طاق شیرین و فرهاد یکی از آثار تاریخی و معماری شگفت انگیز ایران است که در دل کوهستانهای استان ایلام، در شهرستان دره شهر قرار گرفته است. این سازه نمادی از شکوه معماری دوران ساسانی و تلفیقی از تاریخ، افسانه و طبیعت بکر منطقه است. نام این طاق برگرفته از داستان عاشقانه اساطیری «شیرین و فرهاد» است که در ادبیات و فرهنگ ایرانی جایگاه ویژهای دارد. در ادامه گشت و گذاری در این طاق و محیط اطراف آن خواهیم داشت.
طاق شیرین و فرهاد در دامنه رشتهکوههای کبیرکوه، در نزدیکی شهرستان دره شهر قرار دارد. این طاق بر روی جادهای تاریخی ساخته شده که روزگاری یکی از راههای اصلی ارتباطی ایلام به مناطق مرکزی و غربی ایران بوده است. ضمن اینکه نزدیکی این اثر به طبیعت بکر و چشماندازهای زیبای رشته کوه کبیرکوه، جلوهای خاص به آن بخشیده است.
این اثر در نزدیکی شهرستان دره شهر و در یک مسیر کاملاً کوهستانی واقع شده است. برای دسترسی به این جاذبه تاریخی ابتدا به شهرستان دره شهر بروید. سپس از آنجا به سمت مسیرهای جادهای که به کبیرکوه منتهی میشوند، حرکت کنید. برای رسیدن به طاق، بخشی از مسیر را باید پیاده طی کرد. این پیاده روی معمولاً بین ۳۰ دقیقه تا ۴۵ دقیقه زمان میبرد و از میان طبیعت زیبا و بکر منطقه عبور میکند.
این طاق به عنوان بخشی از سازههای جادهای و پلهای ارتباطی دوران ساسانی شناخته میشود. در واقع، طاق شیرین و فرهاد نوعی طاق نما یا طاق قوسی شکل است که با استفاده از مصالح سنگی و ملات ساخته شده است. در ادامه بیشتر با این طاق به لحاظ معماری و ساختاری آشنا خواهیم شد.
طاق دارای قوس جناغی است که نشان دهنده مهارت معماران ساسانی در ایجاد پایداری و زیبایی سازه است. این طاق ارتفاعی حدود ۸ متر و دهانهای به طول حدود ۵ متر دارد. همچنین از سنگهای محلی و ملات گچ برای ساخت این طاق استفاده شده که هماهنگی کاملی با طبیعت اطراف ایجاد کرده است.
به لحاظ عملکرد و هدف ساخت هم باید بدانید که طاق شیرین و فرهاد بخشی از یک مسیر باستانی بوده که نقش کلیدی در اتصال مناطق مختلف غرب ایران ایفا میکرده است. همچنین جالب است بدانید که طاقها و پلهای ساخته شده در این مسیر کاملاً به لحاظ ساختاری ایمن بوده و به تقویت جادهها در برابر سیلاب و رانش زمین کمک میکردند.
شاید ندانید که نام این طاق برگرفته از داستان عاشقانهای است که در ادبیات فارسی، به ویژه در آثار نظامی گنجوی، جایگاه ویژهای دارد. طبق این داستان شیرین، شاهزادهای زیبا و دلربا از ارمنستان است که عاشق خسرو پرویز، شاه ساسانی، بوده و فرهاد، یک سنگ تراش زبردست و عاشق شیرین است که به دستور خسرو پرویز مجبور به کندن کوه برای رسیدن به محبوبش شده است.
در باورهای محلی، این طاق به دست فرهاد ساخته شده است که از عشق شیرین الهام گرفته و با هنر خود، چنین شاهکاری را در دل طبیعت خلق کرده است. این داستان اسطورهای، ارتباط میان فرهنگ، هنر و تاریخ را در این اثر بیشتر نمایان میکند.
طاق شیرین و فرهاد متعلق به دوران ساسانیان بین سالهای ۲۲۴ تا ۶۵۱ میلادی است. این دوره به دلیل رونق معماری، شهرسازی و هنر، یکی از مهمترین دورههای تاریخی در ایران محسوب میشود.
این از نظر مهندسی نشان دهنده توانایی ساسانیان در ایجاد سازههای مستحکم برای راههای ارتباطی است. همچنین طاق شیرین و فرهاد بخشی از جادهای بوده که به عنوان مسیر اصلی کاروانها و تجار استفاده میشده است.
در نهایت بد نیست بدانید که به عنوان یکی از آثار بهجایمانده از تمدن ساسانی، طاق شیرین و فرهاد گواهی بر پیشرفت فرهنگی و هنری در آن دوران است.
این سازه در منطقهای قرار دارد که با طبیعت بکر و زیبای کبیرکوه احاطه شده است. بازدید از این طاق نه تنها فرصتی برای مشاهده یک اثر تاریخی است، بلکه تجربهای منحصر به فرد از طبیعت گردی در محیطی آرام و دلانگیز هم خواهد بود.
همانطور که در قسمت پیشین هم اشاره کردیم این طاق در طبیعتی بکر و دیدنی قرار گرفته که جاذبه های متفاوت و خاص خود را دارد.
- چشم انداز کوهستانی: کوههای بلند و درههای سرسبز، منظرهای خیره کننده برای عکاسی و پیاده روی در اطراف این طاق فراهم کردهاند.
- آب و هوا: در بهار و اوایل پاییز، آب و هوای منطقه بسیار معتدل و دلپذیر است.
- پوشش گیاهی: اطراف طاق پوشیده از درختان بلوط و زاگرس است که جلوهای طبیعی و خیره کننده به آن بخشیدهاند.
بهترین زمان برای بازدید از طاق شیرین و فرهاد، فصلهای بهار و پاییز است. در بهار، طبیعت اطراف سرسبز و هوا خنک است و زیبایی منطقه در اوج خود قرار دارد. در پاییز هم برگهای رنگارنگ درختان و هوای مطبوع، تجربهای دلنشین برای بازدیدکنندگان ایجاد میکند. در این بین تابستانها هم ممکن است به دلیل گرمای شدید، این منطقه گردشگران کمتری به خود ببیند. البته فراموش نکنید که در زمستانها به علت بارش برف و باران، دسترسی به این منطقه دشوار است.
برای یک تجربه سفر جذاب به این طاق تاریخی، حتماً این موارد را به خاطر بسپارید.
- کفش مناسب: به دلیل کوهستانی بودن مسیر، کفش مناسب پیاده روی همراه داشته باشید.
- آب و غذا: در این منطقه امکانات رفاهی محدود است؛ بنابراین آب و غذای کافی همراه خود ببرید.
- راهنما: اگر با منطقه آشنایی ندارید، بهتر است با یک راهنمای محلی سفر کنید.
- حفظ طبیعت: از آسیب زدن به طبیعت و ریختن زباله در اطراف جدا خودداری کنید.
- پیش بینی آب و هوا: قبل از سفر حتماً وضعیت جوی منطقه را بررسی کنید.
برای اقامت کردن در نزدیکی این جاذبه چندین پیشنهاد ویژه برای شما داریم که در ادامه آنها را با هم بررسی خواهیم کرد.
اگر اهل طبیعتگردی هستید و تجهیزات کافی دارید، کمپینگ در نزدیکی طاق یا در مسیرهای اطراف آن میتواند تجربهای منحصر به فرد باشد. از مزایای برپایی کمپ هم میتوان به نزدیکی به طاق و بهرهمندی از آرامش طبیعت اشاره کرد.
البته فراموش نکنید که وسایل مورد نیاز شامل چادر، کیسه خواب، مواد غذایی و چراغ قوه به همراه داشته باشید. ضمناً مراقب شرایط آب و هوایی منطقه باشید، به ویژه در فصلهای بارندگی و حتماً زبالههای خود را جمع آوری کنید تا محیط طبیعی آسیب نبیند.
روستاهای اطراف، مانند روستاهای واقع در دامنههای کبیر کوه، اقامتگاههای بوم گردی یا خانههای محلی سادهای دارند که میتوانید از آنها استفاده کنید. اقامت در این خانههای ساده روستایی تجربه زندگی در خانههای سنتی و آشنایی با سبک زندگی بومی را برای شما رقم خواهد زد. همچنین با اقامت در این اقامتگاهها، میتوانید صرف غذاهای محلی مثل آشها و خوراکیهای مخصوص منطقه را هم امتحان کنید. به خاطر داشته باشید که فقط از طریق راهنماهای محلی یا اپلیکیشنهای گردشگری میتوانید این اقامتگاهها را از قبل رزرو کنید.
شهر دره شهر که نزدیکترین شهر به طاق شیرین و فرهاد است، گزینههای بیشتری برای اقامت دارد. مثلاً چندین هتلها و مهمانسراها در دره شهر وجود دارد که امکانات رفاهی مناسبی ارائه میدهند. این گزینه برای خانوادهها و کسانی که به امکانات بیشتری نیاز دارند، کاملاً مناسب است. همینطور سوئیتها و خانههای اجارهای در شهر هم گزینهای اقتصادی و راحت برای اقامت هستند.
برای دسترسی به طاق شیرین و فرهاد با وسایل نقلیه مختلفی که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد، امکانپذیر است.
- استفاده از وسیله نقلیه شخصی
با خودروی شخصی خود از شهر ایلام یا دره شهر به سمت کبیرکوه حرکت کنید. این مسیر تا نزدیکی طاق کاملاً مناسب خودرو های سواری است. در بخشی از مسیر، ماشین را پارک کرده و حدود ۳۰ دقیقه تا ۴۵ دقیقه پیادهروی کنید تا به طاق برسید. دقت کنید که خودرو خود را در محلی امن پارک کنید. برای راحتی در پیادهروی هم، کفش مناسب و لباس سبک بپوشید.
- تورهای محلی
بسیاری از تورهای طبیعت گردی و گردشگری در استان ایلام بازدید از طاق شیرین و فرهاد را در برنامه خود دارند. در این تورها از راهنمایان محلی برای توضیح درباره تاریخچه و مسیر استفاده میشود. پیش ارز حرکت هم هماهنگی حمل و نقل و برنامه ریزی دقیق انجام خواهد شد.
- وسایل حمل و نقل عمومی
اگر وسیله نقلیه شخصی ندارید، میتوانید از تاکسیها یا مینیبوسهای محلی که از دره شهر به سمت روستاهای اطراف حرکت میکنند، استفاده کنید. بخشی از مسیر را باید با پای پیاده طی کنید، بنابراین آمادگی لازم برای پیادهروی را داشته باشید.
این نکات به شما کمک میکنند تا بازدیدی راحت و بی دغدغه از این طاق داشته باشید.
- آب و غذا با خود ببرید: به دلیل نبود امکانات فروشگاهی در نزدیکی طاق، همراه داشتن غذای سبک و آب ضروری است.
- لباس مناسب بپوشید: اگر در فصول سرد یا گرم به منطقه سفر میکنید، لباس متناسب با شرایط آبوهوایی بپوشید.
- پیش بینی آب و هوا: قبل از سفر، شرایط جوی منطقه را بررسی کنید.
- تماس با راهنماهای محلی: راهنماها میتوانند به شما کمک کنند تا هم مسیر راحتتری را پیدا کنید و هم اطلاعات بیشتری را از منطقه کسب کنید.
اقامت و بازدید از طاق شیرین و فرهاد فرصتی بی نظیر برای ترکیب تجربه تاریخی و طبیعت گردی است و با برنامه ریزی مناسب، میتوانید سفری بهیادماندنی داشته باشید.
طاق شیرین و فرهاد، تلفیقی از هنر معماری ساسانی و طبیعت زیبای استان ایلام، یکی از مقاصد گردشگری منحصر به فرد ایران است. بازدید از این طاق فرصتی است برای آشنایی با تاریخ کهن ایران و تجربه طبیعتگردی در محیطی آرام و دلپذیر. داستان عاشقانه «شیرین و فرهاد» که با این اثر گره خورده است، لایهای از رمز و راز به این مکان افزوده و آن را به یکی از جذابترین جاذبه های تاریخی و طبیعی منطقه تبدیل کرده است. اگر علاقهمند به تاریخ، افسانهها و طبیعت هستید، توصیه میکنیم که بازدید از طاق شیرین و فرهاد را حتماً در فهرست مقاصد گردشگری خود قرار دهید.
مطالب مرتبط : فرودگاه ایلام کجاست؟ قلعه هزار درب ایلام، یکی از شگفت آور ترین پادگان های نظامی در دوره ساسانی جاذبه های گردشگری شهر آبدانان در ایلام
۱ نظرات