شهرستان خور و بیابانک
شهرستان خور و بیابانک در شرقی ترین نقطه استان اصفهان (۴۲۰ کیلومتری شهر اصفهان) واقع شده است. در این منطقه ۱۲۶ آبادی بزرگ و کوچک وجود دارد. بیشتر روستاهای بخش خور به صورت متراکمند و اکثر خانه ها در کنار چشمه یا جویبار بنا شده اند. خانه های قدیمی این منطقه معمولا مصالحی از گل و خشت دارند، اگرچه در قسمت های مدرن تر خانه هایی به شکل امروزی نیز خواهید دید. مساحت زیادی از این منطقه شامل کویر است. شما می توانید، دیدنی های خور و بیابانک از رمل های زیبا گرفته تا قلعه های باستانی و جلوه های طبیعی شگفت انگیز را در سفر به این منطقه دیدن کنید. همراه الی گشت باشید تا با جاذبه هایی که در سفر به آنجا خواهید دید آشنا شوید.
قلعه تاریخی بیاضه
قلعه بیاضه ۵۳ کیلومتری خور و بیابانک در روستای بیاضه واقع شده است. با رفتن به روستای بیاضه، بنای چند طبقه ای خواهید دید که به ارگ بیاضه معروف است. دور تا دور این بنا خندق های عریض و عمیقی به طول ۷ تا ۱۳ متر به کار رفته که از ارگ در برابر دشمنان محافظت می کردند. این قلعه ی تاریخی به دوران ساسانیان بازمیگردد که برای سال ها کارکرد دفاعی و همچنین مسکونی داشته است. جهانگردان زیادی در گذشته از کنار این قلعه گذشته اند. افرادی چون ناصر خسرو و ابن حوقل در سفرنامههای خود از این قلعه یاد کرده اند. این بنای عظیم از خشت و گل ساخته شده است.
قلعه جندق
این قلعه تاریخی در شهر جندق واقع شده است که قدمت آن به دوران ایلخانی و ساسانی بر میگردد. مساحت قلعه ۱ و نیم هکتار است و هنوز هم در جای جای این قلعه بزرگ افرادی ساکن هستند. با قدم زدن در کوچه پس کوچه هایی آن می توانید از خانه های قلعه، مسجد، حسینیه، حمام و همچنین خانه ی شاعر معروف کشورمان یغما جندقی دیدن کنید. قلعه جندق که با وجود قدمتش و عوامل طبیعی تخریب کننده، هنوز سرپاست در سال ۱۳۹۳ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. برخی اعتقاد دارند که این قلعه زندان انوشیروان بوده است اما بافت و بزرگی آن این فرضیه را تا حدودی رد کرده است.
مسجد جامع جندق
در مرکز قلعه جندق به سراغ مسجدی بروید که نشان از اعتقاد ساکنین آنجا دارد. این مسجد احتمالا در سال ۹۶۰ قمری ساخته شد تا جایی باشد که ساکنین قلعه بتوانند برای عبادت به آنجا بروند. شما با ورود به مسجد میدان بزرگی را خواهید دید. صحن مسجد به صورت مستطیل می باشد و در اطراف آن غرفه هایی با طاق های ظربی نمایان است. مسجد دارای دو شبستان بوده که یکی پشت غرفه های آن و دیگری به صورت مجزا در شمال مسجد قرار دارد که به عنوان محل عبادت بانوان استفاده می شده است.
گرمه
اگر با دیدن نخلستان و آسمان آبی دلگرم می شوید بهتر است از گرمه، یکی از مناطق زیبا و دیدنی این منطقه دیدن کنید. این روستا در مسیر جاده ابریشم قرار داشته که در آن قلعه ی کهنی نیز باقی مانده است. قلعه ی گرمه را به دوره ساسانیان نسبت می دهند که احتمالا هم کاربرد دفاعی و هم مسکونی داشته است. روستای گرمه همچنین چشمه ای زیبا دارد که با قدم زدن در نخلستان می توانید مسیر آن را بیابید و از تالاب زیبایی که بر اثر این چشمه به وجود آمده دیدن کنید.
نارین قلعه
نارین قلعه یا نارنج قلعه، قلعه ی کهنی در نایین اصفهان است. قدمت این قلعه را به دوره ی پارتیان یا ساسانیان نسبت می دهند. کاربرد این قلعه تا حدودی ناشناخته است. برخی به دلیل وجود خندق هایی در اطراف آن، عقیده دارند که این قلعه در حقیقت دژ دفاعی بوده است. عده ای دیگر می گویند که به دلیل نوع معماری این قلعه و وجودش در مرکز شهر احتمالا محل زندگی حاکمان شهر بوده است. پیشنهاد ما به شما این است که در سفر به خور و بیابانک سری به این قلعه در نایین بزنید و از این اثر باستانی کشور دیدن کنید.
مسجد جامع فرخی
ساخت این بنا در سال ۱۲۵۶ شروع شد و به مدت ۴ سال به طول انجامید. می گویند که حاج سید میرزا جندقی مجتهد مشهور خور و بیابانک در دوره قاجاریه دستور ساخت این مسجد را داده است. شبستان مسجد ۷ غرفه دارد که ۳ غرفه آن در ۵۰ سال اخیر به علت کمبود فضا ساخته شده است. مسجد دارای دو قسمت است که تا همین اواخر نیز در فصول مختلف از بخش مخصوص به همان فصل استفاده می کردند.
روستای فرخی
در غرب روستای خور و در کیلومتر ۱۷ روستایی وجود دارد که به روستای فرخی معروف است. در گذشته مردم خور و بیابانک این روستا را دارالامان مینامیدند. معروفیت این روستا به این نام به دلیل آن است که افرادی که از حاکمان ستمگر آن زمان شکایت داشتند به روستای فرخی میآمدند و نزد قاضی آن جا که شخصی دارای احترام بود، پناه می آوردند. چند بنای چهارطاقی در گورستان فرخی دیده میشوند که یکی از آنها به «پیر» معروف است.
دریاچه نمک خور و بیابانک
اگر شما جزو طبیعت دوستانی هستید که به بافت کویری علاقه دارند می توانید از دریاچه نمک خور و بیابانک در اصفهان دیدن کنید. در قسمت مرکز تا جنوبی کویر مرکزی دریاچه نمک شگفت انگیزی وجود دارد که ارتفاع آن از سطح آب های آزاد به طور متوسط ۷۰۷ متر است. عمق این دریاچه بسیار نازک بوده و به همین دلیل با دیگر دریاچه های نمک تفاوت دارد. در اینجا شما می توانید چشم انداز زیبایی از افق با انعکاس آسمان روی دریاچه را ببینید. دریاچه نمک خور و بیابانک در فصول پر باران به صورت مخلوطی از گل و رس در می آید و در فصول خشک شبیه دریای سفیدی می شود که از دیدن آن سیر نمی شوید.
برای دسترسی به دریاچه شما می توانید از مسیر آسفالت شهرستان خور به طبس بعد از مسافتی حدود ۵۰ کیلومتر به قسمت جنوبی دریاچه برسید. از آنجایی که زمین های اطراف دریاچه و گاهی خود دریاچه به صورت باتلاقی در می آیند، بهتر است از مسیرهای دیگر به آنجا نروید.