باغ گلستان تبریز، باغ فجر یا به زبان محلی «گولوستان باغی» با ۵۲ هزار مترمربع مساحت، یکی از قدیمی‌ترین بوستان‌های تبریز محسوب می‌شود. این باغ زیبا در سال ۱۳۰۸ ساخته شده است و در حال حاضر به‌عنوان اولین باغ ملی و گردشگاه عمومی شهر تبریز پذیرای گردشگران زیادی است.
در این باغ زیبا حوض‌ها و استخرهای متعددی وجود دارند که با چمن‌های سبز و درختان بلند محصور شده‌اند. در این مقاله قصد داریم اطلاعات کاملی درباره باغ گلستان تبریز ارائه دهیم. با الی گشت همراه باشید تا با این مجموعه‌ی زیبا و سرسبز بیشتر آشنا شویم.
بوستان یا باغ گلستان از محبوب‌ترین جاذبه‌های تبریز است که در غرب این شهر قرار دارد. این بوستان با محیط سرسبز و زیبا، چمن‌کاری و گل‌کاری‌های تماشایی و فواره‌های متعدد خود فضای دنج و جذابی را برای سپری کردن اوقات فراغت فراهم کرده است و شهروندان و گردشگران برای گشت‌وگذار و استراحت می‌توانند سری به این بوستان بزنند.
باغ گلستان از قدیمی‌ترین بوستان‌های تبریز و کشورمان محسوب می‌شود. متأسفانه تخریب بخش‌های مختلفی از این بوستان در سال‌های گذشته باعث شده در حال حاضر این مجموعه شکوه گذشته‌ی خود را نداشته باشد. اما با این وجود باغ گلستان هنوز هم در بین اهالی و گردشگران محبوب است.
تاریخچه باغ گلستان تبریز به سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۰۰ شمسی بازمی‌گردد. در این دوره استاندار تبریز دستور داد تا در محل ویرانه‌های گورستان قدیمی گجیل زدوده یک بوستان سرسبز برای تفریح و استراحت مردم ساخته شود. در ابتدا این کار مورد مخالفت اوباش محلی قرار گرفت اما پس از مدتی یکی از افسران قزاق که از خویشاوندان استاندار آن دوره بود با همکاری نیروهای شهربانی و بلدیه، اوباش مخالف را دستگیر کرد و به زندان انداخت. بدین‌ترتیب مقدمات ساخت بوستان فراهم شد.
در نهایت باغ گلستان تبریز در بهار سال ۱۳۰۸ هجری شمسی بر روی زمین‌های گورستان گجیل ساخته شد. این باغ امروزه به عنوان اولین باغ ملی و نخستین گردشگاه عمومی شهر تبریز شناخته می‌شود. در گذشته این بوستان سرسبز و زیبا در بین اهالی و گردشگران بسیار محبوب بود و مسافران و رهگذران پس از گشت و گذار در بازار حتما سری به آن می‌زدند.
در سال ۱۳۷۰ پارک‌ها و بوستان‌های دیگری در شهر تبریز شاخته شدند و لوازم تفریح و بازی کودکان مانند سرسره‌ها، تاب‌ها و چرخ فلک باغ گلستان از این مجموعه برچیده شده و به دیگر بوستان‌ها منتقل شدند. همچنین در سال ۱۳۷۴ دیوارهای تاریخی و استخر میانی با فواره‌ها و آبنماهای باغ گلستان به دلایل نامعلوم تخریب شدند. بعدها باز هم فضای سبز بخش جنوب غربی پارک به منظور ساخت ایستگاه مترو از بین رفت. با این تغییرات باغ گلستان شکوه و زیبایی گذشته‌ی خود را از دست داد.
پس از تخریب بخش زیادی از باغ گلستان تبریر، شهردار وقت این شهر، آقای علیرضا نوین دستور داد سازه‌ای به عنوان طرح یادمان شمس تبریزی در این مجموعه ساخته شود.
امروزه بخش جنوبی این باغ به دست‌فروشان کتاب اختصاص‌داده‌شده است و بخش‌هایی از آن هم به‌عنوان کارگاه‌های امانی شهرداری مورداستفاده قرار می‌گیرند. به‌طورکلی تغییرات و تخریب‌های صورت‌گرفته چهره این بوستان تاریخی را به‌طورکلی دگرگون کردند و همین امر باعث شده دیگر خبری از آن همه درختان بلندقامت، استخرها، فواره‌ها و امکانات بازی و تفریح در این باغ نباشد. بااین‌حال تعداد زیادی از مردم شهر تبریز با باغ گلستان خاطرات شیرینی دارند و هنوز چهره قدیمی این باغ را فراموش نکرده‌اند.
از بخش‌های مختلف باغ گلستان تبریز می‌توان به ساختمان کتابخانه ملی تبریز اشاره کرد که در حال حاضر تبدیل به خانه هنر شده است. همچنین دو مورد از بهترین موزه‌های تبریز یعنی موزه بهتونی و موزه کارتون در این ساختمان قرار دارند. مقبره و یادمان شمس تبریزی یکی دیگر از مهم‌ترین بخش‌های باغ گلستان تبریز است که پس از تخریب استخر، حوض، آبنماهای قدیمی و قطع تعدادی زیادی از درختان این مجموعه در آن ساخته شد.
مسیرهای دسترسی به این باغ با استفاده از انواع وسایل نقلیه مانند اتوبوس، مترو، تاکسی و ماشین شخصی امکان‌پذیر است. این بوستان در خیابان امام و مقابل بیمارستان شفا قرار دارد. ایستگاه بی‌آرتی باغ دقیقاً روبروی ورودی این مجموعه واقع شده و ایستگاه مترو باغ گلستان هم در فاصله ۳ دقیقه‌ای از ورودی آن قرار دارد.
بهترین زمان بازدید از این باغ فصل‌های بهار و تابستان هستند. با فرارسیدن بهار این باغ زیبا با انواع گل‌های بهاری آراسته می‌شود و عطر این گل‌های زیبا تمام فضای بوستان را پر می‌کند. باتوجه‌به آب‌وهوای خنک تبریز در فصل تابستان، این فصل هم زمان مناسبی برای سفر به شهر تبریز و بازدید از باغ گلستان است. اطراف این باغ پر از هتل و رستوران است و بازار هم در نزدیکی این مجموعه قرار دارد؛ بنابراین مسافران پس از گشت‌وگذار در بازار و یا خوردن غذا در رستوران‌های اطراف می‌توانند سری به این باغ بزنند.
در این مقاله با باغ گلستان تبریز، اولین پارک عمومی شهر تبریز آشنا شدیم. همان‌طور که گفته شد باغ گلستان در سال ۱۳۰۸ بر روی یک گورستان قدیمی ساخته شد و فضای دنج و سرسبز آن مورد توجه علاقه‌مندان قرار گرفت. اما متاسفانه در سال‌های گذشته این مجموعه شاهد تغییرات و تخریب‌های زیادی بود و این تغییرات به طور کلی چهره‌ی باغ را دگرگون کردند. در حال حاضر پارک گلستان تبریز به خاطر پیشینه‌ی تاریخی و وجود بنای یادمان شمس تبریزی پذیرایی گردشگران زیادی است.
مطالب مرتبط: با موزه های تبریز آشنا شوید خانه بهنام در تبریز، یکی از جذاب ترین خانه های تاریخی ایران مسجد کبود تبریز، شاهکاری از هنر و معماری