ستون باستانی تراجان، نمادی از پیروزی رومیان در سده اول میلادی

ستون باستانی تراجان | Trajan’s column

ستون باستانی تراجان که در سال ۱۱۳ میلادی نصب شده در میدان تراجان در شهر روم ایتالیا قرار داشته و یک بنای یادبود تزیین شده برای به تصویر کشیدن لشکر کشی دو ارتش امپراتور تراجان روم به داچیا (Dacia) یا رومانی امروزی می باشد. ستون باستانی تراجان پیش از بسیاری از آثار تاریخی روم ساخته شده و یک منبع ارزشمند برای به دست آوردن اطلاعات از ارتش رومیان در ۲ هزار سال پیش می باشد. این ستون باقی مانده از امپراتوری رومیان، عشق به معماری و ماندگاری رویدادها را نشان می دهد که به منظور جشن گرفتن پیروزی های نظامی و به افتخار رهبران روم ساخته شده است. الی گشت قصد دارد تا در این مطلب شما را با ستون تاریخی تراجان به عنوان اثری باثی مانده از روم باستان آشنا نماید پس با ما همراه شوید.

ساختار ستون باستانی تراجان

مطالب مرتبط:
ستون کنستانتین، یادگاری از رومی ها در استانبول
ستون مارکوس اورلیوس، نقشی از نبردهای باستانی روم
بناهای تاریخی شگفت انگیز باقی مانده از روم باستان | بخش دوم

ستون باستانی تراجان ۳۸ متر بلندی داشته و از ۱۹ قطعه سنگ مرمر سفید استالیایی به شکل استوانه ساخته شده است. این ستون باقی مانده از روم باستان بر روی یک پایه ۸ قسمتی قرار گرفته و در بالای آن نیز یک قطعه ۲ قیمتی قرار گرفته است. در اصل مجسمه ۴.۸ متری امپراتور تراجان بر بالای این ستون بی نظیر ایستاده بوده اما در سال ۱۵۸۸ با مجسمه سنت پیتر جایگزین گردید. ستون باستانی تراجان به احتمال زیاد توسط معمار دمشقی، آپولودوروس (Apollodoros) به عنوان یادبودی از پیروزی های امپراتور در لشگرکشی به داچیان در سال های ۱۰۱ تا ۱۰۲ میلادی و همچنین ۱۰۵ تا ۱۰۶ میلادی ساخته شده است. گفته می شود پس از مرگ امپراتور روم در سال ۱۱۷ میلادی، خاکستر او در زیر پایه ستون باستانی تراجان دفن شده است.

صحنه های تصویر شده از لشگرکشی روم باستان

تصاویر نامنظم با حضور بیش از ۲۶۰۰ چهره که برجستگی کمی نیز دارند دور تا دور ستون حک شده است. تصاویر حک شده بر روی ستون تراجان بیش از ۲۰۰ متر طول داشته و ۱۵۵ صحنه کلیدی از مبارزات رومیان باستان در داچیا را به نمایش می گذارد. خود امپراتور تراجان در بسیاری از صحنه ها و موقعیت ها به عنوان رهبر ارتش، قضاوت کننده در مورد زندانیان و برگزار کننده شوراهای جنگ حضور دارد.  هر دو لشگرکشی به داچیا از پایه ستون آغاز شده و در ادامه مسیر رویدادهای مهم در طول این مبارزات را به نمایش می گذارد. هر کدام از صحنه ها به وسیله یک سپر و یا غنایم به دست آمده از پیروزی از صحنه بعدی جدا می گردد.

ستون باستانی تراجان و جداسازی صحنه ها

بیشتر صحنه های شخصی در ستون باستانی تراجان به یکدیگر متصل می شوند اما گاهی اوقات نیز صحنه ها به وسیله چشم اندازی از مناظر، سنگ ها، درختان و حتی ساختمان ها که نشان دهنده تغییر در صحنه روایت شده هستند جدا می شوند. اشکال حک شده تقریبا دو سوم اندازه واقعی بوده و عمق در تصاویر ترسیم شده به خوبی به نمایش در آمده است. هرچند صحنه های روایت شده بر روی ستون باستانی تراجان همگی از یک جهت است اما معمار این اثر باقی مانده از روم باستان توانسته به خوبی تصاویر را به گونه ای در پشت هم نمایش دهد که بیننده تصوری سه بعدی از این تصاویر پیدا کند. گفته می شود ستون باستانی تراجان به عنوان اثری باقی مانده از روم باستان در اصل به شکل رنگی بوده و آثار آن تا قرن هجرهم میلادی وجود داشته است. ساخت این ستون تاریخی در میدان تراجان باعث شده تا تصاویر روی آن از هر دو کتابخانه یونانی و لاتینی که در دو طرف ستون قرار دارند قابل مشاهده باشد.

ساختار دیدبانی و پله های مارپیچی، اثری باقی مانده از روم باستان

زمانی که ستون به بخش های بالایی خود و قیمت زیر مجسمه می رسد، تصاویر حک شده بر روی آن نشان می دهد که سلاح ها و زره های ارتش داچیان گرفته شده و چهار عقاب امپراتوری حلقه های گل پیروزی را در اختیار دارند. بر روی پایه ستون باستانی تراجان نیز یک کتیبه در قسمت جنوب شرقی آن با استفاده از حروف بزرگ ۱۰ سانتی متری نوشته شده و نشان می دهد که این بنای تاریخی که اثری باقی مانده از روم باستان است، توسط مجلس سنا و مردم روم در سال ۱۱۳ میلادی به افتخار امپراتور تراجان بنا گردیده است. در این کتیبه همچنین گفته شده که این بنای یادبود به گونه ای در این محل بنا شده سایت اطراف آن به عنوان میدان تراجان و ساختارهای مربوط به آن طراحی شود. در واقع از سوی دیگر ستون باستانی تراجان به عنوان ساختاری برای دیدبانی نیز مورد استفاده قرار می گرفته است. در بخش پایه ستون یک درب وجود داشته که از طریق آن می توان به یک پله مارپیچ دسترسی پیدا کرد. این پلکان تا ساختار پایه مجسمه در بالای ستون امتداد پیدا می کند. تمامی بخش های این راه پله مارپیچ از سنگ ساخته شده و ۴۰ پنجره کوچک با فواصل منظم بر روی ستون تعبیه شده است. ساختار دیدبانی در ابتدا یک ریل فلزی داشته که تا ۱۵ نفر می توانستند همزمان بر روی آن قرار گرفته و ساختمان های باشکوه روم را در تمامی جهات مشاهده نمایند.

الگوی ارزشمند ستون تراجان برای ساختارهای مشابه

ستون باستانی تراجان به عنوان اثری باقی مانده از روم باستان منبع ارزشمند اطلاعات می باشد. با نگاهی به این ستون مارپیچی می توان در مورد ارتش روم، جزییات منحصر به فرد سلاح ها، زره ها، کشتی ها، نیروهای نظامی و تدارکات در آن زمان به خوبی پی برد. ستون تراجان در واقع یک روایت اسطوره ای از لشگرکشی ها بوده و هنرمندان و تاریخ شناسان لزوما به جزییات رویدادها و صحت آن دقت نمی کنند. هرچند بسیاری از صحنه هایی که در ستون تراجان قابل مشاهده است از طریق منابع دیگر نیز تایید شده اند. علاوه بر این ستون که حتی در دوره روم باستان نیز مشهور بوده و تصویر آن بر روی سکه های تراجان نیز ضرب شده است، از آن در آثار تاریخی دیگری در روم باستان و قرون وسطی نیز الهام گرفته شده است. همچنین ستون ناپلئون در پاریس به نام وندوم (Vendôme) که در سال ۱۸۰۶ میلادی ساخته شده از ستون باستانی تراجان الهام گرفته شده و مبارزات نظامی امپراتور را به یاد می آورد.

منبع: www.ancient.eu