اصفهان، مهد صنایع دستی و آثار هنری(بخش ششم)

اصفهان به خودی خود آنقدر جاذبه و جلال و جبروت دارد که گردشگران در بدو ورود، محو تماشای آن می شوند.

این سرزمین آنقدر زیبا و منحصر به فرد است که اگر هیچ صنایع دستی و هنری هم در آن نبود همان مردم صمیمی و خونگرم، همان مسجد عزیز شیح لطف الله، پل خواجو که داستان های شنیدنی برای گفتن دارند، برای کشاندن گردشگران مشتاق از سراسر جهان کافی بود.

مطالب مرتبط:
اصفهان، مهد صنایع دستی و آثار هنری(بخش پنجم)
اصفهان، مهد صنایع دستی و آثار هنری(بخش دوم)

مینا کاری

یکی دیگر از صنایع دستی اصفهان مینا کاری است که نمی توان به طور دقیق گفت از چه زمانی در ایران رواج پیدا کرده است. زیرا از روزگاران پیش از عهد صفویه نمونه هایی از میناکاری در دست نیست و حتی از دوران صفوی هم نمونه های قابل ملاحظه ای وجود ندارد. اما در دوران قاجاریه مینا کاری به مقدار کم دیده شده است و اشیایی چون سرقلیان وکوزه قلیان وکوزه و بادگیر قلیان را میناکاری می کرده اند.

رواج صنعت مینا کاری در اصفهان از دوران پهلوی و حدود سال ۱۳۱۰ ه.ش. است و مخصوصاً این هنر- صنعت توسط یکی از استادان هنرمند و بنام اصفهان یعنی استاد شکرا… صنیع زاده بسط و توسعه یافت و شاگردانی در این مکتب تربیت شدند که هر یک کانون دیگری در هنر مینا بوجود آوردند.

بیشتر اشیایی که مینا سازان فعلی به بازار عرضه می کنند شامل گوشواره، گلوبند، انگشتر، جعبه های بزرگ و کوچک آرایش زنانه، قوطی سیگار، جعبه های خاتم کاری و مینا کاری، بشقاب مینا، گلدان های مینا در اندازه های مختلف، تابلوهای بزرگ و کوچک میناکاری می شوند. روی اشیاء طلایی و نقره ای هم می توان مینا کاری کرد ولی اساساً مینا کاری روی مس انجام می شود.

کاشی سازی

کاشی سازی یکی از اصلی ترین صنایع دستی اصفهان محسوب می شود. در این فرآورده ها ویژگی طرح ها و نقش های قدیمی به خوبی حفظ شده است و حتی امروز هم طرفداران بسیاری دارد. از دیگر هنرهایی که با استفاده از کاشی در این استان انجام می گیرد کاشی معرق است که عبارت از بریدن و خرد کردن کاشی و در کنار هم قرار دادن آنها می باشد. چون نقش های منقوش  به روی کاشی ها تا حدی پیچیده هستند کاشی سازها نمی توانند آنها را به صورت ذهنی ترسیم کنند، بنابراین آنها طرحهای مورد نظر را به طراحان سفارش می دهند. پس از اینکه طرح مورد نظر تهیه شد صنعتگران آنرا روی کاشی پیاده می کنند. برای این منظور طرح مورد نظر را روی کاشی ساده که قبلاً آماده شده قرار می دهند و سپس روی خطوط طرح، سوزن فرو کرده و به این ترتیب خطوط نقشه در جای سوزن باقی می ماند که با ریختن گرد زغال روی منفذهای ایجاد شده، شکل و طرح مورد نظر به روی کاشی منتقل می شود. پس از آن خطوط را با ذوق و سلیقه خود رنگ آمیزی کرده و برای پخت به داخل کوره می گذارند. از این به بعد محصول آماده عرضه به بازار خواهد بود.

طلا کوبی روی فولاد

طلاکوبی یکی از شیوه های تزیین اشیاء و آثار فولادی است که در شهر اصفهان رواج دارد. از فولاد علاوه بر ابزارهای معمولی برای ساخت علم عزاداری امام حسین نیز استفاده می کنند. علم علاوه بر تیغه های فولادی معمولاً دارای پیکره هایی از پرندگان، حیوانات و نیز گلدان، قوطی و شمعدان است که تمامی آنها به میله ای که قاب بر آن تکیه دارد متصل می شود و بر روی تیغه های علم بویژه تیغه وسط که از سایر تیغه ها بلندتر است اسماء مبارکه طلاکوبی می شود.

در حال حاضر طلاکوبی برروی مجسمه های پرندگان و حیوانات نظیر طاووس، کبوتر، آهو، شیر و… (که در واقع به تقلید از پیکره هایی که به انواع علم های سوگواری متصل است، ساخته و پرداخته می شود.) نیز  انجام می شود.