گشت و گذار در تاریخ تهران، کاخ صاحبقرانیه

کاخ صاحبقرانیه

امورزه اگر سراغی از افراد بگیریم و از آن ها در مورد سازه های تهران بپرسیم اگر نه همه اما بیشتر آن ها به برج ها و آپارتمان های کوچک و بزرگی که از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب آن گسترده شده اند می گویند. غافل از اینکه در این شهر چه سازه های تاریخی ای وجود دارد، ساختمان هایی که هم دیدنی و هم تاریخ اند و هر کدام از آن ها حرف های زیادی برای گفتن دارند. امروز می خواهیم در مورد کاخ صاحبقرانیه صحبت کنیم، کاخی که در باغی زیبا قرار گرفته است و گفته های تاریخی در دل خود دارد. به دلیل اهمت زیادی که این بنا دارد، تصمیم گرفتیم تا ایرانگردی امروز الی گشت را به معرفی این کاخ اختصاص دهیم.

مطالب مرتبط:
کاخ شهرداری تبریز، شاهکاری به سبک معماری آلمانی
تهرانگردی: پارک ساعی

صابقرانیه نام کاخی تاریخی در شمال شهر تهران است که در باغ بزرگ نیاوران قرار دارد. این کاخ که در زمان ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده است، اهمیت تاریخی زیادی دارد و به همین دلیل یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری تهران محسوب می شود. کاخ صاحبقرانیه در باغ تاریخی نیاوران قرار دارد، باغی که درختان سرو بلند قامتش خودنمایی می کند و چندی سازه ی مهم تاریخی را در خود جای داد که صاحبقرانیه یکی از آن ها و کوشک احمد شاهی هم بنای دوم آن است. راهمان را به سمت کاخ صاحبقرانیه کج می کنیم…

این کاخ در دوران قاجاریان و به دستور ناصرالدین شاه ساخته شده است. در آن دوران ناصرالدین شاه دستور داد تا برای اقامت ییلاقی خود این کاخ را که در منطقه ی خوش و آب هوای تهران بود، بنا کنند و این گونه بود که این کاخ در منطقه ی نیاوران تهران به عنوان یکی از ییلاق های ناصرالدین شاه ساخته شد و بعدا هم به محبوب ترین اقامتگاه ییلاقی او تبدیل شد.

در مورد معماری این کاخ باید گفت که ساختمانی سفید رنگ با سقف شیروانی سبز رنگ زمردین است. در این کاخ از المان هایی مثل آینه کاری، شیشه های رنگی استفاده شده است و هنرمندانی زبردستی هم گچبر های منحصر بردی را در آن ساخته اند و به طور کلی معماری ایرانی را به خوبی می توان در جای جای آن دید. البته کسی دقیقا نمی داند که معمار این بنای زیبا چه کسی بوده است چرا که اثری از او برجای نمانده است.

صاحبقرانیه به چه معناست؟

شاید برایتان دانستن این موضوع که نام این کاخ دقیقا از کجا آمده و چه منشایی دارد، جالب باشد. در آن دوران هر ۳۰ سال را معادل ۱ قرن می دانستند. وقتی که این کاخ کاملا ساخته شد، ناصرالدین شاه در حال ورود به سی و یکمین سال سلطنتش بود. از آن جا که او یک قرن حکومت کرده بود، تصمیم گرفت تا نام کاخش را هم صاحبقرانیه بگذارد که به معنای صاحب قرن هاست. البته نام این کاخ در ابتدا صاحبقران بود اما بعدها به صاحبقرانیه تغییر پیدا کرد.

این کاخ از چندین بخش مختلف تشکیل شده است اما در همه جای آن می توان تابلوهای نقاشی بسیار بزرگی را دید. تابلوهایی که روی بعضی از آن ها تصاویری از شاهان قاجاری را دید، تصاویری از ناصر الدین شاه و تصاویری از منظره های مختلف مانند کوه شمیران. روی دیوارها اثر حکیم الملک از کمال الملک هم به چشم می خورد.

یکی از زیباترین بخش های کاخ صاحبقرانیه، تالار آیینه آن است که به نام تالار جهان نما هم شناخته می شود. تزیینات آیینه کاری ای که در دیوارهای این کاخ به کار رفته، واقعا دیدنی است و از طرف دیگر عظمت و بزرگی این بخش از کاخ، مثال زدنی. در بخش های شمالی و جنوبی این تالار، پنجره هایی وجود دارد که از آن ها می توان کوه های شمیران تهران را دید. از این تالار معمولا به عنوان جایی برای ضیافت ها و دیدارهای رسمی استفاده می شده است و البته که یکی از مهم ترین اتفاقات تاریخی در همین تالار رقم خورده است، اتفاقی به نام امضای فرمان مشروطیت که توسط مظفر الدین شاه انجام شد.

در این تالار آثار نفیس بسیار زیادی به چشم می خورد که از میان آن ها می توان به فرش های نفیس، مبل های گران قیمت، لوسترها، انواع گلدان های دست ساز از کشورهای فرانسه، آلمان، ژاپن و چین اشاره کرد. اسطرلاب، چندین سپر طلاکوب، ساعت رومیزی و بسیاری از وسایل و اشیای گران قیمت دیگر هم در همین بخش قرار دارند.

چطور به این کاخ برویم؟

کاخ صاحبقرانیه در شهر تهران و در منطقه ی نیاوران واقع شده است و راه دسترسی راحتی دارد و هم می توانید از طریق وسیله شخصی و هم وسایل حمل و نقل عمومی و تاکسی به آن دسترسی داشته باشید. در صورتی که بخواهید مسیر مترو را انتخاب کنید، کافیست در ایستگاه تجریش که آخرین ایستگاه خط ۱ متروی تهران است، پیاده شده و از آنجا سوار تاکسی های نیاوران شوید. البته می توانید از میدان تجریش این مسیر را با اتوبوس هم طی کنید.

قبل از بازدید از کاخ صاحبقرانیه باید بدانید

خوب است به نکاتی در مورد کاخ صاحبقرانیه قبل از بازدید از آن دقت کنید. این کاخ هر روز از ساعت ۹ صبح تا ۵ بعدازظهر به استثنای ایام سوگواری میزبان بازدید کننده ها و توریست هاست. از آن جایی که این بنا در حال مرمت بوده است ممکن است امکان بازدید از آن وجود نداشته باشد با این وجود می توانید از بقیه ی بخش های مجموعه ی نیاوران دیدن کنید: