خرابه های انورادهاپورا یکی از مهیج ترین مناظر جنوب آسیا
این مجتمع وسیع شامل مجموعه ای غنی از شگفتی‌های باستان شناسی و معماری است که برج های آجری، استخرها و ساختمان های مذهبی باستانی که در طول دوران حکومت هزار ساله انورادهاپورا بر سریلانکا ساخته شده است را در بر می‌گیرد.
امروزه بخش‌هایی از این مجتمع وسیع به عنوان مکان‌های مقدس مورد استفاده قرار می‌گیرند. از سویی دیگر، مراسم مکرری که در این مکان برگزار می‌شود از طراوت و چالاکی برخوردار است که با محیط پولونارووا (Polonnaruwa) در تضاد قرار دارد.
انورادهاپورا از آب و هوای خوب و دلپذیری برخوردار است و درختان بالغ آن بر مهمانخانه اصلی سایه انداخته و این درختان منظره زیبایی را در خیابان اصلی به وجود آورده است. این مناظر نسبت به خیابان‌های بتنی و زشت دیگر مناطق زیبایی خاصی دارد. در ادامه با الی گشت همراه باشید.
مطالب مرتبط: مکان های تاریخی و ناشناخته هنگ کنگ عظیم‌ترین شهر چوبی جهان، یادگار تاریخی اسرار‌آمیز
موزه باستان شناسی
ساختمان اداری استعمار پیر به تازگی بازسازی شده است و دارای مجموعه‌ای جالب از آثار هنری، کنده کاری و عناصری از انورادهاپورا و دیگر مکان های تاریخی اطراف سریلانکا است.
نمایشگاه‌ها شامل تالاری از عتیقه های تعمیر شده است که در طول حفاری در کانتاکا چیتیا داگوبا (Kantaka Chetiya dagoba) در نزدیکی میهینتال (Mihintale) کشف شده است. همچنین، یک مدل ساختمان توپاراما داگوبا در مقیاس بزرگ با سقف های چوبی (البته شواهد فیزیکی و کتیبه ای درباره وجود این نوع سقف وجود ندارد) در این مکان دیده می‌شود.
در میدان این موزه، صفحات فلزی صومعه غربی انورادهاپورا به حالت خمیده که روی آنها حکاکی شده است، دیده می شوند. این مکان‌ها را در گذشته راهبان صومعه لوکس به حال خود رها کرده‌اند. در داخل این موزه مجسمه های جالب زیادی دیده می‌شود.
بنای داگوبای آبهایاگیری ((Abhayagiri Dagoba
قدمت این بنا به قرن اول قبل از میلاد باز می‌گردد. این داگوبای عظیم برای انجام تشریفات صومعه ساخته شد و می‌تواند ۵ هزار نفر را در خود جای دهد. طول نوشته اصلی آن بیش از ۱۰۰ متر است که یکی از بزرگ ترین سازه ها در جهان باستان به شمار می‌رود. به لحاظ مقیاس این بنا با اهرام جیزه Giza)) در نزدیکی جتاواناراما Jetavanarama) ) مشابهت دارد.
در حال حاضر، پس از چند بار بازسازی ارتفاع این بنا به بیش از ۷۵ متر از سطح جنگل می‌رسد. چشم‌انداز آن بسیار خیره کننده است و نگاه اجمالی به آن که در داخل درختان انبوه پنهان شده، هیجان انگیز است. نام این بنا به معنای “حفاظت از تپه” (Hill of Protection) یا “تپه بی باک” (Fearless Hill) می‌باشد.
در این بنا برخی از نقوش برجسته زیبا به چشم می‌خورد که از آن جمله می‌توان به نقش یک فیل در بالای درخت اشاره کرد که در نزدیک راه پله غربی قرار دارد. همچنین در بخش های شرقی و غربی آن نیز معماری غیرمعمولی دیده می‌شود و در آن از سنگ‌های متحدالمرکز استفاده شده است.
راتناپراسادا (Ratnaprasada)
امروزه بسیاری از بناها و آثار تاریخی باقی مانده از قرن هشتم در خرابه ها قرار دارند. مثلاً راتناپراسادا اگر چه از ۵ طبقه با سقف های محکم تشکیل شده بود، امّا، اکنون تبدیل به ویرانه های تاریخی شده است.
در بخش ورودی این بنا، نقوش برجسته مربوط به جشن و شادمانی حکاکی شده است. مثلاً، نقش شاه را مشاهده می‌کنید که گلدانی در دست دارد و شاخه های گل ها نیز مشخص هستند. در کنار پاهای پادشاه، نقوش برجسته چند کوتوله است و قسمت سر او نیز با مار کبری قاب گرفته شده است.
گفتنی است؛ در قرن هشتم یک نظم جدید زاهدانه در حاشیه شهرها و در میان پایین ترین طبقات جامعه در خاکروبه ها و قبرستان‌ها شکل گرفت. این صومعه، سازه های بزرگ امّا بی پیرایه‌ای دارد. در توالت آن تزئیناتی به کار رفته است که هم اکنون در موزه باستان شناسی (Archaeological Museum) به نمایش در آمده است.
راهبان صومعه مورد بحث در یک برهه زمانی به مردمی که با قدرت حاکم مشکل داشتند، پناه دادند و این موضوع به درگیری شدید آنها با پادشاه منجر شد. در ادامه درگیری مقامات دادگاه جانب پادشاه را گرفتند و به این ترتیب نیروهای دولتی به صومعه مراجعه و علیه راهبان و مردم وارد عمل شدند.
پس از ورود نیروهای دولتی به صومعه، راهبان و مردم بسیار از این کار عصبانی شدند. راهبان صومعه و شهر را ترک کردند. مردم نیز با نیروهای دولتی درگیر شدند، حامیان شاه را کشتند و پادشاه را مجبور کردند که از راهبان عذرخواهی نماید و آنها را شهر بازگرداند و صلح را برقرار نماید.
داگوبای رووانولیسایا (Ruvanvelisaya Dagoba)
این داگوبای با شکوه و سفید رنگ توسط دیواری که متشکل از صدها فیل است که شانه به شانه یکدیگر ایستاده‌اند، حفاظت شده است. به غیر از بخش‌هایی از ورودی غربی این بنا، بقیه ساخت و سازهای این بنا که مربوط به ۱۴۰ سال قبل از میلادی هستند، به وسیله چیزهای مدرن جایگزین شده‌اند.
امروزه بعد از تحمیل خسارت زیاد از حمله نیروهای هندی به این داگوبا ارتفاع آن به ۵۵ متر رسیده که نسبت به گذشته کاهش یافته است. شکل این بنا نیز نسبت به گذشته که حبابی شکل بود، تغییر کرده است. پایین‌ترین قسمت پیرامونی این بنا توسط نوارهای پارچه‌ای و خیره کننده رنگی پیچیده شده است.
ساخت این بنا به دستور پادشاه دوتوگمونو (King Dutugemunu) آغاز شد، امّا، وی آنقدر زنده نماند که تکمیل این داگوبا را شاهد باشد. البته وقتی که وی در بستر مرگ بود، بخش‌هایی از این بنا که با بامبو و برخی از پارچه‌ها پوشانده شده بودند، تکمیل شد. به این ترتیب، این بخش را می‌توان از شاهکارهای زمان پادشاه مورد بحث دانست. از سویی دیگر، یک مجسمه سنگ آهک در بخش جنوبی این بنا قرار دارد که مردم آن را منصوب به دوتوگمونو می‌دانند.
زمین اطراف این داگوبا مانند یک پارک سرسبز و دلپذیر نیست، بلکه خرابه‌هایی در اطراف آن دیده می‌شود که در آن استخرها، مجموعه‌ای از ستون‌ها و علائمی از پیاده‌روها وجود دارد.
در بخش جنوب شرقی این داگوبا، سالن‌های ناهارخوری مربوط به تعداد زیادی از راهبان انورادهاپورا مشاهده می‌شود. ارائه خدمات تغذیه‌ای به راهبان توسط پیروان غیرروحانی به صورت تمام وقت، انجام می‌شده است.
داگوبای تاپاراما Thuparama Dagoba))
احتمالا قدیمیترین داگوبای قابل مشاهده در جهان تاپاراما است. در قسمت شمالی این داگوبا یک جنگل قرار دارد و این داگوبا قدیمیترین بنا در نوع خود در سریلانکا است.
این بنا به همراه بنای دیگری به نام Devanampiya Tissa در قر قرن سوم قبل از میلاد ساخته شد. در سال ۱۸۶۲ این ساختمان تعمیر شد و ارتفاع آن به ۱۹ متر رسید و به شکل یک ناقوسی که با رسوم و سنن مطابقت داشت، در آمد. در اطراف خانه دایره‌ای شکل مرکزی این بنا، ستون‌هایی بلند و باریک دیده می‌شود و می‌توان گفت که این داگوبا یکی از نمونه‌های منحصر به فرد به شمار می‌رود که دایره‌هایی متحد المرکز را در بر گرفته است.
برخی اعلام کرده‌اند که در گذشته این بنا دارای ۱۷۶ ستون بوده است که در حال حاضر تنها ۴۱ مورد از آنها پا برجا هستند. اگر چه عده‌ای از محققان معتقدند که داگوباها در سریلانکا دارای سقف‌های چوبی مخروطی بوده‌اند، امّا، شواهد باستان شناسی برای اثبات این نظریه وجود ندارد. حتی در جنوب هند نیز که داگوباهای قدیمی و از جمله داگوبای سینهالی (Sinhalese dagobas) در آن قرار دارند نیز این نظریه اثبات نشده است.
داگوبای جتاواناراما (Jetavanarama Dagoba)
گنبد عظیم داگوبای جتاواناراما بالاتر از کل بخش شرقی انورادهاپورا قرار دارد. این بنا در قرن سوم توسط ماهاسنا (Mahasena) ساخته شده است. در ابتدا ارتفاع آن ۱۲۰ متر بوده است، امّا، اکنون بلندی آن تنها ۷۰ متر می‌باشد. زمانی که این بنا در قرن سوم ساخته شد بعد از اهرام مثر سومین بنای بلند تاریخی جهان بود. این بنا بسیار وسیع است و فرم پیازی شکل دارد و دیوارهای آن گچ بری نشده‌اند و در آنها از آجر استفاده شده است. در کتاب راهنما بریتانیا برای دهه ۱۹۰۰ آمده است که آجر به کار رفته در این بنا برای ساختن یک دیوار ۳ متری از لندن تا ادینبورگ کفایت می‌کند.
در پشت این بنا خرابه های یک صومعه که ۳ هزار راهب در آن سکنی داشته‌اند، وجود دارد. ساختمانی که چارچوب‌های درهایش به بیش از ۸ متر می‌رسیده نیز در این بنا دیده می‌شود و درب‌های دیگری با ارتفاع ۳ متر نیز مشاهده می‌شوند که در زیر خرابه‌ها مدفون هستند.
مخازن
انورادهاپورا ارای سه تانک بزرگ است. نووارا ووا (Nuwara Wewa) در سمت شرق این شهر، بزرگ ترین آنهاست که وسعتی حدود ۱۲ کیلومتر مربع دارد. این تانک حدود ۲۰ سال قبل از میلاد و دور از شهرهای قدیمی ساخته شده است. تیسا ووا (Tissa Wewa) نیز مخزن ۱۶۰ هکتار دیگری است که در بخش جنوبی در یک شهر قدیمی ساخته شده است.
قدیمی ترین مخزن در انورادهاپورا حتمالا قدمتش به قرن چهارم قبل از میلاد می‌رسد. نام این مخزن ۱۲۰ هکتاری باساواککولاما (Basawakkulama) -کولام در زبان تامیل به معنای تانک می‌باشد- است و در قسمت شمالی قرار دارد.
از سراسر قرن قبل از میلاد ۴، ۱۲۰ هکتار () (kulam کلمه تامیل را در مخزن است) به سمت شمال است.
در سمت شمال غربی باساواککولاما، خرابه های صومعه غربی دیده می‌شوند که در آن راهبان تکه‌های لباس گرفته شده از اجساد را می پوشیدند، تنها از برنج برای خوراک استفاده می‌کرده و به دوچرخه سواری و پیاده روی می‌پرداخته‌اند.
کاخ برازن ((Brazen Palace
به دلیل سقف برنزی این بنا به کاخ برازن مشهور شده است. کاخ مورد بحث بسیار بزرگ بوده و دارای ۱۶۰۰ ستون است. این کاخ ۹ طبقه زمانی محل اقامت ۱۰۰۰ راهب و مسوول بوده است. این بنا در اصل بیش از ۲ هزار سال پیش توسط دوتوگمونو(Dutugemunu) ، امّا، در طول اعصار چندین بار با شکوه و طمطراق کمتری نسبت به قبل بازسازی شده است. ستون های فعلی این بنا که اطراف همه آنها نرده کشیده شده است، از زمان بازسازی در قرن ۱۲ باقی مانده‌اند.
منبع: lonelyplanet.com