فضاپیما وویجر یک اولین سفینه ساخت دست بشر بوده که به فضای میان ستاره ای وارد شده است. این فضاپیما در سال ۱۹۷۷ (به همراه وویجر دو) برای کشف سیارات مدارهای بیرونی منظومه شمسی به فضا فرستاده شد. با این حال این پروژه طولانی مدت همچنان ادامه داشته و هنوز نیز اطلاعات مربوط به سفر خود را به زمین ارسال می نماید. این فضاپیما در ماه اوت ۲۰۱۲ و تقریبا ۳۵ سال پس از آغاز سفر خود وارد فضا بین ستاره ای گردید. این موضوع تا سال ۲۰۱۳ و زمانی که دانشمندان بتوانند اطلاعات دریافت شده از وویجر یک را بررسی نمایند به طور رسمی اعلام نشد. وویجر یک در واقع دومین فضاپیمای دوقلو بود که راه اندازی شد اما به عنوان اولین رقابت بین مشتری و زحل شناخته می شد. تصاویری که توسط این ساخته فوق العاده دست بشر ارسال شدند، در نسل های مختلف در کتاب های آموزشی و رسانه ها و روزنامه ها مورد استفاده قرار گرفتند. علاوه بر روی این فضاپیما صداها و موسیقی های مختلف و مخصوصی قرار گرفت تا برای اولین بار چنین چیزی از زمین به کیهان ارسال شود. در بخش اول این مطلب در خصوص ماموریت فضاپیما وییجر یک و بررسی مشتری و زحل صحبت کردیم، حال در این بخش می خواهیم ادامه سفر این ساخته دست بشر را شرح دهیم پس با الی گشت همراه شوید.
مطالب مرتبط: فضاپیمای وویجر، دورترین ساخته دست بشر از کره زمین | بخش اول آپولو ۱۱، اولین حضور انسان در کره ای دیگر ماجراهای عجیب راجع به سفرهای فضایی که نمی دانید!
خروج رسمی فضاپیما وویجر یک از منظومه شمسی در ماه اوت ۲۰۱۲ صورت گرفته و این کشف تاریخی در یک مقاله عمومی علمی منتشر گردید. این نتایج به صورت یک فوران قدرتمند خورشیدی در دستگاه موج پلاسما وویجر یک در ۹ آوریل تا ۲۲ می ۲۰۱۳ ثبت شده است. این اتفاق نوعی فوران انفجاری الکترون ها در نزدیکی وویجر یک بوده است. محققان از این نوسان ثبت شده متوجه شدند که محدوده ای که فضاپیما در ان قرار دارد چگالی بالاتری نسبت به فضای داخلی منظومه شمسی داشته و همانند منطقه ای از فضا بوده که محیط خورشیدی در آن غالب می باشد. این موضوع کمی متناقض به نظر می رسید که که چگالی الکترون ها در فضای بین ستاره ای بالاتر از محدوده خورشیدی باشد، بنابراین محققان توضیح دادند که در لبه هلیوسفر میزان چگالی الکترون به اندازه چشمگیری پایین می باشد. بنابراین محققان داده های فضاپیما وویجر یک را بررسی نموده و تاریخ رسمی خروج آن از منظومه شمسی را آگوست ۲۰۱۲ اعلام نمودند. در ۲۵ آگوست کاوشگر وویجر یک شاهد افت هزار برابری الکترون ها و همچنین افزایش ۹ درصدی اشعه های کیهانی از خارج منظومه شمسی بوده است. در این زمان فضاپیما ۱۸.۱۱ میلیارد کیلیومتر از خورشید فاصله داشته است که این میزان معادل ۱۲۱ برابر فاصله زمین تا خورشید است.
در فوریه ۲۰۱۸ فضاپیما وویجر یک حدود ۱۴۱ واحد نجومی (فاصله زمین تا خورشید) از زمین فاصله گرفته بود. این حدود ۲۱.۲ میلیارد کیلومتر فاصله با مقیاس های زمینی می باشد. شما می توانید فاصله لحظه ای این فضاپیما را در وبسایت ناسا مشاهده کنید. از زمانی که وویجر یک از مرز خورشیدی گذشته و وارد فضای میان ستاره ای شده است اطلاعات ارزشمندا را درباره شرایط در این بخش از جهان هستی ارسال نموده است. یکی از دانشمندان پروژه در مصاحبه ای که در ماه سپتامبر ۲۰۱۷ انجام داده بود اعلام کرد که داده های بدست آمده از کاوشگر نشان می دهد که تابش های کیهانی بسیار شدید بوده و همچنین چگونه ذرات خورشیدی در تعامل با سایر ستارگان قرار گرفته اند. توانایی های فضاپیما همچنان به مهندسان ستاره شناسی کمک می کند. در ماه دسامبر ۲۰۱۷ ناسا اعلام کرد که فضاپیما وویجر یک توانسته است با موفقیت از موتورهای پشتیبان خود استفاده نموده و با زمین ارتباط برقرار کند. این فرایند که اصطلاحا مانور اصلاح مسیریابی می باشد از مان نوامبر سال ۱۹۸۰ از زمان آخرین عبور کاوشگر از کنار سیاره زحل مورد استفاده قرار نگرفته بوده است. از آن زمان به بعد وویجر یک از کنترل های استاندارد خود برای چرخش های خود و همچنین برقراری ارتباط با کره زمین استفاده کرده است.
با این حال با توجه به اینکه عملکرد کنترل کننده های استاندارد شروع به خراب شدن می کنند پس ناسا تصمیم گرفت تا با استفاده از TCM یا همان مانورهای اصلاح مسیریابی برای افزایش عمر وویجر یک ادام نماید. این آزمایش در نهایت موفقیت آمیز بود. سوزان دود به عنوان مدیر پروژه وویجر و عضوی از JPL در بیانیه خود اعلام کرد: با استفاده از این سیستم های پیشرفته ای که در فضاپیما وویجر یک قرار داده شده بوده و ۳۷ سال بدون استفاده قرار گرفته بودند، ما خواهیم توانست تا عمر این فضاپیما را برای دریافت اطلاعات بیشتر از فضای میان ستاره ای بین ۲ تا ۳ سال افزایش دهیم.
فضاپیما وویجر یک در سال ۲۰۱۷ تولد چهل سالگی خود را در فضا جشن گرفت. این یکی از متفاوت ترین جشن های جشن های ناسا با حضور افراد مشهوری مانند ویلیام شاتنر (William Shatner) سفر ستارگان بود. در ماه سپتامبر ۲۰۱۷، ویلیام شاتنر و اولیور جکینز (Oliver Jenkins) یک پیامی را به کاوشگر فرستادند و آن را در توییتر خود نیز بارگذاری کردند. پیام آن ها این بود: ما در میان ستارگان دوستی داریم و شما تنها نیستید. این پیام توسط آنابل کندی (Annabel Kennedy) مهندس آزمایشگاه جت به فضاپیما وویجر یک ارسال گردید. پیش بینی می شد که پس از ۱۹ ساعت این پیام به دورترین فضاپیمای ساخته شده دست بشر در فضای میان ستاره ای برسد. در اظهارات ناسا در ماه اوت سال ۲۰۱۷ گفته شده است که هیچکدام از ما نمی دانستیم که فضاپیمایی را که ۴۰ سال پیش راه اندازی کرده ایم می توانسته تا به امروز به فعالیت خود ادامه داده و در این سفر پر مخاطره همچنان پیش برود. جالب تر از همه این است که آنچه در ۵ سال آینده توسط فضاپیما وویجر یک کشف خواهد شد احتمالا چیزی خواهد بود که ما از آن هیچگونه اطلاعاتی نداشته ایم و این کاوشگر ان را برای ما روشن خواهد نمود.
هر دو فضاپیما وییجر یک و دو در حال حاضر به فضای میان ستاره ای رسیده و هر کدام از ان ها سفر منحصر به فرد خود را پیش گرفته اند. ناسا سیستمی را راه اندازی کرده که شما می توانید از طریق ان اطلاعات کلی در مورد پرتاب، فاصله از زمین و همچنین فاصله نجومی، سرعت حرکت و اطلاعات دیگری از این دست را به صورت انلاین مشاهده نمایید. در صورتی که علاقه مند به مشاهده این اطلاعات هستید می توانید از طریق لینک زیر به آن دسترسی پیدا کنید.
لینک اطلاعات فضاپیماهای وییجر: voyager.jpl.nasa.gov
همچنین ناسا وبسایتی را به نام چشم ناسا (NASA Eyes) راه اندازی کرده است که در ان شما می توانید مسیر واقعی حرکت فضاپیماهای وویجر را مشاهده نمایید که اطلاعات این فضاپیماها هر ۵ دقیقه یکبار به روز می شود. این بروز شدگی علاوه بر این در مورد سرعت در زمان واقعی نیز می باشد و تجربه ای سه بعدی را برای شما ارائه خواهد کرد. در زیر لینک دسترسی برای دریافت نرم افزار و همچنین مشاهده مسیر حرکت فضاپیماهای وویجر برای علاقه مندان ارائه می گردد.
لینک دسترسی به چشم ناسا: eyes.jpl.nasa.gov
منبع: www.space.com