پل ورسک
یکی از سازه های دنیای مهندسی که قرن هاست به کمک انسان ها آمده اند، پل ها هستند. پل هایی که به عنوان راه های ارتباطی مردم با هم شناخته می شوند و گاه نبود آن ها باعث می شده تا جوامعی با هم در قطع ارتباط کامل باشند. این پل ها گاهی هم جان انسان ها را نجات داده اند مانند پل هایی که بر روی رودخانه های طغیان گر ساخته می شود و یا پل هایی که در ارتفاعات قرار دارند و دسترسی دو نقطه ی غیر ممکن را ممکن می کنند! قطعا نام پل ورسک را تا حالا شنیده اید پلی که به عنوان یکی از شاهکارهای دنیای مهندسی ایران شناخته می شود و چه از بعد تاریخی و چه از بعد کاربری اهمیت زیادی داشته است. امروز می خواهیم از این پل و تاریخچه ی آن بگوییم و شما را بیشتر با آن آشنا کنیم. با الی گشت همراه باشید:
درباره پل ورسک
مطالب مرتبط: معرفی موزه جواهرات ملی جاذبه های دیدنی چهارمحال و بختیاری + تصویر
این پل یکی از تاریخی ترین پل های ایرانی است که در شهر فیروزکوه و در دل طبیعت زیبای آن قرار دارد. پل ورسک در فیروزکوه و در روستای ورسک قرار دارد و یکی از قدیمی ترین مسیرهای راه آهن در ایران است. این پل در واقع راهی ارتباطی در ارتفاع ۱۱۰ متری است برای ۲ کوه ر ا منطقه است که بسیار صعب العبور هستند. این پل که به طول ۷۳ متر کشیده شده است، دو سمت دره ی ورسک را به هم مرتبط می کند.
تاریخ افتتاح این پل به سال ۱۳۱۵ برمی گردد و برای آن هزینه ای حدود ۲۶ میلیون ریال شده است که نسبت به نرخ پولی ایران در آن دوران چیزی بیشتر از ۵۰ میلیارد تومان امروز می شود. در واقع هزینه ی این پل که نزدیک به ۸۰ سال پش ساخته شده است، از مالیات به دست آمده و جالب است بدانید که امروزه همین پل به مانند گذشته سرپاست و کاربری دارد. امروزه قطارهای مسافربری تهران گرگان و تهران ساری از روی این پل می گذرند.
این پل تاریخی در سال ۱۳۵۶ به ثبت کلی رسید. نام دیگر پل ورسک، پل پیروزی است که دلیل این نامگذاری هم نقش مهمی است که این پل در جنگ جهانی دوم و در پیروزی متفقین داشت. در سال ۱۳۰۵ در مجلس شورای ملی طرح احداث اه آهن سراسری ایران به تصویب رسید، طرحی که بر اساس آن، شمال و جنوب ایران به هم دسترسی راحتی می داشت. از آن جایی که پیاده سازی و اجرای چنین کاری نیاز به دانش بالایی داشت که در آن زمان در ایران نبود، از متخصصان و نیروهای خارجی کمک گرفته شد و اجرای این طرح به یک شرکت دانمارکی به نام کامپساکس واگذار شد.
شرکت کامپکس تعهد کرده بود که این توانایی را دارد که ۹۰۰ کیلومتر خط راه آهن را در ۶ سال احداث کند. بعد از تمام تحقیقات و کارهای زیادی که این شرکت معتبر دانمارکی انجام داد این تصمیم را گرفتند که راه آهن احداث شده باید از روستای عباس آباد (روستای ورسک) بگذرد. همان طور که در بالا هم گفته شد پل ها اجزا و المان های ارتباطی بین دو نقطه هستند و دقیقا دلیل ساخت پل ورسک هم همین بود که بتوان با آن از دره ی عمیق ورسک گذشت اما از آن جا که ارتفاع این دره زیاد و دهانه ی آن بزرگ و از طرفی ابزار محدود بود، کار واقعا مشکلی در پیش رو بود.
ساخت این پل با تمام زحمت ها، سختی ها و تلاش های شبانه روزی و همه ی محدودیت ها بالاخره به پایان رسید و افتتاح شد. البته نقش ورسک فقط به عنوان یک المان ارتباطی نیست و نباید نقش مهم آن را در جنگ جهانی دوم نادیده گرفت، آن هم نقشی اساسی به گونه ای که در صورتی که این پل وجود نداشت، هیچ بعید نبود که حالا دنیا در حکومت طرفداران هیتلر بود. حتی بسیاری از کارشناسان و تاریخ دانان هم گفته اند که اگر پل ورسک وجود نداشت حالا نقشه ی جهان تغییر کرده بود!
از پل ورسک بیشتر بدانیم
از آن جا که این پل حدود ۸۰ سال پیش ساخته شده است و در آن زمان هم علم مهندسی مانند امروز تا به این اندازه پیشرفته نبود، طبیعی است که برای ساخت این پل با توجه به ابزار آلات ساده ای که وجود داشت زحمت فراوانی کشیده شده است. در این پل از موادی مثل سیمان، ملات، شن و آجر استفاده شده است و جالب است که پلی با این عظمت هیچ بتن آرمه ای ندارد!
ورسک پلی به طول ۷۳ متر است که در ارتفاع ۱۱۰ متری از اعماق دره ورسک قرار دارد. مهندسان و متخصصانی که ۸۱ سال پیش این پل را ساختند تعهد دادند که پل ورسک تا ۷۰ سال سرپا خواهد بود و قابل استفاده، اما حالا ۸۱ سال از آن زمان می گذرد و خوشبختانه این پل همچنان پابرجاست و هنوز هم کاربری دارد که این موضوع نشان دهنده ی عمق هوش و کار درست سازندگان آن است.
پل ورسک حالا به عنوان یک سند تاریخی و مهم و البته تماشایی کشورمان، به یکی از جاذبه های گردشگری توریستی شمال کشورمان تبدیل شده است و علاقه مندان زیادی هر سال از آن دیدن می کنند. در کنار این مواردی که در مورد اهمیت پل ورسک و بازدید از آن گفته شد، قرار داشتن آن در طبیعت بکر و سبز شمال و کوهستان البرز جلوه ی تماشایی دیگری برای به حیرت وا داشتن است. تماشای پل ورسک در روزهایی که هوا بارانی است و پل در ارتفاع غرق در مه می شود واقعا تجربه ی هیجان انگیز و فراموش نشدنی است و البته که عکاسی از این پل دیدنی، بخش دیگری از کارهایی است که در بازدید از آن باید مورد توجه تان باشد. منظره ی این پل آن هم زمانی که در دره و از پایین به آن نگاه می کنید به اندازه ای دیدنی است که حتی بی ذوق ترین افراد را هم سر ذوق می آورد و بی اختیار هر کسی را دوربین به دست می کند.