در روسیه و در نواحی سیبری لایه ای از یخ های دائمی سطح زمین را پوشانده است این ویژگی باعث شده تا این ناحیه گنجینه ای ارزشمند برای دانشمندان و البته باستان شناسان باشد! هر از چند گاهی آثاری در این ناحیه کشف می شود که ارزش مطالعه و تحقیق دارند و دانشمندان را با یافته های جدیدی آشنا می کنند. همین چند وقت پیش بود که داستان پیدا شدن بزرگ ترین اسکلت ماموت نر در این منطقه را برایتان تعریف کردیم، اسکلتی ۱۵ هزار ساله که البته به قیمت حدود ۵۵۰ هزار یورو در فرانسه به فروش رسید. اما به تازگی دانشمندان در همین منطقه دانه هایی ۳۰ هزار ساله پیدا کرده و موفق شدند آن ها را سبز کنند! اگر می خواهید ماجرای دانه های ۳۰ هزار ساله را بدانید در ادامه الی گشت را همراهی کنید.
مطالب مرتبط: مرگ اسرار آمیز قدیمی ترین درخت، دانشمندان را شوکه کرد! پیرترین درخت اروپا بعد از ۱۲۰۰ سال همچنان رشد می کند!
دانشمندان روسی به تازگی گلی به اسم silene stenophylla را پرورش داده اند که از دانه هایی ۳۰ هزار ساله سبز شده است! این دانه ها هزاران سال قبل توسط سنجاب ها ذخیره شده و به خاطر یخ دائمی زمین های سیبری تا به الان سالم مانده اند. این گل مطمئنا قدیمی ترین گیاهی است که از دوران باستان و هزاران سال قبل به زمان اکنون آمده و دوباره به زندگی برگشته است. باز آفریدن گونه های منقرض شده همیشه ذهن بسیاری از دانشمندان را به خود مشغول کرده است، اینکه بتوان گیاه و یا جانوری منقرض شده را دوباره به حیات برگرداند ایده ی جذابی است این طور نیست؟ دانشمندان زیادی هستند که همیشه درباره ی گل و گیاهان باستانی تحقیق می کنند و در تلاشند تا انواع گونه ها و به خصوص آن هایی که منقرض شده اند را دوباره احیا کنند، مطمئنا یافته های اخیر و این گل، نقطه ی عطفی در این تحقیقات به شمار می رود.
لایه ی دائمی یخ زده در مناطق سیبری همیشه برای دانشمندان اهمیت زیادی داشته چون پر از موجودات باستانی است که مدت هاست از روی کره ی زمین محو شده اند و اثری از آن ها در میان نیست. در واقع تحقیقات جدید نشان می دهد که لایه ی یخ نواحی سیبری جایی است که می توان تعدادی از گونه هایی که امروز منقرض شده اند را پیدا و دوباره احیاء کرد. مطمئنا تعدادی از گیاهانی که در زمان باستان وجود داشته و سال هاست که منقرض شده اند امروز خیلی پرفایده هستند.
البته این گل تنها گیاهی نیست که از زمان های باستان آمده، قبلا هم تعدادی از گیاهان باستانی و قدیمی دوباره احیا شده اند. آخرین نمونه ی آن ها گیاهی از دانه های ۲ هزار ساله ی درخت نخل است که در نزدیکی دریای مرده پیدا و در نهایت احیاء شده است، این گیاه تا قبل از کشف جدید قدیمی ترین دانه ی احیاء شده ی دنیا بود. اما گیاه جدیدی که احیاء شده بسیار قدیمی تر از این حرف هاست! بررسی های رادیو کربن نشان می دهد که عمر این گیاه به حدود ۳۱۸۰۰ سال قبل برمی گردد و به گفته ی یکی از محققان، امروز گیاهی به کمک دانه های حدود ۳۲ هزار ساله دوباره احیاء شده است.
اما این دانه ها چگونه کشف شدند؟ در امتداد رودخانه ی کولیما در بخش شمال شرقی سیبری در روسیه صدها هزار نمونه از گیاهان مختلف کشف شده است. این دانه ها در لانه های زیرزمینی ذخیره شده بودند، در لانه هایی به عمق ۲۰ تا ۴۰ متری سطح زمین بر روی لایه هایی که شامل استخوان های پستانداران بزرگ مثل ماموت، اسب، آهو و … هستند. لایه یخی دائمی سیبری مثل یک سردخانه ی بزرگ عمل می کند برای همین دانه و میوه های سنجاب ها به مدت ده ها هزار سال در دمای منفی ۷ درجه سانتی گراد در این انبار محافظت شده اند. دانشمندان حالا می توانند با این دانه های قدیمی گونه های جدیدی را در مقدار زیاد به وجود بیاورند چون این لانه ها در آن زمان به سرعت پوشیده از یخ شدند و یخ آن ها در این مدت هیچ وقت آب نشده است. خوشبختانه با کشف این دانه های هزاران ساله که در زیر یخ ها کاملا دست نخورده مانده اند سال ها تحقیقات نتیجه داد. موقعیت جغرافیایی این دانه ها عالی ست، جایی که با لایه ای از یخ های دائمی در طی هزاران سال تبدیل به محافظت گاه امنی شده و باعث شده که دانه ها هیچ وقت جوانه نزنند و قابلیت احیاء و رشد مجدد داشته باشند.
کار و تحقیق بر روی این دانه ها در آزمایشگاهی در نزدیکی مسکو انجام شد، کاری که در ابتدا نتیجه بخش نبود اما با انعطاف پذیری در کار و تغییر مراحل بالاخره به نتیجه رسید. دانشمندان قصد داشتند تا از دانه های کشف شده گیاهی را سبز کنند اما بعد از اینکه در این کار موفق نشدند به سراغ بافت دیگر گیاه رفتند، منظورمان از بافت دیگر قسمتی از میوه است که دانه ها به آن چسبیده اند. این بار گیاه تحت نور و دمای کنترل شده با موفقیت در گلدان رشد کرد. سال هاست دانشمندان می دانند که سلول های گیاهی تحت شرایط خاص تا هزاران سال زنده می مانند اما با نتیجه این آزمایش این ادعا کاملا ثابت شده است. در گذشته دانه هایی وجود داشت که قدمت آن ها به درستی مشخص نبود اما امروز با رادیو کربن سن این دانه ها به خوبی تخمین زده می شود.
منبع: abc.net.au