بیشتر ما ترکیه را به شهرهای معروفش می شناسیم اما این کشور گنجینه های پنهان زیادی دارد که بازدید از آن ها هیجان انگیز و جالب است. می خواهیم به نواحی شمال شرقی ترکیه برویم، جایی در نزدیکی مرز ارمنستان به ویرانه هایی باستانی برمی خورید که خبر از تاریخ کهن این منطقه می دهند. حتی اگر به تماشای آثار باستانی علاقه ای ندارید باز هم بازدید از ویرانه های آنی (Ani) از بایدهای سفر به ترکیه است. این شهر باستانی که در سال ۲۰۱۶ در لیست میراث جهانی یونسکو قرار گرفته مملوء از بناهای سنگی زیبا در میان چشم اندازهای نفسگیر از طبیعتی بکر است. شهری که امروز به مانند شهر ارواح شده اما روزگاری به عنوان پایتخت پادشاهی ارمنستان نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر جمعیت داشته و از نظر شکوه و قدرت از رقبای سرسخت قسطنطنیه بوده است. می خواهیم درباره شهر باستانی آنی در ترکیه حرف بزنیم، در ادامه الی گشت را همراهی کنید.
مطالب مرتبط: کلیساهای ارمنی که سر از ترکیه درآورده اند! سفر به ترکیه را با این دلایل در الویت اولتان قرار دهید این ۸ جای عجیب در یونسکو هم ثبت شده اند!
شهر باستانی آنی (Ani) در مرز بین ارمنستان و ترکیه قرار دارد و مملوء از ویرانه های سنگی ست که قدمت آن ها به قرن ۱۰ و ۱۱ برمی گردد و محیطی وهم آور و فراموش نشدنی را شکل داده اند. آنی در شمال شرقی ترکیه، در ۴۲ کیلومتری شهر کارس، در فلاتی مثلثی و دورافتاده مشرف به دره ای باریک قرار دارد. این شهر به خاطر موقعیت مناسب جغرافیایی به مدت ۲۵۰۰ سال محل زندگی مردمان زیادی بوده است، فلاتی با وضعیت دفاعی مناسب که با دره های حاصلخیز احاطه شده و از دروازه های مهم راه ابریشم به سمت آناتولی به شمار می رفت.
در بازدید از این شهر تاریخی در سکوتی که گاهی با صدای جریان آب رودخانه شکسته می شود به گذشته این شهر فکر کنید: شلوغی و هیاهو، مراسم مذهبی ارمنی، و مسافران و تاجرانی که در مسیر جاده ابریشم مدتی را در این شهر می ماندند. این شهر قرون وسطایی که روزگاری یکی از مراکز مهم تجاری و فرهنگی جاده ابریشم بود با معماری خارق العاده اش شناخته می شود و در آن بناهای مسکونی، مذهبی و نظامی در کنار هم چشم اندازهای جذابی از شهرهای قرون وسطایی را به وجود آورده اند.
این شهر که از دوره برنز ساکنانی داشته در قرن های ۱۰ و ۱۱ به اوج آبادانی رسید، بعدها با حمله مغول و زلزله سال ۱۳۱۹ رو به رکود رفت تا اینکه در نهایت در قرن ۱۸ متروک شد. زمانی که بین دو کشور ترکیه و ارمنستان مرزهای جدید کشیده شد شهر تاریخی آنی در سمت ترکیه قرار گرفت اما این شهر در واقع در قرن ۵ توسط سلسله ای ارمنی تاسیس شده و کم کم آنقدر پیشرفت کرد تا اینکه در قرن ۱۰ پایتخت شد. در این شهر قرون وسطایی بناهای مسکونی، مذهبی و نظامی در طول قرن ها توسط سلسله های مسلمان و مسیحی ساخته اند و نمایشگاهی جذاب از تکامل تدریجی بناهای قرون وسطایی را شکل داده اند، نمونه ای از نوآوری های معماری متنوع از سلسله های بین ۷ تا ۱۳ میلادی.
قلعه داخلی که سایت باستان شناسی امروزی را شکل داده در زمان سلسله ارمنی «کامساراکان» در قرن ۴ میلادی ساخته شده است. دیوارهای مستحکم خارجی که همچنان ویرانه کلیساها، مساجد و کاروانسراها را احاطه کرده در سال ۹۶۴ و در زمان حکومت «آشوت سوم» ساخته شده اند، دیواره هایی که بعدها در سال ۹۷۸ و به دستور «سمبات دوم» مستحکم شدند. دیواره های سوم به دستور «آنی بی» در سال های ۱۰۶۴ تا ۱۰۷۲ ساخته شدند یعنی درست در زمانی که سلطان سلجوقی این شهر را فتح کرده بود.
اولین حفاری های باستان شناسی در این سایت به سال ۱۸۹۲ برمی گردد، پروژه ای که توسط آکادمی علوم سنت پترزبورگ و زیر نظر باستان شناسی روسی انجام می شد و تا سال ۱۹۱۷ ادامه پیدا کرد. در اواخر قرن ۱۹ امپراتوری روسیه کنترل کارس و نواحی اطراف آن را به دست گرفت و آکادمی علمی تا زمان انقلاب روسیه در سال ۱۹۱۷ حفاری های باستان شناسی زیادی را در این ناحیه انجام داد. دانشمندان روسی در این سایت موزه ای بزرگ از اشیای کشف شده برپا کردند که بیشتر آن ها در مسجد مینوچیر می باشد.
در امتداد رودخانه بقایایی از پل های فرو ریخته را می بینید که روزگاری که روزی شهر را به مسیرهای تجاری قفقاز و جاده ابریشم متصل می کرد.
شهر ویرانه های سنگی از قلعه ها، کلیساها، خانه ها و قصرهایی ست که در چمنزارهایی دورافتاده سال هاست به حال خود رها شده اند اما همچنان تماشایی و جذابند. قدمت بسیاری از کلیساهایی که خوب مانده اند به اواخر قرن ۱۰ و اوایل قرن ۱۱ برمی گردد. تعدادی از معروف ترین بناهای به جای مانده در شهر آنی را معرفی می کنیم:
کلیسای جامع آنی | Cathedral of Ani: این کلیسا بزرگ ترین و مهمترین بنای شهر آنی است که در اوایل قرن ۱۱ ساخته شده است. در سال ۱۰۶۴ بعد از اینکه سلجوقیان آنی را فتح کردند این کلیسا مدتی به مسجد تبدیل شد اما بعدها دوباره به حالت اولیه برگشت. در زلزله ویرانگر سال ۱۳۱۹ گنبد مخروطی طیبای آن فروریخت.
کلیسای مسیح مقدس | Church of the Holy Redeemer: بدون شک یکی از جذاب ترین بناهای این شهر کلیسای مسیح است که با اینکه توسط رعد و برق به دو نیم تقسیم شده اما به خاطر مرمت ها همچنان پابرجا مانده و فرو نریخته است.
مسجد مینوچیر | Mosque of Minuchir: این مسجد یادآور مذهب های گوناگون شهر تاریخی آنی ست و در قرن ۱۰ توسط حاکم جدید آنی یعنی ترک ها ساخته شده است. یونسکو این مسجد را نشانه اهمیت آنی نه فقط در تاریخ ارمنستان بلکه در تاریخ ترک ها می داند. با دیدن این مسجد تاریخی و زیبا از اینکه یک همچین جای خارق العاده ای تا این حد گردشگران کمی دارد تعجب می کنید. در چمنزارهای اطراف این مسجد گاهی گله ها و اسب هایی را در حال چرا می بینید که خبر از بکر بودن این منطقه می دهند.
آنی مساحت کمی دارد و به راحتی می توانید پیاده در عرض نصف روز از تمام بخش های آن دیدن کنید البته در دسترسی به بعضی از قسمت ها به خاطر نزدیکی به مرز ارمنستان محدودیت هایی وجود دارد. به راحتی می توانید از شهر کارس خودتان را آنی برسانید؛ مسیر، اتوبانی ۴ بانده و ۴۲ کیلومتری است که با تابلوهای قهوه ای رنگ نشانه گذاری شده و آسفالت خوبی دارد. برای ورود به این سایت باید ۸ لیر ترکیه ورودی بدهید و از جایی دیدن کنید که نمونه آن در هیچ شهر دیگری از ترکیه پیدا نمی شود.
منبع: lonelyplanet.com