گردشگرها کم تر سوغات دزفول و صنایع دستی آن را می شناسند اما جالب است بدانید که شهر دزفول در گذشته در زمینه صنایع دستی بسیار معروف است و برخی از صنایع دستی آن زبانزد ایرانی ها و سیاحان خارجی بوده است. شهر دزفول دومین شهر وسیع استان خوزستان است که در شمال این استان واقع شده و اطراف آن نخلستان های بسیار معروفی قرار دارد. پیشینه دزفول به پیش از تاریخ می رسد و یکی از مکان های است که اولین سکونتگاهای انسانی در آن تشکیل شده است و از جمله شهرهایی در جهان است که از حدود شش هزار سال پیش تا به امروز پیوسته ساکنانی در آن زندگی می کرده اند.
این ساکنان ها در طول هزاران سال هنرهای مهمی را خلق کرده اند که امروزه به عنوان بخشی از صنایع دستی آن را می شناسیم و هم چنان توسط جوانان دزفول این هنرها زنده مانده اند و امروزه هم به تولید صنایع دستی با کیفیتی می پردازند. اگر به شهر دزفول سفر کردید دو دوسته سوغاتی در این شهر وجود یکی تولیدات صنایع دستی شهر است و دیگری خوراکی های خوشمزه این شهر است. در این مقاله الی گشت به معرفی صنایع دستی شهر دزفول و خوراکی های خوشمزه آن می پردازد.
صنایع دستی – سوغات دزفول
صنایع دستی همان طور که از نامش پیدا است هنر و صنعتی است که با دست خلق می شود و ساعت ها زمان می برد. معمولا کالاهای صنایع دستی گران به شمار می روند چون بر روی هر اثری، هنرمند ساعت ها وقت گذاشته است و در بسیاری از مواقع ماده های تولید صنایع دستی به تنهایی گران بها هستند. مانند فلز مس که به تنهایی خودش کالای گران قیمتی محسوب می شود و هنگامی یک هنرمند بر روی ظروف مسی قلم زنی و یا میناکاری می کند چندین برابر آن ارزش پیدا می کند. همان طور که می دانید ایران از لحاظ تنوع صنایع دستی دومین کشور در جهان است و هر شهری در ایران صنایع دستی مخصوص به خودش را دارد. در شهر دزفول چند صنایع دستی مهم هم چنان تولید می شود که در زمره ی بهترین سوغات دزفول به حساب می آیند.
تضمین بهترین قیمت ، بلیط قطار و رزرو هتل در تمامی نقاط جهان فقط در الی گشت.
خراطی در دزفول – سوغات دزفول
یکی از مهم ترین صنایع دستی شهر دزفول وسایل خراطی است. خراطی در دزفول پیشینه ی کهنی دارد و به خاطر کیفیت و مهارت در تولید آثار چوبی صاحبان این هنر توانسته اند از سازمان جهانی یونسکو در بخش میراث فرهنگی مملوس، مهر اصالت دریافت کند. بسیاری از مخاطب ها این سوال را دارند که خراطی چیست؟ خراطی چوب یکی از صنایع دستی سنتی ایران محسوب می شود که با آن آثار چوبی از جمله صندلی، پایه آباژور، عود سوز و ده ها وسیله دیگر را تولید می کنند. ساختن اشیا چوبی در ایران هم سابقه کهنی دارد و مرکز خراطی ایران هم شهر دزفول بوده است. جالب است بدانید که شاردن جهانگرد فرانسوی در سفرنامه ایران خود درباره ی خراطی نوشته است :« حرفه خراطی از هنرهای دستی و مکانیکی است که ایرانیان توانسته اند از آن به خوبی بهره برداری کنند».
محصولات خراطی یکی از گران ترین سوغات دزفول است. اگر در شهر دزفول دوست داشتید صنایع دستی خراطی را خریداری کنید باید به بازار قدیم شهر بروید در این بازار نه تنها محصولات متنوع خراطی را می بینید بلکه با کارگاه های خراطی هم آشنا می شوید. امروز برای برش چوب ها از دستگاه های مکانیکی هم استفاده می کنند اما هنرمند ها پس از برش چوب ابزارهای مختلف خراطی را به دست می گیرند و با کار کردن بر روی چوب محصولات با کیفیتی را تولید می کنند. برای تولید محصولات چوبی خراطی هم هنرمندان معمولا از چوب های نرم و اندکی مرطوب استفاده می کنند. از معروف ترین محصولات خراطی گلدان های تزیینی، قلیان های تزئینی است.
ساخت قلم نی
اگر چه شهر قزوین مرکز هنر خوشنویسی ایران است اما ساخت قلم نی خوش دستِ خوشنویسی در شهر دزفول تولید می شود. اگر خوشنویس هستید و به دنبال قلمی سبک و خوش دست هم هستید باید به شما بگوییم که بهترین مرکز آن شهر دزفول است. شهر دزفول حدود ۱۰۰۰ هزار سال است که به تولید قلم از جنس نی می پردازد. ساخت قلم نی در دزفول سابقه طولانی دارد. شهر دزفول چون در کنار نیزارهای بزرگی قرار گرفته است ساکنان بومی منطقه از نی ها برای ساخت وسایل خود بهره می برده اند. یکی از وسایل هم قلم نی است. در صد و پنجاه سال پیش که نوشتن فقط با قلم و دوات امکان پذیر بود شهر دزفول زبانزد همه خطاط ها و کاتب ها بوده است.
امروز حدود چهار هکتار از مزارع دزفول به پرورش و کشت نی تخصص داده شده است. تولید قلم نی در گذشته فقط در انحصار چند خاندان ها در دزفول بوده و نکاتی اصولی از فرایند کشت تا برداشت نی و ساخت قلم به واسطه ی آن ها حفظ شده است. به همین خاطر امروزه این میراث فقط در چند خاندان انگشت شمار در دزفول باقی مانده است. قلم های جنس نی یکی از مرغوب ترین سوغات دزفول است که به راحتی می توانید آن را در این شهر تهیه کنید.
نمدمالی
یکی از هنرهای دیگر دزفولی ها نمدمالی است. در شهر دزفول یکی از قوم های مهمی که در آن زندگی می کنند لرهای ایل بختیاری هستند. ایل بختیاری در تولید نمد مهارت خاصی دارند و یکی از مراکز نمد در گذشته هم دزفول بوده زیرا شهر دزفول و ایذه یکی از مناطق ییلاقی بختیاری ها در فصل پاییز و زمستان بوده است. این هنر هم چنان در این شهر تولید می شود و یکی از بهترین نمدهای ایران هم متعلق به شهر دزفول است.
نماد زیراندازی است که از پشم است و بافته نمی شود و هنرمندان الیاف پشمی را در اثر حرارت، روطوبت فشار به شکل نمد تولید می کنند. در گذشته اکثر شهرهای ایران نمدمالی را داشته اند و نمد اولیه در آن تولید می شود. امروزه برای جذب خریدارهای بیشتر کیف های نمد خلاقانه ای هم تولید می شود که دوام بالایی دارند و محصولات نمدی هم تنوع پیدا کرده اند. خوب است بدانید که نمد یکی از گران ترین و مرغوب ترین سوغات دزفول به حساب می آید.
کپوبافی – سوغات دزفول
شاید تا به حال نام کپو بافی به گوشتان نخورده است اما جالب است بدانید که این اسم، نام یکی از مهمترین صنایع دستی شهرستان دزفول است. کپوبافی ریشه طولانی در دزفول دارد به طوری که اولین حصیر بافی و سبد بافی ها به دوران پیش از تاریخ و حدود ۷۰۰۰ هراز سال ق.م میلاد میرسد. کپو بافی از حصیر و نی نیست بلکه از پیچیدن ساقه های نورس و جوان نخل است که با آن سبد، سنی، کلاه و ده ها کالای دیگر تولید می شود. محصولات کپوبافی ارزان و سبک هستند و اگر می خواهید به تعداد بالا سوغات بخرید می توانید این محصول را انتخاب کنید.
این هنر توسط زنان بافته می شود و در روستاهای دزفول هم زنان به تولید کپو همچنان می پردازند. مهم ترین منطقه تولید کپوبافی شهیون دزفول است. شهیون و دریاچه آن هم یکی از مکان های دیدنی اطراف دزفول به حساب می آید. کپوها به شکل های مختلف از جمله سینی، سبد در دار، قندان های کوچک و ده ها مورد دیگر تولید می شود. در بازار قدیمی دزفول به راحتی می توانید محصولات کپوبافی را خریداری کنید. کپوبافی یکی از ارزان ترین و مرغوب ترین سوغات دزفول است.
گیوه بافی – سوغات دزفول
اگر چه که شهر کرمانشاه به ساخت گیوه شهره است اما خوب است بدانید که در شهر دزفول یک گیوه با کیفیت را به راحتی می توانید خریداری کنید. گیوه بافی هم چنان در دزفول هم انجام می شود. امروزه بسیاری از جوان های سبک سنتی برای پوشش خود انتخاب می کنند و از گیوه در تابستان هم استفاده می کنند. جدا از آن هم طراح های گیوه برای جلب نظر جوانان گیوه ها را در رنگ های متنوع تولید می کنند. ساخت و پرداخت گیوه هم بسیار زمان می برد و یکی از بهترین پاپوش ها در تابستان است. که جریان هوا داخل گیوه وجود دارد. در بازار قدیم دزفول هم می توانید گیوه سنتی را بخرید. جالب است بدانید که یکی از سوغات دزفول که کمتر در بین گردشگرها شناخته شده است گیوه است.
خوراکی های دزفول – سوغات دزفول
در دزفول هم دو یا سه نوع شیرینی خوشمزه و حلوا تولید می شود که مخصوص این شهر است و اگر علاقه دارید که سوغات خوراکی بخرید خوب است شیرینی های دزفول را بشناسید. این سوغات دزفول هم به راحتی قابل حمل است و قیمت آن ها هم مناسب است و یکی از بهترین سوغاتی های است که می توانید به دوستان و آشنایان خود هدیه دهید.
کلوچه خرمایی دزفول
یکی از خوشمزه ترین سوغات دزفول، کلوچه خرمایی دزفول است. شهر دزفول به واسطه ی نخلستان بزرگ خرمای مرغوبی دارند و از گذشته هم در این شهر کلوچه خرمایی تولید می شده است. کلوچه خرمایی از خرما و خمیر آرد درست می شود. خمیر نان را بر روی سینی پهن می کنند و در وسط آن خرما می ریزند. معمولا خرما را با مغزهای خوشمزه و گیاهان های محلی معطر می کند. لبه های خمیر روی هم گذلشته می شود و در داخل فر قرار می دهند. کلوچه خرمایی نه تنها یکی از بهترین سوغات دزفول است بلکه یکی از مغذی ترین میان وعده های غذایی هم محسوب می شود.
لوز کنجدی – سوغات دزفول
از دیگر شیرینی های معروف شهر دزفول هم لوز کنجدی است. این شیرنی از خمیره و آرد، شکر و روغن است. سرآشپز شیرینی ها را در کنجد می غلتانند و بعد آن را داخل فر می گذارند تا آماده شود. لوز کنجدی یکی از خوشمزه ترین شیرینی های دزفول است. دزفولی ها معمولا این شیرینی را با چای سرو می کنند. یکی از معروف ترین سوغات دزفول هم شیرینی کنجدی است.
رنگینک – سوغات دزفول
حلوای رنگیک اگر چه که در شیراز تهیه می شود اما دزفولی ها هم در پخت این حلوا مهارت دارند. ماده اولیه این حلوا خرما است. خرما را می جوشانند و خوب که قوام آمد آن را با روغن گیاهی تفت می دهند. سپس مواد معطر مانند هل و گلاب را به آن اضافه می کنند و سپس برای تزیین از پودر پسته استفاده می کنند. رنگینک های دزفول هم بسیار معروف است و می توانید آن را در مغازه های شیرینی فروشی دزفول خریداری کنید. البته رنگینک به نسبت سوغات دزفول از جمله کلوچه و لوز دزفولی گران تر است.
عسلیه دزفولی
یکی دیگر از سوغات دزفول، عسیله است. عسلیه دزفولی بسیار شیرین است و از خوراکی های معروف این شهر است. برای تولید عسلیه ابتدا شکر و آب را حرارت می دهند تا قوام بیاید و سپس می گذارند سرد شود و بعد رنگ های خوراکی را که از زعفران و دارچین است به آن اضافه می کنند. سپس آن را در یک سینی که با آرد پوشانده شده می ریزند و در قالب های مختلف آن را جدا می کنند. این شیرینی یکی از معروف ترین شیرینی های دزفول است.
جمع بندی
در این مقاله سوغات دزفول برای شما مخاطب اهل سفر توضیح داده شد. اگر هریک از سوغات های نام برده را تا به حال خریداری کردید نظرتان را برای تیم مخاطب های الی گشت در پایین این مقاله کامنت کنید تا مخاطب های بیشتری با آن آشنا شوند.
۱ نظرات