حمام شیخ بهایی، حمامی اسرار آمیز در اصفهان

حمام شیخ بهایی یکی از بهترین و زیباترین جاذبه‌های گردشگری اصفهان است که نه تنها به عنوان اسرارآمیزترین حمام اصفهان، بلکه به عنوان یکی از اسرارآمیزترین حمام‌های کل جهان شناخته می‌شود.

حمام شیخ بهایی که از دوران صفویه در اصفهان به‌جای‌مانده است، دارای معماری و سیستم گرمایشی بسیار جالب و حیرت انگیزی است. هر ساله بسیاری از توریست‌ها و گردشگران داخلی و خارجی در تمامی طول سال به اصفهان سفر کرده تا از حمام شیخ بهایی دیدن کنند. اگر شما هم به این حمام اسرارآمیز علاقه پیدا کرده و می‌خواهید که بیشتر با آن آشنا شوید، ادامه این مطلب از مجله گردشگری الی گشت را به هیچ عنوان از دست ندهید. در ادامه این مطلب قصد داریم تا مروری به تمامی تاریخچه حمام شیخ بهایی، حمامی اسرار آمیز در اصفهان داشته باشیم.

تاریخچه حمام شیخ بهایی

برای مرور تاریخچه حمام شیخ بهایی، باید به دوران حکومت صفویه در ایران برگردیم. در دوران شاه عباس اول، دانشمندی به نام شیخ بهایی در ایران زندگی می‌کرد که به زمینه‌های مختلفی از جمله علوم، فلسفه و منطق، ریاضی، معماری و… تسلط داشت. در همین دوران بود که شاه عباس اول به این دانشمند دستور می‌دهد تا یک حمام در اصفهان بسازد. شیخ بهایی با هوش و علم سرشار خود، موفق می‌شود که یکی از اسرارآمیزترین و تاریخی‌ترین حمام‌های ایران را بسازد.

شیخ بهایی نقش بسیار مهمی در جاویدان شدن معماری دوران صفوی در تاریخ ایران داشته است. بسیاری از بناهای زیبا و جاذبه‌های گردشگری اصفهان از جمله کاخ عالی‌قاپو، سی و سه پل، مسجد امام و پل خواجو هم سازه‌های شیخ بهایی در دوران حکومت صفویه هستند. با وجود این که معماری تمامی بناهای ساخت شیخ بهایی در دنیا شناخته شدند و جزو زیباترین آثار دوران خود قرار گرفتند، اما حمام شیخ بهایی توانست از تمامی این بناها پیشی گرفته و به‌عنوان جالب‌ترین بنای ساخت دست این دانشمند شناخته شود.

رزرو هتل اصفهان از سایت الی گشت

راز گرم شدن حمام شیخ بهایی

همانطور که می‌دانید، حمام‌های عمومی در حکومت‌ها و سلسله‌های مختلفی در ایران ساخته شده‌اند و همیشه جزوی از تاریخ و جاذبه‌های گردشگری ما بوده‌اند. اما چه چیزی باعث می‌شود تا حمام شیخ بهایی از این حمام‌ها متمایز شده و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و جالب‌ترین حمام‌های ایران شناخته شود؟

در واقع باید گفت که مهم‌ترین وجه تمایز حمام شیخ بهایی از سایر حمام‌های ساخته شده در ایران، راز سیستم گرمایشی این حمام است. سیستم گرمایشی حمام شیخ بهایی مانند سایر حمام‌های عمومی تاریخی ایران نبوده و یک ساختار جالب و بسیار جدید دارد.

ساختاری که سالیان سال دانشمندان زیادی را سرگرم پیداکردن راز خود نگه داشته است. این حمام مانند سایر حمام‌های تاریخی به گرم‌خانه‌های متعدد نیاز نداشته و تنها با یک شعله کوچک که امروزه به دلیل تخریب‌های متعدد خاموش شده است، گرم می‌مانده است. هنوز هم هیچ دانشمندی نتوانسته است به طور قطع اعلام کند که راز گرم شدن حمام شیخ بهایی تنها با یک شعله چیست.

برخی از دانشمندان عقیده دارند که مخزن آب این حمام از فلز طلا، رساناترین فلز دنیا، ساخته شده و همین دلیل باعث می‌شود تا یک شعله کوچک، کل حمام را گرم کند. برخی دیگر هم عقیده دارند که بیوگازها و روغن عصارخانه باعث گرم شدن حمام می‌شده است. اما هیچ کدام از این نظریه‌ها تا به امروز به طور قطع تأیید نشده و همچنان حمام شیخ بهایی به عنوان یکی از اسرار دنیا شناخته می‌شود.

موقعیت مکانی و نحوه دسترسی 

موقعیت مکانی حمام شیخ بهایی در یکی از بهترین منطقه‌های اصفهان از نظر دسترسی با وسایل حمل و نقل عمومی است. افراد با توجه به مبدأ خود در اصفهان می‌توانند از وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس و مترو استفاده کرده یا این که با تاکسی به این جاذبه گردشگری سفر کنند. همچنین می‌توانند با خودروی شخصی خود هم به این منطقه رفته و از حمام شیخ بهایی دیدن کنند. اما توصیه می‌شود که در روزهای تعطیل و آخر هفته‌ها به دلیل زیاد بودن ترافیک شهری و نبود جای پارک، با خودروی شخصی به این منطقه سفر نکرد.

آدرس: اصفهان، خیابان عبدالرزاق اصفهان، کوچه شیخ بهایی، حد فاصل مسجد جامع و هارونیه

معماری حمام شیخ بهایی

با وجود این که حمام شیخ بهایی یکی از زیباترین سازه‌های دوران صفوی بوده و به عنوان یکی از بهترین نمایندگان معماری این سلسله محسوب می‌شود، اما باید گفت که وجه تمایزی بین این حمام و سایر حمام‌های تاریخی ایران از نظر معماری وجود ندارد. این حمام هم با هنرمندی معماران ایرانی و کاشی‌کاری‌های زیبا ساخته شده است. دو بخش مجزا برای خانم‌ها و آقایان در این حمام درست شده است تا همه در طول روز بتوانند از حمام استفاده کنند.

همچنین در این حمام می‌توان بخش‌های مختلفی از جمله گرم‌خانه‌ها و استخرهای گوناگون را مشاهده کرد. در یک نگاه کلی می‌توان گفت که معماری و ساخت این حمام مانند سایر حمام‌های دوران صفوی بوده و تنها نکته جالب درباره آن، سیستم گرمایشی شگفت‌انگیز آن است که کل حمام را با یک شعله گرم می‌کند.

بازدید از حمام شیخ بهایی

با وجود این که روزی معماری این حمام  یکی از بهترین نمایندگان معماری دوران صفویه محسوب می‌شد و این بنا در بهترین حالت و شکل خود قرار داشت، اما متأسفانه به دلیل تخریب‌های متعددی که صورت گرفته و بازسازی نشده است، این حمام مرموز و تاریخی امروزه مخروبه شده و امکان بازدید از داخل آن وجود ندارد. با این وجود بسیاری از افراد همچنان برای دیدن نمای بیرونی آن یا برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این حمام، به اصفهان می‌روند.

چرا که همچنان راز گرم شدن کل حمام با یک شعله، نام این بنای تاریخی را زنده نگه داشته است. در صورتی که قصد دارید تا از جاذبه‌های دیدنی اطراف این حمام مانند مسجد جامع اشترجان دیدن کنید، می‌توانید سری به این منطقه هم زده و از نمای بیرون حمام شیخ بهایی بازدید کنید، اما متأسفانه درب‌های این بنا به روی شما بسته خواهد بود.

بازدید از جاذبه های گردشگری اصفهان با الی گشت

در این مطلب با یکی از اسرارآمیزترین و مرموزترین جاذبه‌های گردشگری اصفهان، حمام شیخ بهایی آشنا شدیم. این بنا امروز مخروبه شده است و بازدید از داخل آن امکان پذیر نیست. اما همواره بسیاری از تاریخ دوستان و علاقه‌مندان به بناهای تاریخی، به بازدید از این نمای خارجی این حمام و مطالعه از آن علاقه نشان می‌دهند. معماری این حمام روزگاری به عنوان یکی از زیباترین معماری‌های دوران صفوی شناخته می‌شد.

اما دلیل اصلی شهرت جهانی این حمام، راز گرم شدن آن تنها با یک شعله کوچک است که همچنان کشف نشده باقی مانده است. بسیاری از دانشمندان نظریه‌های مختلفی درباره چگونگی سیستم گرمایش این حمام داده‌اند، اما هیچ‌کدام نتوانسته‌اند نظری قطعی بدهند. اگر دوست دارید که با سایر جاذبه‌های گردشگری اصفهان، غذاهای محلی، سوغاتی‌ها و بهترین اقامتگاه‌های این شهر آشنا شده و برنامه سفر خود را بچینید، سایر مطالب الی گشت را به هیچ عنوان از دست ندهید. از این که بار دیگر وقت با ارزش خود را در اختیار ما گذاشتید از شما سپاس گزاریم.

سوالات متداول

حمام شیخ بهایی کجاست؟

حمام شیخ بهایی یکی از جاذبه‌های گردشگری و اسرارآمیزترین حمام‌های تاریخی اصفهان در خیابان عبدالرزاق اصفهان، کوچه شیخ بهایی و حد فاصل مسجد جامع و هارونیه است.

راز سیستم گرمایشی حمام شیخ بهایی چیست؟

سیستم گرمایشی حمام شیخ بهایی بسیار منحصر به فرد بوده و تنها یک شعله کل حمام را گرم نگه می‌داشته است. نظریه‌های بسیاری درباره این موضوع وجود دارد که متأسفانه هیچ‌کدام از آن‌ها به‌طورقطع تأیید نشده‌اند.

بازدید از حمام شیخ بهایی امکان پذیر است؟

با وجود این که سیستم گرمایشی مرموز حمام شیخ بهایی آن را به شهرت جهانی رسانده است، اما متأسفانه بنای این حمام سال‌هاست که مخروبه و متروکه شده و امکان بازدید از آن دیگر وجود ندارد.

مطالب مرتبط:
نغمه های کویری در شهر انارک
مناره های دارالضیافه، جاذبه ای تاریخی در اصفهان
مسجد امام، مهمترین مسجد دوره صفوی در اصفهان
چهار باغ اصفهان، شاهکاری شگفت انگیز از دوران صفویه