خانم‌های باردار با توجه به شرایط حساسی که دارند ترجیح می‌دهند در این دوره از زندگی خود به سفر نروند. به خصوص افرادی که طبق توصیه پزشک به استراحت مطلق نیاز دارند نباید طولانی مدت از وسایل نقلیه استفاده کنند. اما در صورتی که شرایط مادر طبیعی باشد می‌تواند با رعایت برخی نکات و مراقبت‌های لازم راهی سفر شود. همچنین گاهی شرایط اضطراری باعث می‌شود یک خانم باردار مجبور شود به مسافرت برود. در ادامه نکات سفر در دوران بارداری را بررسی می‌کنیم. با الی گشت همراه باشید.
آیا مسافرت در دوران بارداری خطرناک است و مادران در این دوره نباید به سفر بروند؟ سفر در دوران بارداری بستگی به شرایط مادر دارد. به طور کلی توصیه می‌شود در سه‌ماهه اول و سه‌ماهه پایانی بارداری مادران در خانه استراحت کنند و به سفر نروند. مادرانی که شرایطی ایده‌آلی دارند می‌توانند در اواسط بارداری سفر کنند اما سفر آن‌ها با خطراتی مانند گرفتگی بینی و گوش، ورم پاها، بیماری‌های عفونی، ابتلا به هپاتیت، تشکیل لخته در پا و حرکت لخته به سمت ریه، ابتلا به مالاریا، ابتلا به اسهال و استفراغ و عفونت‌های ادراری و واژینالی همراه است. این موارد ممکن است باعث زایمان زودرس یا مرگ جنین شوند اما دقت داشته باشید که این مشکلات برای همه مادران اتفاق نمی‌افتد.
خانم‌های بارداری که دارای مشکلات رحمی، مشکلات جفت، فشار خون بالا، دیابت، خونریزی، سقط قبلی، کم‌خونی شدید، سن بالای ۳۵ سال، مشکلات قلبی و تنفسی، جراحی‌های شکمی یا شکستگی‌های تازه و دوقلویی و چندقلویی هستند جزو مادران با ریسک بالا محسوب می‌شوند و ممنوعیت سفر در بارداری دارند. این افراد حتماً باید قبل از سفر با پزشک خود مشورت کنند.
بهترین زمان برای مسافرت در دوران بارداری، ماه سوم بارداری تا ماه ششم (هفته‌های ۱۴ تا ۲۴) است. در ماه اول تا سوم معمولا خانم‌های باردار حالت تهوع دارند و از طرف دیگر احتمال سقط جنین هم زیاد است. بنابراین سفر در ماه اول بارداری تا ماه سوم توصیه نمی‌شود. همچنین در سه ماهه پایانی علاوه بر افزایش احتمال زایمان زودرس، مادر به راحتی قادر به حرکت نیست و ممکن است جنین حین سفر آسیب ببیند. بنابراین سفر در ماه اول بارداری و سه ماهه پایانی حتما باید با اجازه پزشک انجام شود.
ممکن است خانم‌های باردار با توجه به شرایط جسمی خودشان و موارد دیگر از وسایل نقلیه‌ای مانند هواپیما، قطار، ماشین شخصی و حتی اتوبوس استفاده کنند. اما کدام یک از این وسایل نقلیه برای سفر یک خانم باردار مناسب است و خطر کم‌تری برای او دارد؟ بدون شک انتخاب بهترین وسیله نقلیه برای سفر در دوران بارداری به مادران کمک می‌کند با آسودگی بیشتری به مقصد برسند.
سفر با هواپیما در دوران بارداری نیازمند گرفتن مجوز پزشکی از خطوط هواپیمایی موردنظر است و خانم‌های باردار تنها تا هفته ۳۶ام اجازه استفاده از هواپیما را دارند و بعد از آن باید مجوز پزشک دریافت کنند. در صورتی که فشار هوا در داخل هواپیما تنظیم باشد برای مادر خطری ایجاد نمی‌کند اما ممکن است تغییر فشار در طول پرواز مشکلاتی را برای برخی از مادران و جنین آن‌ها به وجود بیاورد. همچنین مادرانی که بعد از هفته ۳۵ به بعد، با هواپیما مسافرت می‌کنند ممکن است در محلی که امکانات کافی برای درمان آن‌ها وجود ندارد دچار مشکلاتی مانند زایمان زودرس شوند.
سفر با قطار در دوران بارداری امنیت و آرامش بیشتری را برای مادران و جنین آن‌ها به همراه دارد. به علت وجود تخت در قطار، مادران می‌توانند در مواقع موردنیاز استراحت کنند و دیگر خبری از تورم پاها نیست. همچنین در این وسیله نقلیه احتمال تصادف بسیار کم است؛ بنابراین می‌توان گفت مسافرت با قطار برای مادران باردار امن‌ترین شیوه سفر است.
معمولاً مسافرت در بارداری با ماشین شخصی اولین گزینه برای اکثر مادران است. اما در سفرهای طولانی خانم‌های باردار با مشکلاتی مانند ورم پاها، خستگی زیاد و لخته در رگ‌های پا مواجه می‌شوند. البته در این نوع سفر مادر می‌تواند تمام وسایل موردنیاز خود را همراه داشته باشد و هر زمان که نیاز باشد امکان توقف و استراحت هم وجود دارد. نکته مهم در سفر با ماشین شخصی برای مادران باردار بستن کمربند ایمنی (با قرارگیری راحت و بدون ایجاد فشار) است. کمربندهای ایمنی خطری برای جنین ندارند و امنیت مادر و جنین را افزایش می‌دهند. در واقع اصلی‌ترین علت مرگ جنین در تصادفات جاده‌ای، مرگ مادر است نه بستن کمربند ایمنی.
مسافرت با اتوبوس در بارداری توصیه نمی‌شود؛ زیرا برخلاف ماشین‌های شخصی یا تاکسی مادران باردار باید در اتوبوس تکان‌های بیشتری را تحمل کنند. همچنین نشستن طولانی‌مدت مشکلاتی را برای مادران باردار به همراه دارد.
خانم‌های بارداری که با اجازه‌ی پزشک قصد دارند به سفر بروند باید برای سلامت جنین و خودشان یک سری نکات را رعایت کنند. نکات سفر در دوران بارداری شامل موارد زیر هستند:
- بانوان باردار باید در طول سفر مراقب غذاها و نوشیدنی‌های خود باشند تا دچار بیماری نشوند. توصیه می‌کنیم حتماً از آب بسته‌بندی شده و آب جوشیده شده، از سبزیجات و میوه‌های کاملاً شسته شده، غذاهایی که خودتان آماده کرده‌اید و شیر، لبنیات و آب‌میوه پاستوریزه استفاده کنید و از مصرف یخ‌های فله‌ای و غذاهایی که از سلامت آن‌ها مطمئن نیستید بپرهیزید.
- از شنا کردن در دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و استخرهایی که آب تمیز ندارند خودداری کنید؛ زیرا ممکن است دچار عفونت شوید. همچنین ورزش‌های آبی مانند جت اسکی و قایق‌های پرسرعت برای خانم‌های باردار مناسب نیستند.
- توصیه می‌کنیم در سفرتان از نوازش کردن حیوانات بپرهیزید و با سگ‌ها و گربه‌های ولگرد بازی نکنید. زیرا حیوانات ناقل بیماری‌ها و انگل‌هایی هستند که قابلیت انتقال به انسان را دارند. همچنین باید مراقب گاز گرفته‌شدن توسط حیوانات باشید.
- درباره بیماری‌های شایع مقصدتان اطلاعات کافی کسب کنید؛ زیرا ممکن است برای پیشگیری از بعضی بیماری‌ها نیاز به زدن واکسن داشته باشید.
- تمام وسایل ضروری خود شامل دفترچه بیمه، مدارک پزشکی، آخرین نسخه پزشک به همراه جواب آزمایش، مجوز پزشکی و داروها و مکمل‌های خود را همراه داشته باشید.
- شماره تماس و اطلاعات مربوط به مراکز درمانی نزدیک به اقامتگاه خود را ذخیره کنید تا در صورت نیاز به آن‌ها دسترسی داشته باشید.
- حتماً از بیمه مسافرتی استفاده کنید. به‌خصوص در سفرهای خارجی داشتن بیمه مسافرتی برای خانم‌های باردار یک امر ضروری است.
- از کفش‌های بدون بند استفاده کنید تا برای درآورن و پوشیدن آن‌ها نیازی به خم‌شدن نداشته باشید.
- ممکن است مادران باردار زودتر از افراد عادی تشنه و گرسنه شوند؛ بنابراین مواد غذایی تقویت‌کننده و مناسب در کیفتان قرار دهید.
- حتماً آب و هوا و دمای مقصدتان را بررسی کنید. مقاصد با دمای خیلی گرم یا خیلی سرد برای خانم‌های باردار مناسب نیستند.
- قبل از سفر پزشکتان را در جریان مسافرت خود قرار دهید؛ زیرا ممکن است او توصیه‌هایی برایتان داشته باشد.
- درصورتی‌که با هواپیما سفر می‌کنید هنگام دریافت کارت پرواز درخواست کنید که صندلی ردیف راهرو را به شما اختصاص بدهند. با این کار راحت‌تر می‌توانید از جایتان بلند شوید و قدم بزنید.
- در سفر هوایی از مصرف نوشیدنی‌های گازدار بپرهیزید؛ زیرا گاز در ارتفاع بالا منبسط شده و تهوع ایجاد می‌کند.
- تاحدامکان در دوران بارداری از تنها سفرکردن بپرهیزید. اگر مجبور بودید تنها سفر کنید حتماً چند ساعت یکبار یکی از افراد مورداعتمادتان را در جریان سلامتی خود قرار دهید.
در این مقاله درباره سفر در دوران بارداری صحبت کردیم. اگر چه سفر یکی از لذت‌بخش‌ترین تفریحات انسان است؛ اما گاهی خانم‌های باردار به‌خاطر حفظ سلامتشان ممنوعیت سفر در بارداری دارند. البته شرایط هر فرد با دیگری متفاوت است و برخی از خانم‌ها می‌توانند با اجازه پزشک در نیمه بارداری به مسافرت بروند. این دسته از مادران باردار باید به مسائل مختلفی توجه کنند تا در طول سفر دچار مشکل نشوند.
مطالب مرتبط: ملاحظه بیماران در مسافرت های هوایی سفر در دوران بارداری