به واسطه تاریخ غنی در استان فارس، آداب و رسوم مردم شیراز بسیار جذاب و پرطرفدارهستند. شیراز شهری در نیمه جنوبی کشور ایران و مرکز استان فارس است. شیراز یکی از شهرهای قدیمی ایران به شمار می آید که در تاریخ آن نقش پر رنگی داشته است. در زمان حکومت هخامنشیان شیراز به واسطه تخت جمشید مرکز فرمانروایی به حساب می آمده است. بعدها در حکومت زندیه و کریمخان زند نیز شیراز نقش پر رنگی در تاریخ ایران داشته است. برخی از بناهای تاریخی و یادبودی که در شیراز قرار دارند در دوره قاجاریه و پهلوی ساخته شده اند. آرامگاه حضرت حافظ و سعدی از جمله بناهای تاریخی هستند که می توانید با سفر به شیراز آنها را ببینید. همانطور که می بینید شیراز شهر تاریخ و شعر و ادب است.
این شهر خاستگاه شاعران بسیار معروف و افراد تاریخی مشهوری بوده است. علاوه بر این بناهای تاریخی که بازدید از آنها خالی از لطف نیست شیراز به باغ های سرسبز و زیبایش نیز معروف است. مردم شیراز بسیار خون گرم و مهمان نواز هستند و به واسطه تاریخ غنی ای که دارند از آداب و رسوم کهن و خاصی نیز پیروی می کنند. با ما همراه باشید تا در این مطلب از مجله گردشگری الی گشت به آداب و رسوم مردم شیراز بپردازیم و بیشتر با آنها آشنا شویم.
فهرست مطالب
آداب و رسوم مردم شیراز برای نوروز
شیراز در فصل بهار و نوروز بسیار دیدنی و جذاب است. آداب و رسوم مردم شیراز برای نوروز بسیار جالب و خواندنی است و باعث می شود شهر حال و هوای دل انگیزی به خود بگیرد. یکی از رسوم شیرازی ها قبل از نوروز این است که یک ماه مانده به نوروز و فصل بهار به خرید لباس و پارچه های نخی می روند. مردم شیراز برای نوروز سعی می کنند پارچه هایی با رنگ های شاد خریداری کنند مانند سرخ، زرد و یا سایر رنگ های روشن. نوروز یکی از قدیمی ترین جشن های ایران به شما می رود و از همین جهت برای تمام مردم ایران به خصوص شیرازی ها از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از آداب و رسوم قدیمی مردم شیراز برای نوروز پختن شیرینی های محلی و خوشمزه مانند برنجک، نان یوخه، گندمک یا گندم برشته، کلوچه نخود و غیره است.
یکی دیگر از رسوم شیرازی ها برای نوروز جمع شدن دور هم و دید و بازدید است. اگر سری به خانه های قدیمی شیرازی زده باشید می دانید که اکثر آنها در حیاطشان یک حوض زیبا دارند و تعدادی اتاق نیز دورتادور حیاط قرار گرفته است. در گذشته تمام اعضای یک خانواده به همراه یکدیگر در یکی از این خانه ها زندگی می کردند اما شاید امروزه دیگر این طور نباشد. اما هنوز هم نوروز که فرا می رسد اعضای یک خانواده مخصوصا کوچک ترها برای دیدن بزرگ تر های فامیل سری بهشان می زنند و حال و هوای قدیم و آداب و رسوم مردم شیراز را زنده نگه می دارند.
اگرقصد سفر به شهر زیبای شیراز را دارید حتما مقاله بهترین و کامل ترین راهنمای سفر به شیراز را مطالعه کنید.
رسم های شیرازی ها برای چهارشنبه سوری
همانطور که می دانید یکی دیگر از جشن های قدیمی و باستانی مردم ایران زمین مربوط به چهارشنبه سوری یا همان چهارشنبه آخر سال می شود. یکی از آداب و رسوم مردم شیراز برای چهارشنبه سوری این بوده است که به آرامگاه سعدی می رفتند و در حوض ماهی آبتنی می کرده اند. شیرازی ها در حوض ماهی با جامی برنجی به نام چهل کلید بر سر و صورت خود آب می ریختند تا از بیماری ها دور باشند و به نوعی سلامتی خود را حفظ نمایند. از دیگر آداب و رسوم مردم شیراز برای چهارشنبه سوری فال گوش ایستادن، زیارت حضرت شاهچراغ، تهیه آجیل برای چهارشنبه سوری و پختن آش ابودردا بوده است.
هر آن چه که باید درباره ی شهر شعر و ادب، شیراز بدانید در مجله گردشگری الی گشت مطالعه کنید.
مراسم عروسی بهار نارنج
یکی از آداب و رسوم مردم شیراز در زمان های گذشته که بسیار جالب بوده است عروسی بهار نارنج نام دارد. همانطور که می دانید شیراز به درخت های بهار نارنجش در دنیا معروف است. شیراز پر است از باغ های بهار نارنج و در هر خانه ای حداقل یک درخت بهار نارنج وجود دارد. عروسی بهار نارنج مراسمی است که برای درخت های بههار نارنجی که میوه نداده اند برگذار می شود. برای برگذاری این مراسم زن صاحب خانه یک روز سایر زنان همسایه را به عروسی بهار نارنج دعوت می کرده است. بعد از اینکه همه دور هم جمع می شوند زن صاحب خانه با اره شاخه ای از درخت را می برد.
این مراسم نمادی از این است که در سال آینده حتما این درخت بار خواهد داد. در ادامه نیز سایر زنان توری سفیدی بر روی درخت پهن می کنند و بر روی آن شکر پنیر می ریزند و واسونک می خوانند و کل می کشند. واسونک یکی از ترانه های قدیمی و محلی شیرازی است که در جشن ها و عروسی ها خوانده می شود. این آداب و رسوم مردم شیراز حرکتی نمادین است که نشان می دهد آنها امیدوارند تا سال آینده درختشان به بار بشیند و محصول خوبی بدهد.
به منظور رزرو بلیط هواپیما جهت سفر به شیراز می توانید از سایت الی گشت به صورت آنلاین اقدام به خرید نمایید.
رسوم شیرازی ها در عروسی
آداب و رسوم مردم شیراز برای عروسی در گذشته بسیار زیبا بوده است. در زمان های قدیم رسم بر این بوده است که دختر و پسر تا قبل از ازدواج یکدیگر را نبینند و فقط مادر و خواهر پسر دختر نشان کرده را می دیده اند و مادر او راجع به امر خیر صحبت می کرده اند. در صورتی که پدر دختر با این قضیه موافقیت می کرده است اعضای خانواده داماد به مراسم خواستگاری دعوت می شده اند. جالب است بدانید که در مراسم خواستگاری شیرازی ها سایر بزرگ تر های فامیل نیز مادر بزرگ، پدر بزرگ، عمو، دایی، خاله، عمو، عمه نیز حضور پیدا می کرده اند.
بعد از اینکه در مراسم خواستگاری جواب مثبت داده می شده است شیرازی ها به فکر برگذاری مراسم بله برون یا همان نامزدی می افتاده اند. در مراسم بله برون قطعه ای طلا یا انگشتر به عنوان برای دختر برده می شده و سایر تاریخ های مهم مانند عقد و عروسی نیز مشخص می شده است. یکی از آداب و رسوم مردم شیراز برای عروسی این بوده است که اگر فضای خانه عروس به اندازه تمام مهمان ها جا نداشته است از خانه همسایگان نیز استفاده می شده است. فاصله میان خواستگاری تا عقد و عروسی معوملا یکی دو ماه بوده است و قبل از برگذاری مراسم عروسی نیز خانواده داماد به همراه عروس به خریدهای قبل از عروسی می رفته اند.
آداب و رسوم مردم شیراز در روز عروسی
آداب و رسوم مردم شیراز در روز عروسی نیز بسیار جالب و خاص بوده است. در صبح روز عروسی مراسمی تحت عنوان طبق کشی برگذار می شده است. در این مراسم خانواده داماد هدایایی که از قبل خریداری کرده اند را درون طبق هایی قرار می دهند و بعد از تزیین کردن آن را به خانه خانواده عروس می بردند. صبح روز عروسی آرایشگری از طرف خانواده داماد به خانه عروس می رفته و او را برای عروسی آرایش می کند. بعد از اتمام کار عروس نیز داماد به دنبالش می رفته و با هم به مراسم عروسی می رفته اند. یکی از آداب و رسوم جذاب مردم شیراز مربوط به شام عروسی می شده است.
از غذاهای سنتی که معمولا در مراسم عروسی شیرازی ها پخته و سرو می شده است می توان به شکر پلو با قیمه و خورشت سبزی با حلوی کاسه اشاره کرد. در زمان اجرای خطبه عقد نیز خانواده داماد به عروس هدیه ای به عنوان زیر لفظی می داده اند. در شب عروسی نیز پدر و مادر عروس شب را در خانه داماد سپری نمی کرده اند و به خانه خود باز می گشتند.
تا ۶۴% تخفیف رزرو هتل های شیراز فقط در سایت الی گشت!
آداب و رسوم مردم شیراز در روز بعد عروسی
جشن و پایکوبی شیرازی ها محدود به روز عروسی نمی شده است و فردای عروسی نیز مراسم های خاصی برگذار می گردیده است. یکی از آداب و رسوم مردم شیراز در روز بعد عروسی این بوده است که داماد به تنهایی به خانه خانواده عروس می رفته و دست مادر عروس را می بوسیده است و از طرف او یکی هدیه نیز دریافت می کرده است. یکی از رسم های قشنگ شیرازی ها در مورد عروسی این بوده است که اعضای فامیل خانواده عروس به پدر و مادر عروس در تهیه جهیزیه کمک می کرده اند. روز بعد از عروسی نیز اعضای فامیل در منزل عروس و داماد جمع شده و مراسم پاتختی را برگذار می کرده اند. در گذشته رسم بوده است که اعضای فامیل بخشی از لوازم مورد نیاز عروس و داماد را به عنوان هدیه در روز پاتختی به آنها می داده اند.
آداب و رسوم مردم شیراز در غذا خوردن
اگر تا به حال به شیراز سفر کرده باشید حتما متوجه شده اید که غذاهای محلی و سنتی شیراز بسیار خوشمزه و لذیذ هستند. آداب و رسوم مردم شیراز در غذا خوردن بسیار جالب و شنیدنی است. از جمله مهم ترین غذاهای محلی و سنتی شیرازی می توان به کلم پلو اشاره کرد. کلم پلو ترکیبی از کلم، گوشت چرخ کرده، آرد نخودچی، سبزی های معطر به همراه ادویه های مخصوص است که در نهایت با برنج ترکیب می شوند.
از دیگر غذاهای سنتی و محلی خوشمزه مردم شیراز می توان به یخنی نخود اشاره نمود. یخنی نخود که همان آبگوشت نخود است با نخود، لوبیا و پیاز و سیب زمینی تهیه می شود. از دیگر غذاهای محلی و بسیار لذیذ شیرازی می توان به شکر پلو، آش ماست، آش سبزی اشاره کرد. همچنین در آداب و رسوم مردم شیراز دسر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و دسرهایی همچون فالوده شیرازی، حلوای کاسه، مسقطی و غیره از جمله آنها به شمار می آیند.
مشهورترین افراد شهر شیراز چه کسانی هستند
مشاهیر و بزرگان شیراز به دو دسته اصلی افراد مشهور و گمنام تقسیم بندی می شوند، در این بخش به معرفی افراد مشهور شهر شیراز پرداخته ایم، افرادی که مطمئنا نامی از آنها در کتاب های درسی، جست و جوهای وب و حتی گفت و گوهای دوستانه تان شنیده باشید.
کوروش
کوروش که لقب اولین پادشاه هخامنشی را بر دوش می کشد، مشهورترین و محبوب ترین پادشاه جهان به شمار می رود. مدت زمانی که کوروش بر ایران حکومت کرد ۳۰ سال بوده است ولی در این مدت زمان به حدود نیمی از کره زمین حکمفرمایی میکرده است. از کوروش به عنوان پادشاهی عادل یاد می شود به طوری که نسخه اولیه قوانین حقوق بشر را از روی منشور این پادشاه برداشته اند. در حال حاضر آرامگاه کوروش در مجموعه پاسارگاد واقع شده است و شما میتوانید همه روزه از مقبره کوروش بزرگ دیدن نمایید.
حافظ برجسته‌ترین مشاهیر شیرازی
حافظ که همه ما آنرا با دیوان حافظش میشناسیم از مطرح ترین شاعران و غزل سرایان ایرانی است که شهرت جهانی دارد. از آرامگاه حافظ به عنوان یکی از نمادهای شهر شیراز یاد می شود. در حافظه شیراز که محل دفن حافظ است، تعداد بسیاری از شاعران و ادیبان دوران های مختلف ایرانی نیز آرمیده اند و شما با بازدید از این محل فرصت بازدید از مقبره این مشاهیر شیرازی هم خواهید داشت. از جمله این مشاهیر می توان به اهلی شیرازی، فرصت الدوله شیرازی، میرزا نظام الدین دستغیب، علی محمد قوام الملک، میرزا محمد رضا حکیم، میرزا عباس حکیم، دکتر لطفعلی صورتگر شیرازی، محمد خلیل رجایی و دکتر مهدی حمیدی شیرازی اشاره نمود.
سعدی
سعدی شیرازی سومین شخص از مشاهیر شیرازی است که با سفر به این شهر می توانید از مقبره او بازدید کنید. مشرف الدین مصلح بن عبدالله شیرازی متخلص به سعدی در سال ۶۰۶ هجری قمری در شیراز به دنیا آمد و در سال ۶۹۰ هجری قمری نیز در این شهر دار فانی را وداع گفت. آرامگاه سعدی را میتوان یکی از جمله مطرح ترین جاذبه های گردشگری شیراز دانست.
شوریده شیرازی
شوریده شیرازی یکی از جمله مطرح ترین شاعران زمان قاجار در شیراز به شمار می رود. او که در سال ۱۲۷۶ هجری قمری متولد شد، در ۱۷ سالگی دچار بیماری آبله شد و از ناحیه هر دو چشم نابینا شد. باتوجه به هم دوره بودن شوریده شیرازی با ملک الشعرای بهار، نامه نگاری های این دو با هم بسیار شهرت یافت. شوریده شیرازی در ۱۳۱۱ به کمک حسنی قلی خان نظام السلطنه مانی و میرزا علی اصغر اتابک، توانست به دربار ناصر الدین شاه راه یابد. ناصر الدین شاه به علت سرودن قصیده و مدحیه قریه بورنجان واقع در کوهمره را به او بخشید. کوهمره نام سه منطقه در استان فارس است که در حوالی منطقه شیراز تا کازرون قرار دارد. این شاعر فرهیخته در سال ۱۳۴۵ هجری قمری در شیراز فوت نمود و در کنار آرامگاه سعدی به خاک سپرده شد.
خواجوی کرمانی از مشاهیر شیرازی
در نیمه اول قرن هشتم فردی به دنیا آمد که بعدها به خواجوی کرمانی شهرت یافت. او که به غزل سرایی به تقلید از شیوه سنایی معروف بود، در سرودن مثنوی نیز از فردوسی الهام میگرفت. در بسیاری از اشعار این شاعر از مضامین عرفانی استفاده شده است. اشعار او تاثیرات بسیاری بر شاعران بعدی همچون حافظ گذاشته است. اصالت این شاعر کرمانی بوده ولی در سالهای آخر عمرش به شیراز رفته و در نهایت در همین شهر نیز فوت می کند. در نزدیکی حافظیه شیراز و نرسیده به دروازه قرآن شیراز این امکان را خواهید داشت تا از مقبره این شاعر بزرگ نیز دیدن کنید.
سیبویه شیرازی
یکی دیگر از مشاهیر شیرازی سیبویه شیرازی است. او که از جمله فیلسوفان و زبان شناسان مطرح ایرانی و یکی از جمله دانشمندان و مراجع بزرگ اسلامی به شمار می رود از پایه گذاران علم صرف و نحو در زبان عربی به شمار می رود. از او به عنوان اولین کسی که به جزئیات زبان عربی پرداخته است و اصول و صرف و نحو را در آن ابداع نمود. از جمله دیگر ابداعات این دانشمند ایرانی میتوان به نشانه گذاری های فتحه، کسره و ضمه اشاره کرد. او در ۴۰ سالگی عازم خراسان شد اما در مسیر بیمار شده و در شیراز فوت میکند و در همین شهر به خاک سپرده شد. برای بازدید از مقبره این دانشمند بزرگ میبایست به یکی از محله های قدیمی شهر شیراز به نام سنگ سیاه مراجعه کنید.
باباکوهی
یکی دیگر از مشاهیر شیرازی با نام باباکوهی شناخته می شود. مقبره این شاعر در دامنه کوه صبوی شیراز قرار دارد و قدمت آن به دوره آل بویه باز می گردد. برای بازدید از این مقبره می توانید به دروازه قرآن شیراز مراجعه کنید. مقبره این شاعر در نزدیکی این جاذبه گردشگری شیراز واقع شده است.
ملاصدرا
ملاصدرا یکی دیگر از مشاهیر شیرازی است. او که فرزند وزیر حاکم شیراز بود در روز نهم جمادی الاول سال ۹۸۰ هجری قمری در شهر شیراز به دنیا آمد. باتوجه به اینکه پدر او فردی ثروتمند بود، تحصیلاتش توسط معلم خصوصی و در قصر پدری گذرانده شد.
از ملاصدرا به عنوان برترین شاگرد میرداماد یاد می شود. پس از مهاجرت ملاصدرا از اصفهان به شیراز شروع به تدریس مبانی جدیدی در فلسفه در این شهر نمود. باتوجه به شرایطی که در شیراز وجود داشت و مخالفت مدرسین فلاسفه وقت که در شیراز حضور داشتند، ملاصدرا تصمیم گرفت تا به قم رفته و سالها در این شهر زندگی و تدریس نماید. سالها بعد مجددا به شیراز بازگشت و تدریس خود را در این شهر از سر گرفت. در نهایت این عالم در سفر حج به بیماری مبتلا شد و در بصره فوت کرد. در حال حاضر مقبره او در سمت چپ حرم امام علی دفن شده است.
کریم خان زند از تاریخی ترین مشاهیر شیرازی
کریم خان زند یکی از جمله پادشاهان ایرانی است که پیش از اینکه به پادشاهی برسد وزیر اعظم شاه اسماعیل سوم صفوی بود. پس از مرگ نادرشاه بود که ایران را هرج و مرج و عدم ثبات فراگرفت. بسیاری از خوانین در سراسر کشور شورش کرده و قصد جدایی داشتند. در نهایت در سال ۱۱۷۸ بود که کریم خان توانست بر مخالفان خود پیروز شود و به عنوان وکیل الرعایا به پادشاهی ایران برسد. او تا پایان عمر خود در این منصب باقی ماند و توانست سلسله زندیه را تاسیس نماید. کریم خان شیراز را به عنوان پایتخت سلسله خود قرار داده و بناهای متعددی را در این شهر بنا نمود. در طول حکومت او بر ایران شرایط آرام و پایداری داشت. او در سال ۱۱۵۷ در شیراز درگذشت و در همین شهر نیز به خاک سپرده شد.
میرزای شیرازی
میرزای شیرازی در ۴ اردیبهشت ۱۱۹۱ شمسی در شیراز به دنیا آمد. میرازی شیرازی در سال ۱۲۴۳ به مرجعیت تقلید مسلمانان رسیدند. میرزای شیرازی را بیشتر به دلیل فعالیت های سیاسی که انجام داده است می شناسند. از جمله مطرح ترین فعالیت های سیاسی او میتوان به تحریم حکم توتون و تنباکو اشاره نمود.
سایر مشاهیر شیرازی در یک نگاه
همانطور که اشاره شد مشاهیری که در شیراز به دنیا آمده اند و یا در این شهر زندگی و فوت کرده اند بسیار زیاد بوده و معرفی آنها در قالب یک متن نمیگنجند. از جمله سایر مشاهیر شیراز میتوان بیدل شیرازی، وصال شیرازی، قاآنی، عرفی، همای شیرازی، قطب الدین شیرازی، مهدی حمیدی شیرازی، انجوی، جانگیر خان صور اسرافیل، ندیم شیرازی و مانی شیرازی نیز اشاره نمود.
خاتم کاری – صنایع دستی شیراز
شیراز در زمینه هنر خاتم کاری یکی از معروف ترین شهر های ایران به شمار می آید. خاتم کاری هنری بدیع و منحصر به فرد است و افرادی که توانایی خاتم کاری را دارند به معنای واقعی کلمه هنرمند به حساب می آیند. خاتم کاری هنری قدیمی به حساب می آید و می توانید آثار خاتم کاری را در مسجد جامع عتیق شیراز با بیش از ۱۰۰۰ سال سن مشاهده نمایید. درب های این مسجد که از جنس چوب گردو هستند به واسطه استاد حبیب الله خاتم کاری شده اند. شروع خاتم کاری در شیراز به دوران صفویه باز می گردد و می توان گفت که امروز شیراز به عنوان مرکز و مهد خاتم کاری در ایران است.
در خاتم کاری از یک ورق چوب نازک برای آستر کردن استفاده می شود. همچنین از یک چسب خوب به نام سریشم در تمامی مراحلی که نیاز به چسب کاری هست استفاده می شود. از دیگر ویژگی های صنایع دستی منحصر به فرد شیراز یعنی خاتم کاری می توان به سطح صاف و صیقلی و نبودن فضای خالی، یکنواختی رنگ های به کار رفته، ثبات رنگ های به کار رفته در طول زمان، ترمیم ها و بتونه کاری هایی که به هیچ عنوان قابل لمس نیستند، قرینگی فوق العده طرح ها و غیره اشاره کرد. طرح های خاتم کاری انواع مختلفی دارد که می توان به برخی از آنها مانند طراحی تاجی، طراحی ترنج، ابری لوزی، هفت شمسه، موج، جویی، ابری شش گوشه، زنجیره ای و غیره اشاره کرد.
کاشی های هفت رنگ
از زیباترین صنایع دستی منحصر به فرد شیراز می توان به کاشی های هفت رنگ اشاره کرد. این هنر به دوران معماری اسلامی در ایران مربوط می شود. یکی از طرح های پر استفاده در کاشی های هفت رنگ طرح گل و مرغ است. کاشی های هفت رنگ شامل رنگ های سیاه، سفید، لاجوردی، فیروزه‌ای، قرمز، زرد و حنایی می شود. کیفیت تصویر و لعاب در کاشی های هفت رنگ نقطه جذابیت و انحصار آن به شمار می رود. اگر به شیراز سفر می کنید به شما پیشنهاد می کنیم این هنر زیبا را در مکان هایی همچون مسجد نصیر الملک، مسجد وکیل، عمارت نارنجستان و باغ عفیف آباد مشاهده نمایید.
منبت کاری – صنایع دستی شیراز
منبت کاری یکی از قدیمی ترین صنایع دستی منحصر به فرد شیراز است که در بازارها و سراهای این شهر به وفور پیدا می شود. دوران اوج هنر منبت کاری در ایران مربوط به زمان حکومت صفویه می شود. منبت کاری به کنده کاری حجمی بر روی چوب در حجم بالا گفته می شود. آثار هنر منبت کاری در شیراز را می توانید در مساجد، منبرها، میزها، قاب ها، دسته های چاقو و بسیاری از موارد دیگر مشاهده کنید. خط و نقش در منبت کاری از اهمیت بالایی برخوردار است. خط کوفی و نقش های اسلیمی و ختایی و گل و مرغ جز نقش ها و خط هایی هستند که بیشترین استفاده را در منبت کاری دارند.
معرق کاری
یکی دیگر از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز که در سایر نقاط ایران نیز رواج پیدا کرده است معرق کاری نام دارد. هنر معرق کاری مربوط به برش دادن چوب می شود و ریشه آن به هندوستان باز می گردد. جالب است بدانید که معرق کاری در زمان های گذشته ترکیبی از چوب و فلز و تغییرات بر روی آنها بوده است اما به مرور زمان فقط از چوب آن هم چوب های مختلف استفاده شده است. در صورتی که به شیراز سفر می کنید به شما پیشنهاد می کنیم حتما به عنوان یادگاری و سوغاتی خرید معرق کاری های زیبای هنرمندان این شهر را در نظر بگیرید.
جوک کاری از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز
جوک کاری از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز به حساب می آید که شباهت بسیار زیادی به خاتم کاری دارد. در جوک کاری با کنار هم قرار دادن چند تکه چوب که هر کدام رنگ متنوعی دارند نقش ها و طرح های هندسی زیبایی به وجود می آید. هنر جوک کاری در صنایع دیگری همچون مبل سازی، قاب های منبت کاری، خاتم کاری و معرق کاری نیز استفاده می شود. مصالح مورد استفاده در جوک کاری شامل چسب، نخ، مواد محافظ، چوب نارنج، چوب عناب، چوب گردو، فوفل، کاج و غیره می شود.
قلم زنی روی فلزات – صنایع دستی شیراز
قلم زنی رو فلزات نیز جز صنایع دستی منحصر به فرد شیراز به حساب می آید. اگر به شیراز سفر کرده اید و برای خرید سوغاتی یا یادگاری تردید دارید که چه بخرید به شما پیشنهاد می کنیم حتما طرح های قلم زنی روی فلزات را ببینید. هنز قلم زنی شامل چکش زدن بر روی فلزاتی همچون مس، نقره، طلا، برنج و غیره می شود. طرح های تخت جمشید، گل و مرغ و تصاویری از شاهنامه نیز طرح هایی هستند که هنرمندان با قلم زنی روی فلزات آنها را نقش می بندند. جالب است بدانید که برای قلم زنی بر روی هر فلز با توجه به سختی آن فلز یک قلم مخصوص وجود دارد و می توان گفت که هنر قلم زنی یکی از سخت ترین و پیچیده ترین صنایع دستی به حساب می آید.
گلیم بافی
یکی دیگر از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز گلیم بافی است. گلیم بافی از هنرهای اصیل و قدیمی شیرازی ها به حساب می آید که بیشتر توسط زنان و دختران عشایری قشقایی رواج پیدا کرده است. در صورتی که به شیراز سفر می کنید می توانید با خریدن گلیم ها در طرح ها و نقش های مختلف یک هدیه و یا سوغاتی زیبا برای عزیزانتان بیاورید. از دیگر صنایع دستی معروف شیراز می توان به جاجیم بافی شاراه کرد که شباهت زیادی به فرش بافی دارد ولی هزینه آن بسیار ارزان تر است.
گیوه های دست باف – صنایع دستی شیراز
یک نوع کفش قدیمی و با کیفیت، گیوه های دست باف است که در ایران قدیم بسیار مورد استفاده قرار می گرفته و از محبوبیت خاص برخوردار بوده است. گیوه یک کفش نرم و راحت است و به عنوان یکی از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز به حساب می آید. یکی از بزرگ ترین مزیت های گیوه این است که به پای شما فشار مضاعف وارد نمی کند. در صورتی که به شیراز سفر می کنید می توانید گیوه های مختلفی در طرح و رنگ های متفاوت به عنوان یادگاری و سوغاتی تهیه نمایید.
فرش دست باف
کشور ایران مهد فرش دست باف در سرتاسر دنیا به حساب می آید. فرش دست باف از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز نیز هست و بسیاری از مردمان شیراز این هنر زیبا و اصیل را بلد هستند. عشایر استان فارس بیش از سایرین فرش بافی را بلد هستند و در این زمینه فعالیت می کنند. فرش های دست باف طرح های و نقش های گوناگونی همچون قشقایی، افشار، خمسه، آباده و غیره دارند. از معروف ترین طرح های فرش دست باف شیراز می توان به طرح بلبل اشاره کرد که در سطح جهانی شهرت و محبوبیت دارد.
نمد مالی
یکی از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز که در گذشته به عنوان زیرانداز استفاده می شده است نمد نام دارد. در نمد مالی در اثر فشار و اعمال رطوبت و با استفاده از پشم یک زیرانداز با کیفیت و با دوام تولید می گردد. یکی از مراحل نمد مالی مالیدن نمد بر روی سطح زمین است مه با کمک دست و پا صورت می گیرد. در واقع نام نمد مالی نیز از همین فرآیند برگرفته شده است. نمد ها در طرح و رنگ های مختفی مثل قرمز، آبی، زرد، نارنجی و غیره درست می شوند.
گبه بافی – صنایع دستی شیراز
به یک نوع فرش گبه گفته می شود که با استفاده از الیاف پنبه یا پشم و در سایزهای کوچک بافته می شود. گبه بافی یکی از زیباترین سنایع دستی منحصر به فرد شیراز به حساب می آید. در گبه بافی از طرح های متنوعی همچون طرح های هندسی، ترنج، ستاره، لچک، نقش، خشتی، نقش حیوانات، نقش های خیالی و غیره استفاده می گردد. گبه هایی که در شیراز بافته می شوند بسیار زیبا هستند و به عنوان یادگاری و سوغاتی می توانید آنها را خریداری نمایید.
سفالگری از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز
به ساختن قالب های مختلف و زیبا با کمک گل رس و دست، سفالگری گفته می شود. سفالگری از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز به حساب می آید که در این شهر بسیار نیز رواج دارد. ابزار آلات لازم برای سفالگری شامل چاقوی سفالگری، سیم قطع کننده، مشته، ابزار حلقه، سیم و تراش، اسفنج و غیره می شود. هنرمدانی که سفالگری بلد هستند با هنر خود اشیا و ظروفی مانند ظرف های سفالی، گلدان ها، مجسمه و بسیاری دیگر از سازه های زیبا را تولید می نمایند.
مینا کاری -صنایع دستی شیراز
یکی دیگر از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز که از زمان صفویه به ایران ورود پیدا کرد مینا کاری نام دارد. مینا کاری نیز به هنر ایجاد طرح های مختلف بر روی سطح فلزاتی همچون طلا، مس، نقره، استیل، آلومینیوم، مفرغ، برنج و برنز گفته می شود. ظرف هایی که بر روی آن مینا کاری انجام می شود بسیار زیبا هستند و می توانید آنها را به عنوان یک هدیه و سوغاتی بسیار به یاد ماندنی زمانی که به شیراز سفر می کنید خریداری کنید.
هنر مینیاتور
هنری که از زمان قاجاریه وارد کشور ایران شده است،هنر مینیاتور، یکی از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز نیز به حساب می آید. هنر میناتور در واقع همان هنر نقاشی اما در یک سطح بسیار کوچک است. نقاشی های که با هنر مینیاتوری کشیده می شوند معمولا نقش های ملی، هنری، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی دارند. در آثار میناتوری می توانید طرح های سیمرغ، اژدها، فرشتگان و غیره را مشاهده نمایید. طرح های بی نظیری از هنر مینیاتوری را می توانید در باغ ارم، باغ عفیف آباد، باغ نارنجستان قوام و مسجد قوام رمضان مشاهده نمایید.
شیشه گری – صنایع دستی شیراز
شیشه گری که هنر شکل دهی به شیشه است یکی از صنایع دستی منحصر به فرد شیراز به حساب می آید. در شیشه گری ابتدا با حرارت دادن شیشه آن را نرم می کنند سپس با استفاده از ابزار مخصوص و همچنین دم کردن در آن به آن شکل های مختلفی می دهند. گلدان، گلاب پاش، اشکال میوه، حویانات شیشه ای و غیره از جمله چیزهایی هستند که با هنر شیشه گری در شیراز ساخته می شوند و می توانید آنها را در بازار تهیه کنید. هنرمندانی که به شیشه گری مشغول هستند برای تزیین کردن محصولات شیشه ای خود از تراش، حکاکی، نقاشی و معرق استفاده می نمایند.
جمع بندی آداب و رسوم مردم شیراز
همانطور که اشاره کردیم شیراز شهر تاریخ و شعر و ادب است. مردم شیراز به واسطه تاریخ غنی و پرباری که داشته اند به مراسم های قدیمی خود اهمیت ویژه ای می دهند. از جمله آداب و رسوم مردم شیراز که خاص هستند می توان به مراسم های نوروز، چهارشنبه سوری، عروسی، عروسی بهار نارنج، پختن غذاهای محلی و غیره اشاره نمود. بسیاری از این مراسم ها و آداب و رسوم در گذشته رنگ و بوی دیگری داشته است اما هنوز هم با اندکی تغییرات برگذار می شود و به نوعی پابرجا هستند. در صورتی که قصد سفر به شیراز را دارید به شما پیشنهاد می کنیم با آشنایی با آداب و رسوم مردم شیراز از بازدید بناهای تاریخی و دیدنی این شهر لذت بیشتری ببرید.