فرورفتگی هایی که همانند دهانه آتشفشان می باشند معمولا در اثر برخورد شهاب سنگ یا ستاره دنباله دار با یک سیاره یا کره ماه به وجود می آیند. تمامی اجسامی که درون منظومه شمسی ما معلق می باشند، برای کره زمین همانند یک بمب افکن عمل خواهند کرد. بمباران توسط این شهاب سنگ ها به وضوح بر روی سطح ماه، مریخ و عطارد قابل مشاهده می باشد. بر روی کره زمین موضوع کمی متفاوت است زیرا در اینجا اکثر این ضربه ها به طور پیوسته توسط فرسایش و یا تغییرات زمین شناسی از بین می روند. با این حال تقریبا ۱۷۰ ضربه بر روی سیاره ما شناسایی شده اند. قطر این دهانه ها از چند ده متر تا چند صد کیلومتر بوده و تاریخ آن ها به از سال های اخیر تا ۲ میلیارد سال قبل باز می گردد. دهانه هایی که در اثر برخورد شهاب سنگ در این لیست آورده شده نسبتا جوان هستند. یک نمونه از دهانه های قدیمی و بزرگ، دهانه چیکسولوب (Chicxulub) بوده که قطر آن ۱۸۰ کیلومتر می باشد. تصور می شود تاثیری که این دهانه معروف بر روی زمین گذاشته موجب اتقراض دایناسورها در ۶۵ میلیون سال قبل شده است. با الی گشت همراه شوید.
مطالب مرتبط: شهاب سنگ وحشتناکی که یک ماشین را نابود کرد! احداث اولین پارک گردشگری فضایی در دامغان تا پایان سال اولین کشور فضایی که بیش از ۱۰۰ هزار شهروند دارد!
دهانه کالی در اثر برخورد شهاب سنگ در فاصله زمانی بین قرن چهارم تا هشتم پیش از میلاد به وجود آمده است. در ارتفاع ۵ تا ۱۰ کیلومتری از زمین شهاب سنگ به چندین قطعه تقسیم شده و سپس با سطح برخورد کرده است. بزرگترین این دهانه ها حدود ۱۱۰ متر قطر و ۲۲ متر عمق دارد. در شعاع ۸ کیلومتری از این دهانه اصلی تعداد ۸ حفره کوچک دیگر در اثر این بمباران به وجود آمده است. احتمالا تمام جنگل های جزایر استونی در اثر این برخورد سوخته است. حتی ممکن است ساراما جزیره افسانه ای Thule بوده که با واژه آتش در فنلاند در ارتباط می باشد.
دهانه تنومر تقریبا به شکل یک دایره کامل بوده و قطر آن ۱.۹ کیلومتر می باشد و همچنین ارتفاع از لبه آن نیز به ۱۰۰ متر می رسد. این حفره در کویر صحرای غربی در موریتانی واقع شده است. زمین شناسان مدرن در خصوص این مکان احتمال داده اند که می تواند آتشفشان باشد. اما بررسی های دقیق تر نشان داده است که در واقع گدازه های به وجود آمده در اثر ذوب شدن سنگ ها در برخورد شهاب سنگ بوده است. تاریخ این برخورد به ۱۰ تا ۳۰ هزار سال پیش باز خواهد گشت.
دریاچه لونار در ماهاراشترا (Maharashtra) در حدود ۵۰ هزار سال پیش در اثر برخورد شهاب سنگ به وجود آمده است. این دریاچه آب شور که در اثر سنگ های بازالت به وجود آمده است قطری در حدود ۱.۲ کیلومتر داشته و عمق آن از لبه به اندازه ۱۳۷ متر می باشد. عبادتگاه های بسیاری در اطراف این دریاچه ساخته شده که البته امروزه از اکثر آن ها تنها خرابه هایی باقی مانده است. تنها عبادتگاه باقی مانده Daityasudan بوده که در شهر لونار واقع شده و به افتخار پیروزی ویشنو ساخته شده است. این دهانه خودش به عنوان یک مقصد سرگرم کننده شناخته می شود که می توان پوشش گیاهی اطراف آن و پرندگانی که در آن زندگی می کنند را مشاهده نمود.
دهانه مونتوراکی در جنوب سالار داتاکاما (Salar de Atacama) در شیلی واقع شده است. ابعاد فعلی آن ۴۶۰ متر قطر و ۳۴ متر عمق می باشد. این حفره در اثر برخورد شهاب سنگ در حدود یک میلیون سال پیش ایجاد شده است. به دلیل شرایط شدید خشکسالی این منطقه، دهانه هنوز قابل مشاهده می باشد. اندازه و مورفولوژی این دهانه شباهت بسیار زیادی با دهانه بونویل (Bonneville) در مریخ داشته که در سال ۲۰۰۴ توسط کاوشگر اسپریت کشف گردید. هر دو آن ها کم عمق بوده، بلوک هایی که در نزدیک دهانه هستند شبیه می باشند و هر دو در یک محیط آتشفشانی تشکیل شده اند.
این دهانه که در نزدیکی مرکز اسنرالیا واقع شده است در اثر برخورد شهاب سنگ در ۱۴۲ میلیون سال پیش به وجود آمده است. قطر دهانه این حفره ۶ کیلومتر می باشد که در اثر فرسایش به این میزان رسیده است. به نظر می رسد که در ابتدا قطر این دهانه ۲۲ کیلومتر بوده است. این سایت به عنوان نورالا (Tnorala) در میان مردم بومی شناخته می شود و به عنوان یک مکان مقدس به شمار می رود.
دهانه تسواینگ توسط برخورد شهاب سنگ با قطری به اندازه ۳۰ تا ۵۰ متر در حدود ۲۲۰ هزار سال پیش به وجود آمده است. در مرکز دهانه یک دریاچه در بهار و توسط آب باران به وجود می آید. ابزارهای سنگی پیدا شده از دوره سنگی نشان می دهد که این دهانه به عنوان محلی برای شکار و جمع آوری نمک مورد استفاده قرار می گرفته است. مهاجران اروپایی آن را زوتپن (Zoutpan) و قبایل محلی به آن محل نمک گفته می شود.
دهانه پینگوالوت که در حدود ۱.۴ میلیون سال پیش در محل کانادا امروزی به وجود آمده است در اثر برخورد شهاب سنگ به وجود آمده به طوری که قدرت انفجار آن در حدود ۸۵۰۰ برابر بمب اتمی هیروشیما بوده است. قطر دهانه این حفره ۳.۴۴ کیلومتر و ارتفاع لبه های آن ۱۶۰ متر بوده و حدود ۴۰۰ متر عمق دارد. دریاچه ای که در کف این حفره ایجاد شده است دارای ۲۷۰ متر عمق بوده که یکی از خالص ترین آب های جهان را در خود جای داده است. این دریاچه ورودی یا خروجی مشخصی نداشته و تنها از طریق باران و یا برف جمع آوری شده و از طریق تبخیر از بین می رود. این دهانه در سال ۱۹۴۳ توسط هواپیماهای نیروی ایالات متحده در پروازهای هواشناسی کشف گردید. پینگوالوت در زبان محلی به معنی جایی است که زمین بالا می رود.
یک دهانه نسبتا جوان شناخته شده دهانه آمگوید می باشد که در اثر برخورد شهاب سنگ سنگینی در حدود ۱۰۰ هزار سال پیش ایجاد شده است. این مکان در نواحی دور دست در جنوب غربی الجزایر واقع شده است. دهانه ای که در اثر برخورد ایجاد شده ۴۵۰ متر قطر و ۳۰ متر عمق دارد. بالای لبه های آن توسط بلوک هایی از ماسه سنگ که چند متر قطر دارند پوشیده شده است. مرکز این دهانه تخت بوده و توسط ذرات باد آورده فشرده شده است.
دهانه ولف کریک که در استرالیا واقع شده است در حدود ۳۰۰ هزار سال پیش در اثر برخورد شهاب سنگ ایجاد شده است. سهاب آسمانی برخورد کرده حدود ۵۰ هزار تن وزن داشته و باعث ایجاد ئهانه ای به قطر ۸۷۵ متر شده است. دهانه ای که در ابتدا وجود داشته احتمالا در حدود ۱۲۰ متر قطر داشته و در طول زمان در اثر فرسایش باعث شده تا لبه های آن توسط شن و ماسه پر شود. امروزه عمق دهانه از لبه دیواره های آن ۶۰ متر و همین دیواره ها در حدود ۲۵ متر از سطح بیابان بالاتر می باشد. در اطراف دهانه برخورد تعداد اندکی قطعات شهاب سنگ آهنی نیز پیدا شده است. این ساختار در اثر یک اکتشاف هوایی در سال ۱۹۴۷ کشف شده هرچند که مردم بومی سال ها قبل آن را پیدا کرده بودند.
دهانه بارینگر بهترین و شناخته شده ترین اثر حفظ شده بر روی زمین در اثر برخورد شهاب سنگ می باشد. این دهانه به نام دانیل بارینگر نامگذاری شده زیرا او اولین شخصی بود که اعلام کرد این اثر از یک سنگ آسمانی ایجاد شده است. این مکان همچنان به صورت خصوصی متعلق به این خانواده بوده و به دهانه متور و یا دهانه آریزونا نیز شناخته می شود. این دهانه که در نزدیکی فلاگ استاف (Flagstaff) اریزونا قرار گرفته است دارای قطری به اندازه ۱۲۰۰ متر، عمق ۱۷۰ متری و ۴۵ متر لبه دیواره های آن می باشد. این دهانه حدود ۴۰ هزار سال پیش در اثر برخورد شهاب سنگ آهنی به قطر ۵۰ متر و وزن چند صد هزار تن ایجاد شده است. تحقیقات جدید نشان داده که سرعت این شهاب سنگ در هنگام برخورد حدود ۱۲.۸ کیلومتر در ثانیه بوده است.
قطعا یکی از جذاب ترین مطالبی که مورد توجه بسیاری از افراد است شهاب سنگ ها و به خصوص آن هایی است که با زمین برخورد کرده اند. هر چیزی که توسط طبیعت به طوز ذاتی به وجود آمده باشد می تواند بعه عنوان یکی از جاذبه های طبیعی در گردشگری مورد استقبال قرار گیرد.
منبع: www.touropia.com
۶ نظرات