آرامگاه شاه چراغ یکی از مکانهای زیارتی و گردشگری شهر شیراز است. بیشتر افرادی که پا به این مکان مقدس میگذارند از شیفتگان و ارادتمندان اهل بیت هستند و به قصد زیارت راهی آرامگاه شاه چراغ شیراز میشوند. اما معماری بینظیر، تزئینات حیرتانگیز، کاشیکاریها و آینهکاریهای تماشایی این مکان توجه گردشگران دیگر را هم به خود جذب میکند. در این مطلب قصد داریم شما را بیشتر با مقبره شاه چراغ آشنا کنیم و اطلاعات کاملی را درباره این مکان با شما در میان بگذاریم، با ما همراه باشید.
به منظور رزرو بلیط هواپیما جهت سفر به شیراز می توانید از سایت الی گشت به صورت آنلاین اقدام به خرید نمایید.
آرامگاه شاه چراغ شیراز
در کشور عزیزمان ایران، کمتر کسی پیدا میشود که نداند مقبره شاه چراغ کجاست و متعلق به کیست. آرامگاه شاه چراغ شیراز متعلق به «احمد بن موسی کاظم» پسر ارشد امام موسی کاظم(ع) و برادر امام رضا(ع) است. این آرامگاه در سال ۱۳۲۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و علاوه بر جنبههای مذهبی، سبک معماری آن هم مورد توجه گردشگران است. معماری مقبره شاه چراغ برگرفته از سبک آذری رایج در زمان ایلخانی است و مانند دیگر اماکن مذهبی آینهها، کاشیها و خطوط زیبای فارسی و عربی به کار رفته در داخل حرم آنقدر جذاب هستند که چشم هر بینندهای را به خود خیره میکنند.
اگرقصد سفر به شهر زیبای شیراز را دارید حتما مقاله بهترین و کامل ترین راهنمای سفر به شیراز را مطالعه کنید.
آرامگاه شاهچراغ کجاست؟
آرامگاه شاهچراغ کجاست و چگونه میتوان به آن دسترسی پیدا کرد؟ مقبره شاه چراغ در استان فارس و شهر شیراز قرار دارد. این مقبره یکی از معروفترین جاذبههای شهر شیراز است و مسافران برای رسیدن به آن باید به خیابان لطفعلی خان زند و سپس خیابان احمدی بروند.
زمان ساخت آرامگاه شاه چراغ در شیراز
زمان ساخت آرامگاه شاه چراغ در شیراز مربوط به قرن دوازدهم است. براساس اطلاعات موجود در کتاب «قیام سادات علوی» تا دوره امیر عضدالدوله دیلمی(یکی از امرای خاندان آل بویه) کسی نمیدانست مقبره شاه چراغ کجاست. در این زمان تلی از گِل و خاک مقبره احمد ابن موسی را پوشانده بود و اطراف آن خانههای مسکونی وجود داشت. در یکی از این خانهها پیرزنی زندگی میکرد، او اواخر هر شب جمعه چراغی را در بالای یکی از تلهای خاک میدید.
زمانی که این اتفاق ادامه پیدا کرد پیرزن احتمال داد این محل احتمالا مقبره یکی از امامزادگان باشد. او امیر عضدالدوله را از این واقعه مطلع کرد و امیر برای اطمینان از این موضوع در اولین شب جمعه به خانه پیرزن رفت و به او گفت به محض دیدن چراغ به او اطلاع دهد. در پایان شب، بالاخره باز هم چراغ روشن شد و پیرزن با دیدن نوری که قویتر از شبهای قبل بود با فریاد گفت: شاه! چراغ. با این اتفاق عضدالدوله دستور بررسی آن محل را صادر کرد و در نهایت مشخص شد فرزند ارشد حضرت موسی بن جعفر (ع) در این مکان دفن شده است.
مزار شاهچراغ شیراز یک مکان زیارتی و گردشگری
در دورههای اولیه احداث بنای شاه چراغ، مردم از این مکان به عنوان مسجد و بنای یادبود استفاده میکردند اما امروزه مزار شاهچراغ شیراز یک مکان زیارتی و گردشگری محسوب میشود و گروههای مختلف با هر عقیده و باوری برای دیدن آن به شهر شیراز میروند. همچنین در این محل گردهماییهای بزرگی تشکیل میشود.
برای رزرو بهترین هتل های شیراز پیشنهاد میکنیم مقاله ” بهترین مکان ها برای اقامت در شیراز ” را از مجله گردشگری مطالعه کنید.
معماری جذاب و تماشایی آرامگاه شاه چراغ
معماری جذاب و تماشایی آرامگاه شاه چراغ این فضای روحانی را به یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری شهر شیراز تبدیل کرده است. ایوانها، ضریح، درهای ورودی، گنبد و گلدستههای این آرامگاه به زیبایی تزئین شدهاند و هر یک به تنهایی یک اثر هنری محسوب میشوند.
-
ایوانها
اولین ایوانهای مزار شاهچراغ شیراز در زمان علاء الدوله قاجار ساخته شد. ایوان مطهر پس از توسعه دارای ۱۰ ستون شد و ابعاد آن به طول ۳۸.۳۰ متر و عرض ۵.۵ متر افزایش پیدا کرد. همچنین در دو طرف ایوان دوازده حجره به صورت دو طبقه ساخته شدند و یک دهنه بزرگ با دیوارههای تزئین شده در وسط آن قرار دارد. زائران و گردشگران میتوانند برای ورود به ایوان و حرم از دو راهرو که در دو طرف درب طلایی حرم مطهر وجود دارند استفاده کنند.
سقف ایوانها دارای تزئینات تماشایی بوده و در اطراف ستونهای ایوان نامهای خداوند متعال نقش بسته است. زیر ستونها و نمای جلوی ایوان هم سنگ مرمر یکپارچهای قرار دارد که طرحهای اسلیمی روی آن حجاری شده است. برای قرینه شدن ایوان و ارائه خدمات بیشتر به زائران، سه رواق با کاشیکاریهای کمنظیر به سمت جنوبی ایوان اضافه شده است. علاوه بر اینها، تعویض سقف و ستونهای چوبی با ستونهای آهنی، استحکام بنا را افزایش داده است.
-
درهای ورودی به آرامگاه
آرامگاه چلچراغ دارای هفت در ورودی اصلی در صحن مطهر است. دو در سمت شمال قرار دارد که برای ورود خواهران در نظرگرفته شده و دو در سمت جنوب هم برای ورود برادران است. همچنین به تازگی یک در از جنس طلا با ابعاد حدودا دو متر و تزئینات فوقالعاده و دو در معمولی به ایوان اضافه شدهاند. درهای معمولی یکی به بازار حاجی و دیگری به مسجد جامع عتیق راه دارند. در قدیمی حرم با نام «در ظلالسلطان» هم اکنون در موزه نگهداری میشود.
-
ضریح آرامگاه شاه چراغ
ضریح مبارک آرامگاه با ابعاد ۳.۵۸ متر طول، ۲.۲۶ متر عرض و ۲.۹۲ متر ارتفاع تماما از جنس نقره است و بالای آن با برگهایی از جنس طلا تزئین شده است. ستونهای بدنهی داخلی و سقف ضریح با خاتم و چوب به شکل هنرمندانهای تزئین شدهاند و در داخل ضریح و روی مرقد، صندوق خاتم کاری شدهی زیبایی قرار دارد. جالب است بدانید خاتم کاری داخل ضریح آرامگاه در سال ۱۳۸۲ در کارگاه آستان مقدس انجام شد.
-
گنبد منور آرامگاه
سال ۶۳۲ هجری اولین گنبد شاهچراغ ساخته شد اما زمین لرزه سال ۱۲۳۹ علاوه بر خرابی بناهای شیراز، گنبدهای آرامگاه شاه چراغ را هم تخریب کرد. در زمان فتحعلی شاه قاجار(سال ۱۲۴۶ هجری) گنبد شاهچراغ تعمیر شد و با استفاده از خطاطی و آینهکاری تزئینات زیبایی روی آن انجام شد. در نهایت در سال ۱۳۷۹ هجری گنبد قدیمی را با یک گنبد اسکلت فلزی از آهن به وزن ۳۶ تن جایگزین کردند.
-
گلدستههای آرامگاه شاه چراغ
دو گلدستهی زیبا با کاشیکاریهای دیدنی در شمال و جنوب ایوان شاه چراغ به شکل قرینه ساخته شدهاند. این گلدستهها از جنس بتن آرمه هستند و همین مسئله باعث میشود صدای ملکوتی قرآن و اذان در تمام شهر شیراز پخش شود.
موزه آرامگاه شاه چراغ
موزه آرامگاه شاه چراغ در سال ۱۳۴۴ در گوشهای از حرم تاسیس شد. در این موزه اشیایی شامل ۶۰۰ قطعه سفال ارزشمند از جمله ۱۲ قطعه پیکرک سفالی، ۳۰۰ قطعه سفال کوزه مخروطی شکل، چهارصد سکه مربوط به دوران اشکانیان و ساسانیا، سلاحهای جنگی و شمشیرهای مربوط به دوران صفوی و سلسله قاجار و چندین نمونه نسخ خطی و اسناد موزهای نگهداری میشوند.
جمع بندی درباره آرامگاه شاه چراغ
آرامگاه شاه چراغ با حال و هوای روحانی خود مامن امنی برای زائرین است و آنها میتوانند به دور از هیاهو در گوشهای از حرم با خدای خویش راز و نیاز کنند. این بنا همچنین به علت داشتن معماری کمنظیر و زیبا پذیرای گردشگران زیادی است که به معماری و هنر علاقه دارند. وجود موزه در گوشهای از آرامگاه هم بر جذابیت این آرامگاه افزوده است و علاقهمندان به تاریخ میتوانند برای گشت و گذار و تماشای آثار گذشتگان سری به موزهی آرامگاه شاه چراغ بزنند.