اگر به پایتخت سوئیس، یعنی شهر برن سفر کنید در همه جا تصویر خرس را مشاهده می کنید. خرس همه جای شهر دیده می شود: روی پرچم ها، فواره ها و آبنماها، در و دیوار و حتی سطل زباله تصویر خرس وجود دارد. حتی می توانید در کنار ساحل رود آر (Aare) خرس های زنده پیرنه را در پارکی به نام پارک خرس از نزدیک ببینید! به نظرتان چرا و چگونه خرس به نماد شهر برن تبدیل شده است؟ چه داستانی پشت علاقه اهالی برن به خرس وجود دارد؟ در ادامه با الی گشت همراه باشید.
مطالب مرتبط: ۹ مورد از بهترین جاذبه های گردشگری برن سوییس + تصویر راهنمای سفر به برن
در مورد تبدیل شدن خرس به نماد شهر برن داستان ها و روایات مختلفی وجود دارد. طبق داستان و اسطوره ها علاقه و عشق اهالی برن به خرس به دوران شکارهای سلطنتی برمی گردد. در قرن ۱۲ میلادی برشتولد پنجم، دوک تسرینگن (Zähringen) و بنیانگذار شهر برن، تصمیم گرفت برای خود سرگرمی و بازی مفرحی دست و پا کند. شاه برشتولد تصمیم گرفت نام شهر را بر اساس اولین حیوانی که شکار می کند نامگذاری کند! همان طور که می توانید حدس بزنید این حیوان یک خرس بود. به همین دلیل نام شهر با اقتباس از خرس (Bear) نامگذاری شد.
البته در مورد صحت و سقم این داستان جای پرسش وجود دارد. برخی دیگر معتقدند نام برن ربطی به شکار پادشاه ندارد و برگرفته از نام قدیمی این منطقه است که در طول زمان تغییر کرده است: برنودور (Brenodor).
با این حال، اگر داستان شکار پادشاه هم صحت نداشته باشد ولی یک امر مسلم است و آن اینکه از آن زمان تاکنون پیوند خاصی بین شهر برن و خرس وجود داشته است. خرس همواره سمبل و نماد شهر برن بوده است و در گوشه و کنار شهر می توانید تصاویر این حیوان را ببینید. در نقاشی های قرون وسطی جنگاوران برن معمولا به شکل خرس های خشمگین و قدرتمند به تصویر کشیده می شدند. در سال ۱۵۱۳ نویسنده ای به نام والریوس آنشلم داستانی روایت کرده است در مورد این که سربازان برنی در نبرد نوارا خرسی زنده را اسیر کردند و با خود به شهر آوردند. این خرس در خندق شهر به صورت زنده نگهداری شد و به این ترتیب اولین (و نه آخرین) گودال خرس در شهر برن ایجاد شد.
علاقه اهالی برن به خرس تا حدی بود که در سال ۱۸۵۷ دوازده خرس را در گودالی سه متری به نام Bärenplatz نگهداری کردند. این گودال هنوز وجود دارد و هنوز هم داخل آن خرس های زنده نگهداری می شوند! برای اینکه خرس های اسیر زندگی طبیعی تر و آزادانه تری داشته باشند در کنار این گودال تونلی وجود دارد که به پارک خرس منتهی می شود و خرس ها می توانند در این تونل رفت و آمد کنند. بین سال های ۱۹۹۴ و ۱۹۹۶ Bärengraben کاملا مورد نوسازی و بازسازی قرار گرفت تا شرایط بهتری برای خرس به وجود بیاید. البته امروزه اعتراض هایی به نحوه نگهداری خرس ها وجود دارد و برخی معتقدند نگهداری خرس ها در این گودال باعث آزار و اذیت حیوانات می شود. شاید به دلیل همین اعتراض ها بود که در سال ۲۰۰۹ محلی جدید ساخته شد که فضایی طبیعی تر و بزرگ تر در اختیار خرس ها قرار می داد.
امروزه اگرچه خرس زنده به ندرت در اطراف برن دیده می شود اما پارک خرس برن یکی از جاذبه های گردشگری این شهر است و بسیاری از مسافران برای دیدن این خرس ها به پایتخت سوئیس می آیند. پارک خرس در بخش شرقی شهر قدمی برن و در کنار رودخانه آر قرار دارد. در سال ۲۰۰۹ بخشی بزرگ تر و طبیعی تر به این منطقه اضافه شد تا خرس های برن زندگی طبیعی تر و نرمال تری داشته باشند.
از سال ۱۸۵۷ تا ۲۰۰۹ خرس ها داخل گودال نگهداری می شدند و غذا دادن به خرس ها هم مجاز بود. بازدیدکننده ها ا زبالای گودال از خرس ها عکس می گرفتند و از مغازه بغل دستی برای خرس ها هویج می خریدند و داخل گودال پرت می کردند.
انجمن های مدافع حقوق حیوانات همیشه اعتراض هایی به نحوه نگهداری این حیوانات داشته اند. این اعتراضات بالا گرفت و در نهایت باعث شد در سال ۲۰۰۹ Bärengraben بسته شد و خرس ها به محل جدید به نام پارک خرس ها منتقل شدند. این پارک فضایی بسیار بزرگ تر و طبیعی تر در اختیار خرس ها قرار می دهد که در امتداد رودخانه آر قرار دارد. خانه جدید خرس های برن مساحتی بالغ بر ۶۰۰۰ متر مربع دارد و خرس ها به جای اسارت در یک محیط تنگ و بسته می توانند آزادانه در این محیط طیعی پرسه بزنند و در رودخانه شنا کنند.
امروزه اگر به شهر برن سفر کنید می توانید نماد خرس را روی پرچم هایی که از ساختمان های دولتی و ملی آویزان است ببینید. همچنین در کارناوال و مراسم های مخصوص همیشه خرس یکی از شخصیت های اصلی است. حتی وقتی می خواهید از برن سوغاتی بخرید با انواع و اقسام سوغاتی هایی با نماد خرس و به شکل خرس مواجه می شوید. با این حال احتمال اینکه بتوانید در برن و اطراف آن خرس زنده را در طبیعت ببینید بسیار کم است. سال گذشته برای اولین بار پس از حدود دوقرن یک خرس وحشی و زنده در اطراف منطقه دیده شد و باعث خوشحالی اهالی برن شد. آخرین باری که خرس وحشی در حوالی برن دیده شده بود سال ۱۸۲۳ بود!
همان طور که دیدیم برن تاریخ پرفراز و نشیبی با خرس ها داشته است و این حیوان کم کم جای خود را در فرهنگ مردم برن باز کرده است. به طوریکه خرس به نماد شهر برن تبدیل شده است و هرجا پرچم سوئیس را می بینید پرچمی با تصویر خرس نیز می توانید مشاهده کنید!
تاریخچه و ریشه این داستان هرچه باشد امروزه خرس به نماد جدایی ناپذیر شهر برن تبدیل شده است و مردم برن در جشن ها و مراسم های سنتی و ملی خود همیشه تصویری از این حیوان را به نمایش می گذارند. اگر شما هم به برن سفر کنید حتما می توانید مجسمه ها و سوغاتی های زیبایی به شکل خرس تهیه کنید و برای عزیزانتان به یادگار بیاورید.
منبع: theculturetrip.com