جزایر پرنس (Princes’ Islands) که به ترکی پرنس آدالاری (Prens Adaları) گفته می‌شود ۹ سلسله جزیره نزدیک به هم در دریای مرمره و ناحیه آسیایی استانبول ترکیه است. چهار جزیره از این سلسله جزیره‌ها، بزرگ بوده و پنج جزیره این مجموعه هم کوچک‌تر هستند. جزایر پرنس با طبیعت سرسبز، خانه‌های چوبی قدیمی، خیابان‌های خلوت و آرام و آب و هوای تمیز پناهگاهی امن برای افرادی است که دوست دارند از هیاهوی زندگی شهری دور شوند. در این جزایر می‌توان ساعت‌ها به صدای پرندگان و موج‌های دریا گوش سپرد و غرق در آرامش شد. در این مقاله قصد داریم جزایر پرنس در استانبول ترکیه را معرفی کنیم. با الی گشت همراه باشید تا با این جزیره‌های کوچک و بزرگ جذاب بیشتر آشنا شویم.
جزایر پرنس بهشتی در نزدیکی استانبول است که ناحیه آدالار را تشکیل می‌دهد. این مجمع‌الجزایر در دریای مرمره قرار دارد و مساحت کلی آن ۱۱ کیلومترمربع است. بر اساس آخرین سرشماری (مربوط به سال ۲۰۲۲) تعداد جمعیت این منطقه ۱۶.۶۹۰ نفر است.
جزایر پرنس استانبول ترکیه یا منطقه آدالار از ۴ جزیره بزرگ شامل بیوک آدا (Büyükada)، بورگاز آدا (Burgazada)، کینالی آدا (Kınalıada)، هیبلی آدا (Heybeliada) و ۵ جزیره کوچک به نام‌های صدف آداسی (Sedef Adası)، یاسسی آدا (Yassıada)، سیوری آدا (Sivriada)، تاوشان آداسی (Tavşan Adası) و قاشیق آداسی (Kaşık Adası) تشکیل شده است. همه این جزایر تپه‌ای هستند و با وجود نزدیکی به استانبول فضای کاملاً آرام، خلوت و منحصربه‌فردی دارند.
جزایر پرنس در دوران امپراتوری بیزانس بیشتر به‌عنوان محلی برای تبعید و زندانی کردن شاهزادگان و اشراف استفاده می‌شد. چندین ملکه بیزانس دوران تبعید خود را در صومعه‌های بیوک آدا گذرانده‌اند و حتی لئون تروتسکی، رهبر بلشویک‌ها زمانی که توسط استالین از اتحاد جماهیر شوروی اخراج شد مدتی در جزایر پرنس زندگی کرد. با گذشت زمان و تسلط عثمانی‌ها بر استانبول، جزایر پرنس به‌عنوان یک مکان دنج و خلوت در میان طبقات ثروتمند شناخته شد و آن‌ها کاخ‌ها و خانه‌های تابستانی زیبایی را در این جزایر در مجاورت دریا ساختند.
امروزه جزایر پرنس یک پناهگاه عالی برای افرادی است که دوست دارند از هیاهوی شهر استانبول فاصله بگیرند و مدتی را در طبیعت بکر سپری کنند و یا از تفریحات آبی دریای مرمره لذت ببرند. در این جزایر تردد وسایل نقلیه ممنوع است و مردم برای جابه‌جایی از دوچرخه یا کالسکه استفاده می‌کنند. این مسئله باعث شده تمام جزیره‌های مجمع‌الجزایر پرنس آب و هوای بسیار تمیزی داشته باشند.
در معرفی جزیره‌های جزایر پرنس استانبول ترکیه با این مجموعه‌ها آشنا می‌شویم. همان‌طور که گفته شد جزایر پرنس از ۹ جزیره‌ی کوچک و بزرگ تشکیل شده که عبارت‌اند از:
بیوک آدا که در زبان محلی به معنای «جزیره بزرگ» است با مساحت ۵.۴۶ کیلومترمربع بزرگ‌ترین جزیره مجموعه جزایر پرنس محسوب می‌شود. در این جزیره تردد وسایل نقلیه ممنوع است و فقط می‌توان به صورت پیاده یا با استفاده از دوچرخه‌های اجاره‌ای جزیره را کاوش کرد. همچنین امکان استفاده از وسایل نقلیه برقی فراهم است. تا سال ۲۰۲۰ در بیوک آدا کالسکه‌هایی برای تردد فعالیت می‌کردند که به علت مرگ و میر زیاد اسب‌ها، استفاده از این حیوانات و کالسکه‌ها ممنوع شد. از جاذبه این جزیره زیبا می‌توان به صومعه‌ای که محل تبعید امپراتورهای بیزانس بوده، خانه لئون تروتسکی، کلیسا و صومعه Ayia Yorgi با قدمت قرن ششم، کلیسای Ayios Dimitrios ، یتیم‌خانه یونانی و مسجد Hamidiye که توسط عبدالحمید دوم ساخته شده اشاره کرد.
هیبلی آدا یا جزیره Saddlebag با مساحت ۲.۴ کیلومترمربع دومین جزیره بزرگ جزایر پرنس ترکیه است. در اسکله سمت چپ این جزیره می‌توان مدرسه بزرگ نیروی دریایی کادت را مشاهده کرد که دو بنای قدیمی با معماری بسیار جذاب در محوطه آن وجود دارند. یکی از این بناها، کلیسای بیزانسی کاماریوتیسا (Kamariotissa) است که تنها کلیسای ساخته شده قبل از فتح قسطنطنیه (استانبول) محسوب می‌شود. دومین بنا هم قبر سفیر انگلیس است که توسط ملکه الیزابت اول انگلستان به قسطنطنیه فرستاده شده بود. در سمت راست جزیره هیبلی آدا بارها، کافه‌ها، هتل‌ها و خانه‌های چوبی بسیار زیبایی وجود دارند. در بالای کوه مرکزی این جزیره هم یک صومعه ارتدوکس یونانی متعلق به قرن یازدهم دیده می‌شود. برای جلوگیری از آلوده شدن جزیره هیبلی آدا، استفاده از وسایل نقلیه دودزا در این جزیره ممنوع است و فقط می‌توان از کالسکه و دوچرخه استفاده کرد.
بورگاز آدا یا به زبان محلی «جزیره قلعه» با مساحت ۱.۵ کیلومترمربع سومین جزیره از مجمع‌الجزایر پرنس استانبول است. دمتریوس اول مقدونی، یکی از جانشینان اسکندر مقدونی برای اولین‌بار قلعه‌ای را در این جزیره ساخت و آن را به نام پدرش «آنتیگونوس اول مونوفتالموس» نامید. به دلیل وجود این قلعه، جزیره به بورگاز آدا مشهور شده است. در سال ۲۰۰۳ این جزیره دچار آتش‌سوزی شد و بخشی از جنگل‌های آن در اثر آتش‌سوزی از بین رفت. تا اواسط قرن بیستم بیشتر ساکنان این جزیره یهودی بودند؛ اما در حال حاضر بخش زیادی از آن‌ها مسلمان هستند.
کینالی آدا با مساحت ۱.۳ کیلومترمربع نزدیک‌ترین مجموعه از جزایر پرنس به بخش اروپایی و آسیایی استانبول است. کینالی در زبان محلی به معنای «حنا» است و این نام به خاک قرمزرنگ جزیره اشاره دارد. در بخش جنوبی این جزیره، به‌منظور راه‌اندازی معدن آهن و مس بخش زیادی از جنگل تراشیده شده است. کینالی آدا در دوران بیزانس بیشترین استفاده را به عنوان محل تبعید داشت. از افراد تبعیدی این جزیره می‌توان به امپراتورهای سابق رومانوس اول لکاپنوس و رومانوس چهارم دیوژن اشاره کرد. از قرن نوزدهم تا اواسط قرن بیستم بیشتر ساکنان این جزیره ارمنی بودند و ۹۰ درصد از آن‌ها در خانه‌های تابستانی خود در این جزیره زندگی می‌کردند. سفر به این جزیره از مبدأ استانبول با کشتی تندرو حدود ۲۵ دقیقه و با کشتی معمولی ۴۰ دقیقه طول می‌کشد.
جزیره صدف که در زبان ترکی به معنای «جزیره مادر مروارید» است کوچک‌ترین جزیره از جزایر پرنس محسوب می‌شود. این جزیره دارای ۱۰۸ خانه شخصی و یک دهکده‌ی ساحلی است و بیشتر بخش‌های آن در اختیار مالک خصوصی با نام Şehsuvar Menemencioğlu قرار دارند. این فرد در سال ۱۹۵۶ جزیره را خرید و قوانین سختی را برای حفظ طبیعت و محیط‌زیست جزیره اعمال کرد.
یاسسی آدا در ترکی به معنای «جزیره مسطح» است. این جزیره در دوره بیزانس به‌عنوان محلی برای تبعید استفاده می‌شد و یکی از شخصیت‌های برجسته تبعیدی این منطقه فردی به نام پاتریارک ارمنی (کاتولیکوس) نارسس بود. در قرن یازدهم میلادی بیزانسی‌ها این جزیره را تبدیل به زندان سیاسی کردند و هنوز هم بقایای ۴ سلول زیرزمینی در یاسسی آدا باقی‌مانده است. بیزانسی‌ها همچنین یک صومعه و کلیسا در این جزیره ساختند. این جزیره در سال ۱۲۰۴ توسط جنگجویان صلیبی تسخیر شد. در سال ۱۸۵۷ جزیره یاسسی آدا توسط هنری بولور (Henry Bulwer)، سفیر بریتانیا خریداری شد و او یک عمارت و چندین بنای دیگر در این مکان ساخت. بعدها جزیره به فرد دیگری فروخته شد. در سال ۱۹۲۳ با تأسیس جمهوری ترکیه، جزیره یاسسی آدا به مالکیت دولت درآمد و در سال ۱۹۴۷ به نیروی دریایی ترکیه واگذار شد. این جزیره در سال‌های بعد هم تغییر مالکیت داد. یاسسی آدا امروزه به عنوان یک مکان عالی برای آموزش غواصی شناخته می‌شود و یک مدرسه غواصی هم در آن راه‌اندازی شده است.
سیوری آدا (در ترکی به معنای جزیره تیز) در حال حاضر متروک است. این جزیره در دوران بیزانس توسط روحانیون به عنوان مکانی دورافتاده برای عبادت و توسط امپراتوران بیزانس به عنوان زندان مورداستفاده قرار می‌گرفت. از افراد برجسته زندانی در این جزیره می‌توان به افلاطون ساکودیون (Plato of Sakkoudion)، گبون (Gebon)، باسیل اسکلروس (Basil Skleros)، نیکفوریتز (Nikephoritzes)، پاتریارک جان قسطنطنیه (Patriarch John of Constantinople) و پاتریارک میکائیل دوم قسطنطنیه (Michael II of Constantinople) اشاره کرد. امروزه ویرانه‌های یک سکونتگاه رومی و یک صومعه بیزانسی قرن نهمی هنوز در کنار ساحل و نزدیک به پناهگاه ماهیگیران دیده می‌شود. مهم‌ترین ساختمان‌های جزیره سیوری آدا در قرن نهم پس از میلاد ساخته شده‌اند.
قاشیق آدا یکی دیگر از جزیره‌های کوچک جزایر پرنس است که در بین جزیره‌های Burgazada و Heybeliada قرار دارد.
تاوشان آداسی در زبان محلی به معنای «جزیره خرگوش» است. این جزیره کوچک‌ترین مجموعه از جزایر پرنس است.
جالب است بدانید در گذشته تعدادی جزیره دیگر با نام جزایر ووردونوس (The Vordonos Islands) در فاصله ۷۰۰ متری از استانبول قرار داشتند. این جزیره‌ها در زلزله ۱۰۱۰ به طول کامل به زیر آب رفتند.
در حال حاضر بازدید از جزایر پرنس امکان‌پذیر است؛ اما فقط ۴ جزیره شامل بیوک آدا، بورگاز آدا، کینالی آدا و هیبلی آدا دارای خطوط مستقیم کشتی از استانبول هستند. اگر چه امکان سفر به دیگر جزیره‌ها وجود دارد، اما این کار رایج نیست. زیرا جزیره‌های کوچک جاذبه‌های دیدنی زیادی برای گردشگران ندارند و عملا توسط مالکان خصوصی اداره می‌شوند.
ساکنان استانبول معمولاً آخر هفته‌ها به جزایر پرنس سفر می‌کنند و از دیدن منظره دریا، قدم زدن در ساحل و یا گشت و گذار در میان مسیرهای جنگلی لذت می‌برند. بیوک آدا، بزرگ‌ترین مجموعه جزایر پرنس پر از ویلاهای تاریخی، کلیساها و صومعه‌های زیباست. این بناها با معماری خاص و تماشایی چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کنند. به طور کلی از تفریحات جزایر پرنس به خصوص جزیره بیوک آدا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
گشت و گذار در ساحل از اصلی‌ترین تفریحات جزایر پرنس است. در اطراف جزیره بیوک آدا و دیگر جزیره‌ها، سواحل ماسه‌ای و صخره‌ای زیادی وجود دارند که گردشگران با توجه به سلیقه خود می‌توانند به آن‌ها سر بزنند. از سواحل زیبای بیوک آدا می‌توان به ساحل اسکی باگ (Eskibag) ساحل هالیک کویو (Halik Koyu) با انواع امکانات عالی، ساحل عمومی آیا نیکولا (Aya Nikola)، ساحل خصوصی Prenses Koyu متعلق به هتل پرنسس بوتیک، کلوپ ساحلی Yada Beach Club، ساحل ناکی بی (Naki Bey) و ساحل شنی یوروک علی (Yoruk Ali) اشاره کرد.
بازدید از بناهای قدیمی یکی دیگر از تفریحات جزایر پرنس است که جذابیت خاص خود را دارد. با توجه به ممنوع بودن تردد وسایل نقلیه در جزایر پرنس، گردشگران باید به صورت پیاده در این جزیره‌ها به کشف ناشناخته‌ها بروند. برخی از بناهای قدیمی و جاذبه‌های جزیره بیوک آدا شامل برج ساعت در میدان بازار، کلیسای کاتولیک نئوگوتیک سن پاسیفیکو، کلیسای سنت جورج یا آی یورگی، مسجد حمیدیه، کلیسای ارتدکس آیوس دومیتریوس و یتیم‌خانه پرینپیکو هستند.
خوردن غذاهای خوشمزه در رستوران‌های جزایر پرنس تفریح دیگری است که گردشگران می‌توانند از آن لذت ببرند. در جزیره بیوک آدا رستوران‌های کوچک زیادی در کنار سواحل وجود دارند. این رستوران‌ها انواع غذاهای دریایی، ترکی و بین‌المللی را سرو می‌کنند و برخی از آن‌ها دارای موسیقی زنده هم هستند. از بهترین رستوران‌های بیوک آدا می‌توان به رستوران یوجتپه کیر گازینوسو در بالای تپه آیا یورگی و رستوران Eskibağ Teras اشاره کرد.
اگر چه استفاده از کالسکه در جزیره بیوک آدا ممنوع شده اما هنوز هم در برخی از جزیره‌های جزایر پرنس می‌توان از کالسکه‌سواری لذت برد. در صورتی که علاقه‌ای به پیاده‌روی و یا دوچرخه‌سواری ندارید، به سراغ کالسکه و اسب بروید و با استفاده از آن‌ها خودتان را به جاذبه‌های جزایر پرنس برسانید. قیمت استفاده از کالسکه معمولاً به مهارت چانه‌زنی گردشگران بستگی دارد.
جزایر پرنس در فاصله یک و نیم‌ساعته از استانبول قرار دارند و کم‌هزینه‌ترین راه دسترسی به آن‌ها، استفاده از اسکله کاباتاس در محله بشیکتاش است. البته برای دسترسی به جزایر پرنس می‌توان از اسکله‌های Kadiköy، Bostanci و Eminönü هم استفاده کرد.
در این مقاله جزایر پرنس استانبول ترکیه را معرفی کردیم. همان‌طور که گفته شد این جزایر شامل ۹ جزیره‌ی بزرگ و کوچک هستند که در فاصله کمی از یکدیگر قرار گرفته‌اند. جزایر پرنس در نزدیکی بخش آسیایی استانبول و در دریای مرمره واقع شده‌اند و به خاطر داشتن طبیعت سرسبز، سواحل تمیز، آب و هوای پاک و بناهای تاریخی مورد توجه گردشگران و ساکنان استانبول قرار دارند.
مطالب مرتبط :
گشت و گذار در محله کوزگونجوک استانبول