روسیه، یکی از کشورهای بزرگ و متنوع جغرافیایی با تاریخ و فرهنگ فراوان است. در این کشور، سوغاتی‌ها به عنوان یک جزء مهم از فرهنگ و گردشگری محسوب می‌شوند. سوغاتی‌های روسیه شامل انواع هنرهای دستی، غذاها و محصولات محلی است که تنوع و زیبایی فرهنگ روسی را به بازدیدکنندگان و گردشگران معرفی می‌کنند. در این راهنما از مجله گردشگری الی گشت، با محبوب ترین سوغات روسیه بیشتر آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
محبوب ترین سوغاتی های روسیه
سوغاتی های روسیه تنوع فراوانی از هدایا و یادگاری‌های منحصر به فرد را برای بازدیدکنندگان به ارمغان می‌آورند. این سوغاتی‌ها بازتاب فرهنگ و هنر روسیه را در خود جای‌داده و می‌توانند به عنوان نمادهایی از این کشور شناخته شوند. از محصولات دست‌ساز هنرمندان محلی گرفته تا لوازم سنتی، مجسمه‌ها و خوراکی‌ها، هر یک از سوغاتی های روسیه داستانی منحصر به فرد را به همراه داشته و برای گردشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ روسیه، جذابیتی ویژه دارند.
۱- عروسک‌های ماتریوشکا
عروسک‌های ماتریوشکا یکی از مشهورترین سوغاتی های روسیه هستند. این عروسک‌ها از چوب‌دست ساز ساخته شده و معمولاً در اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند. عروسک ماتریوشکا نمایانگر زنی روس با لباس سنتی است که روسری بر سر دارد. این عروسک‌ها را می‌توان در بازارها و فروشگاه‌های شهرهای بزرگ روسیه مانند سن‌پترزبورگ و مسکو پیدا کرد.
یکی از شکل‌های محبوب این عروسک، مجموعه‌ای از عروسک‌های کوچک‌تر درون هم قرارگرفتن است. برخی از این مجموعه‌ها شامل چهل عروسک می‌شوند که هر یک درون عروسک بزرگ‌تری قرار می‌گیرد. نام ماتریوشکا احتمالاً از واژه ماتریونا به معنای مادر در زبان روسی گرفته شده است.
۲- ظرف‌های خولخوم
ظروف گرد ساخته شده از چوب به نام خولخوم از دیگر سوغاتی های روسیه هستند. این ظروف با تزیینات و نقاشی‌های زیبایی از متون و طرح‌های فولکلوریک روسی تزیین می‌شوند که نمایانگر فرهنگ غنی روسیه است.
خولخوم ها معمولاً به عنوان تزیینات دیواری یا ظروف آشپزخانه استفاده می‌شوند اما از کیفیت بسیار بالایی نیز برخوردارند. این ظروف را می‌توان در بازارها و فروشگاه‌های هنری روسیه با قیمت مناسب خریداری کرد. خولخوم به عنوان یکی از نمادهای مهم فرهنگی روسیه شناخته می‌شود و بسیار موردتوجه گردشگران است.
۳- خاویار
خاویار بدون شک یکی از معروف‌ترین سوغات های روسیه به شمار می‌رود. با توجه به نزدیکی روسیه به دریای خزر و صید ماهی‌های ارزشمند در این آب‌ها، انواع متنوعی از خاویار در این کشور تولید می‌شود.
از خاویارهای کوچک تا بسیار بزرگ و گران‌قیمت، همه در بازارها و فروشگاه‌های روسیه یافت می‌شوند. خاویار به دلیل داشتن ارزش غذایی بالا و قیمت بسیار بالا جزو بهترین انتخاب‌ها برای خرید به عنوان یک سوغات خوراکی گران‌بها و باارزش محسوب می‌شود. خرید خاویار روسی تجربه جالبی برای علاقه‌مندان به خوراکی‌های دریایی خواهد بود.
۴- شال‌های پاولوپوساد
شال‌های پاولوپوساد که دارای الگوها و طرح‌های زیبایی هستند، از دیگر سوغاتی های روسیه محسوب می‌شوند. این شال‌ها را می‌توان در بازارها و فروشگاه‌های مختلف روسیه پیدا کرد.
به دلیل آب‌وهوای سرد روسیه، زنان و دختران این کشور از این شال‌ها برای پوشاندن سر خود استفاده می‌کنند تا از بروز بیماری‌های ناشی از سرما جلوگیری کنند. شال‌های پاولوپوساد با الگوهای زیبای خود، سمبل ملیت روسیه محسوب شده و معمولاً توسط گردشگران خریداری می‌شوند.
۵- کفش‌های چرمی روسی
کفش‌های چرمی و محکم روسی به نام والنکی از جمله مشهورترین سوغاتی های روسیه به شمار می‌روند. از گذشته‌ای دور به دلیل آب‌وهوای سرد روسیه، نیاز به کفشی محکم و گرم در میان مردمان این سرزمین حس می‌شده است.
امروزه والنکی هم به‌صورت سنتی و هم صنعتی تولید می‌شود. در ساخت سنتی آن از پشم استفاده می‌شود که گرما دهندگی خوبی دارد. این کفش علی‌رغم محکم‌بودن و استفاده از چرم، در برابر نفوذ آب مقاومت کافی ندارد. والنکی به عنوان نمادی از فرهنگ روسی شناخته می‌شود و از سوغاتی‌های موردتوجه گردشگران است.
۶- تخم‌مرغ‌های فابرگ
تخم‌مرغ‌های زیبا و هنرمندانه فابرگ جزو گزینه‌های لوکس و گران‌قیمت در میان سوغاتی های روسیه به شمار می‌روند. این تخم‌مرغ‌ها با استفاده از فنون خاص هنری و تزیین با فلزات ارزشمند تولید می‌شوند. آن‌ها را می‌توان در تزیینات داخلی منازل به کاربرد تا زیبایی و شکوه ویژه‌ای را به محیط ببخشند.
البته برخی از این تخم‌مرغ‌ها دارای ارزش میلیون‌دلاری هستند. اما تعداد زیادی از آن‌ها نیز در فروشگاه‌ها با قیمت مناسبی قابل‌تهیه هستند و می‌توانند به عنوان یک سوغات باارزش انتخاب شوند.
مطالب مرتبط
۷- کلاه گورو اوشانکا
کلاه گورو اوشانکا یک کلاه سنتی روسی است که برای محافظت از سروگردن در برابر سرما ساخته شده و یکی دیگر محبوب ترین سوغاتی های روسیه به شمار می‌رود. این کلاه‌ها معمولاً از پوست حیواناتی مانند گوسفند و خرگوش درست می‌شود. این کلاه دارای گوش‌بند و رویه‌ای است که بر روی گردن بسته می‌شود. ایده کلاه امروزی اوشانکا در دهه ۱۹۲۰ میلادی در روسیه مطرح شد. الکساندر کولچاک برای ارتش خود در سیبری از این کلاه استفاده کرد. پس از جنگ داخلی روسیه، کلاه اوشانکا به‌صورت گسترده‌ای در شوروی مورد استفاده قرار گرفت. از دهه ۱۹۴۰ میلادی این کلاه بخشی از لباس رسمی ارتش و پلیس شوروی شد و محبوبیت خود را حفظ کرد.
۸- کهربا
سنگ کهربا از زمان‌های باستان موردتوجه بوده است و به عنوان یکی از محبوب ترین سوغاتی های روسیه هم شناخته می‌شود. این سنگ رزین فسیل شده از درختان مخروطی است و رنگ‌های مختلفی از قهوه‌ای تا زرد لیمویی دارد. بیشترین منبع تولید آن منطقه‌ای در روسیه است. در گذشته مردم، به خواص درمانی و جادویی کهربا اعتقاد داشتند. ابن‌سینا هم خواص درمانی آن را برای بیماری‌هایی همچون درد معده و تب توصیف کرده است.
کهربا از دیرباز در ساخت جواهرات و اشیای تزیینی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. اما در قرن‌های هجدهم و نوزدهم محبوبیت آن برای تزیین اشیایی مانند جعبه‌ها افزایش یافت. رنگ و زیبایی طبیعی آن موجب شد تا ارزش تزیینی‌اش تاکنون حفظ شود.
۹- بالالایکا
بالالایکا یک ساز زهی روسی است با سه سیم و شکل مثلثی. این ساز که شباهتی به گیتار دارد در گذشته در میان مردم روسیه رایج بوده است. امروزه تنها نوازندگان حرفه‌ای فولکلور روسی از آن استفاده می‌کنند و بیشتر به عنوان یکی از سوغاتی های روسیه برای گردشگران و بازدیدکنندگان مطرح است.
با وجود کم رواج شدن ساز بالالایکا در زمان حال، به دلیل تاریخچه‌ای که دارد می‌تواند برای خرید و جمع‌آوری توسط علاقه‌مندان به موسیقی جذابیت خاصی داشته باشد. شکل و صدای خاص این ساز می‌تواند بخشی از یک مجموعه سازهای محلی باشد. قدمت و زیبایی سنتی بالالایکا همچنان جذاب است.
۱۰- سماور
سماور یکی از نمادهای ملی و از شناخته‌شده‌ترین سوغاتی های روسیه است. این ظرف فلزی که برای تهیه آب جوش استفاده می‌شود، دارای اجزایی چون بدنه، پایه، دودکش و کاسه‌ای برای قراردادن زغال است.
سماورهای روسی ممکن است در شکل و اندازه‌های متفاوت باشند. اسناد تاریخی نشان می‌دهند که نخستین سماورهای زغالی در سال ۱۷۷۸ در روسیه ساخته شدند. از این وسیله سنتی در ادبیات و فرهنگ روسی نیز یاد شده است. سماور می‌تواند یکی از سوغات‌های جذاب روسی باشد که با خود به خانه می‌آورید و از آن برای پذیرایی از مهمانانتان با چای زغالی از آن استفاده می‌کنید.
۱۱- ظروف گزل
ظروف گزل از جاذبه‌های هنری و سوغاتی های روسیه به شمار می‌روند. این نوع نقاشی روی سفال در روستایی به همین نام در قرن ۱۷ شکل گرفت. استادان گزل، ابتدا اشیای مختلف را به‌صورت دستی نقاشی می‌کردند. بدین ترتیب تولید این ظروف تزیین شده آغاز شد. امروزه نقوش آبی‌رنگ بر زمینه سفید در این ظروف بسیار محبوب است.
قیمت این ظروف بسته به اندازه، طرح و پیچیدگی آن‌ها متفاوت است؛ از ۵ دلار برای اشیای کوچک تا ۱۰۰ دلار و بیشتر برای ست‌های بزرگ. خرید این ظروف تزیینی می‌تواند یادگار ماندگاری از سفر به روسیه باشد.
۱۲- روسری کوکوشنیک
روسری کوکوشنیک یکی دیگر از سوغات‌های دست‌ساز و سنتی روسیه است. این روسری‌های رنگارنگ بخش مهمی از پوشاک زنان روس در گذشته به شمار می‌رفته و برای مدت زیادی نماد ملی روسیه بودند.
زنان روس معمولاً موهای خود را با این روسری بافته و محکم می‌بستند. طرح‌ها و الگوهای رنگارنگ این روسری‌ها زیبایی خاصی به آن‌ها بخشیده است. امروزه خرید این روسری‌های دست‌بافت با موتیف‌های فرهنگی روسی به عنوان یکی از ارزشمندترین سوغاتی های روسیه، می‌تواند یادآور سنت‌ها و فرهنگ غنی این کشور باشد. خریداران می‌توانند روسری کوکوشنیک را به عنوان یادگار زیبایی از سفر به روسیه همراه خود به خانه بیاورند.
۱۳- سینی ژوستوو
این سینی به‌خاطر طراحی و رنگ‌آمیزی زیبای آن مشهور است و به عنوان یکی از ارزشمندترین سوغاتی های روسیه شناخته می‌شود. سینی ژوستوو از قرن نوزدهم میلادی در روسیه تولید می‌شده است. هنرمندان ماهر روسی طرح‌های زیبایی را با دست بر روی این سینی نقاشی می‌کردند. سپس با استفاده از رنگ سیاه‌دانه‌ای به نام روغن سیاه، طرح‌ها را تاریک‌تر و شفاف‌تر می‌کردند تا بهتر دیده شوند. این سینی با طرح‌های زیبا و رنگ‌آمیزی دلنشینش موردتوجه زیادی قرار گرفت و به شهرت و محبوبیت فراوانی دست‌یافت.
۱۴- کلوچه سنتی تولا
اگر در جستجوی خوراکی سنتی و محلی روسی هستید که هم خوشمزه باشد و هم بتواند به عنوان یکی از بهترین سوغاتی های روسیه یادآور سفرتان باشد، بهترین انتخاب کلوچه‌های شهر تولا است. این کلوچه‌ها حاوی موادی چون عسل، دارچین، زنجبیل و شیر است که باعث می‌شود طعمی شیرین و بسیار لذیذ پیدا کنند. ساخت این کلوچه‌ها به قرن هفدهم میلادی بازمی‌گردد و به از نظر گردشگران، محبوب‌ترین خوراکی سوغات شهر تولا است. اگر به روسیه سفر می‌کنید، پیشنهاد می‌شود یک بسته از این کلوچه‌های لذیذ را با خود به یادگار ببرید.
۱۵- عروسک چبوراشکا
عروسک چبوراشکا در ادبیات کودکان روسی شخصیتی بسیار محبوب است. این عروسک ظاهری شبیه به میمون دارد و با گوش‌های بزرگ و کشیده‌اش جلب‌توجه می‌کند. چبوراشکا شخصیتی سرگرم‌کننده و بامزه است که در قصه‌های متعددی نقش دارد و به عنوان یکی از سوغاتی های روسیه شناخته می‌شود. به همین دلیل عروسک چبوراشکا به عنوان محبوب‌ترین سوغاتی برای کودکان انتخاب می‌شود. هر کودک روس با این عروسک آشناست و دوست دارد در کنار خودش یکی از آن‌ها را داشته باشد. برای همین اگر قرار است هدیه‌ای برای یک کودک از روسیه بیاورید، بهتر است عروسک چبوراشکا را انتخاب کنید.
۱۶- جعبه‌های زیبای روسی
طرح‌های نقش دوزی شده روی جعبه‌های دست‌ساز چوبی یکی دیگر از جذاب‌ترین سوغاتی های روسیه است. این جعبه‌ها از پوستهٔ درخت توس ساخته می‌شوند و هنرمندان با استفاده از تکنیک‌های سنتی، نقوش باشکوهی بر روی آن‌ها می‌کشند. این نقش‌ها در عین زیبایی، کاربرد محور هستند تا بتوان جعبه را برای نگه‌داری اشیا روزمره به کاربرد.
این جعبه‌ها یکی از بهترین هدایایی هستند که می‌توانید به عنوان سوغاتی های روسیه برای عزیزان خودتان انتخاب کنید؛ چرا که هم زیبایی دارند و هم کارآمد هستند. همچنین از پوستهٔ درخت توس می‌توان محصولات دیگری مانند قاب عکس و سنجاق‌سر نیز تولید کرد که برای سوغاتی مناسب هستند.
کلام آخر
سوغاتی های روسیه به عنوان یک بخش مهم از فرهنگ و تاریخ این کشور، ارزشمند و جذاب هستند. این سوغاتی‌ها نمادهایی از هنر، صنایع‌دستی و ذوق مردم روسیه به شمار می ورند. از عروسک‌های ماتریوشکا و شال‌های رنگارنگ تا خاویار و کلوچه‌های سنتی، سوغاتی های روسیه می‌توانند به عنوان یادگاری‌ها و هدایایی منحصربه‌فرد موردتوجه قرار بگیرند. این سوغاتی‌ها، زیبایی‌های روسیه را با خود به سراسر جهان معرفی می‌کنند.