ضرب المثلی وجود دارد که می گوید هیچ چیز به اندازه ساعت سوئیسی دقیق نیست! ساعت سوئیسی در سرتاسر جهان شهرت دارد و جزء گرانقیمت ترین و بهترین ساعت های جهان به شمار می روند. اما چطور کشوری کوچک در بین کوه های آلپ توانسته بر صنعت قدرتمند و ثروتمند ساعت سازی تسلط پیدا کند؟ ساعت سازی سوئیس از چه زمانی شروع شد و چطور به این شهرت و محبوبیت رسید؟ با الی گشت همراه باشید تا مروری داشته باشیم بر تاریخچه ساعت سوئیسی!
مطالب مرتبط: سفری به دنیای خوش عطر و طعم شکلات سوئیسی زیباترین شهرهای سوئیس + تصویر
ساعت سازی به شکل و شمایل امروزی در قرن ۱۴ به وجود آمد. البته این صنعت تا مدت ها به سوئیس پا نگذاشته بود و در قرن ۱۶ بود که بالاخره سوئیس با این حرفه آشنا شد. پناهنده های هیوگنوت (Huguenot) از فرانسه فرار کردند و در ژنو ساکن شدند. این افراد در ژنو مغازه های ساعت سازی باز کردند و به این ترتیب جامعه سوئیس با این صنعت آشنا شد. اسناد و نوشته ها نشان می دهند که در سال ۱۵۵۴ ساعت سازها در ژنو حضور داشتند و به فعالیت مشغول بودند.
ورود پناهنده ها به ژنو مصادف بود با سلطه جان کالوین بر ژنو. هرکس که امروزه ساعت سوئیسی دارد باید قدردان تلاش های او باشد. قواعد سختیگرانه ای که کالوین بر ژنو حاکم کرد باعث متولد شدن صنعت ساعت سازی در سوئیس شد. اصلاحات پروتستان ها منجر به مجموعه قوانینی شد که استفاده از هرگونه زیورآلات را ممنوع می کرد. در آن زمان، شهر ژنو به دلیل صنعت جواهرسازی اش شهرتی جهانی داشت و بسیاری از افراد از زیورآلات مختلف استفاده می کردند. اما با اعمال قانون جدید، مردم سوئیس به دنبال جایگزینی برای جواهرآلات می گشتند و این موضوع فرصت را برای توسعه و گسترش استفاده از ساعت مهیا کرد.
خوشبختانه، ساعت به عنوان زیورآلات محسوب نمی شد. بنابراین، ساعت سازان بستر را مهیا دیدند و در غیاب جواهرآلات و زیورآلات شروع به ساخت ساعت هایی نفیس و شیک کردند. مردم روز به روز استقبال بیشتری از این ساعت ها کردند و آن را به عنوان وسیله ای لوکس و مجلل استفاده می کردند. با گسترش حرفه ساعت سازی در سوئیس به زودی اولین اتحادیه ساعت سازان در دنیا در شهر ژنو تاسیس شد و ساعت سازی رونق و رشد زیادی پیدا کرد. به مرور این شهر کوچک در کنار دریاچه ژنو مملو از ساعت سازانی از سرتاسر جهان شد و بسیاری از آن ها بعدها به برندهای مشهور ساعت سازی تبدیل شدند.
در طول قرن نوزدهم صنعت ساعت سازی سوئیس به سرعت شکوفا شد و رونق زیادی پیدا کرد. جالب است بدانید که برخی از اولین ساعت سازان سوئیسی در واقع، دهقانان و کشاورزان بودند! دهقانان سوئیسی در دوران زمستان که نمی توانستند کشاورزی کنند به ساخت قطعات ساعت مشغول می شدند که همین امر باعث شکوفایی و توسعه ساعت سازی این کشور شد. در سال ۱۸۵۰ کشور سوئیس سالانه بیش از ۲ میلیون ساعت فروخته بود که این رقم در مقایسه با ۲۰۰۰۰۰ عدد ساعت که توسط کشور رقیب، یعنی انگلیس فروخته بود واقعا قابل توجه است. از آن زمان تاکنون صنعت ساعت سازی سوئیس پیشرفت های زیادی داشته است و ساعت ها به مرور ظریف تر و ارزان تر شدند و برای عموم مردم در دسترس تر شدند. همچنین اشکال و فرم های مختلفی از ساعت به بازار عرضه شد که این استراتژی برای شکوفایی برندهای مختلف بسیار تاثیرگذار بود. به این ترتیب شرکت های مختلف ساعت سازی توانستند در کنار یکدیگر رشد کنند و به فروش محصولات خود بپردازند.
البته فروش ساعت و حفظ سلطه بازار همیشه برای سوئیسی ها آسان نبوده است. ساعت سازهای آمریکایی به زودی وارد رقابت شدند و رقابت را برای سوئیسی ها دشوار کردند. سوئیسی ها مجبور شدند برای باقی ماندن در صنعت دست به ابتکارات زیادی بزنند. به این ترتیب در سال ۱۹۲۶ شرکت ساعت سازی رولکس اولین ساعت ضدآب جهان را تولید و به بازار عرضه کرد. این ساعت و اختراعات دیگر باعث شد که ساعت سوئیسی به نامی مشهور و معتبر تبدیل شود و رقبا را از میدان به در کند.
در قرن نوزدهم دو جنگ جهانی باعث رکود صنعت ساعت سازی شدند اما نتوانستند آن را از بین ببرند. انعطاف پذیری صنعت ساعت سازی باعث در طول جنگ های جهانی هم بتواند به فروش ساعت هایش ادامه بدهد و کاملا از پا نیفتد.
در دهه ۱۹۷۰ صنعت ساعت سازی سوئیس باردیگر با رقبایی سرسخت مواجه شد. این بار ساعت های کواترز ژاپنی پا به عرصه وجود گذاشتند و رقابت تنگاتنگی با ساعت سوئیسی پیدا کردند. صنعت ساعت سازی دچار تزلزل شد و بین ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ این صنعت نیمی از کارکنانش را از کار اخراج کرد. در سال ۱۹۸۳ طراحی سوئیسی به نام نیکولاس هایک با ساعت سواچ توانست دوباره رونق را به ساعت سازی سوئیس بازگرداند.
امروزه، ساعت سوئیسی بار دیگر رقیبی سرسخت پیدا کرده است و این بار ساعت های هوشمند اپل وارد بازار رقابت شده اند. شرکت اپل که بیشتر به خاطر موبایل های هوشمندش مشهور است وارد صنعت ساعت سازی هم شده است و به ویژه در سال ۲۰۱۷ توانسته رقبای سوئیسی اش را از میدان به در کند.
صنعت ساعت سازی سوئیس در طول سال های طولانی که از عمرش می گذرد با فراز و نشیب های فراوانی روبرو بوده است. این صنعت بارها دچار رکود شده و بار دیگر ققنوس وار سر از آتش بیرون آورده است. با این حال، همچنان ساعت سوئیسی به عنوان نهایت ظرافت و مهارت در ساعت سازی شهرت دارد و ساعت هایش را در سرتاسر جهان به فروش می رساند. اگر قرار باشد درسی از صنعت ساعت سازی سوئیس یاد بگیریم انعطاف پذیری و تطبیق با شرایط جدید است. در هر دوره با ورود رقبای جدید، ساعت سوئیسی توانسته به خوبی خود را با مد روز هماهنگ کند و باز هم در صدر صنعت ساعت سازی جهانی قرار بگیرد.
منبع: theculturetrip.com