گرگان یکی از شهرهای بسیار زیبای شمال کشور است که شاید نامش و تمام جاذبه های زیبای طبیعیش در زیر سایه ی شهرهای استان های مازندران و گیلان قرار گرفته باشد و همه این شهر را آن طور که باید و شاید نشناسندش. گرگان مرکز استان گلستان است و در قسمت شرقی شمال ایران قرار گرفته است. اگر دوست دارید تا این شهر زیبای شمالی کشور را همه جانبه و خیلی بیشتر از قبل بشناسید، در ادامه با ما در الی گشت همراه باشید تا به اتفاق یکدیگر، شهر گرگان را مورد بررسی قرار دهیم.
مطالب مرتبط: گشتی در روستای تاریخی شاهکوه در گرگان عمادیه، مدرسه ای تاریخی در گرگان بازار نعلبندان، بازاری محلی و تاریخی در گرگان
یکی از زیباترین شهرهای کشورمان در بخش جنوبی استان گلستان قرار گرفته است که از سمت شمال به آق قلا و ترکمن می رسد و از سمت جنوب به سمنان می رسد. مساحت استان گلستان دقیقا برابر است با ۱۶۱۵.۲ کیلیومتر مربع که از ۹۸ روستا و ۲ بخش مرکزی و ۴ شهر مختلف تشکیل شده است. در شهرستان گرگان بیش از نیم میلیون نفر زندگی می کنند که به این معنی است که بیش از ۳ برابر تراکم جمعیت فعلی آن است. شهر گرگان از لحاظ اقلیم طبیعی، دارای ۳ ناحیه ی مختلف جلگه ای، کوهپایه های و کوهستانی است. نام شهرستان گرگان از اول این نبود بلکه، شهر گرگان تا سال ۱۳۱۶ استرآباد نام داشته است. البته نام گرگان هم ریشه ای عربی تحت لفظ جرجان دارد. به هر حال چیزی که بین تمامی این نام ها مشترک است این است که، این نام ها به این خاطر بر روی این شهر گذاشته می شده اند که بسیار سرسبز و آباد بوده که البته الان هم هست. جالب است بدانید که این شهر تا سال ۱۳۷۶ یعنی همین چند سال پیش بود که استان گلستان بخشی از استان مازندارن بود اما در حال حاضر به عنوان استانی مستقل درآمده است که گرگان در حال حاضر جزئی از آن است.
از لحاظ جای گیری جغرافیایی، از لحاظ پیشینه ی تاریخی، اکثر مورخین معتقد هستند که پس از مهاجرت اقوام آریایی به ایران و ساکن شدن آنان، برخی از آن ها در هیرکانا که امروزه ما به آن شهر گرگان می گوییم، سکنی گزیده اند. بر اساس شواهد تاریخی موجود سابقه ی سکونت در این شهر به بیش از ۶ هزار سال پیش می رسد.
همچنین از ان جایی که شهر گرگان برای سالیان بسیار طولانی مرکز شکوفایی فرهنگی بوده در دوره ی حکومت صفویان به آن دارالمومنین می گفتند. از لحاظ مردم شناسی، مردم گرگان کاملا به زبان فارسی و لهجه ی ترکیب شده ای از لهجه های گرگانی اصیل، سیستانی، مازندرانی و ترکمنی سخن می گویند. این شهر در حال حاضر بیش از ۴۰ درصد از جمعیت را در داخل شهر خود و نزدیک به ۳۰ درصد جمعیت دیگر را در روستاهای خود جا داده است. شهر گرگان دارای منابع سفره های زیرزمینی بسیار زیادی است که به وسیله ی چاه ها و قنات های مختلف از آن بهره برداری می شود. از لحاظ گردشگری، گرگان کاملا شهری گردشگر پذیر است که در فصل های آفتابی سال تبدیل به یکی از شلوغ ترین مناطق کشور می گردد.
البته ناگفته نماند که به خاطر آب و هوای خوب و بی نظیر گرگان، خیلی ها علی الخصوص از تهران به این شهر کوچ کرده اند. البته آب و هوای بسیار خوب گرگان در این شلوغی و توریست پذیری شهر گرگان کم بی تاثیر نبوده است! به صورت کلی، آب و هوای گرگان از نوع معتدل مدیترانه ای است اما در برخی از نقاط آن که دور از دریا است، آب و هوای نیمه بیابانی و گرمی نیز دارد.
از لحاظ اقتصادی گرگان، هم دارای اقتصادی سنتی و هم اقتصاد ماشینی است. کشاورزی و تولید مواد اولیه در کنار کشت و صنعت گل چشمه، گرگان، تخته ی شهید با هنر و همچنین دیگر واحدهای بی شمار اقتصادی در زمینه ی پنبه پاک کنی و آرد سازی در این منطقه نوید اقتصادی خوب را در این شهر شمالی می دهند. در این شهر واحدهای زیادی از خدمات توریستی و فرهنگ شهری مستقر هستند و در حال فعالیت اند. هتل های مختلف، رستوران های مختلف، مجتمع های تفریحی، بیمارستان ها و مراکز درمانی و همچنین مجتمع های دانشگاهی از جمله واحدهای خدمت رسان در این شهر هستند.
از لحاظ تاریخی نیز درباره ی این شهر باید بگوییم که؛ بافت تاریخی گرگان در سال ۱۳۱۰ میلادی این شهر در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسید. قدیم ترها و درست زمانی که گرگان را به نام استرآباد می شناختند، این شهر متشکل از ۵ دروازه بوده است که هر کدام به جهت مخالفی از جهت های دیگر باز می شده است. یکی از روایت های جالب تاریخی که درباره ی گرگان وجود دارد این است که در زمان قاجارها، به این خاطر که آغا محمدخان قاجار در این شهر شمالی به دینا آمده بود، هنوز هم وجود دارد و در کل نگاه ویژه ای به این شهر تاریخی داشت.
حتی زمانی هم که نادرشاه افشار تصمیم به خراب کردن دیورا باروی این شهر گرفت، شخصا آقا محمدخان قاجار تصمیم گرفت تا با نظارت خودش آن را تعمیر کند. یکی از حقایق تاریخی که باید درباره ی این شهر بدانید این است که زبان گرگانی که زبان اصلی مردم این شهر بوده در دوره ی قاجارها و علی الرقم توجه های آقا محمدخان قاجار از بین رفته است و به جای آن، همانطور که بالاتر هم گفتیم زبان فارسی زبان مردم گرگان شده است.
از لحاظ تنوع غذایی و همچنین شکم گردی، گرگان مهد غذاهای خوشمزه با مواد غذایی تازه است. انواع و اقسام پلوهای مختلف مثل؛ کئی ترشک، ماش پتی خارش، مرغانه ته چین و همچنین غذاهایی بر پایه ی آش ها مثل؛ دوآش، گوجه آش، اسبه آش و یا ترشی آش در شهر گرگان بسیار مشهورند و پخته می شوند. انواع نان ها همچون؛ دراز نون، بنجی نون و کلوایی و همچنین ترشی های مختلفی همچون سرکه سیر و انار ترشی از جمله خوشمزه جات این شهر هستند. یادتان باشد اگر به این شهر سفر کردید حتما کباب یونانی و دیزی را امتحان کنید.
جاذبه های گرگان آن قدر زیاد هستند که نمی توان آن ها را تنها طی یک سرفصل دسته بندی کرد. بنابراین جاذبه های شهر گرگان را ۳ دسته می نماییم.
جاذبه های طبیعی گرگان
- آب بندان توشن
- روستای زیارت
- پارک جنگلی النگ دره
- سواحل شرقی دریای خزر
- دیوار بزرگ گرگان سد اسکندری
- چشمه آبگرم زیارت
- پارک جنگلی قرق
- چشمه سید کلاته
جاذبه های تاریخی شهر گرگان
- مدرسه عمادیه
- کاروانسرای قزلق
- کاروانسرای دیمه لو
- تپه ی باستانی و تاریخی تورنگ تپه
- دیوار دفاعی گرگان
- موزه صنایع دستی گرگان
- خرابه های شهر تمیشه
- کاروانسرای قزلق
جاذبه های مذهبی
- امامزاده طیب
- امامزاده نه تن
- امامزاده عبدالله
- حرم مطهر سید ابراهیم
۸ نظرات