جشن ها، فستیوال ها و مراسم های بسیاری در سرتاسر دنیا برگزار می شود که هر یک می تواند جاذبه ای برای گردشگران سراسر جهان باشد. مسابقه کشتی شترها در ترکیه یکی از مسابقات و گردهمایی هایی است که هر مرد ترکی را فرا می خواند. این مراسم در سال های اخیر نه تنها برای مردمان کشور ترکیه آشنا و بیشتر شناخته شده است؛ بلکه برای بسیاری از گردشگران و توریست های خارجی به یکی از دلایل سفر به ترکیه تبدیل شده است. دیدن این مسابقات همانند مسابقات شترسواری هند یا دبی نیست. در این مسابقات اگر چه که شترها را به میدان مسابقه می فرستند اما شترهایی که می خواهند با یکدیگر کشتی بگیرند، نه اینکه مسابقه دو بدهند. در مطالب قبلی الی گشت مسابقات شترسواری هند و شتر سواری در دبی را خوانده اید، این بار با مراسمی عجیب تر و دیدنی تر از کشتی شترها در ترکیه آشنا خواهید شد.
مطالب مرتبط: مقبره ماسولوس در بدروم ترکیه، باقی مانده ای از عجایب هفتگانه کشف دودکش های پریان یا قلعه پریان درون دریاچه وان ترکیه آماسیا، شهری خوش آب و هوا در ترکیه
گفته می شود که مسابقه کشتی شترها در ترکیه قدمتی ۲۰۰۰ ساله دارد. اولین بار این مسابقات در روستاهای هیدیربیلی (Hidirbeyli) و در میان شهرهای Aydin’s Incirliova برگزار شده است. در منابع کتبی از این مسابقات با نام “پایان شترها” آورده شده است. در یکی از منابع کتبی آورده شده است که مسابقه کشتی شترها در ترکیه در زمان پادشاه عثمانی محمت دوم برقرار بود. با این حال، به نظر می رسد که اولین بار این مسابقات در میان عشایر کوچ نشین و برای بهتر نشان دادن شترها در هر خانواده ای برگزار شده است.
امروزه اگر می خواهید به دیدن مسابقه کشتی شترها در ترکیه بروید، باید به شهر آیدین (Aydin) بروید. با این وجود در شهرهایی همانند ازمیر، مانیسا، موغلا و دنزیلی در ناحیه اژه و شهرهایی همانند بالیکسیر (Balıkesir) و چاناکاله (Çanakkale) در ناحیه مارمارا و بسیاری دیگر برپا می شود که بسیار قابل توجه است.
مسابقات کشتی شترها ممکن قوانین خاصی دارد که در هر منطقه با منطقه دیگر بسیار متفاوت است. برخلاف دیگر مسابقات، مسابقه کشتی شترها نیاز به زمین مسابقه خاص و مشخصی ندارد. بسیاری از مواقع، برگزار کنندگان این مسابقات را در میادین شهرها، زمین های کشاورزی و هر منطقه صافی که مناسب باشد، برپا می کنند. گاهی برای برگزاری مسابقات از ماه ها قبل برنامه ریزی می شود تا مردم را بیشتر آگاه نموده و کارهای تبلیغات بیشتری انجام شود. در این مسابقات برای حضور گردشگران نیز برنامه ریزی می شود.
در تمام طول این مسابقات گاز گرفتن شترها ممنوع است. به همین دلیل بر پوزه شترها پوزه بند زده می شود. همچنین شترهای ماده حق شرکت در این مسابقه را ندارند. افرادی که شتربان هستند یا به اصطلاح به آن ها ساربان گفته می شود، شترهای خاصی را برای شرکت در این مسابقات انتخاب می کنند. شترهای یک کوهانه و دو کوهانه هر یک در یک دسته از رده بندی مسابقات قرار می گیرند. بسیاری از شترهایی که برای مسابقه کشتی شترها در ترکیه انتخاب می شوند، به طور طبیعی در گله های شتر با دیگر شترها کشتی می گیرند و حس رقابت طلبی بیشتری دارند.
زمانی که شتری برای این ورزش انتخاب می شود، از او مراقبت های ویژه می شود. همچنین به او تمرین های مخصوصی داده می شود.
این مسابقات در طول فصل سرد سال برگزار می شوند تا شترها از گرمای فعالیت های بیشتر تلف نشوند. هر شتری که برای مسابقات انتخاب می شوند باید نام خود را داشته باشد. گاهی صاحبان شترها برای شترش اسم انتخاب می کند و گاهی مجری مسابقات براساس رفتار شتر در طول مسابقه برای او اسمی انتخاب می کند. یک روز قبل از مسابقه باید نام شترها در مسابقه نام نویسی شوند.
برای تماشای این مسابقات عموما مردان جمع می شوند و زنان برای دیدن مسابقات نمی روند. اگر به دیدن مسابقه کشتی شترها در ترکیه می روید، می توانید در بین تماشاچی ها چای و قهوه بخرید. فروشندگان بسیاری در میان تماشاگران دیده می شود.
هر شتری می تواند به این طریق یکی از جاذبه های مسابقه را از آن خود کند و در مسابقه کشتی شترها در ترکیه برنده شود. در حقیقت نحوه امتیاز بندی و برنده شدن در این مسابقات به سه طریق زیر است:
- اگر شتری بتواند شتر دیگر را آنقدر بترساند که شتر مقابل خسته شده و توان کشتی گرفتن نداشته باشد.
- اگر شتر مقابل در نهایت شروع به جیغ زدن نماید، شتر برنده مشخص می شود.
- اگر شتری بتواند حریف خود را به زمین بیندازد، برنده می شود.
در اولین روش از این نوع پیروزی ها و در میان مسابقه کشتی شترها در ترکیه نحوه امتیاز گرفتن و پیروز شدن به این صورت است. اگر شتری آنقدر ظاهر مهیب و ترسناکی برای رقیبش داشته باشد که شتر حریف از کشتی گرفتن سرباز بزند، این شتر پیروز می شود.
در روش دوم، شتر حریف خود را آنچنان می زند و گاز می گیرد که شتر حریف شروع به جیغ زدن می کند. در این هنگام شتر قوی تر برنده می شود.
در روش سوم، شتر قوی تر، آنقدر در اطراف شتر دیگر می چرخد یا خود را بر روی او می اندازد تا شتر حریف را به زمین بیندازد. شتر قوی تر در مسابقه کشتی شترها در ترکیه بر روی حریف خود می نشیند.
یکی دیگر از زمان هایی که پیروزی در این میدان مشخص می شود، زمانی است که صاحب شتر دخالت می کند. اگر صاحب شتری، تشخیص دهد که شترش در معرض خطر قرار دارد، آن را از میدان رقابت ها بیرون می برد. در این مواقع اگر صاحب شتر از ادامه مسابقه منصرف شود، طنابی را به میانه میدان پرتاب می کند و با این طناب اعلام می کند که از ادامه مسابقه کشتی شترها در ترکیه انصراف داده است. در این صورت شتر دیگر برنده اعلام می شود و گاهی بازی و مسابقه با برابری شترها به پایان می رسد.
صاحبان شترها و کسانی که در مسابقه کشتی شترها در ترکیه شرکت می کنند، در میان خود از اصطلاحات خاصی استفاده می کنند. اصطلاحاتی که با استفاده از آن ها شیوه های مبارزه و ترفندهای خود را به دیگران می فهمانند. از جمله این عبارات می توان به باگ (Bağ)، چنگال (Çengel)، چاتال (Çatal) یا چنگال، ماکاس (Makas) یا قیچی، کول آتماسی (Kol Atmasi) یا پرتاب بازو، موشات چنگال (Muşat Çengel)، تام بگ (Tam Bağ) یا باند کامل، یاریم بگ (Yarim Bağ) یا باند نیمه، دوز چنگال (Düz Çengel)، تکچی (Tekçi) یا تک شاخ و کول کالیرما (Kol Kaldirma).
کسانی که مسابقه کشتی شترها در ترکیه را برگزار می کنند، موظفند تا برای جذاب شدن و هیجان انگیز شدن مسابقه ترفند ها و کارهایی را انجام دهند. همچنین کارهای مختلفی را برای شکست و خروج شترها از زمین انجام می دهند.
مسابقات کشتی شترها در چهار دسته برگزار می شود: دسته پاها، کمر، زیر سر شترها و سر شترها. هر شتری به شیوه خودش کشتی می گیرد و به مبارزه می پردازد. یکی از جالب ترین موضوعاتی که در این مسابقات می بینید، ترفند ها و شیوه های کشتی گرفتن شترها در ترکیه بوده که مشخص کننده دسته شترها در مسابقات است. شترهایی که از سمت راست کشتی می گیرند به شترهایی راستی معروفند و شترهایی که از سمت جپ برای مبارزه و کشتی آماده می شوند، به شترهای کشتی چپی معروف هستند. شترهایی که حریف خود را با لگد زدن به زانو می اندازد، به شترهای چنگلسی (çengelci) معروفند.
شترهایی که سر حریف شتر خود را در میان گردنشان می گیرند و سپس سعی می کنند بنشینند، شترهای باگسی (bağci) نامیده می شوند.
شترهایی که حریف خود را به عقب می رانند تا جایی که حریف از مسابقه دادن و کشتی گرفتن منصرف شود، شترهای تکچی (tekçi) نامیده می شوند.
شترهایی که در این مسابقه برنده می شوند، در میدان مسابقه و در مقابل چشمان تماشاگران حرکت کرده و با آرامش می چرخند. تماشاگران نیز آن ها را تشویق می کنند. به شتر برنده به عنوان جایزه قالیچه ای داده می شود و در نهایت میدان مسابقه کشتی شترها در ترکیه را ترک می کند.
شتری که مسابقه را باخته است در سمت دیگر زمین به حالت شرمندگی می ایستد و ساکت است.
در این مسابقات، هر شتری هر روز تنها در یک مسابقه شرکت خواهد کرد و هر مسابقه هم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول می کشد. تمام این قوانین به این دلیل گذاشته شده است که به شتری در طول مسابقات آسیب جدی وارد نشود و یا شتری در حین مسابقات نمیرد.
برگزاری این مسابقات با نظم و انضباط خاصی برگزار می شود و قوانین بسیار سخت گیرانه ای دارد. همچنین در پایان مسابقات کشتی شترها در ترکیه، صاحبان و ساروان شترها با خوشحالی مسابقات را ترک می کنند. تماشاچیان هم از اینکه روز خود را با تماشای مسابقاتی هیجان انگیز سپری کرده اند، بسیار خوشحال و راضی هستند. برگزاری این مسابقات ممکن است که کل روز طول بکشد و شرکت کنندگان بسیاری داشته باشد.
مسابقه کشتی شترها در ترکیه در فصل زمستان بر پا می شود، بنابراین یکی از فستیوال ها و مسابقات زمستانی بوده که در ناحیه و استان اژه (Aegean) ترکیه برگزار می شود.
منبع: kultur.gov.tr