چند سالی است که رسم خوشایندی میان مردم زمین به صورت یکپارچه جا افتاده است. هر ساله در آخرین شنبه ی ماه مارس، میلیون ها نفر در سراسر کره ی زمین چراغ های منازلشان و همه ی وسایل الکترونیکی را خاموش می کنند تا به زمین دست دوستی بدهند. با توجه به این که انسان ها تنها موجوداتی هستند که یک تنه، سرنوشت کره زمین را تحت تاثیر و تغییر خودشان قرار داده اند، در حال حاضر با این حرکت پسندیده و نمادین می توان حتی برای چند دقیقه در طول سال، بشر به خود ثابت کند که با تمام قدرت و تسلطی که بر زمین دارد، همچنان مدیون منابع آن است و ما نیز می خواهیم در این فرصت، در مجله الی گشت به مرور آخرین شنبه ماه مارش و شناخت و معرفی ساعت زمین بپردازیم.
مطالب مرتبط: آخرین روستای زیرزمینی در دنیا! موزه تاریخ طبیعی لندن، دنیایی از شگفتی های تاریخ کره زمین فضاپیمای وویجر، دورترین ساخته دست بشر از کره زمین | بخش دوم
در بین تمامی موجوداتی که بر روی کره ی زمین وجود دارند، همانطور که گفتیم نوع بشر تنها گونه ای است که هم از منابع کره ی زمین حد اکثر استفاده را می برد و هم آن را به چالش می کشاند. حال ساعت زمین چیست و چه مفاهیمی را در پشت خود دارد؟ خیلی ساده است که با توجه به ترکیب دو واژه ی ساعت و زمین به این پی ببریم که قرار است ساعتی را به زمین به عنوان مهمانانش هدیه دهیم اما، ساعت زمین یک رویداد جهانی سازماندهی شده است که توسط صندوق جهانی طبیعت (World Wide Fund for Nature) تنظیم و به جهان معرفی شده است.
در ساعت زمین، خانواده ها و کسب و کارهای مختلف با هر پیش نیاز انرژی که دارند؛ با خاموش کردن چراغ ها و سایر دستگاه های الکتریکی غیر ضروری خود به مدت یک ساعت این مفهوم را نه تنها به خود و بلکه به همه یادآوری می کنند که هدف اولیه ی نه تنها همه ی دولت ها بلکه همه ی انسان های زمین این اقدام است که آگاهی درباره ی تغییرات آب و هوایی و نیاز به مصرف محتاطانه ی انرژی در جهان را ارتقا بخشند.
برای چندین دهه، مقابله با آثار تغییرات اقلیمی دغدغه ی اصلی فعالان محیط زیست در سراسر جهان بوده است و اختصاص ساعتی مشخص در یک روز خاص از سال برای حرکتی جمعی به منظور اطلاع رسانی درباره ی تغییرات اقلیمی، اقدام بی سابقه ای به شمار می رود که با اقبال جهانی رو به رو شده است.
جالب است بدانید قبل از صندوق جهانی طبیعت، ساعت زمین برای اولین بار توسط روزنامه سیدنی مورنینگ هرالد در سال ۲۰۰۷، زمانی مطرح شد که ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار میلیون نفر از ساکنین شهر سیدنی در یک اقدام هماهنگ، اقدام به خاموش کردن چراغ های غیر ضروری خانه ها و محل کارهای خود کردند. پس از این اقدام سیدنی بود که بسیاری از شهرهای دیگر جهان نیز به اتفاق یکدیگر، این رویداد را به تصویب رساندند.
چند ماه بعد و در شرایطی که فعالان محیط زیست به دنبال قانع کردن ساکنان دیگر شهرهای استرالیا برای مشارکت در ساعت زمین بودند، مسئولان شهر تورنتو در کانادا برای حضور در این حرکت جهانی اعلام کردند که به این جنبش می پیوندند. در نتیجه و در فاصله ای کوتاه به این حرکت، ۳۷۱ شهر از ۳۵ کشور از تمامی نقاط جهان می پیوندند. اگر داده های سایت اصلی ساعت زمین را بررسی کنید، در سال گذشته و دقیقا صدها میلیون نفر در ۱۸۸ کشور جهان در خاموشی یک ساعته ی ساعت زمین شرکت کردند. حتی برخی از شهرها برای نشان دادن حمایت های بیشترخود مدت زمانی که در خاموشی به سر بزدند را بیشتر کردند.
که در سالی که گذشت حتی ۱۸ هزار نماد شهری خاموش شد! جالب است بدانید که ۲۴ کشور آفریقایی که به این جنبش نپیوسته بودند، خود را با این حرکت همگام نمودند. امروزه دقیقا ۱۲ سال از آن حرکت بزرگ و انقلابی در راستای حمایت از انرژی های زمینی می گذرد و سالانه در همین یک ساعت، انرژی بسیار زیادی برای کره ی زمین ذخیره می گردد.
تولید گازهای گلخانه ای و کربن دی اکسید بیشتر معطوف به کشورهای صنعتی است اما مشارکت کشورهای آفریقایی و حتی برخی از کشورهای آسیایی و خاورمیانه ای نیمه صنعتی در حرکت نمادین ساعت زمیننشان می دهد که همه ی ساکنان کره ی زمین، تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی گسترده را درک کرده اند و می خواهند این پیام را به همه برسانند که هر اقدام ضد محیط زیستی در بخش کوچکی از کره ی زمین می‌تواند نه تنها سرنوشت خودشان بلکه سرنوشت کل زمین و ساکنان انسانی و غیر انسانیش را تحت تاثیر قرار دهد.
نخستین باری که گرامیداشت ساعت زمین در ایران برگزار شد، برابر بود با سال ۱۳۹۰ که با خاموشی چراغ های برج میلاد در تهران انجام شد. سال بعد یعنی در سال ۱۳۹۱ تعداد بیشتری از شهرهای کشور به وسیله ی خاموشی سازه های معروف ایران به این حرکت جهانی پیوستند و علاوه بر برج میلاد، برج آزادی تهران، سی و سه پل اصفهان، پل سفید اهواز و ساعت میدان شهرداری رشت نیز چراغ های خود را خاموش خواهند کرد.
برنامه ی چهارم ساعت زمینی که در ایران اجرا شد، هم زمان در شهرهایی از ایران همچون: ارومیه، تهران، تبریز، اصفهان و دیگر شهرها در تاریخ ۸ فروردین ۱۳۹۴ به صورت هم زمان برگزار شد. پنجمین برنامه ی ساعت زمین در ایران، شنبه ۲۹ اسفند ۱۳۹۴ خورشیدی، ساعت ۲۰:۳۰ برگزار شد.
طبق برآوردهایی که برای ساعت خاموشی توسط کارشناسان به عمل آمده بود، اگر ۳۰ میلیون مشترک برق تنها معادل یک لامپ یکصد واتی از مصارف روشنایی خود راخاموش کردند، موجب صرفه جویی ۳ هزار مگاواتی مصرف انرژی شده اند!
ساعت خاموشی زمین هر ساله برابر می شود با یکی از روهای دهه ی آغازین ماه فروردین و فصل بهار. امروزه ساعت زمین همه ساله از ساعت ۲۰:۳۰ تا ۲۱:۳۰ به وقت محلی شرکت کنندگان برگزار می شود.
می توانید به وب سایت رسمی ساعت زمین بروید و برنامه ها و اطلاعات بیشتر را در ان جا بخوانید. 🌏