ماجرای کشتی رافائل که به تایتانیک ایران مشهور است!

بوشهر شهری بندری در کنار سواحل خلیج فارس و مرکز استان بوشهر است. این شهر قدمتی هزاران ساله دارد و عمر آن به دوران ساسانیان می رسد. سواحل زیبا، نخلستان های سرسبز و بناهای تاریخی آن را به مقصدی جذاب برای گردشگری تبدیل کرده است. اما کشتی رافائل یکی از جاذبه های دیدنی و پرماجرایی این شهر است که در سال ۱۹۷۶ توسط دولت پهلوی به عنوان تسویه بدهی تسهیلاتی که از سال ها قبل گرفته شد و دلیل آن هم عدم توانایی ایتالیایی ها برای بازپرداخت بدهی قبلی شان نیز بود. در ادامه همراه الی گشت باشید تا بیشتر درباره ی کشتی رافائل در بوشهر خدمتتان شرح دهیم.

مطالب مرتبط:
ساحل ریشهر، شهر باستانی بوشهر
آشنایی با صنایع دستی بوشهر
گنبد نمکی جاشک، با نمک ترین شگفتی طبیعت بوشهر

کشتی رافائل در زمان ورودش به ایران از ایتالیا در بندر بوشهر ایران پهلو گرفت و به یکی از جاذبه های شهر بوشهر تبدیل شد؛ علاوه بر این کشتی ایتالیایی رافائل سرگذشت پرماجرایی هم داراست که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. بندر بوشهر یکی از شهرها و مرکز استان بوشهر از استان‌های جنوب غربی ایران است. این شهر از سمت شمال، غرب و جنوب به خلیج فارس محدود شده‌است. این کشتی در سال ۱۹۷۶ توسط دولت پهلوی به منظور بازپرداخت بدهی ایتالیا گرفته شد و بندر بوشهر نیز پهلو گرفت.

پهنای کشتی رافائل ایتالیایی حدود ۶۰ متر و گنجایش ۱۸۰۰ مسافر را نیز داراست. این کشتی لقب شهرکت تفریحی و تجملاتی را به خود گرفته و دلیل آن هم وجود امکانات متنوع و کافی بوده که در آن نیز فراهم وبده است. از جمله این امکانات نیز عبارتند از ۶ استخر مخصوص کودکان و بزرگسالان، ۷۵۰ سوئیت بزرگ و کوچک که در آن حمام هایی با مرمرهای گران بهای ایتالیایی نیز ساخته شده بودند. همانطور که مشاهده می کنید این کشتی بسیار بزرگ و با عظمت بوده و تمامی امکانات رفاهی و تفریحی را در بالاترین سطح انتظار برآورده  می ساخت. از دیگر امکانات کشتی رافائل می توان به سالن‌های سینما و تئاتر، زمین‌های ورزشی، استخر، هتل، تالارهای باشکوه، رستوران و … نیز اشاره کرد. هیچ‌ کدام از کشورهای پیشرفته ‌ی آن زمان چنین کشتی را نداشتند. هدف از خرید رافائل این بود که در یکی از جزایر ایران مستقر شود و جاذبه‌ ای برای جهانگردان خارجی، از جمله ثروتمندان کشورهای حاشیه خلیج فارس باشد تا برای مدتی از امکانات تفریحی آن استفاده کنند.

کشتی رافائل در بوشهر دارای ۱۸ آسانسور در طبقات مختلف داشت و حدود ۳۰ سالن برای برگزاری جشن ها، مهمانی ها و اجرای نمایش ها و همچنین چند باشگاه ورزشی و پرورش اندام نیز دارا بود. این کشتی در از کتب تاریخی حتی با عنوان تایتانیک ایران هم لقب گرفته است. گفته شده روزی که رافائل از ایتالیا به سوی ایران حرکت کرد، مردم ایتالیا آن را با اشک بدرقه می‌کردند؛ چون کشورشان مثل ایران ثروتمند نبود و مجبور بودند کشتی را که خودشان ساخته بودند  به ایران بفروشند.

این کشتی در میان اندوه و اشک ایتالیایی به سمت ایران خرامان خرامان حرکت کرد و هیچ منفعتی برای خطوط دریایی کشتیرانی ایتالیا به همراه نداشت. اما نباید این موضوع را نادیده بگیریم که ایتالیا با ساخت این کشتی توانست صاحت نام برترین کشور برای ساخت کشتی های بی نظیر را برای خود کسب کند و رافائل و میکلانژ توانستند برای این کشور تبلیغات خوبی باشند.

زمانی که دو کشتی رافائل و میکلانژ به ایران رسیدند یکی در بندرعباس و دیگری در بندر بوشهر پهلو گرفتند. میکلانژ را به بندرعباس و رافائل را به بوشهر فرستادند. حالا دیگر رافائل مال ایران بود و خیلی ها برای دیدینش به بوشهر می‌آمدند تا مدتی را هرچند کوتاه در این کشتی بگذرانند. جشن‌های زیادی در تالارهای رافائل برگزار می‌شد. رافائل در آن زمان همتا نداشت. البته میکلانژ هم همراه رافائل به ایران آمد، امابه هیچ عنوان با رافائل قابل قیاس نبود.

از این معامله تنها ایران توانسته بود که سود ببرد. رافائل در سال ۱۹۶۵ تا ۹۰ میلیون دلار قیمت گذاری شده بود، اما ایتالیا از سرناچاری و اجبار و شرایط بحرانی اقتصادی، ده سال بعد رافائل و میکلانژ را که حدود ۴۵ میلیون دلار قیمت واقعی داشتند، هر کدام به مبلغ دو میلیون دلار به ایران فروخت! این دو خواهر زیبا در بهار سال ۱۳۵۶ قدم به آب‌های گرم خلیج فارس گذاشتند و به محض ورود از یکدیگر جدا شدند.

رافائل نام نخستین طرح کشتی‌های «میکل آنژ» و «رافائل» در سال ۱۹۵۸ میلادی کشیده شد است می‌باشد. قرار بود هنر تاریخی طراحی ایتالیایی‌ها با هنر و صنعت مهندسی کشتی‌سازی آن زمان در هم ممزوج شود و دو شناور بزرگ را ایجاد کند. طراحی‌ها در ابتدا، دو کشتی را با بدنهٔ سیاه رنگ و دو دودکش بزرگ سفید نشان می‌داد. اما برخلاف دیدگاه سنتی کشتی سازان ایتالیایی، طراح این پروژه تصمیم به طراحی یک کشتی مدرن گرفت؛ در سال ۱۹۶۲ ابتدا کلید ساخت خواهر کوچکتر، کشتی میکل آنژ زده شد. پنج ماه بعد ساخت جفت بزرگتر این کشتی آغاز شد و رافائل نیز رخ نشان داد.

در زمان جنگ ایران و عراق کشتی رافائل مورد هدف موشک های عراقی قرار گرفت و بسیاری از قسمت های آن خراب شد و اگرچه قابل تعمیر بود اما هیچ اقدامی برای نجات آن انجام نشد.  تمام تجهیزات و امکانات کشتی در حد امکان باز شد، بطوریکه سیستم مخابراتی داخل کشتی در پایگاه دریایی بوشهر بعنوان یک تلفن داخلی مورد استفاده قرار می گرفت. همچنین سیستم مخابراتی این کشتی تا سال ۱۳۸۴ فعال بود و اغلب منازل مسکونی از آن استفاده می کردند.

جالب است بدانید که در طول جنگ با یدک کش محل قرار گیری این کشتی را ۱۰۰۰ متر در کنار ساحل جابه جا کردند اما مجدد توسط یک موشک مورد اصابت قرار گرفته و بعدها به زیر آب رفت. بعد از آن نیز هیچ اقدامی برای نجات این مروارید گران بها انجام نشد و رافائل در اعماق خلیج فارس غرق شد و مورد هجوم غواصان محلی نیز قرار گرفت. تمامی گنجینه هایی که درون این کشتی به کار برده شده بود به یغما برده شود و تنها برای مدت ۷ سال توانست در آب های نیلگون خلیج فارس جلوه گری کند.

در حال حاضر پس از اینکه سال های این کشتی عظیم الجثه در زیر آب قرار گرفته است اقدام به برش زدن بدنه و فروش آن گرفته اند. کشتی رافائل ایتالیایی در عمق ۷ متری دریا و در فاصله ۲ کیلومتری نیروگاه اتمی بوشهر نیز قرار گرفته است.