تاریخ آلبانی
یکی از کشورهایی که تمدن و فرهنگ کهنی دارد کشور آلبانی است. این کشور که در دنیای امروز ما، با نام جمهوری آلبانی شناخته می شود در جنوب شرق اروپا واقع شده و یکی از شهرهای مهم آن، تیرانا، پایتخت این کشور است. بر اساس تحقیقات محققان و تاریخ نگاران از این سرزمین مدارک و شواهد فراوانی بدست آمده است که گویای حضور انسان ها در هزاره های تاریخی در این منطقه است. در این سرزمین در دوران نوسنگی ابزار سنگی مورد استفاده بوده است. همچنین در دوره های مختلف عصر حجر استقرار فرهنگ و شکل گیری تمدن در این منطقه دیده می شود. در زنگ تاریخ امروز الی گشت با هم تاریخ آلبانی را بررسی می کنیم تا با گذشته این سرزمین آشنا شویم.
تاریخ آلبانی از گذشته تا امروز
مطالب مرتبط: راهنمای سفر به آلبانی جاذبه های معروف تیرانا در آلبانی
سرزمینی که از دوران نوسنگی در آن شواهد گوناگونی کشف شده و رشد تمدن و فرهنگ در این نقطه در هزاره های دور از ویژگی های تاریخی آن محسوب می شود، جای تردیدی در قدمت و دیرینگی آن وجود ندارد، اما در دوران بعد تر باید دید چه اقوامی در این سرزمین ساکن بودند و این سرزمین چه ها از سر گذرانده تا به امروز رسیده است.
نظر تاریخدانان درباره ی نیاکان و اجداد آلبانیایی‌ها این است که نیای مردم این سرزمین، قوم هندواروپایی ایلیری بوده و برخی از مورخان تاریخ آلبانی بر این نظرند که حدود ۲۵۰۰ سال پیش اقوام ایلیری از اروپای مرکزی و بویژه سرزمینی که امروزه به نام کشور آلمان شناخته می شود به این سرزمین مهاجرت کردند که این منطقه در گذشته خیلی گسترده تر و بزرگتر از آلبانی امروزی بوده است.
ایلیری ها در آلبانی
تاریخ آلبانی گویای آن است که در آغاز هزاره دوم پیش از میلاد قوم ایلیری در این سرزمین ساکن بوده و در محدوه جغرافیایی ایلیریا سرزمین هایی قرار می گرفت که شامل یونان شمالی، کرواسی، اسلوونی، مونته نگرو و مقدونیه بوده است که وسعت و گستردگی سرزمین آلبانی در گذشته را می رساند.
همچنین بدلیل اینکه در سایر نقاط بالکان مثل هرزگوین و مونته نگرو اقوام ایلیری با تهاجمات رومیان و اسلاوها مواجه شدند مجبور به عقب نشینی شده و سکونت در منطقه مورد بحث را بر دیگر نقاط ترجیح دادند و در همین آلبانی امروزی ساکن و ماندگار شدند. در دیرینگی فرهنگ ایلیریایی‌ها جای بحث نیست و این فرهنگ از دوره سنگی تکامل یافته و در سرزمین آلبانی تا دوره برنز و حدود سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد تداوم داشته است، این فرهنگ در طی زمان با مسیحیت و اسلام پیوندهای عمیقی ایجاد کرده است.
بنابراین از آنجا که سرزمین آلبانی امروزی، قبل از میلاد قسمتی از سرزمینی بزرگ به نام ایلیریا بوده اسم آن از نام تیره ایلیری که یکی از تیره‌های هندواروپایی بودند گرفته شده است. محققان احتمال می دهند که واژه آلبانی از دوره کلت‌ها و پیش از آن بوده که معنی آن سرزمین تپه ها است. ریشه واژه ی آلب با نام کوهستان آلپ هم ریشه است. عده ای دیگر از محققان معتقدند که این اسم با واژه هندواروپایی آلب به معنای سپید از نظر ریشه ای یکسان هستند، اما در زبان عربی آلبانی بصورت ارناووط درآمده و در زبان ترکی این کلمه عربی شده ی شکل آرناؤود است و مردم ترکیه آلبانی را به همین نام می شناسند.
آلبانی از گذشته های دور مورد توجه ابر قدرت‌ها بوده و اولین بار یونانی ها بودند که این منطقه را مورد تهاجم قرار دادند و تحت تسلط خود در آوردند. ایلیری‌های ساکن در نقاط جنوبی و کرانه های دریای آدریاتیک که قصد مقاومت در برابر مهاجمان را داشتند مغلوب یونانی های استعمارگر و زیاده خواه شدند در نتیجه یونانی سرزمین های مستعمره ای خود را در این مناطق بنا کردند که از آن جمله شهرهای آپولونیا در جنوب آلبانی و اپیدامنوس بود.
ایلیری ها و امپراتوری روم
اما ایلیری ها مردمی نبودند که تحمل مهاجمان را داشته باشند به همین خاطر با یونانی‌ها در آب‌های دریای آدریاتیک برای یک دوره طولانی چند صد ساله به مبارزه ادامه دادند. در این میان دزدان دریایی ایلیری امنیت و نظم مورد نظر یونانی ها را بر هم می زدند و اجازه نمی دادند که در این مناطق آرامش برقرار شود.
تاریخ کشور آلبانی در دوره های بعد با شرایط تازه ای مواجه شد و این سرزمین قلمرو نفوذ قدرت های دیگری شد. در یک دوره مستعمره ی امپراتوری روم غربی شد و منطقه ای بود که جنگ بر سر تصاحب آن بین دو امپراتوری روم غربی و شرقی بود که این مساله باعث شد سرنوشت این سرزمین بارها و بارها دگرگونی را تجربه کند با این همه ایلیری‌ها در مقابل تجاوزات امپراتوری های غربی و شرقی مقاومت کرده و حملات اسلاوها و ترکان عثمانی به این سرزمین نتوانست هویت تاریخی ایلیری های ساکن سرزمین آلبانی را به نابودی بکشاند. اما اصلی ترین خطری که آلبانی را تهدید می کرد خطر حملات اسلاوها به این سرزمین بود که با حمایت امپراتوری روم شرقی این حملات صورت می گرفت.
ترکان عثمانی در آلبانی
اسلاوها با حمایت کنستانتینوپول در طی قرن های ۷ تا ۹ میلادی حملات پی در پی داشتند و این حملات خرابی و نابودی فرهنگ و تمدن روم کاتولیک را به دنبال داشت و در پی آن، اسلاوها علاوه بر تخریب فرهنگ و تمدن به بی رحمانه ترین شکل ممکن کشتار ایلیری‌ها را در برنامه های تجاوزات خود قرار دادند و در نتیجه خیلی از آلبانیایی‌ها به نقاط کوهستانی این منطقه پناه بردند.
طولانی ترین دوره ی تاریخی سلطه حکومت های خارجی بر سرزمین آلبانی به تهاجمات و حضور عثمانی ها در این سرزمین نسبت داده شده است. بعد از رومی‌ها این عثمانی ها بودند که یکی از موثرترین قدرت های مهاجم تاریخ آلبانی محسوب می شوند. عثمانی ها در قرن چهاردهم میلادی با تسلط بر بعضی نواحی مسکونی آلبانیایی ها، بر این مناطق تسلط یافته و توانستند یک حکومت مرکزی بنا بر آنچه که مورد علاقه و نظرشان بود را در این منطقه ایجاد کرده و فرهنگی را گسترش دهند که با آداب و سنن قبیله ای مردم ساکن در این منطقه کاملا متفاوت بود.
تهاجمات و درگیری ها در این نقطه بحران خیز و این منطقه حساس که طمع خام سلطه جویان و قدرت طلبان بود ادامه داشت تا اینکه در دوران معاصر، تاریخ آلبانی رنگ و بوی دیگری گرفت. درسال ۱۹۱۳ میلادی برای حل بحران های منطقه کنفرانس لندن برگزار شد و طی آن با توافق قدرت های بزرگ اروپا در آن دوره یعنی آلمان و انگلستان تصمیم بر آن شد کشور جدید آلبانی بوجود بیاید با این تصمیم قدرت صربستان در دریا محدود می شد و در عوض بعضی سرزمین ها به صرب ها واگذار شد، به این ترتیب کشور کوچک آلبانی در قسمت غرب بالکان و ساحل شرق دریای آدریاتیک بر روی نقشه جهان پدیدار شد.