یکی از لذت بخش ترین وسایل حمل و نقل عمومی برای سفر، قطار است. این وسیله نقلیه در سال های اخیر پیشرفت های بسزایی داشته و طرفداران بسیاری هم پیدا کرده است. اما همانطور که می دانید برای سفر با هر وسیله ی نقلیه ای قوانین خاصی وجود دارد که باید حتما آن ها را رعایت فرمایید. برای استفاده از قطار هم قوانین مشخصی وجود دارد به طور مثال برای حمل بار توسط قطار قوانین مشخصی وجود دارد که ما در این مطلب از مجله ی گردشگری الی گشت قصد داریم درباره قوانین حمل بار در قطار صحبت کنیم. قبل هر چیزی باید بگوییم که رعایت قوانین و مقررات همواره سبب می شود که ما سفر خوبی را داشته باشیم.
مطالب مرتبط: راهنمای کامل قطارهای مسیر تهران – یزد معرفی قطار ۶ تخته مهتاب سیر جم معرفی قطار ۴ ستاره پلور سبز
از جمله وسایلی که مسافر می تواند در حمل بار در قطار همراه خود در کوپه داشته باشد، وسایلی نظیر کیف دستی و ساک های کوچک که محتوی لوازم شخصی می شود، صندلی چرخ بیمار، کالسکه بچه، قفس کوچک پرندگانی که جثه کوچکی دارند. توجه داشته باشید قفس ابعادش بیشتر از ۴۰ سانتی متر نباشد.
اما برخی از وسایل هم هستند که مسافر نباید همراه خودش به قطار ببرد. از جمله ی این وسایل عبارتند از اسلحه ، مهمات، مواد منفجره و اشیای قاچاق -مواد سمی ، اسیدی و بیماری زا و بدبو – مواد آتش زا و سوختی ، پیک نیک و …مواد و وسائل رادیو اکتیو، حیوانات اهلی و وحشی، بارهای حجیم مانند بسته‌های بزرگ و کارتن … بردنشان داخل کوپه های قطار ممنوع است.
توجه داشته باشید که آنچه با خودتان به داخل قطار می برید می بایست مزاحم دیگر افراد نشود. از همین رو نباید از ابعاد ۷۵ سانتی متر و وزن ۳۰ کیلو گرم تجاوز کند، مسافر می تواند همراه بار مجاز یک بسته ی کوچک خوراکی یا میوه و سبزی همراه داشته باشد.
حفظ و نگهداری وسایل همراه مسافر به عهده ی وی می باشد و شرکت قطاری هیچ گونه مسئولیتی بابت اموال گمشده ندارد. مهمانداران و ماموران نیروی انتظامی هم پس از پیاده شده مسافران در ایستگاه مقصد، سالن های مورد نظر را بازرسی می کنند و آنچه که باقی مانده از مسافران را طی یک صورت جلسه ثبت و برای مدت یک ماه در نیروی انتظامی محل برای اینکه صاحب اشیا برای بازپس گرفتن آن بیایند نگه می دارد. توجه داشته باشید اشیای فاسد شدنی شامل این زمان نمی‌شوند.
منظور از وسایل غیر همراه این است که مسافر نباید آن را همراه خود به داخل کوپه ببرد و برای حمل آن باید توسط واگن های حمل بار در قطار اقدام نمایید. این وسایل نیز شامل چمدان، صندوق های میوه، محموله تجاری و محمولاتی که ابعاد آن ها بیش از ۷۵ سانتی متر باشد. این قبیل محمولات باید به باجه ی توشه (باجه باگاژ) ایستگاه تحویل داده شود.
توجه داشته باشید که مسافران موظف هستند بار مازاد خودشان را تا ۴۵ دقیقه قبل از حرکت قطار به باجه های توشه در ایستگاه تحویل دهند.
چنانچه بار همراه شما زیاد باشد برای رسیدن به موقع به قطار مدت زمانی را برای تحویل و صدور بارنامه قطارتان در نظر بگیرید. ماموران قطار در صورت اینکه بار بیش از حد مجاز همراه مسافر باشد بر اساس قوانین عمل می کنند و به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر یا کسر آن مبلغ ۲۰۰۰ ریال بابت هر بسته بار از مسافر در قبال صدور قبض دریافت خواهد شد.
از قراردادن وسائل و اشیای گران بها در بسته هایی که واگن های تحویل بار می گیرند اکیدا خودداری کنید. در صورت اینکه بار شما گم شده باشد،قطار هیچگونه مسئولیتی در قبال آن ندارد و همه چیز برعهده خود مسافر است. وزن هر بسته که به باجه‌ی توشه سپرده می شود نباید دارای ابعادی بیش از ۲ متر و یا وزنی بیش از ۲۰۰ کیلوگرم بوده و حمل، بارگیری و تخلیه ی آن بدون جرثقیل امکان پذیر باشد.
همچنین توجه داشته باشید که بسته هایی که به واگن های تحویل بار می دهید، می بایست به طور کامل بسته بندی شده باشند و مقاومت کافی برای حفاظت از محتویات داخلی بسته ها داشته باشند.
گیرنده ی توشه با خرده بار قبل از این که بار مسافر را از انبار خارج کند و یا قبل از این که بار را بخواهد قبول کند می بایست به تعداد و مشخصات هر بسته بر اساس قوانین آن قطار رسیدگی های لازم را انجام دهد و اعتراض های مربوطه صورت بگیرد. هرگونه اعتراض که بعد از بردن توشه از انبار و ترک محل به عمل آید پذیرفته نمی شود.
وظایف شرکت ریلی مورد نظر در خصوص گم شدن بخشی تا تمام محموله مسافر در حمل بار در قطار:
- در صورتیکه تمام یا قسمتی از بار گم شده باشد، با توجه به ارزش بار اعلام شده توسط فرستند و درج آن در بارنامه خسارت مربوطه + کرایه حمل آن عینا به صاحب کالا بازگردانده می شود.
- اگر بخشی از بار مسافر گم شود، با توجه به ارزش اعلام شده توسط شخص فرستنده با بررسی و تحقیقات لازمه از روی شواهد وجود و کارشناسی های مربوط خسارتی بابت ارزش آن کالا به همراه کرایه به نسبت کرایه بار گم شده به صاحب کالا باز گردانده می شود.
در صورتی که تا ۶ ماه پس از صدور بارنامه دستیابی به گیرنده یا فرستنده صورت نگیرد، شرکت ریلی این حق را دارد که برابر با تشریفات قانونی کالا را حراج و حقوق خود را از حاصل فروش آن دریافت نماید. لازم به ذکر است که این مدت زمان برای مواد فاسد شدنی حداکثر دو روز (۴۸ ساعت) است.
نکات لازم در خصوص حمل بار در قطار
- به هیچ عنوان پول نقد، مسکوکات، جواهرات و همینطور اشیای قیمتی و الکترونیکی خود را درون بسته های تحویلی به انبار قطارها ندهید.
- از تحویل دادن مواد منفجره، محترقه، اشتعال زا و سوزاننده (نظیر اسید و …) اکیدا خودداری نمایید.
- در صورتی که بار شما حساس است بهتر است که در برابر آتش سوزی یا دیگر حوادث بیمه لازمه را انجام دهید. با توجه به این موضوع بهتر است هنگام صدور بارنامه و تحویل بار، ارزش واقعی محصول گفته شود.
- اگر واگن های حمل بار در روز مورد نظر شما نتواند حرکت کند، نگران نباشید چرا که با قطارهای روز بعد بارتان به مقصد ارسال خواهد شد.
- باید توجه داشته باشد، اگر گیرنده در مقصد برای تحویل بارهای شما نباشد، محموله توسط ماموران قطار به انبارهای ایستگاه تحویل داده می شود. باجه های تحویل بار ایستگاه تهران از ساعت ۷ صبح تا ۲۲ (نیم ساعت قبل از حرکت آخرین قطار) آماده قبول بار مسافران هستند.
کالاها شامل محموله های همراه و بارنامه ای می باشد. به منظور حمل بار در قطار هم قوانین مشخصی وجود دارد که رعایت آن الزامیست.
- بار مجاز همراه درون کوپه
مسافران فقط اشیاء شخصی خود را که در طول سفر به آن ها نیاز دارند باید همراه خود داشته باشند و سایر لوازم و اشیا را می بایست در ایستگاه مبدا به قسمت توشه تحویل داده می شود.
- محموله های بارنامه ای
بارهایی که باری حمل در واگن توشه پذیرفته می شوند مربوط به مسافرت بوده و دارای بسته بندی های مناسب مانند چمدان، ساک های مسافرتی و نظایر آن می باشد، بلیط معتبر تا مقصد توشه ارائه شود.
هر مسافر بزرگسالی که دارای بلیط است حق دارد، حداکثر ۳۰ کیلوگرم بار بدون پرداخت کرایه به باجه های مربوط به تحویل بار تحویل دهد. این معافیت برای کودکان دارای بلیت نیم بها ، ۲۰ کیلوگرم می باشد .
اگر بار مسافر بیش از حد مشخص شده باشد، می بایست کرایه حمل بار اضافی را پرداخت نمایید.
حداکثر بار مجاز برای هر مسافر نزدیک به ۱۵۰ کیلومتر است که ۳۰ کیلوگرم آن برای بلیط تمام بهاء و ۲۰ کیلوگرم برای بلیط های نیم بهاء رایگان می باشد. هر مسافر می تواند حداکثر ۵ بسته بار تحویل توشه نماید.
یکی دیگر از بارهایی که حمل آن با قطار امکان پذیر است، خودرو می باشد. حمل خودرو با قطار شرایط و قوانین خاص خودش را دارد. شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران در راستای ایجاد جذابیت بیشتر در حمل و نقل ریلی مسافری اقدام به خرید و افزودن واگن های خودروبر دوطبقه که امکان اتصال به قطارهای مسافربری را دارد نیز نموده و این قابلیت را برای مسافران فراهم آورده است که انتقال و استفاده از خودرو برای مسافرانی که به خودرو ی خود در مقصد نیاز دارند نیز فراهم آورده است.
در کلیه محورهای راه آهن به غیر از محورهای شمال قابل حرکت و بهره برداری می باشد. ظرفیت این واگن ها ۱۰ الی ۱۲ خودرو است و در حال حاضر در مسیر تهران به مشهد، بندرعبارس، کرمان، اهواز، تبریز و همچنین اصفهان به بندرعباس و دیگر مسیرهای نظیر مشهد – بندرعباس و بالعکس راه اندازی شده است. مسافران محترم این قطار می توانند بلیط این واگن ها را با روشی شبیه به پیش فروش بلیط قطارهای مسافری از طریق شبکه رایانه ای فروش بلیط قطار تهیه کنند.
قیمت بلیط های مربوط به حمل خودرو با واگن ویژه مسیر یکسره از تهران به مشهد، کرمان، اهواز، تبریز و همچنین اصفهان به بندرعباس یا حتی برعکس ۴۵ هزار تومان از تهران به بندرعباس یا برعکس و همچنین مسیر مشهد به بندرعباس ۸۰ هزار تومان می باشد.
توجه داشته باشید که خودرو مورد نظر می بایست حداقل سه ساعت قبل از اینکه قطار بخواهد حرکت کند در محل انبار بار آماده باشد.
- اگر تا ساعت ۱۲ روز قبل از حرکت قطار بخواهید حرکت را لغو کنید، ۹۰% هزینه بازپس داده می شود.
- اگر تا ساعت ۱۲ روز قبل از حرکت قطار به طوری که ۳ ساعت به حرکت قطار مانده باشد، ۷۰% هزینه بازپس داده می شود.
- اگر تا ساعت ۱۲ روز قبل از حرکت قطار به طوری که کمتر از ۳ ساعت به حرکت قطار مانده باشد، ۵۰% از هزینه باز پس داده می شود.
توجه داشته باشید که در صورتی که بلیط بار خودرو را گم کردید حمل خودرو طبق مقررات بلیط المثنی صادر می‌شود.
نکات لازم برای حمل خودرو با قطار
- به منظور پذیرش خودرو می بایست جهت اعزام از مبدا حرکت ساعت ۸ صبح تا حداکثر ۳ ساعت مانده به حرکت قطار خودرو در محل تحویل آماده باشد.
- زمانی که اقدام به تهیه بلیط حمل بار در قطار برای مسیرهای طولانی نظیر (مشهد – اهواز) می کنید پیش بینی زمانی که لازم است برای تاخیرهای ممکنه، تخلیه واگن و همچنین بارگیری مجدد آن در ایستگاه واسط (تهران) و همچنین رعایت بند ۱ صورت گیرد نیز در نظر داشته باشید.
- خودرو در هنگام تحویل به انبار قطار می بایست دارای بنزین لازمه برای حرکت باشد. (حداکثر ¼ ظریفت باک)
- برای رعایت ایمنی خودروها، سرباتری می بایست در مبدا جدا بوده و در مقصد مجددا نصب گردد.
- توجه داشته باشید، خودروهایی با ارتفاع بیشتر از ۱۵۸ سانتی متر امکان حمل و نقل آن ها وجود ندارد. علاوه بر این محدودیت ها شامل خودروهایی مانند پاترول، پاجیرو، جیپ و … می باشد.
- هر گونه وسیله و یا بار اضافی در داخل خودرو مانند این است که بار کالا تلقی شده و مطابق با مقررات وجود اقدام خواهد شد.
- به منظور رفع هر گونه مشکل در شهر مقصد، می بایست قبل از بارگیری کلیه نواقصی ها یا آسیب دیدگی های قبلی خودرو کسری های مربوط به لوازم به مسئولان ارائه داده شود.
- به محض اینکه از ورود خودرو به مقصد نسبت به ترخیص و تحویل خودرو با در دست داشتن مدارک مستند (اعم از کارت ماشین و کارت شناسایی معتبر) اقدام نمایید. در غیر این صورت بعد از ۲۴ ساعت اولیه تا ۶ روز، روزانه به مبلغ ۱۵۰۰۰ ریال و از روز هفتم به بعد روزانه ۳۰۰۰۰ ریال بابت حق توقف و هزینه های انبارداری محاسبه و دریافت شود.
- توجه داشته باشید که برای تحویل خودرو می بایست کارت شناسایی یا شناسنامه خودرو معتبر و منطبق با مشخصات درج شده در بلیط را همراه داشته باشید و خودرو را به کسی تحویل داده می شود که بلیط حمل خودرو به نام او صادر شده باشد. و از تحویل خودرو به افراد غیر و بدون مدارک مثبته خودداری خواهد شد.
- اگر در تحویل خودرو در مقصد تا ۲۴ ساعت تاخیر به وجود آمد در زمان تحویل خودرو ۵۰ درصد کرایه برگشت داده می شود و در صورت عدم تحویل خودر در مقصد هم ۱۰۰% کرایه به صاحب خودرو بازگردانده می شود.
- به منظور دربافت خسارت شخص متقاضی می تواند با همراه داشتن اصل بلیط حمل خودرو و کارت شناسایی معتبر به آژانس های سراسر کشور نسبت به دریافت خسارت خود نیز اقدام نمایید.
- لازم به ذکر است که اگر بلیط حمل بار در قطار را گم کردید می بایست برای دریافت المثنی آن اقدام نمایید.