غدامس در لیبی، شهری درست شبیه به کندوی عسل!

غدامس در لیبی (Ghadames)

غدامس یکی از شهرهای سنتی لیبی است که به آن لقب «مرواریدی در بیابان» هم داده شده است، این شهر مانند واحه ای در بیابان است و در منطقه ی تریپولیتانیا در جنوب غربی لیبی قرار دارد. غدامس به واسطه ی شکل منحصر بفردی که دارد و چشم انداز خاصش شهرت دارد و یکی از مناطق توریستی لیبی است که برای گردشگران به خصوص گردشگران خارجی جذابیت زیادی دارد. به همین دلیل در این نوشتار الی گشت قصد داریم تا به غدامس در لیبی برویم و با این شهر توریستی از نزدیک آشنا شویم.

مطالب مرتبط:
صحرای لیبی با دریاچه ای دیدنی در دل آن
شهرهایی که هیچ وقت پیدا نشدند! + تصویر

غدامس یکی از شهرهای لیبی در جنوب غربی این کشور و یکی از قدیمی ترین شهرهای تاریخی این کشور و یک مثال عالی از سکونتگاه سنتی انسان در این کشور است. شهر غدامس در لیبی جمعیتی برابر ۱۰۰۰۰ نفر دارد، مردم غدامس در خانه های سنتی ای که از آجرهای گلی ساخته شده است زندگی می کنند. این خانه ها به اندازه ای در هم درهم است که وقتی یک تصویر هوایی از آن را می بینید این احساس به شما دست می دهد که دارید به یک کندوی عسل نگاه می کنید!

معماری خانه های غدامس به شکل عمودی است، خانه ها کاملا در کنار هم قرار دارند به طوری که انگار بین آن ها کوچک ترین فاصله ای نیست، تراس های این خانه ها که فضای دلبازی دارند معمولا بیشتر مورد استفاده ی خانم هاست چرا که دید روی این تراس ها بسیار کم است و در نتیجه خانم ها می توانند در آن راحت باشند.

غدامس در لیبی یک شهر قدیمی است و اولین شواهدی که از این شهر به دست رسیده است به دوران رومی های باستان برمی گردد، در آن دوران به این سکونتگاه Cydamus گفته می شد که در واقع یک شهر به شکل یک قلعه ی نظامی بوده است که متعلق به قرن اول قبل از میلاد مسیح است. امروزه اما غدامس یک واحه ی کوچک است که در کنار نخل های خرما واقع شده است. هیچ کدام از ساختمان هایی که امروزه از آن می بینیم مال دوره ی بربرها نیست یا حتی دوره های رومی ها، با این حال این شهر به اندازه ای بی نظیر و بی مانند است که هنوز هم صد در صد ارزش دیدن دارد و از بقیه ی شهرهای اطرافش کاملا متفاوت است.

این شهر را وقتی که از بالا می بینید شکلی دایره ای دارد درست شبیه به یک کندوی عسل که خانه های زیادی را در بر گرفته است. دیوارهای بیرونی خانه ها به اندازه ای مستحکم هستند که باعث شده اند دیواره ای شبیه به قلعه های مستحکم به وجود بیاید، این حصار کشی های جالب با درها کامل شده اند.

خانه های غدامس در لیبی هم معماری جالبی دارند، هر خانه ای حداقل دو طبقه دارد که طبقه ی همکف آن به وسیله ی یک در قابل دسترسی است. این در به یک هال باریک باز می شود و بعد از آن به یک اتاق مستطیل شکل می خورد که در این اتاق خواربار خانه نگهداری می شود. در پشت آن، پله هایی وجود دارد که به طبقه ی دوم منتهی می شود. طبقه ی دوم بزرگ تر و جادارتر است، این طبقه شامل یک اتاق شبیه به اتاق های زیر شیروانی و اتاق های خواب و گاه یک اتاق نشیمن می شود.

تراس خانه های مجاور به هم کاملا مرتبط هستند و باعث شده است تا این تصور به وجود بیاید که همه ی آن ها به هم چسبیده اند. همان طور که در بالا هم گفته شد، این تراس ها در واقع قلمرو خانم ها در غدامس در لیبی هستند و به آن ها آزادی زیادی می دهند. این مجاورت باعث می شود تا خانم ها از روی تراس بتوانند با هم صحبت کنند و دوستی های بین آن ها شکل بگیرد. اما طاق های سر پوشیده که در سطح زمین هستند، مخصوص به مردان شناخته می شوند.

جالب است بدانید که قسمت قدیمی شهر در سال ۱۹۸۶ به عنوان یکی از میراث های جهانی یونسکو شناخته شده و به ثبت رسیده است.

زبان بومی مردم غدامس در لیبی، غدامسی است که در واقع شاخه ای از زبان بربر است. غدامس آب و هوایی گرم و بیابانی دارد، تابستان ها در این منطقه گرم و طولانی است به طوری که دمای هوا به طور میانگین در آن ۴۱ درجه ی سانتیگراد است و ماه جولای در آن گرم ترین ماه سال است. در عوض زمستان های غدامس کوتاه و ولرم است.

باستان شناسان می گویند که شهر قدیمی غدامس قدیمی ترین سکونتگاه انسانی در همه ی منطقه ی ساهارا است. این شهر در قدیم هم محل تجارت کاروان های زیادی بوده است که از آن جا گذر می کرده اند. این شهر مسیرهای کاروانی ای دارد که آن را به فزان، الجزایر و تونس و بخش های شمالی خود لیبی مرتبط کرده است. یکی از جذاب ترین حقایقی که درباره ی شهر قدیمی غدامس در لیبی وجود دارد این است که این قسمت از شهر از گل خالص ساخته شده است، در دیوارهای آن سوراخ های کوچکی تعبیه شده است که برای تهویه بوده است.

این که چرا مردم از گل برای ساخت خانه هایشان استفاده می کرده اند هم یک دلیل خوب دارد و آن هم این است که خانه های گلی در فصل تابستان، خانه را از گرمای هراسناک و زیاد در امان نگه می دارند و در فصل زمستان هم خانه را از گزند سرمای سوزناک در امان نگه می دارند. علاوه بر این که این خانه ها نقش یک کولر طبیعی را دارند تا خانه را از گرمای بیش از حد بیابان در امان نگه دارند، سقف خانه های این شهر درست شبیه به یک شهر دیگر است، انگار که خانه های دیگری روی این خانه ها ساخته شده است و البته که مخصوص به خانم هاست، می توانند از یک خانه به خانه ی دیگر بروند پس اصلا جای تعجب نیست که چنین جای شگفت انگیزی جز میراث های جهانی یونسکو باشد.

منبع: amusingplanet.com