تاریخ کشور مراکش
موراکوش، مَراکِش، مغرب که به عربی المغرب خوانده می شود کشوری است که در دورترین بخش شمال غربی قاره آفریقا قرار دارد. با توجه به موقعیت جغرافیایی و نقش تاریخی این سرزمین در آفریقا بررسی تاریخش در تاریخ این قاره دارای اهمیت است. این کشور در بین کشورهای شمال آفریقا نقش و جایگاه مهمی را ایفا می کند. در ادامه با الی گشت سیری در تاریخ کشور مراکش خواهیم داشت و با این سرزمین و ویژگی های جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی آن بیشتر آشنا خواهید شد.
جغرافیا و آب و هوای مراکش
مطالب مرتبط: دره تودرا در مراکش+ تصویر ۱۴ جاذبه ی معروف فاس در مراکش
مراکش کشوری در شمال غربی آفریقا، در مجاورت اقیانوس اطلس با ساحلی طولانی که جبل‌الطارق و دریای مدیترانه در شمال، موریتانی جنوب، الجزیره در شرق و اقیانوس اطلس در غرب، همسایگانی هستند که این کشور را از چهار سو در برگرفته اند. در مناطق غربی و شمال غرب آب وهوای اقیانوس اطلس، در مناطق شمالی آب وهوای مدیترانه ای، مناطق جنوبی آب‌وهوای گرم و بیابانی، مناطق داخلی دارای آب وهوای قاره‌ای، و در رشته کوه‌های اطلس برف و باران دیده می شود. کازابلانکا، محمدیه، اگادیر، ناظور، طنجه و آسفی از مهم ترین بندرهای مراکش هستند. به طور کلی مراکش آب وهوایی معتدل و بارانی دارد و با اروپا فقط ۱۳ کیلومتر فاصله دارد.
زبان و دین، جمعیت، فرهنگ
آمازیغی زبانی است که ریشه آفریقا آسیایی دارد و در چند کشور گویشور دارد که مراکش هم یکی از آنهاست. مراکش در مدارس و مناطق بربر نشین این زبان را به عنوان زبان رسمی پذیرفته است و تقریباً بیشتر مردم مراکش زبان عربی را نمی دانند. این زبان دارای هفت لهجه است. در سایر نقاط مراکش به زبان عربی حرف می زنند. دین رسمی مراکش دین اسلام است اما در مراکش تعداد کمی هم از ادیان مسیحی و یهودی ساکن هستند. اقوام آمازیغ یا بربر ساکن در ناحیه شمال آفریقا از گذشته های دور ارتباط قوی و گسترده ای با اقوام و تمدنهای باستانی وندالی، رومانی، فنیقی، بیزانسی، وکارتاژی داشتند هر چند هیچ کدام از تمدنهای نام برده شده قدرت سلطه کامل براین بخش از آفریقا را نداشتند.
جمعیت این کشور از دو قوم سامی عرب و بربر آمازیغ تشکیل شده که علاوه بر نقاط مشترکی که بین این دو قوم وجود دارد از جمله دین اسلام، بر فرهنگ این کشور هم به یک اندازه تاثیر گذاشته و هر کدام از این اقوام میراث فرهنگی خاص خود را به جا گذاشتند. مراکش حدود ۳۱ میلیون تن جمعیت دارد. از این تعداد افراد جمعیت مراکش، حدود ۵۰ درصد، جمعیت بیسواد این کشور را تشکیل می دهد، که ۶۲ درصد آن زنان و حدود ۳۸ درصد آن مردان هستند. مراکش کشوری است که فرهنگ نسبتاً متنوع وغنی دارد و در نقاط گوناگون آن میراث فرهنگی این سرزمین دیده می شود. در ایجاد و ادامه یافتن این فرهنگ و تمدن غنی دو قوم نقش عمده ای داشتند یکی بربرها و دیگری اعراب بودند که این تنوع و گوناگونی و رونق فرهنگی را بوجود آوردند. نام این کشور از نام پایتخت قدیمی این سرزمین یعنی شهر مراکش انتخاب شده که این واژه در زبان انگلیسی به کلمه مراکش تغیر یافته است. معنی کلمه مراکش یعنی سرزمین خدا. در حال حاضر پایتخت این کشور شهر رباط است..
تاریخ کشور مراکش از دیروز تا امروز
سرزمین مراکش در سال ۶۶۵ م. با اسلام آشنا شد و ساکنان این منطقه با تعالیم و آموزه های اسلام آشنا شده و دین اسلام را پذیرفتند. در این میان کشمکش هایی هم بین قبایل و اقوام داخل این سرزمین شکل گرفت و عاقبت در سال ۷۸۶ م. شخصی به نام مولا ادریس بن عبدالله بن الحسن بن الحسن ابن علی از زیر سلطه حکام و خلفای عباسی بغداد خارج شده و با یک هدف مشخص و تلاش بی وقفه به تبلیغ و گسترش اسلام در منطقه پرداخت. به همین دلیل اهل مراکش او را امیرالمؤمنین خود دانسته و با او بیعت کرده و ابراز وفاداری و حمایت و پشتیبانی از او را کردند. به این ترتیب با کمک او اولین دولت مستقل اسلامی و در حقیقت خلافت مشرق را بنیان گذاشت نام این دولت مستقل دولت ادریسیان بود. پس از آن ساکنان و حاکمان مراکش، با نادیده گرفتن تفاوتهای قبیله‌ای خود همه سعی و تلاش شان بر این بود که دین اسلام را در سرتاسر کشور و حتی سایر نقاط و مناطق جنوبی و سرزمینهای آفریقایی دیگر و خارج از آن مانند مناطق شمالی و کشورهای پرتغال، جنوب فرانسه و اسپانیا گسترش دهند.
از سال ۱۸۷۳ که همزمان با حکومت حسن اول و نیز عبدالعزیز و مولای حفیظ بود تا سال ۱۹۱۲ مراکش استقلال خود را همچنان حفظ کرد دلیل لین مساله رقابت کشورهای بزرگ استعمارگر بود. اما در همین سال بود بخش بزرگی از مراکش به اشغال فرانسه درآمد و از این زمان مبارزه علیه تسلط فرانسه بر این کشور شروع شد. این مبارزات به رهبری عبدالکریم خطاب اداره می شد. در سال ۱۹۲۷ م. محمد پنجم به قدرت رسید و صاحب تخت سلطنت شد. او مخالف سلطه استعماری فرانسه بود اما در همان حال ارتباط با فرانسه را هم در نظر داشت به همین دلیل به یک چهره ملی تبدیل شد و در آینده لقب پدر استقلال مراکش را به نام خود کرد. با دخالت مستقیم فرانسه محمد پنجم عزل و تبعید شد. این تبعید نقش مثبتی در به استقلال رسیدن مراکش داشت. و این موضوع در تاریخ کشور مراکش تاثیر بسزایی داشت.
بعد از استقلال اولین قانون اساسی کشور در سال۱۹۶۲ به تصویب رسید. پادشاه عالی ترین مرجع از نظر سیاسی و مذهبی محسوب می شد. در حال حاضر مراکش دارای نظام پادشاهی مشروطه و دمکراتیک حاکمیت است. پس از استقلال مراکش ملک محمد پنجم با خواست مردم به کشور بازگشت و بر تخت نشست پس او ملک حسن دوم و سپس ملک محمد ششم تا به امروز در این کشور حکومت می کند.
دودمان های حاکم بر مراکش
- ادریسیان
- مغراویان
- مرابطان
- موحدون
- مرینیان
- وطاسیان
- سعدیان
- علویان
برخی آثار تاریخی مراکش:
- آرامگاه ملک محمد پنجم و ملک حسن دوم
- شاله، قلعه بازمانده از دوران رم
- مدینه بخش قدیمی شهر رباط
- موزه باستانشناسی
- موزه ودایه
- دارالبیضا، این مسجد بر روی آب قرار دارد
- مکناس ضریح مولای اسماعیل
- باب‌المنصور
- موزه دارالجامع
- الحمرا که دیوارهای آن باقی‌مانده‌است
- آرامگاه ابن بطوطه
- غار هرکول
- موزه هنرهای معاصر