درباره گنبد سلطانیه
گنبد سلطانیه یکی از شاهکارهای معماری اسلامی واقع شده در زنجان است که سومین گنبد بزرگ دنیا و به تعبیری بلندترین گنبد آجری جهان است که در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است. این گنبد که در واقع آرامگاه حاکم مغول است، در شهر سلطانیه و در نزدیکی زنجان واقع شده است. همراه الی گشت باشید تا از این شاهکار معماری بیشتر بدانید:
مطالب مرتبط: خانه تاریخی طباطبایی در کاشان، عروس خانه های ایران شکوه طبیعت ایران در بهشت گمشده گیلان، ماسال
گنبد سلطانیه بنای آجری بسیار زیبایی در شهر سلطانیه و در نزدیکی زنجان است که طبق تحقیقات، بین سالهای ۷۰۲ تا ۷۱۲ ساخته شده است. این بنا که یکی از بهترین بناهای معماری اسلامی شناخته می شود، بزرگترین گنبد خشتی دنیا است که در فهرست آثار میراث جهانی هم ثبت شده است.
گنبد سلطانیه به دستور الجایتو (حاکم مغول) ساخته شد و اکنون هم آرامگاه اوست. این گنبد در شهر سلطانیه و در ۳۰۰ کیلومتری تهران قرار دارد و با نمای آبی رنگش مانند نگینی در دل صحرا می درخشد. گفته می شود او در ابتدا مسلمان نبوده است اما در نیمه های ساخت گنبد سلطانیه مسلمان می شود و به زیارت حضرت علی در نجف می رود و سعی می کند تا قبر آن امام را از نجف به سلطانیه بیاورد که بعد از مخالفت عالم های شیعه، منصرف می شود و آن را به منظور آرامگاه خود می سازد.
با این حال، کمی از خاک نجف را با خود به سلطانیه آورد و در ساخت گنبد از آن استفاده کرد.
ویژگی های گنبد سلطانیه
گنبد سلطانیه، ۵ متر و ۴۸ سانتیمتر ارتفاع دارد و دارای ۸ مناره است و گنبدی دارای ۸ ضلع است که درساخت آن از کاشی های آبی فیروزه ای استفاده شده است.
در اینکه چرا یک گنبد باید مانند یک مسجد مناره داشته باشد، بحث های زیادی است. بعضی ها می گیوند که برا یپخش اان این مناره ها ساخته اند و بعضی دیگر بر این اعتقادند که ساخت این مناره ها به این دلیل بوده است تا در صورت وقوع زمین لرزه، مناره ها مثل ستون های فدایی گنبد عمل کنند و از ریزش آن جلوگیری کنند. این گنبد همچنین نورگیرهایی دارد که در آن دوران نقش ساعت داشته است. زمانی که نور از سوراخ اصلی گنبد به داخل آن می تابیده است، یعنی زمان اذان ظهر بوده است، نوری که از پنجره های بزرگ می تابیده است، ساعت را نشان می داده و نوری که از پنجره های کوچک به داخل می تابیده نشان دهنده ی دقیقه بوده است که این، یکی از ویژگی های خارق العاده و بسیار هوشمندانه و متمایز کننده معماری آن است.
این بنا هر چشمی را خیره می کند چنانکه یکی از بزرکترین پژوهشگران تاریخ درباره ی آن گفته است: گنبد سلطانیه بسیار مستحکم، پر روح است و بنایی است که در آن همه چیز درجای خود قرار دارد، حتی فشار روی بنا هم درست در جایی که باید باشد، است و به همین دلیل است که این سازه، یک شاهکار هنری است.