دشت کوزه ها در لائوس
در میان تپه ها و ارتفاعات بخش های شمالی لائوس به دشتی عجیب برمی خوریم که سال ها کوزه های اسرار آمیز و سنگی اش همه باستان شناسان را به فکر فرو برده که چه رازی پشت ساخت آن ها وجود دارد. در این دشت تعداد بسیار زیادی کوزه سنگی وجود دارد که با قدمت طولانی خود سایتی باستانی را شکل داده اند. دشت کوزه ها همه المان های لازم برای به هیجان در آوردن قوه تخیل را دارد، دشتی که مملوء از رمز و رازهای سربه مهر است و تحقیقات زیادی روی آن انجام شده است. در این دشت کوزه های استوانه ای شکل عجیبی را می بینید که در سراسر حومه بخش های شمالی لائوس در استان شیانگخوانگ پراکنده شده اند. اگر می خواهید از دشت کوزه ها بیشتر بدانید در ادامه الی گشت را همراهی کنید.
مطالب مرتبط: لائوس شما را از هر دغدغه ای دور می کند + ویدئو طبیعت لائوس میخکوبتان می کند!
اعتقاد بر این است که این استوانه ها توسط قبایل کوچ نشین هندی در بیش از ۲ هزار سال قبل به وجود آمده اند. وقتی که برای اولین بار به این دشت نگاه می کنید ممکن است فکر کنید که این دشت ورژن آسیایی «استون هج» است چون این سنگ ها هستد که این سایت باستانی را به وجود آورده اند. دشت پر شده از تخته سنگ های بزرگی که قدمت آن ها به زمان باستان برمی گردد. در اینجا هزاران تخته سنگ وجود دارد که در دره و دامنه های دشت مرکزی فلات شیانگخوانگ پراکنده شده اند. با وجود تحقیقات زیاد هنوز نمی توان با قطعیت گفت که این کوزه ها توسط چه کسانی و با چه هدفی درست شده اند. ساکنان اولیه دشت کوزه ها مردمانی آسیایی بودند که قبل از رونق کشاورزی از راه شکار زندگی می کردند. مهمترین رودخانه این ناحیه مکونگ بود که یکی از مهمترین شاخه های آن، رود Ngum، از تپه های شمالی این دشت سرچشمه می گرفت. این مسیرهای آبی به بازرگان ها اجازه می داد تا به مناطق داخلی کشور نفوذ کنند و از آنجا محصولات غذایی تهیه کنند. اطلاعات چندانی درباره این افراد عصر برنز نیست اما بناهای باستانی زیادی مثل این کوزه های سنگی می تواند تاریخ این ناحیه را تا حدی برایمان روشن کند.
کوزه های این دشت با قدمت دو هزار ساله یکی از قدیمی ترین شگفتی های باستانی جنوب شرقی آسیاست و با اینکه در طی این سال ها از دست غارتگران و بمب های آمریکایی جان سالم به در برده اند اما ده هاست که با کشمکش هایی که لائوس را فرا گرفته فراموش شده اند. در دهه ی ۱۹۳۰، باستان شناس فرانسوی این طور ادعا کرد که در بعضی از این کوزه ها ابزارهای برنزی و آهنی، دستبند، صدف های سفید و مهره های شیشه ای وجود دارد و چیزهایی که در دیگر کوزه ها وجود داشته غارت شده اند. او اینطور نتیجه گیری کرد که این کوزه ها در واقع محلی برای نگهداری خاکستر مرده ها بوده اند و توسط مردمان عصر برنز حفاری شده اند. این نظریه با کشفیات جدید و پیدا کردن قبرهای زیرزمینی تقویت شده است. در فاصله یک کیلومتری شمال شرقی شهر پانساوان به سایت اصلی این کوزه ها می رسید که به نام سایت شماره ۱ شناخته می شود و در آن بیش از ۲۵۰ کوزه سنگی وجود دارد. آن ها بدون هیچ ترتیب مشخصی ساخته شده اند؛ بعضی در کنار همدیگر و بعضی ها هم دورتر از دیگران. هر کدام از این کوزه ها از تخته سنگ های جداگانه ای ساخته شده و تعداد کمی آن ها چنان با مهارت درست شده اند که انگار در ساخت آن ها از ماشین آلات کمک گرفته شده است.
در نزدیکی این محل غاری کشف شده که به نظر می آید مرده ها در آنجا سوزانده می شدند چون در آن خاکستر مرده ها و استخوان هایی هم وجود داشته است. با حفاری هایی که در سال ۱۹۹۴ انجام شده بر روی پوسته داخلی این کوزه ها کنده کاری هایی از شمایل یک انسان دیده شده که اولین تصویر انسانی ای است که در این مکان کشف شده است. در نزدیکی این محل در فاصله ۲۰ تا ۳۰ سانتی متی سطح زمین ۷ تخته سنگ مسطح که هر کدام چاهی را پوشانده بودند کشف شده است. در ۶ تا از این چاه ها استخوان های انسان دیده شده و در هفتمی یک کوزه ۶۰ سانتی متری به همراه تکه های کوچک استخوان و دندان پیدا شده است. به نظر می آید این چاه ها محل دفن فرعی بوده اند و جسد در آن جا مدتی قرار می گرفت. در این روش که در تایلند و لائوس مرسوم است قبل از سوزاندن مرده، بدن خشک و بافت های نرم آن پوسیده می شود. نظریه کلی این است که جسد افراد فقیر در داخل چاه ها قرار می گرفت اما جسد افراد ثروتمند و برجسته برای خشک شدن در داخل این کوزه های سنگی گذاشته می شد. این نظریه می تواند توجیه مناسبی برای اندازه بزرگ این کوزه ها باشد.
زمانی که اجساد در داخل غار سوزانده می شدند خاکستر افراد ثروتمند و برجسته به داخل کوزه ها برگردانده می شد و یا شاید هم در مکانی مقدس دفن می شدند تا از این کوزه ها برای تجریه اجساد دیگر استفاده شود. بزرگ ترین کوزه بیش از ۳ متر ارتفاع، بیش از یک متر عرض و چندین تن وزن دارد. بر روی بعضی از آن ها هم نمادهایی حکاکی شده که همچنان مشخص هستند. در نزدیکی این کوزه ها دیسک های گرد سنگی پیدا شده که به نظر می آید سرپوش این کوزه ها هستند و بر روی آن ها هم اشکالی مثل میمون حکاکی شده است. در سال های ۱۹۶۴ تا ۱۹۷۳ این دشت توسط نیروی هوایی آمریکا به شدت بمباران شد بسیاری از این بمب های منفجر نشده امروز در این محل هستند که اینجا را تبدیل به یکی ازخطرناک ترین و آلوده ترین مکان های باستانی دنیا کرده اند. در سال ۱۹۹۸ یونسکو با همکاری دولت لائوس تصمیم گرفت تا این محل را از بمب های منفجر نشده پاکسازی کند اما همچنان بیش از ۳۵ درصد نواحی آن درگیر این بمب هاست. در هنگام بازدید از این محل باید از مسیرهای مشخص شده عبور کنید و به قسمت های بیراهه نروید.
منبع: traveller.com.au