اقیانوسی ایران محسوب می شود. بندر چابهار به دلیل دسترسی به آب های آزاد و ارتباط با سایر کشورها از اهمیت سیاسی و اقتصادی زیادی برخوردار است. همچنین از آب و هوای معتدلی برخوردار است و به همین دلیل چابهار (به معنای چهاربهار یا سرزمین همیشه بهار) نامیده می شود. در هشت کیلومتری شمال غربی بندر چابهار و در دامنه کوه شهبازبند، روستایی به نام تیس قرار دارد که یکی از شگفت انگیزترین جاذبه های گردشگری ایران را در خود جای داده است.
روستای تاریخی تیس
روستای تیس خود یکی از جاذبه های گردشگری شهرستان چابهار است که آثار تاریخی را در خود جای داده است. این روستا یکی از روستاهای قدیمی و در واقع بازمانده از دوران هخامنشیان است. کارشناسان قدمت این روستا را بیش از ۲۵۰۰ سال برآورد می کنند و در اسناد و نوشته های مربوط به لشکرکشی اسکندر مقدونی نیز از این روستا با عنوان تیز نام برده شده است. ظاهرا تیز به مرور زمان به تیس تبدیل شده و امروزه این روستا تیس نامیده می شود. این روستا در زمان های قدیم «بندر تیس» نامیده می شده و یکی از بنادر مهم بازرگانی دریای عمان به شمار می رفته است. هنوز هم ویرانه های این بندر باستانی در اطراف آن وجود دارد. به جز غارهای سه گانه جاذبه های گردشگری بسیاری در این روستای تاریخی وجود دارد که از آن میان می توان به قلعه پرتغالی های تیس، قلعه پیروز گت و گورستان باستانی تیس اشاره کرد. مردم محلی این گورستان قدیمی را گورستان جن ها می دانند و در زبان بلوچی به آن «جن سنط» می گویند.
همانطور که گفتیم در روستای تیس سه غار باستانی وجود دارند که به نام غارهای سه گانه تیس مشهور هستند. مردم محلی این غارها را بان مسیتی می نامند. در زبان بلوچی، بان به معنای مرد صالح و خداپرست و مسیتی به معنی پرستشگاه است. با توجه به شواهد موجود ظاهرا این غارها در گذشته به عنوان پرستشگاه استفاده می شدند.
غارهای سه گانه تیس شامل یک غار طبیعی و دو غار دست ساز و مصنوعی هستند که در ارتفاع ۲۵ متر بالاتر از سطح زمین قرار گرفته اند. غار اول که طبیعی است به صورت نیم دایره است و با تراشیدن دیواره کوه توسعه یافته است. درون این غار مقبره ای با دیوارهای گچی سفید رنگ قرار دارد. مکعبی از سنگ و گچ بر فراز مقبره ساخته شده که زیربنای یک گنبد کوچک است، بدنههای اطراف این مکعب را با گچ به رنگ سفید درآوردهاند. بر دیواره های مقبره خطوط و علاماتی ترسیم شده که به خط گجراتی و هندی شباهت زیادی دارد. در ورودی مقبره به موازات دهانه ورودی غار و رو به دره تیس واقع شده است.
غار دوم که مصنوعی و دست ساز است سمت راست غار اول و در فاصله هفت قدمی آن قرار دارد. آثار تراش و کنده کاری را به راحتی می توان در این غار مشاهده کرد. ارتفاع دهانه این غار هشتاد سانتیمتر است و سقف کوتاهی دارد. انتهای این غار مسدود شده و احتمال می رود این غار با غار سوم مرتبط بوده یا آن که به چاه های زیرزمینی که محل دفن مردگان بوده راه داشته است.
غار سوم در فاصله ۵۰ متری غار اصلی و در سمت چپ آن قرار دارد. این غار نیز به صورت مصنوعی و دست ساز ساخته شده و طول دهانه ورودی آن ۲۰ متر است.
روستای تیس از توابع شهرستان چابهار و در فاصله ۵ کیلومتری از این بندر قرار دارد. طبق آخرین سرشماری جمعیت این روستا ۳۸۷۳ نفر یا ۷۷۶ خانوار اعلام شده است. روستای تیس در مسیر ارتباطی چابهار-کنارک قرار گرفته و به همین دلیل به راحتی می توان با وسیله شخصی از بندر چابهار به این روستا سفر کرد. از صنایع دستی این روستا می توان به حصیر بافی و سوزن دوزی اشاره کرد که عمدتا توسط زنان این روستا تولید می شود. همچنین آبزیان تاکسیدرمی شده نیز توسط اهالی این روستا تولید می شود. توصیه می کنیم در سفر به این روستا حتما از این محصولات خریداری کنید و با خود سوغات بیاورید. برای صرف غذا نیز می توانید غذاهای دریایی مثل قلیه ماهی، پکوره و میگو پلو را امتحان کنید و از طعم خوشمزه آن ها لذت ببرید.