تکیه خاله سلطان در قبرس، مسجدی در ساحل دریاچه نمک

تکیه خاله سلطان یکی از مکان‌های مهم در جهان اسلام است. این مسجد در منطقه‌ای قرار گرفته که ارزش طبیعی بالایی دارد. دو پارامتر تاریخ اسلام و طبیعت باعث شده تا این مکان در قبرس ارزشمند شناخته شده و در میراث جهانی یونسکو به ثبت برسد. اگر دوست دارید درباره این مکان بیشتر بدانید، ما را در این مقاله الی گشت همراهی کنید.

درباره تکیه خاله سلطان

مطالب مرتبط:
این مساجد زیبا در جهان سر و صدا به پا کرده اند!
سنت هیلاریون، قلعه ای افسانه ای در قبرس
تماشای تاریخ قبرس در قلعه لارناکا
سنت هیلاریون، قلعه ای افسانه ای در قبرس

در چند کیلومتری شهر لارناکا دریاچه ای زیبا به چشم می خورد، منطقه ای محافظت شده که محلی عالی برای مهاجرت پرندگان مخصوصا فلامینگوهاست که از ماه های آذر تا اسفند این منطقه را برای مهاجرت انتخاب می کنند. در آن سوی دریاچه، مناره های یک مسجد نظرتان را جلب می کند: تکیه خاله سلطان (Hala Sultan Tekke). اینجا در واقع مسجدی در منطقه لارناکا و در کنار دریاچه نمک است و از اهمیت زیادی برای مسلمانان برخوردار است.

این مسجد در ۶ کیلومتری لارناکا در ساحل غربی دریاچه نمک قرار دارد و مهمترین مسجد کل قبرس است. مسجد در کناره دریاچه و در باغی آرامش بخش قرار دارد که مملوء از درختان سرو و نخل است. تکیه خاله سلطان در محلی خارق العاده قرار دارد، وجود درختان سبز و همینطور دریاچه جذابیت های خاصی را به این محل داده و جایی را به وجود آورده که به غیر از معنویت، آرامش خاصی هم دارد.

با اینکه این مسجد یک مکان مقدس برای مسلمانان قبرس است اما برای همه ی مسلمانان دنیا ارزش خاصی دارد حتی تعدادی از منابع آن را چهارمین مکان مقدس مسلمانان در دنیا می‌دانند اما از آن جایی که این مسجد در بخش یونانی جزیره قرار دارد مسلمانان کمی از آن دیدن می‌کنند. این مسجد سفید و به خصوص مناره‌های بلندش از آن سوی دریاچه ی نمک به خوبی دیده می‌شود، دریاچه ای که در فصل زمستان با مهاجرت فلامینگوها به جذاب ترین حالت ممکن در می آید.

تور قبرس ارزان ترین قیمت با الی گشت

تاریخچه تکیه خاله سلطان

تکیه خاله سلطان برای جهان اسلام از ارزش بالایی برخوردار است. این مکان ارتباط مستقیمی با سنت مسلمانان دارد. در واقع تکیه خاله یک بنای تاریخی است که با اولین حمله اعراب به جزیره قبرس در سال ۶۴۷ میلادی، مرتبط می‌شود. در همین زمان است که تعاملات بین فرهنگی بین قبرس و شرق آغاز می‌گردد.

طبق روایت‌ها تکیه خاله سلطان که با نام «ام حرم» نیز شناخته می‌شود در این مکان براساس افتادن و ضربه به سرش فوت کرده و در سال ۶۴۹ میلادی در این محل دفن شده است. ام حرم دختر میلهام و یکی از پیروان یا بستگان پیامبر بوده است. قبر ام حرم توسط عثمانی پس از حمله به قبرس در سال ۱۵۷۱ شناسایی شد.

در سال ۱۷۶۰، محمد آقا، فرماندار قبرس، مقبره را با یک مانع چوبی محصور کرد. یک سال بعد موانع چوبی با دیوار و دروازه ای برنزی جایگزین شدند. پیش از ساخت مسجد توسط عثمانی‌ها، شیخ حسن در این بخش عبادتگاهی ایجاد کرده بود و طبق روایت‌ها گفته می‌شود او کسی بوده است که به سرتاسر قبرس سفر کرده و داستان ام حرم را برای مردم بازگو می‌کند.

فضای داخلی تکیه خاله سلطان

مجموعه بنای یادبود که محل اقامت دراویش نیز بود، بین قرن‌های ۱۸ تا ۱۹ میلادی ساخته شده است. این بنا شامل یک مسجد، یک مقبره، یک قبرستان و محلی برای استراحت زنان و مردان دارد. بنا در یک مرحله ساخته نشده و طبق بررسی‌های باستان شناسی در چندین مرحله از تاریخ حضور و تغییرات داشته است. اولین مرحله آن نصب مقبره بر روی قبر ام حرم بوده که در سال ۱۷۶۰ انجام شده و در همین تاریخ یک مخزن آب نیز به بنا اضافه شده است.

خرید بلیط هواپیما قبرس با ارزان ترین قیمت در الی گشت

خود مسجد در دوره عثمانی ساخته شده و در واقع مرحله دوم این مجموعه شناخته می‌شود. در دوره عثمانی فرماندار قبرس، سید محمد امین الفندی، مسجد را تاسیس می‌کند. کار ساخت مسجد تا سال ۱۸۱۷ طول می‌کشد. پس از آن در سال ۱۸۱۳ مرحله سوم ساخت صورت می‌گیرد و یک صومعه تاسیس می‌شود. در سال ۱۸۳۰ نیز یک چشمه آب آشامیدنی حفاری می‌شود تا زائران از آن استفاده کنند. بنای یاد بود تکیه خاله سلطان بدون شک نمونه ای زیبا از معماری عثمانی است و خوشنویسی دوران مختلف هنوز روی بدنه آن حفظ شده است.

ایوانی که در مقابل نمای شمالی مسجد است، بعداً اضافه شده. ورودی اصلی سایت به دو بخش تقسیم شده تا ورود و خروج زنان و مردان راحت‌تر انجام شود. مقبره نیز با یک گنبد بزرگ پوشیده شده و در اطراف آن پنج گنبد کوچک‌تر دیده می‌شود.

دریاچه لارناکا و تکیه خاله سلطان

محل قرارگیری مسجد تکیه خاله از نظر طبیعی نیز بسیار ارزشمند است. این مسجد در ساحل زیبای دریاچه لارناکا قرار گرفته است. دریاچه نمکی که مساحتی ۱۷۶۱ هکتار را می‌پوشاند و خود شامل چهار دریاچه اصلی است. این مجموعه دریاچه از نظر زیست محیطی بسیار مهم هستند و لارناکا یکی از دو تالاب اصلی در قبرس است که اهمیتی بین‌المللی دارد. وجود این دریاچه باعث ایجاد تعادل در محیط زیست می‌شود و منطقه‌ای برای گردهمایی پرندگان در زمستان و بهار است.

پرندگان مختلفی از جمله فلامینگو، انواع اردک و مرغ دریایی در زمستان به این منطقه پرواز می‌کنند. همچنین گیاهانی مانند ارکیده قبرسی در این منطقه رشد می‌کنند و علاقه‌مندان برای دیدن این گونه گیاهی و دیگر گیاهان خاص منطقه به آن سفر می‌کنند. تنوع زیستی این منطقه باعث شده تا اهمیتی جهانی داشته باشد، چراکه خانه بسیاری از پرندگان مهاجر و گونه‌های در معرض خطر شناخته می‌شود و حفاظت از آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

ارزش تاریخی تکیه خاله سلطان در سطح جهانی

این منطقه از نظر تاریخی نیز بسیار مهم شناخته می‌شود. زیرا نشان دهنده گسترش اعراب از شرق به غرب است. جزیره قبرس به عنوان یک پل در انتقال ویژگی‌های فرهنگی از شرق به غرب عمل کرده است. این جزیره حتی در مراحل اولیه تاریخ بشر نیز نقش دارد و آثاری مربوط به دوره نوسنگی در آن دیده می‌شود.

اما تکیه خاله در میان بناهای اسلامی این جزیره، به عنوان مهم‌ترین مرکز مذهبی برای جامعه مسلمان جزیره شناخته می‌شود. جالب است بدانید که حتیزه عادل حسینعلی (Hatice Adile Huseyin Ali)، ملکه اردن، در بخش شرقی مجموعه تکیه خاله دفن شده است. ملکه در سال ۱۹۲۵ و ۱۹۲۹ به قبرس فرار کرد و در نزدیکی قبر ام حرم به خاک سپرده شده، چرا که شوهرش، پادشاه اردن از نوادگان پیامبر بود.

رزرو آنلاین هتل های ارزان قبرس با الی گشت

بازسازی‌های تکیه خاله سلطان

وزارت آثار باستانی در سال ۱۹۶۷ بازسازی‌هایی را آغاز کرد تا بنای یادبود حفظ شود. این بازسازی‌ها شامل سنگ تراشی، تراش چوب و احیای عناصری هنری بود. بین سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۵ نیز مسجد، مناره، مقبره و ساختمان‌های جانبی توسط وزارت آثار باستانی از طریق تامین مالی USAID و برنامه توسعه کمک‌های سازمان ملل متحد ادغام و بازسازی شدند.

مسجد هنوز برای اهداف اصلی خود استفاده می‌شود و تنها یک بنای تاریخی یا موزه به شمار نمی‌رود. زمانی که وارد این مجموعه شوید به خوبی می‌توانید حکاکی‌های به‌جای مانده از دوران عثمانی را ببیند. به خصوص حکاکی سلطان محمد دوم که در سردر باغ دیده می‌شود و بر روی آن نوشته شده «تکیه خاله سلطان توسط این بندهٔ محبوب خداوند، فرماندار بزرگ عثمانی قبرس ساخته شده است». باغ پاشا و مجموعه گلشن فیض نیز همچنان حفظ شده و معماری این بخش دیدنی و جذاب است.

سخن پایانی

مجموعه مسجد تکیه خاله سلطان قبرس، مکانی دیدنی است. دریاچه لارناکا که در نزدیکی آن قرار دارد در هر فصل از سال زیبایی خاص خودش را دارد و از پرندگان مختلف میزبانی می‌کند. بنای مسجد خود یک جنبه تاریخی دارد و به خوبی می‌توانید شیوه معماری عثمانی را در آن ببینید. البته، مهم‌ترین بخش مقبره ام حرم است که آغازگر تمامی این مجموعه بوده است. امیدواریم از این مقاله مجله الی گشت اطلاعات مفیدی درباره این مکان زیبا و تاریخی به دست آورده باشید.

سوالات متداول

۱.تکیه خاله سلطان به چه دلیل مهم است؟

این مجموعه در تاریخ جهان اسلام نقش مهمی دارد و یکی از مسجدهای سنتی است که سالانه گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند.

۲.چه کسی در تکیه خاله سلطان دفن شده است؟

ام حرم در حادثه ای فوت می‌کند و باور بر آن است که در ۶۴۹ میلادی در این مکان دفن شده باشد.

۳.بلیط سفر به قبرس برای بازدید از تکیه خاله را از کجا تهیه کنیم؟

شما می‌توانید بلیط خود برای سفر به قبرس را از مجموعه الی گشت تهیه کنید