تمدن رود نیل و سرگذشت سرزمین فراعنه – بخش یکم

تاریخ مصر

تاریخ مصر در گذشته های دور

تمدن رود نیل را که سرزمین مصر حاصل آن است، بستر و خاستگاه تمدن بشری می دانند. و همچنین شاید در نوشته های محققان و مورخان و تاریخ نگاران تمدن ها و نیز تاریخ مصر دیده باشید که نوشته اند مصر هدیه رود نیل یا تمدن رود نیل و … که همه ی این موارد و گفته های تاریخ نگاران نشان دهنده اهمیت رود نیل در پیدایش این سرزمین و همچنین تاریخ مصر و گذشته این کشور است. تقسیم بندی های گوناگونی برای تاریخ هر کشور وجود دارد که تاریخ مصر را هم به دوره های تاریخی مختلفی تقسیم کرده اند اما به طور کلی تاریخ مصر شامل این بخش ها و دوره ها است:

سه دوره ی تاریخ مصر

۱. دوره پادشاهی قدیم

۲. دوره پادشاهی میانه

۳. دوره پادشاهی نوین

ما در زنگ تاریخ در بخش های مختلف هر کدام از این دوره ها را از گذشته تاریخ مصر تا امروز مورد بررسی قرار می دهیم.

مصر بیش از ۳۰۰۰ هزاره پیش از میلاد

مطالب مرتبط:
مصر؛ کشوری با عجیب ترین آثار تاریخی + ویدیو
کشف دو مقبره باستانی در مصر

بعد از دوره مصر پیش از تاریخ به مصر باستان می رسیم که تاریخ مصر را از ۳۰۰۰ سال پیش شامل می شود و خودش به دوره های مختلفی تقسیم می شود که شامل موارد زیر است:

دوره آغاز دودمان های مصر که از ۳۱۰۰ تا حدود ۲۶۰۰ پیش از میلاد است، دوره پادشاهی کهن  و پادشاهی نوین مصر تا دوره ی پایان مصر باستان و شروع دوره کلاسیک از حدود ۲۶۰۰ تا ۳۳۰ پیش از میلاد است و خودش به دوره های میانی یکم و دوم و سوم تقسیم می شود مثل؛ دوره پادشاهی کهن مصر،  دوره نخست میانی مصر، پادشاهی میانه مصر، دوره دوم میانی مصر، پادشاهی نوین مصر، دوره سوم میانی مصر، دوره پایانی مصر باستان و شروع دوره جدید است.

دوره آغازین دودمانی مصر

در لوحه نارمر دیده می شود که یکپارچه شدن مصر برای اولین بار ذکر شده است. در ابتدای پیدایش حکومت‌های مقتدر مصر به شکل یک فرمانروایی متحد نبوده است، در دهه‌ های آخر هزاره سوم قبل از میلاد مصر توسط فرمانروایان محلی در دو بخش شمالی و جنوبی به صورت مستقل اداره می شد.

اما وقتی شاهی به نام منس به میدان آمد این سرزمین متحد شد و دودمان یکم قدرت گرفت و بوجود آمد. طبق نوشته های مورخان تاریخ مصر پایتخت این سرزمین در این زمان شهر تینیس بوده است  که در حال حاضر هنوز این مکان یافته نشده است و باستان شناسان برای پیدا کردن آن به تحقیق و بررسی مشغول هستند. و چون تا کنون هیچ مدرکی از وجود پادشاهی به اسم منس در منابع پیدا نشده بعضی از مصر شناسان و مورخان تاریخ مصر معتقدند که این شخص یعنی پادشاه منس بیشتر افسانه است و در حقیقت این شخصیت همان نارمر است و نارمر همان فرمانروایی است که در لوحه معروفش تصویرش نقش شده ‌است. او همان کسی است که باعث اتحاد دو مصر ناحیه شمالی و ناحیه جنوبی است. نارمر بعد از یکپارچه کردن دو مصر قدرت بیشتری یافت.

او از شهر ابیدوس در مصر علیا بود و از این شهر حرکت تاریخی خودش را در تاریخ مصر شروع کرد. تاریخ ‌دانان تاریخ مصر باستان معتقدند که از همین نقطه بود ه که این اتحاد شروع شده و تا قرن چهارم قبل از میلاد که اسکندر مقدونی این سرزمین را فتح کرد در مجموع ۳۱ دودمان یا خاندان پادشاهی بر این ناحیه حکومت کردند و در آن جا در آن دوره قدرت و اقتدار قابل توجهی داشتند.

سلسله های حاکم بر تاریخ مصر در سه دودمان اولیه باعث بنا و ایجاد آن پادشاهی بزرگ شدند و با قدرتی که به تدریج بدست آوردند آن را تثبیت کردند.

آنان شیوه های حکومت‌ داری و سیستم اداره کشور را برای شاهان این دودمان‌ ها در دوره های بعدی پایه ریزی کردند و بنیان چگونگی حاکمیت در سرزمین مصر در هزاره‌ های بعد از آن را بنا کردند. قدرت یافتن روز افزون  فرعون ها و ثروت های افسانه ای و فراوان آنان در این دوره را می شود در لوحه ها و کتیبه های بازمانده از آن ها دید. آثار و بناهایی که از این دوره ها یعنی دو دوره آغازین پیش‌ دودمانی و دودمانی باقی مانده مربوط به فرعون ها و طبقات بالای جامعه بوده که به عنوان آرامگاه استفاده می شده است.

تا آخر دوره آغازین دودمانی، ساختارهای اشرافی ‌گری در جامعه مصر شکل گرفت و در کنار آن قدرت گرفتن پادشاهان محلی سبب ازیاد قدرت و ثروت ملی شد و داد و ستد با کشورهای خارجی را بیشتر کرد. این داد و ستدها بیشتر توسط خانواده‌ ها و افراد متنفذ و برای تولید بهترین وسایل برای ایجاد آرامگاه بود.

تاریخ مصر را در سه بخش که بخش اول آن امروز گفته شد و دو بخش دیگر در روزهای آتی گفته خواهد شد  از پیدایش این سرزمین و عصر فراعنه تا انقلاب مصر در سال ۲۰۱۱ مورد بررسی قرار می گیرد. در بخش دوم تاریخ مصر که به دوره باستان و هزاره دوم و اول پیش از میلاد اختصاص دارد را برای شما دوستداران تاریخ و بویژه تاریخ مصر باستان می گوییم.

دوره ای که در دره  رود نیل جمعیتی فراوان و بیش از ۵ میلیون تن در این نقطه ساکن بودند و همین ازدحام و تراکم جمعیتی در این نقطه یکی از عوامل رشد و تکامل تکنولوژی آن دوره بود که در استفاده بهینه از رود نیل و فراهم شدن رفاه نسبی مردم این منطقه تاثیر گذاربود. ادامه تاریخ مصر باستان را در بخش بعدی دنبال کنید.